Fréttablaðið - 09.12.2004, Blaðsíða 6
6 9. desember 2004 FIMMTUDAGUR
Umbætur á starfsemi leyniþjónustu- og lögreglustofnana samþykkt:
Einn stjóri yfir allar stofnanirnar
BANDARÍKIN, AP Bandaríkjaþing hef-
ur samþykkt víðtækustu breyting-
ar á yfirstjórn og starfsemi njósna-
og lögreglustofnana Bandaríkj-
anna frá stofnun bandarísku leyni-
þjónustunnar CIA skömmu eftir
lok seinni heimsstyrjaldar.
Breytingarnar fela meðal ann-
ars í sér að einn yfirmaður verður
settur yfir allar njósnastofnanir og
nýtt fyrirkomulag er tekið upp til
að miðla upplýsingum um hryðju-
verkastarfsemi.
Lögin sem Bandaríkjaþing sam-
þykkti eru svar við gagnrýni
nefndar sem rannsakaði aðdrag-
anda hryðjuverkárásanna 11. sept-
ember 2001. Hún komst að þeirri
niðurstöðu að rígur milli fimmtán
njósna- og lögreglustofnana hefði
leitt til þess að ekki var skipst á
upplýsingum eins og æskilegt væri
og að það hefði dregið úr mögu-
leikum á að koma í veg fyrir
hryðjuverk.
„Þetta á eftir að auka þær upp-
lýsingar sem herinn okkar fær og
hjálpa til við að tryggja öryggi
borgaranna heima fyrir,“ sagði öld-
ungadeildarþingmaðurinn Susan
Collins. ■
Vilja veiðileyfagjald og
niðurfellingu skulda
Sveitarstjórar vilja að veiðileyfagjald renni til sjávarbyggða sem hafa
komið illa út úr upptöku kvótakerfisins. Einnig beri að afskrifa skuldir
vegna félagslega íbúðakerfisins. Kominn tími á sértækar aðgerðir.
BYGGÐAMÁL Sveitarstjórar átta
sjávarbyggða hafa lagt til við
þingmenn og ráðherra að veiði-
gjald á kvóta renni til byggðanna
og skuldir þeirra í félagslega
íbúðakerfinu verði afskrifaðar.
Þeir hittu formenn þingflokk-
anna, Árna Mathiesen sjávarút-
vegsráðherra og Árna Magnússon
félagsmálaráðherra að máli í gær
og óskuðu eftir viðræðum við rík-
isvaldið um tillögurnar.
Í tillögum sveitarstjóranna
segir að þetta þurfi að gera til að
rétta af hag sjávarbyggða sem
hafi versnað mjög með tilkomu
kvótakerfisins og lögum um fé-
lagslegar íbúðir. Flestar byggð-
anna byggi afkomu sína á sjávar-
útvegi og fólk hafi flutt frá þeim
vegna áhrifa kvótakerfisins.
Þannig hafi tekjur byggðanna
minnkað þó verkefnum hafi ekki
fækkað.
Bergur Elías Ágústsson, bæj-
arstjóri í Vestmannaeyjum, er
einn átta sveitarstjóra sem undir-
rituðu tillögurnar. Hann segist
ekki efast um að þingmenn taki
þeim vel. Hann segir að sjávar-
byggðir eigi ekki einar að greiða
herkostnað af upptöku kvótakerf-
isins. Sem dæmi megi nefna að í
Vestmannaeyjum hafi störfum í
fiskvinnslu fækkað um 615 á síð-
ustu fimmtán árum. Á meðan hafi
hundruð starfa flust á höfuðborg-
arsvæðið sem rekja megi til
breytinga á stjórn fiskveiða.
„Hagsmunir byggðanna virðast
ekki hafa verið ofarlega í hugum
manna þegar stjórn fiskveiða var
breytt á sínum tíma og því þarf að
grípa til sértækra aðgerða til að
koma sjávarbyggðunum til hjálp-
ar.“
Byggðirnar myndu fá hátt í tíu
milljarða króna ef skuldir þeirra
vegna félagslega íbúðakerfisins
yrðu felldar niður og árlegar tekj-
ur af veiðigjaldi yrðu um 700
milljónir.
Árni Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra segist hafa blendnar til-
finningar fyrir tillögunum. Það
mæli á móti þeim að þegar sé gert
ráð fyrir að veiðileyfagjaldið
verði annars vegar notað til eftir-
lits og rannsóknar á fiskistofnun-
um og hins vegar til nýsköpunar
og atvinnuppbyggingar. „Það ætti
að þjóna sömu markmiðum og
sveitarstjórarnir eru að reyna að
ná með sínum tillögum,“ segir
Árni. Hins vegar séu kannski ein-
hverjar forsendur fyrir því að
sjávarbyggðir fái eitthvað úr
sameiginlegum sjóðum en það sé
óskynsamlegt að tengja það veiði-
leyfagjaldinu. ghg@frettabladid.is
Náttúrufræðahúsið:
Tæringin til
rannsóknar
NÝBYGGING Rannsókn vegna
skemmda á nýlegu náttúrufræða-
húsi Háskóla Íslands, Öskju,
stendur enn yfir. Niðurstöðu rann-
sóknarinnar var að vænta í sept-
ember.
Ríkharður Kristjánsson, for-
stjóri verkfræðistofunnar Línu-
hönnunar, segir rannsóknina
flóka. Erlendir sérfræðingar hafi
verið fengnir til aðstoðar verk-
fræðistofunni til að meta tæringu
á klæðningu hússins: „Framleið-
endur klæðningarinnar sem og
málningarkerfisins eru einnig að
skoða málið.“ - gag
SAMIÐ UM KOSNINGAR Ísraelar
og Palestínumenn hafa náð sam-
komulagi um framkvæmd palest-
ínsku forsetakosninganna sem
fram fara eftir mánuð. Ísraels-
menn voru á móti því að kosið
yrði í Austur-Jerúsalem og en
féllust að lokum á það yrði leyft
gegn því að atkvæði þar yrðu
skilgreind sem utankjörfundarat-
kvæði.
■ MIÐ-AUSTURLÖND
■ MIÐ-AUSTURLÖND
VEISTU SVARIÐ?
1Hvað heitir nýjasta bók ArnaldarIndriðasonar?
2Hvað hefur farþegum sem fara umLeifsstöð fjölgað mikið milli áranna
2003 og 2004?
3Hvaða fyrrverandi landsliðsmaður ífótbolta þjálfar nú Ajax?
Svörin eru á bls. 50
Sígild og spennandi saga um
einstakar ævintýraverur.
Frábær lesning fyrir börn á
aldrinum 8-88.
„Sögurnar sjálfar, karakterarnir,
samræðurnar, atburðarásin - það
er þetta sem gerir ævintýri
múmínálfanna að þeirri frábæru
lesningu sem þau eru.“
Inga María Leifsdóttir, Mbl.
„Persónurnar eru ljóslifandi
með öllum sínum kostum og
göllum, húmor og hlýju.“
Páll Baldvin Baldvinsson, DV
JÓLASKREYTING
Forsvarsmenn KEA hafa nú komið upp
skemmtilegri jólaskreytingu.
Miðbær Akureyrar:
Fimir
jólasveinar
JÓLASKREYTINGAR Tveir kunnug-
legir sveinar hafa að undanförnu
verið staðnir að því að klifra upp
KEA-húsið í miðbæ Akureyrar en
undanfarin ár hafa þeir tekið upp
á þessum sið á aðventunni.
Sumir, sem ekki þekkja til,
verða hvumsa við í fyrstu en þeg-
ar betur er að gáð kemur í ljós að
lítil hreyfing er á sveinunum enda
um jólaskreytingu að ræða. -kk
ÍSRAELAR ÖR-
UGGARI Sjötíu
prósent Ísraela
eru bjartsýnni á
friðarhorfur í
Mið-Austurlönd-
um nú en þau
voru fyrir andlát
Jassers Arafat samkvæmt nýrri
skoðanakönnun. Níu prósent voru
svartsýnni en áður.
267 SKOTNIR „148 óbreyttir borg-
arar og 119 hryðjuverkamenn féllu
2004,“ sagði Moshe Yaalon, her-
ráðsforingi Ísraelshers, í gær um
hversu marga Palestínumenn Ísra-
elsher hefði fellt á árinu. Hann
sagði að í það minnsta 29 hefðu
verið saklaus fórnarlömb sem
hefðu verið drepin fyrir mistök.
AÐSTANDENDUR FYRIR FRAMAN ÞINGHÚSIÐ
Aðstandendur sumra þeirra sem létust í hryðjuverkaárásunum 11. september 2001 tóku
sér stöðu fyrir framan þinghúsið meðan greidd voru atkvæði um endurskipulagningu
njósna- og lögreglustofnana Bandaríkjanna.
HELSTU BREYTINGAR
Einn æðsti yfirmaður njósnastofnana.
Miðstöð baráttu gegn hryðjuverkum
verður til.
Markmið sett í upplýsingaöflun.
Landamæravarsla hert.
Heimilt að hlera hryðjuverkamenn
sem ekki tilheyra neinum hópum.
Aukið eftirlit með farangri flugvéla.
Landamæravörðum fjölgar um
2.000 á ári.
Auknar upplýsingakröfur við útgáfu öku-
skírteina.
VEÐUR Eldingu sem sló niður í
tengivirki við stjórnstöð Hita-
veitu Suðurnesja í Grindavík varð
þess valdandi að rafmagnslaust
varð í bænum um hálf tíu leytið í
gær. Einn íbúi Grindavíkur sagði
að miklar sprengingar hafi orðið
þegar eldingunni laust niður.
Tæpum klukkutíma síðar var raf-
magn komið á einn hluta bæjar-
ins, og var allt rafmagn komið á
nokkru síðar.
Óvenjumikið hefur verið um
eldingar sunnan af landinu und-
anfarna daga. Að sögn Þórðar
Arasonar, jarðeðlisfræðings hjá
Veðurstofu Íslands er það vegna
óstöðugs lofts. Hann segir Ísland
vera það norðarlega að algengar
er að hér séu eldingar að vetri en
sumri. Eldingar verði þegar
kalda loftið, sem kemur frá
Norður-Kanada og fer yfir hlýtt
Atlantshafið, veldur óstöðug-
leika. Hægt er að sjá kort yfir
hvar eldingum hefur slegið niður
síðustu vikuna á vedur.is/athug-
anir/eldingar.
- ss
Rafmagnsleysi:
Elding slær út Grindavík
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/K
K
ASKJA
Bygging náttúrufræðahúss Háskólans hófst
árið 1997. Kennsla hófst í húsinu 7. janúar
síðastliðinn. Skemmdir sem hafa komið
fram í klæðningu hússins eru til rannsóknar.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/E
.Ó
L.
Í VESTMANNAEYJUM
Bæjarstjórinn í Vestmannaeyjum segir að störfum í fiskvinnslu í bæjarfélaginu hafi fækkað
um 615 á síðustu fimmtán árum á meðan hundruð starfa hafi flust á höfuðborgarsvæðið.
Það megi rekja til breytinga á stjórn fiskveiða.
ELDINGU LÝST NIÐUR
Allt varð rafmagnslaust í Grindavík í gær, eftir að eldingu sló niður í tengivirki.