Tíminn - 17.03.1974, Blaðsíða 27

I
T*T#J Mt'T
Sundlaugin á Akureyri.
Skýring á efni 2. liðs tillagn-
anna er sú, að iþróttasjóður hafði
frá 1940 styrkt smiði sundlauga,
opinna og yfirbyggðra, en i þeim
öllum fór fram framkvæmd sund-
skyldu,þ.e. liður i skólastarfi, svo
að flokka mátti þvi þessi mann-
virki undir skólamannvirki. í
öðru lagi voru hin stóru iþrótta-
hús að koma til sögunnar og þau
mátti einnig fella undir skólana.
1 framhaldi af þessum tillögum
sótti iþróttanefnd rikisins, við
undirbúning fjárlaga 1965, um 7.9
millj. kr. sem fyrstu greiðslu upp
i vangreidda hlutdeild og 8.6
millj. kr. til nýrra iþróttamann-
virkja samkvæmt fyrirhugaðri
áætlun.
Engar lagfæringar
1 fjárlögum 1965 voru 4.0 millj.
kr. veittar alls til sjóðsins og þar
með var sýnt, að rikisstjórnin
myndi hafa að engu tillögur
iþróttanefndar og þeirrar nefnd-
ar, sem menntamálaráðherra
skipaði, þótt i henni sætu tveir
ráðuneytisstjórar.
tþróttanefnd rikisins klifaði i
sifellu á úrbótartillögum ráð-
herranefndarinnar en fékk eng-
um lagfæringum komið fram. Ar-
ið 1966 var fjárveiting til sjóðsins
lækkuð i 3.4 millj. kr., en hækkuð
1967 i 5.4 millj. kr., lækkuð aftur
1968 i 5.0 millj. kr.,og sat við þá
upphæð fram til 1972, þrátt fyrir
sihækkandi niðurstöðutölu fjár-
laga og hækkandi byggingarvisi-
tölu.
Þegar unnið var að samningi
fjárlaga 1971, var fjárhag iþrólta-
sjóðs þannig komið, að ,,van-
greidd áætluð þátttaka” sjóðsins
nam um 82.0 millj. kr..
Nefndin lögö niöur?
Var nú svo komið fyrir iþrótta-
nefnd rikisins, að fengjust ekki
skjótar bætur á hag iþróttasjóðs,
væri ekki annað fyrir nefndina en
tilkynna rikisstjórninni, að ekki
væri annað að gera en láta hana
hætta störfum.
Var málið rætt viö ráðuneytis-
stjóra, Birgi Thorlacius. sem sýnt
hafði málefni sjóðsins skilning,
enda einn nefndarmanna i ráð-
herranefndinni. Menntamálaráð-
herra. Magnús Torfi Ólafsson,
setti sig vel inn i málið og hét þvi
stuðningi.
Stórbreytingar
til batnaðar
A útmánuðum 1970 bar núver-
andi fjármálaráðherra, Halldór
E. Sigurðsson, á Alþingi fram
þinngsályktun. að Alþingi feli
rikisstjórninni aö fá gerða
áætlunargerð um fjárhagsaðstoð
við iþróttastarfsemi i landinu.
Alyktunin var samþykkt og
áætlunargerðin lögð fram á Al-
þingi haustið 1970. Halldór E.
Sigurðsson hafði kynnzt fjármál-
um i kringum iþróttir og mann-
virkjum þeim tengdum sem ung-
mennafélagi, form. Ungmenna-
sambands Dalamanna, sveitar-
stjóri Borgarness og við störf i
fjárveitinganefnd Alþingis um
langt skeið. Aætlunargerðin, sem
hann hrinti i framkvæmd, mun
hafa kynnt honum enn betur stað-
reyndir. íþróttanefnd ræddi mál-
efni iþróttasjóðs fljótlega við
hann, eftir að hann var orðinn
fjármálaráðherra 1971, og sýndi
hann málinu strax skilning. Sama
góða skilningnum var að mæta
hjá fjárveitinganefnd Alþingis.
Niðurstaðan varð sú, að sjóðnum
voru i fjárlögum 1972 veittar 13.0
millj. kr..
1 framhaldi af þessum umræð-
um er svo tekið að ræða, hvernig
koma megi fjárhag sjóðsins á
réttan kjöl og skuli máliö undir-
búið fyrir samning frumvarps til
fjárlaga 1973.
Meðan athuganir fara fram, ber
Ellert B. Schram á Alþingi tillögu
um breytingar á iþróttalögum.
Tillagan var mikið rædd i
menntamálanefnd Alþingis og
kom iþróttanefnd á framfæri áliti
sinu og óskum um orðalag.
Neðanskráð breyting á iþrótta-
lögum var svo samþykkt i mai
1972.
Breyting á
íþróttalögum
9. gr. laganna orðist svo:
„Styrkur iþróttasjóðs til iþrótta-
mannvirkja skal nema 25-40 af
hundraði áætlaðs stofnkostnaö-
ar iþróttamannvirkis. Eigi má
hefja framkvæmdir, l'yrr en fé
hefur verið veitt i fjárlögum og
Halldór Sigurösson.
fyrir liggur skriflegt samþykki
iþróttanefndar og mennta-
málaráðuneytis. Um
kostnaðaráætlun og annan
undirbúning, skilgreiningu á
stofnkostnaði og greiðslufyrir-
komulag skal, svo sem viö á,
fylgt ákvæðum laga nr. 49/1967
um skólakostnaö.
Geir Gunnarsson.
Skylt er iþróttanefnd að láta
aðilum, sem um styrki sækja,
ókeypis i té allar leiðbeiningar
og sérfræðilega aðstoð um gerö
iþrólta ma nnv irk ja . , Gerð
iþróttatækja, sem styrkur er
veitlur til, er háð samþykki
iþróttafulltrúa”.
Samið um vangreidda
þátttöku
1 samræmi við þessa breytingu
og fyrri umræður um lagfæringu
á hag sjóðsins tók rikisstjórnin
Magnús Torfi ólafsson.
upp i frumvarp til fjárlaga 1973
16.6 millj. kr., sem skyldi vera
fyrsta greiðsla af fjórum upp i
„vangreidda áætlaða þátttöku”
sjóðsins, enda féllust þeir. sem
töldu til þessarar inneignar á að
lækka inneign sina um 20%. Sam-
timis skyldi veita 3.1 millj. kr.
samtals til þeirra aöila, sem
hefðu iþróttamannvirki i smiö-
um, svo að þau teldust lögleg til
styrkjar úr rikissjóði samkv.
ákvæði i breyttu ákvæöi um
iþróttasjóð.
Hér var aðeins um upphaf að
ræða á áætlun um framtiöarskip-
un fjármála iþróttasjóðs, sem fór
vel af stað.
Hækkuðu framlagið
i 44 millj.
Við afgreiðslu fjárlaga 1974
myndi reyna á hvernig framtiðin
yrði, þvi að fram höföu komiö þær
skoðahir, að aðeins heföi verið
gefið fyrirheit um að eyða ,,inn-
eignum”.
Þegar að þvi kom, að ganga
skyldi frá málefnum sjóðsins, þá
tóku fjármálaráðherra, Halldór
E. Sigurðsson.og formaður fjár-
veitinganefndar Alþingis, Geir
Gunnarsson, af öll tvimæli, aö
rætt hefði einnig verið aö taka
upp áætlunarkerfi. t samræmi við
þetta umtal eru á fjárlagalið
iþróttasjóðs i fjárlögum 1974:
millj. kr.
1) Eftirstöðvar framlaga ....16.6
2) Itekstrarstyrkir o.fl.... 6.3
3) Til byggingar
iþróttamannvirkja..........21.1
Alls 44.0
Fyrsti liður þarfnast ekki
skýringa.
Gylfi Þ. Gislason.
1 öðrum lið felast fjárveitingar
til styrktar æfingum i ungmenna-
og iþróttafélögum, greiðslur sér-
fræðilegrar aðstoöar við gerð
iþróttamannvirkja. Af fjárveit-
ingum þriðja liðar skiptast 18.0
millj. kr. milli þeirra 30 iþrótta-
mannvirkja,sem i fjárlögum 1973
hlutu alls 3.1 millj. kr. við nöfn sin,
svo þau teldust lögleg til styrkjai;
og afgangurinn af 21.1 millj. kr.,
3.1 millj. kr. deilast svo á nöfn 40
nýrra iþróttamannvirkja, sem
við það hljóta rétt til þess/ að
framkvæmdir geti hafizt eða
kaup stórra tækja gerð.
Með þessu er þeirri fyrirætlun
náð, sem sett var fram og sam-
þykkt i nefnd þeirri, sem starfaði
19G2-’64 og studd var af st jórnum
UMFÍ og tSl.
t tið núverandi rikisstjórnar
hafa framlög Alþingis til iþrótta-
sjóðs hækkað úr 5.0 millj. kr. 1971
i 13.0millj. kr. 1972 i 25.0 millj. kr.
1973 og i 44.0 millj. kr. 1974.
Með réttu verður þvi sagt, að
framundan sé auðfarnari leið að
bættri iþróttaaðstöðu þjóðarinn-
ar.
Aukin þátttaka
i mannvirkjagerö
t sambandi við þessar aðgeröir
núverandi rikisstjórnar er rétt aö
geta þess, að núverandi mennta-
málaráðherra gaf út i mai 1972
breytingu á svokallaðri ,.við-
miðunarreglugerö” eða réttara
reglugerð um stofnkostnaö skóla,
. en þessi breyting er að efni til það
sama og sett var fram af nefnd
þeirri, sem lauk störfum 1964 og
gera skyldi tillögur um iþrótta-
sjóð.
Reglugerðarbreytingin er
þannig:
l.gr.
Aftan viö 9. grein bætist:
,,Nú óskar eitt sveitarfélag eða
fleiri saman að reisa stærra
iþróttahús eða sundlaug en sam-
rýmist áðurnefndum reglum um
stærðir sala eöa lauga og annars
rýmis vegna skóla. er nýta eiga
iþróttamannvirkið, og er ráðu-
neytinu þá heimilt að greiöa 50%
af normkostnaði viðbótarrýmis,
annars en áhorfendasvæðis og
fylgirýmis þess, enda sé stærð
sala 14x27 m og laugar 16 2/3x8 m
hið minnsta og fylgisrýmis sam-
svarandi.
Þar sem að dómi ráðuneytisins
telst rétt að hafa áhorfendasvæöi
og sérstakt fylgirými vegna þess,
er þvi einnig heimilt að greiða
50% af normkostnaði áhorfenda-
svæðis. Slik heimild skal þó aö
jafnaði aðeins notuð vegna eins
iþróttahúss og einnar sundlaugar
innan hvers eðlilegs samgöngu-
svæðis fyrir iþróttakeppni.
Menntamálaráðuneytið skal hala
forgöngu um aö koma á samstarfi
sveitarfélaga um staðsetningu
þessara iþróttahúsa og sundlauga
i samráði við landshlutasamtök
hlutaðeigandi sveitarfélaga og að
fenginni umsögn stjórna héraðs-
sambanda ungmenna- og iþrótta-
félaga i sama landshluta.
Þátttaka rikissjóðs i stofnbún-
aði er miðuð við skólaafnot ein-
göngu.”
Mcð þvi að fallizt hefur verið á,
að með orðuninni: ...... innan
hvers eðlilegs samgöngusvæðis
fyrir iþróttakeppni”. sé átt við
hin sömu svæöi og landinu var
skipt i á árunum 194l-'44, sam-
kvæmt iþróttalögum, þ.e. i 28
iþróttahéruð. þá er hér um enn
citt atriöi að ræða, sem i náinni
framtið mun bæta iþróttaaðstöð-
una.
Fyrstir á
morgnana
\