Fréttablaðið - 30.12.2004, Blaðsíða 41
lega á árinu. Hlutbréf hækkuðu stöðugt
fram eftir ári og urðu raddi þess efnis að
eignabóla væri á ferðinni sífellt háværari
eftir því sem leið á árið. Það fór svo að
lokum að markaðurinn slóst í hóp hinna
svartsýnu og verð hlutabréfa tók að lækka
í lok október. Við tók samfelld ellefu
daga lækkun sem er met í Kauphöllinni.
Það fór um miðlara og fjárfesta. Enginn
sá til botns og ýmsir óttuðust að skuld-
settir eigendur hlutabréfa myndu nú
súpa seiðið af dirfsku sinni og fá skell.
Stærstu fjárfestarnir virtust þó halda að
sér höndum og lækkunin staðnæmdist.
Gengishagnaður og útrásarvon
Mál manna var að smærri fjárfestar
hefðu séð sitt óvænna og stokkið af
vagninum þegar lækkunarferlið hófst. Á
ellefta degi mátti heyra á nokkrum þeim
sem höfðu talið verð hlutabréfa hátt og
ástæðu til leiðréttingar að greina mætti
kauptækifæri í nokkrum félögum eftir
lækkunarhrinuna. Úrvalsvísitala Kaup-
hallar Íslands náði hæsta gildi 3.947
þann 8. október. Hún er talsvert frá því
gildi nú og enginn veit hvenær 4.000
stiga múrinn verður rofinn.
Uppstokkun á eignarhaldi íslenskra
fyrirtækja kynti undir hækkun hluta-
bréfaverðs í upphafi árs. Við hækkanir
myndaðist gengishagnaður í bönkum og
fjárfestingarfélögum sem hvert á fætur
öðru skiluðu methagnaði. Sá methagn-
aður varð svo aftur til þess að auka kæti
manna og hækkuðu bréf fjármálafyrir-
tækja aftur sem aftur leiddi til gengis-
hagnaðar. Þá er gaman að lifa. Valdabar-
átta og væntingar um hagræðingu á fjár-
málamarkaði ásamt trú manna á framtíð
útrásar íslenskra fyrirtækja voru megin
hreyfiöflin á markaðnum. Varðandi
sameiningar og hagræðingar var helst
horft til mögulegrar sameiningar
Landsbankans og Íslandsbanka.
Fram, fram virkir
Þegar ljóst var að Alþingi hefði lokað
leið til þess að sameina sparisjóðina og
viðskiptabankana lögðu menn á ráðin.
Burðarás, sem er stjórnað af eigendum
Landsbankans, átti eina eign óselda af
sjávarútvegshlutanum – breska fyrirtæk-
ið Boyd Line. Það var selt Kaldbaki.
Kaldbakur lét í skiptum hlutabréf í Ís-
landsbanka. Ekki var sjáanleg rökleg
nauðsyn þess að láta bréfin í skiptum
fyrir Boyd Line. Kaldbakur átti nóg
lausafé. Landsbankamenn voru augljós-
lega að taka sér stöðu í Íslandsbanka.
Heimildir úr þeirra herbúðum gengust
enda við því að verið væri að kaupa hlut-
inn til að koma af stað hreyfingu á sam-
einingarhugmyndir bankanna. Ráðandi
öflum í Íslandsbanka var ekki skemmt.
Karl Wernersson, ásamt fjölskyldu sinni,
hóf einnig að kaupa bréf í Íslandsbanka.
Karl starfar með Björgólfsfeðgum í Act-
avis og voru margir á því að hann væri í
liði með Landsbankanum í áhlaupi til
sameiningar bankanna. Annað kom þó á
daginn. Karl hefur í framhaldinu staðið
þétt við hlið Bjarna Ármannssonar og
þeirra sjónarmiða sem hann hefur haft
um framtíð bankans. Þegar leið að aðal-
fundi Íslandsbanka seldu Landsbankinn
og Burðarás hluti sína með framvirkum
samningum til Helga Magnússonar og
Orra Vigfússonar. Þeir héldu því báðir
fram að þeir hygðust fá aðra fjárfesta til
liðs við sig. Kaupin voru á gengi sem var
talsvert yfir markaðsgengi. Úti á mark-
aðnum var almenn skoðun sú að þessir
hlutir væru í geymslu fyrir Landsbank-
ann og Burðarás og ástæðan talin sú að
Fjármálaeftirlitið hefði gert athuga-
semdir við eignarhlutinn og hótað að
fella niður atkvæðisrétt viðkomandi á
aðalfundi. Eignarhlutir Helga og Orra
sneru svo til síns heima síðar á árinu í
faðm Burðaráss og Landsbankans sem
ekki voru á því að ala krógann við brjóst
sér og bjuggu honum varanlegra fóstur
hjá Straumi fjárfestingarbanka.
Íslendingaþættir hinir nýrri
Burðarás eignaðist í þessum viðskiptum
stóran hlut í Straumi sem aftur á stóran
hlut í Íslandsbanka. Fjármálaefirlitið á
enn eftir að gefa grænt ljós á eignarhlut-
inn. Bjarni Ármannsson bjó við heimil-
isböl í Íslandsbanka. Meirihluti banka-
ráðsins var honum andsnúinn. Um tíma
var útlitið talið ansi svart, en Bjarni
reyndist seigur sem fyrr og tókst að
byggja upp hóp í kringum sig. Fremstur
í flokki fór Karl Wernersson sem hafði
frumkvæði að því að hópur Bjarna
meðal stærstu hluthafa bankans keyptu
hlut Lífeyrissjóðs Verslunarmanna í Ís-
landsbanka. Þar með var horfið bakland
Víglundar Þorsteinssonar sem ekki situr
lengur í bankaráðinu. Barátta Bjarna og
Víglundar var langvinn barátta tveggja
lífsseigra; báðir höfðu oftar en einu sinni
verið taldir af í hildarleiknum, en náð
vopnum sínum á ný. Bjarni er nú með
gott bakland í bankaráðinu, hvað sem
síðar verður. Endanleg niðurstaða á eftir
að fást um hvort Straumur verður til
lengdar í hluthafahópnum og hvert ráð-
andi eigendur hans vilji stefna. Staða
Bjarna hefur sjaldan verið sterkari.
Íslandsbanki hafði verið talinn hæg-
fara og lítt sókndjarfur. Um það leyti
sem ró var að komast á í bankaráðinu
bárust fréttir af tíðum Noregsferðum
forstjórans. Íslandsbanki hafði keypt
Kreditbankann í Álasundi sem ekki telst
mjög stór. Hér áður fyrr sigldu íslensk
skáld til Noregs og fluttu konungum
drápur. Erindi Bjarna var að flytja
bankastjóra fjórða stærsta viðskipta-
banka Noregs þau tíðindi að Íslands-
banki vildi kaupa bankann. Það gekk
eftir og útrás Íslandbanka var staðreynd
og kom sumum á óvart.
Stórkaupin og hápunktarnir
Útrásin var töfraorð viðskiptalífsins á
árinu. Þess verður sennilega helst
minnst fyrir stórkaup ársins. KB banki
var enn sem fyrr fremstur í flokki og
keypti danska bankann FIH. Íslands-
banki og Landsbanki höfðu einnig
áhuga á FIH. Veikur hluthafahópur var
helsta hindrun Íslandsbanka og féll
hann út snemma á ferlinu. Landsbank-
inn kom síðastur og fór næstsíðastur.
KB banki hafði unnið að verkefninu
um nokkurt skeið og Landsbankamenn
hafa haldið því fram að þeir hafi ekki
vitað af KB banka. Innan KB banka er
sú skýring ekki talin líkleg. Þar telja
menn að aðkoma Landsbankans hafi
kostað KB banka um sjö milljarða
króna hærra verð sem greiða þurfti
fyrir bankann. Landsbankinn hafi ekki
átt raunhæfan möguleika, en seljend-
urnir nýtt sér stöðuna til að hækka
verðið. KB bankamenn kættust heldur
ekki þegar verð bréfa Singer og Fried-
lander, sem bankinn á fimmtungshlut í,
tók að hækka. Skýringin var sú að
Burðarás hafði fjárfest verulega í bank-
anum. Flestir eru þeirrar skoðunar að
KB banki munu ráðast í yfirtöku Singer
og Friedlander, en hafi engan áhuga á
að láta Landsbankamenn hækka verð-
miðann eina ferðina enn.
Kaup KB banka á FIH fyrir 84
milljarða eru meðal hápunkta ársins í
viðskiptalífinu. Annar hápunktur eru
kaup Baugs á Big Food Group. Bakka-
vör er einnig á góðri leið með að kaupa
Geest. Björgólfur Thor Björgólfsson
og Magnús Þorsteinsson hafa einnig
verið fyrirferðarmiklir í kaupum er-
lendis. Latibær er að verða heimsborg
og Íslendingar eiga Magasin de Nord.
Framvarðasveit íslenskra kaupsýslu-
manna situr ekki auðum höndum. Hún
náði merkum áföngum á árinu og ekki
er að efa að tíðindamikið verður áfram
á vígstöðvum viðskiptanna enn um
sinn.
haflidi@frettabladid.is
F215FIMMTUDAGUR 30. desember 2004
Stóð upp úr stólnum
Beinum afskiptum Harðar Sigurgestssonar, fyrrverandi forstjóra Eimskipafélagsins, af
viðskiptalífinu lauk þegar hann hætti sem stjórnarformaður Flugleiða. Hörður var um
langt skeið einn áhrifamesti maðurinn í íslensku viðskiptalífi. Hann leit með stolti yfir
farinn veg á aðalfundi Flugleiða í vor. Honum voru þökkuð gifturík störf fyrir félagið.
Landnám á lánamarkaði
KB banki vakti mikla athygli þegar bankinn tilkynnti að hann hyggðist lána 80 prósent af kaupverði íbúða á 4,4 prósenta vöxtum.
Þar með hófst vaxtastríð á íbúðalánamarkaði sem leiddi til þess að vextir lækkuðu í 4,15 prósent. Hreiðar Már Sigurðsson, for-
stjóri KB banka sagði bankann láta viðskiptavini njóta stærðar sinnar.
Á hraðferð
Kappakstursbíll gæti allt eins verið tákn Jóns Ásgeirs Jóhannessonar í Bretlandi þetta
árið. Hamleys sem er í eigu Baugs styrkti formúlu 1 kappakstursbíl. Nafn Jóns Ásgeirs
skaut sífellt oftar upp kollinum í breskum fjölmiðlum. Hann hoppaði úr 51. sæti í það
4. yfir áhrifamestu einstaklinga í tískuheimi Lundúnaborgar. Hann naut stuðnings
Bank of Scotland við kaup á Big Food Group. Takist það verkefni vel er talið að
Baugur komi hvergi að lokuðum dyrum í breskum fjármálaheimi.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/Þ
Ö
K
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
MIKLA
14-15-F2lesið 29.12.2004 13:44 Page 3