Fréttablaðið - 14.01.2005, Blaðsíða 16

Héraðsdómur Reykjavíkur hef-
ur ómerkt úrskurð Skipulags-
stofnunar um að mat á umhverf-
isáhrifum sem gert var fyrir
álver sem Norsk Hydro hugðist
reisa gilti einnig fyrir álver
Alcoa. Það var Hjörleifur Gutt-
ormsson, náttúrufræðingur og
fyrrverandi ráðherra, sem
kærði úrskurðinn og á hans
sjónarmið hafa dómstólar nú
fallist.
„Ekki gat ég vitað neitt með
neinni vissu í þeim efnum, það
er náttúrlega aldrei þegar
maður fer með mál fyrir dóm-
stóla,“ svarar Hjörleifur að-
spurður hvort hann hafi verið
sannfærður um að héraðsdómur
dæmdi honum í vil. „Ég taldi
mig hins vegar hafa gott mál að
flytja og lögmaður minn var
sama sinnis.“
Tímamótadómur
Þetta er í fyrsta sinn sem dóm-
stólar snúa við stjórnvalds-
ákvörðun í þessum málaflokki
með jafn afgerandi hætti þótt
áður hafi þeir gert athuga-
semdir við ákveðna þætti Kára-
hnjúkavirkjunar. „Þetta er tíma-
mótadómur,“ segir Hjörleifur
því hróðugur. Búið er að áfrýja
dómnum til Hæstaréttar en að
sögn Hjörleifs þarf Fjarðaál að
undirgangast nýtt umhverfis-
mat. Það ferli getur tekið
nokkra mánuði. „Ég skal ekki
fullyrða um stöðu þessa starfs-
leyfis sem var gefið út í mars í
fyrra en það er alveg ljóst að
það gildir ekki í reynd úr þessu,
það er ekki virkt sem
slíkt fyrst það
þarf að gera
nýtt mat ef
þessi dómur
stendur.“
Hjörleif-
ur býst við
að dómur-
inn blási
umhverf-
isverndar-
s i n n u m
b a r á t t u -
aanda í brjóst. „Það er stór hóp-
ur manna sem hefur verið í
mjög virku andófi gegn þessum
framkvæmdum af sannfæringu
og staðið sig vel í þeim efnum.
Allur þessi málarekstur er hins
vegar byggður á mjög gildum
rökum, tilfinningar einar saman
nægja ekki þótt þær séu góðar
og gildar sem slíkar.“
Nákvæmur eða smámunasamur?
Hins vegar er ekki víst hvort
Austfirðingar séu jafn ánægðir
með þessar lyktir málsins.
Hjörleifur telur reyndar að
stuðningur íbúa svæðisins við
stóriðju sé ekki eins mikill og
stundum er látið í veðri vaka.
„Það sem hefur verið tóngefandi
í þessu er að mikill meirihluti
sveitarstjórnarmanna hefur
tekið undir með stjórnvöldum
og haft að því er virðist trú á því
að þetta færi Austurlandi
gósentíð sem ég hef ekki
sannfæringu fyrir,“ segir
hann en játar þó að ekki
hafi allir kunnað honum
þakkir fyrir baráttu sína.
„Auðvitað koma alltaf ein-
hverjar tilfinningar inn í
þetta, það hefur engin
áhrif á mig í afstöðu minni
til fólks eða umgengni við
það. Ég hef ekki orðið fyrir
ónotum eða hótunum nema í
fáum tilvikum, en auðvitað
hefur það borið við. Það gerist í
hita leiksins, því miður.“
Hjörleifur er þekktur fyrir
að vera fastur fyrir og vinna
mál sín af stakri nákvæmni,
sem sumir kalla
r e y n d a r
þ r j ó s k u
o g
smámunasemi. Hjörleifur er
tregur til að leggja mat á það.
„Nú er það ekki rétt að vera
dómari í eigin sök. Viðhorf mitt
og nálgun er þannig að ég reyni
að fá gleggsta sýn yfir mál sem
ég er að fást við. Margt smátt
gerir eitt stórt og þú getur
kannski ekki alveg vitað fyrir-
fram hvað skiptir mestu í til-
teknu máli. Þannig að það hefur
gildi að gefa því sem virðist við
fyrstu sýn aukaatriði einnig
gaum. Kannski er þetta kallað
smámunasemi en þetta er nú
mín vinnuaðferð.“
Mörg járn í eldinum
Næstu skref í málinu verða að
undirbúa það fyrir Hæstarétt og
bregðast við greinargerðum
þeirra sem áfrýja. „Þetta er hins
vegar algert hliðarmál í mínum
verkahring, ég er með mörg
járn í eldinum,“ segir Hjörleifur
en hann vinnur þessa dagana að
ritun tveggja bóka. Í vor kemur
út Árbók Ferðafélags Íslands,
þar er fjallað um Austfirði frá
Reyðarfirði til Seyðisfjarðar en
hitt verkið sem þessi hamhleypa
er með í smíðum er um Hall-
ormsstað og nágrenni en þar er
Hjörleifur uppalinn. „Það er
ekki skortur á viðfangsefnum,
ég sé ekki út úr því. Það er hins
vegar listin að ætla sér ekki um
of.“
sveinng@frettabladid.is
16
SVONA ERUM VIÐ?
„Það skiptir máli hvort keypt er merkja-
vara eða ekki, merkjavara er svo dýr í
dag,“ segir Sigurjón Sverrir Sigurðsson, í
10. bekk Árbæjarskóla, en fregnir herma
að fölsuð merkjavara sé seld á Íslandi.
Sverrir segir að hann yrði sáttur fengi
hann gallabuxur á góðu verði sem litu út
fyrir að vera ekta: „En ef sagt væri við
mig að þær væru ekta og ég fengi þær
á svona góðu verði og svo myndi ég
fatta að þær væru falsaðar, þá yrði ég
ekki sáttur.“
Sverrir segir það skipta margt fólk máli
að vera í réttu merkjunum. Það sé ansi
dýrt. „Ef maður fer í Deres og ætlar að fá
sér Diesel eða Levi's gallabuxur kostar
það um fimmtán þúsund kall. Ef þú
færð þér einhverjar gallabuxur sem
enginn þekkir merkið á, en eru kannski
geðveikt flottar, þá kosta þær þrjú til
fimm þúsund.“
Sverrir segist einmitt hafa verið að skoða
föt fyrir stuttu og var tíu þúsund króna
verðmunur á buxum: „Ég keypti nú bara
þær ódýrari. Mér fannst þær flottar.“
SIGURJÓN SVERRIR SIGURÐSSON
Velur síður
merkjavöru
FÖLSUÐ MERKJAVARA
SJÓNARHÓLL
Eftir brunann í Hringrás við Sundahöfn í
nóvember í fyrra fengust þær upplýs-
ingar frá slökkviliði að brunavörnum
236 fyrirtækja á höfuðborgarsvæðinu
væri ábótavant. Sum fyrirtækjanna
höfðu dagsektir hangandi yfir sér og
meðal þeirra var endurhæfingamið-
stöðin Reykjalundur.
Miklu lokið
Björn Ástmundsson, forstjóri Reykja-
lundar, segir að þegar fréttir að bruna-
vörnunum bárust í nóvember hafi úr-
bótastarf þegar verið hafið á Reykja-
lundi og það hafi verið í fullum gangi
síðan. „Hér er um sjúkrahús á föstum
opinberlegum fjárlögum að ræða og
það verður að dreifa framkvæmdum á
sínum vegum,“ segir Björn. „Við lögðum
þó fram nýja framkvæmdaáætlun í fyrra
og erum komnir langt á veg með hana.“
Meðal þeirra úrbóta sem þegar hafa
verið gerðar nefnir Björn útiljós á veggj-
um sem leiðbeina fólki út, búið sé að
tryggja flóttaleiðir í vinnuskálum og
brunaviðvörunarkerfi hefur verið endur-
nýjað.
Næst á dagskrá
Björn segir að það sem vaxi mönn-
um mest í augum séu brunalokur í
loftræstikerfi, en byggingar á Reykja-
lundi eru 50 til 60 ára gamlar. „Við
höfum verið að gera úttekt á því
hvar mögulegt er að koma þeim fyrir
og hvar við getum lokað loftræsti-
kerfum og opnað glugga í staðinn.“
Björn segir að verið sé að koma fyrir
sex nýjum eldvarnarhurðum og
næsta árið liggi fyrir að setja upp
þéttilista. „Þetta er sem sagt mjög
lifandi mál hérna og hefur aldeilis
hreyft við okkur, en ég held við
séum komin í fullt samráð við for-
varnadeild og það er engin hætta á
að það komi til beitingu dagsekta í
okkar tilviki.“
Miklar úrbætur verið gerðar
EFTIRMÁL: BRUNAVARNIR Á REYKJALUNDI
14. janúar 2005 FÖSTUDAGUR
Listin er að ætla sér ekki um of
LESIÐ
ALLT U
M
STJÖR
NURNA
R TÍU
Hildu
r
Vala
Lise
bet
Aðal
heið
ur
Ylfa
Lind
Helg
i Þór
Valg
erðu
r
Daví
ð Sm
ári
Bryn
ja
Nann
a
Krist
ín
Marg
rét
Lára
10 ST
JÖRNU
R EFTI
R Í IDO
L - ALL
T GETU
R GER
ST!
Ljós
myn
dun:
Ari
Mag
g • S
tílist
i: Al
da B
. Gu
ðjós
dótt
ir • F
örðu
n: F
ríða
Mar
ía •
Hár:
Jói
og f
élag
ar
L AU
KABL
A‹-1
10.1
.200
5 1
3:33
Page
1
NR. 2 - 20
05 • Verð
kr. 599
RISA-IDOL A
UKABLAÐ
FYLGIR FRÍTT
MEÐ
13.-19.jan.
ÉG ER RÍKU
R
PABBI!Geir Ólafs:
KLEIP
KIEFER
Í RASSINN
Hannes
Hólmsteinn

Hemmi G
unn rækt
ar
samband
ið við bö
rnin sín:
Bara
í
KYSSTI
INGIBJÖRG
U SÓLRÚN
U!
Tvíburarnir
Arnar og
Bjarki:
KAUPA
LÚXUSBLOK
KIR
Í HAFNARFI
RÐI!
NEFBROTINN ME
Ð GLÓÐARAUGU
! 9 771025 956009Heiðar Austmann tala
r út:
NÝTT ÚTLIT
01 S&H F
ORSÍ‹A3
704 TBL
-2 10.1
.2005 1
7:00 Pa
ge 2
Gerir lífið skemmtilegra!
Gerir lífið skemmtilegra!
Ge
rir
lí
fið
sk
em
mt
ile
gr
a!
Ge
rir
lí
fið
sk
em
mt
ile
gr
a!
Idol aukab
lað
fylgir frítt
með!
NÝTT ÚTLIT
HildurVala
Lisebet
Aðalheiður
Ylfa Lind
Helgi Þór
Valgerður
Davíð Smári
Brynja
NannaKristín
Margrét
Lára
10 STJÖRNUR EFTIR Í IDOL - ALLT GETUR GERST!
Ljósmyndun: Ari Magg • Stílisti: Alda B. Guðjósdóttir • Förðun: Fríða María • Hár: Jói og félagar
3 Page 1
Orkusparnaður:
Réttir pottar þyngja pyngjuna
RAFMAGN Boðaðar hafa verið
gjaldskrárhækkanir á rafmagni
víða um land. Sporna má við áhrif-
um hækkananna á budduna ein-
faldlega með því að spara raf-
magn. Orkuveita Reykjavíkur
birtir nokkur góð ráð á heimasíðu
sinni or.is, hér eru nokkur þeirra.
Örbylgjuofninn
Tími og orka sparast þegar mat-
reitt er í örbylgjuofni. Það tekur
sjö mínútur að matreiða 250
grömm af kartöflum í örbylgju-
ofni, en 25 mínútur á eldavél.
Sjóðið eða hitið matinn í lokuðum
ílátum, þannig helst hitinn betur á
matnum og orka sparast. Með því
að nota lítið vatn þarf styttri suðu-
tíma. Oft er hægt að sleppa vatn-
inu alveg þegar matreitt er í ör-
bylgjuofni.
Eldavélin
Gætið þess að pottur-
inn sé hæfilega stór
á helluna. Til dæmis
fara tuttugu prósent
orkunnar til spillis ef
potturinn er tveimur
sentimetrum minni í
þvermál en hellan.
Ósléttur botn á potti
eða pönnu getur valdið
fjörtíu prósent meiri rafmagns-
notkun. Notið þétt lok á pottinn og
takið það ekki af meðan soðið er.
Ef lokið er ekki á pottinum þarf
tvöfalt meiri orku en ella. Það
þarf tvisvar til þrisvar sinnum
meiri orku að glóðarsteikja í ofn-
inum en að steikja á hefðbundinn
hátt.
Ísskápurinn
Hæfilegt hitastig í kæliskápnum
er 4-5 gráður. Raf-
m a g n s n o t k u n
eykst um fjögur
prósent fyrir
hvert stig sem
hitinn er lækkað-
ur. Gætið þess að
loftræsting sé
nægjanleg bak
við kæliskápinn.
Léleg loftræsting
getur valdið allt að tíu prósent
meiri rafmagnsnotkun.
Kaffivélin
Það sparast um þrjátíu prósent af
orkunni með því að laga kaffið í
kaffivél í stað þess að nota
hraðsuðuketil og hella upp á á
gamla mátann. Notið hitakönnu til
að halda kaffinu heitu, en ekki
hitaplötu kaffivélarinnar.
- shg
203.093 GESTIR heimsóttu Fjölskyldu-
og húsdýragarðinn í Laugardal á síðasta
ári.
HJÖRLEIFUR
GUTTORMS-
SON
Hjörleifur Guttormsson
fékk úrskurði Skipu-
lagsstofnunar um mat á
umhverfisáhrifum ál-
vers Alcoa í Reyðar-
firði hnekkt, í bili í það
minnsta. Ekki er öllum
jafn mikið um baráttu
Hjörleifs gefið og hefur
honum jafnvel verið
hótað af sveitungum
sínum eystra.