Fréttablaðið - 02.11.2005, Qupperneq 20
2. nóvember 2005 MIÐVIKUDAGUR20
AF NETINU
Í þrjú ár hefur Fréttablaðið dylgjað
um að Davíð Oddsson hafi staðið á
bak við húsleit Ríkislögreglustjóra
í höfuðstöðvar Baugs. Þessar dylgj-
ur hófust haustið 2002. Baugur
hafði fjármagnað viðreisn blaðsins
en enginn mátti vita um eigandann.
Skömmu fyrir kosningar 2003 birti
Fréttablaðið forsíðufrétt sem átti
að renna stoðum undir meint pólit-
ískt samsæri úr forsætisráðuneyt-
inu um að klekkja á Baugi. „Sönn-
unin“ var bókun stjórnar Baugs
um meinta andúð ráðherra á félag-
inu og að nafn Sullenbergers hefði
borið á góma í samtali ráðherra og
Hreins Loftssonar í Lundúnum í
ársbyrjun 2002.
Ég skýrði frá því í Morgun-
blaðinu fyrir skömmu að Sigurjón
M. Egilsson hefði tjáð mér í mars
2003 að Fréttablaðið hefði haft
bókanir Baugs undir höndum í
sex mánuði áður en þær voru birt-
ar. Það þýðir að blaðið hafði þær
mánaðamótin ágúst/september
2002. Í grein í Morgunblaðinu 22.
september sl. neitaði Sigurjón að
hafa nefnt umræddar bókanir í
samtali okkar á útmánuðum 2003,
bara spurt hver borgaði mér fyrir
„ósómann“. Gott og vel. En ég man
það eins og það hafi gerst í gær,
þegar hann sagði, að Fréttablaðið
hefði haft bókanir Baugs undir
höndum í sex mánuði. Af hverju
ætti ég að dikta það upp? Satt best
að segja virðist minni fréttastjór-
ans afar brigðult, því hann man
ekki eftir hálftíma fundi okkar
vorið 2004.
Bókanir Baugs varpa ljósi á
að Fréttablaðið hafði mikilvægu
hlutverki að gegna í herferðinni
gegn Davíð Oddssyni sem hófst
haustið 2002. Blaðið átti að koma
höggi á ráðherra. Þess var að
sönnu freistað veturinn 2002/3
og kortéri fyrir kosningar enda
markmiðið að koma ráðherra úr
Stjórnarráðinu.
Þegar menn fara í saumana á
málinu, lið fyrir lið í tímaröð, þá
kemur nefnilega í ljós að Baugur
hefur haft frumkvæði að árásum
á Davíð – ekki öfugt. Jón Ásgeir
Jóhannesson orðaði þetta svo í
Kastljósi að Davíð hefði tekið upp
síma til vinar síns Jóns Steinars
Gunnlaugssonar sem hefði feng-
ið Jón Gerald Sullenberger til
þess að kæra Baug af óvild einni
saman! Það sér hver maður að
þetta er bull. Þessari heimsmynd
hefur Fréttablaðið haldið fram.
Í þrjú ár hefur Fréttablaðið
ekki linnt látum gegn þessum ráð-
herra. Þess vegna er Fréttablaðið
málgagn Baugs. Aðför auðhrings-
ins er aðför að lýðræðinu í land-
inu. Fréttablaðið hefur ekki lagt
fram neinar haldbærar sannanir.
Fréttir blaðsins hafa aldrei – segi
og skrifa – aldrei rennt stoðum
undir stóru orðin um ásakanir um
pólitískt samsæri eða aðför for-
sætisráðherra að Baugi.
Ritstjórinn Styrmir Gunn-
arsson kom manni hundeltum af
auðhring til hjálpar þegar hann
benti á lögmanninn Jón Steinar
Gunnlaugsson sem hann vissi að
léti ekki stjórnast af Baugi – eða
öðrum auðmönnum. Ég hefði gert
það sama, hvort sem í hlut hefði átt
Baugur eða Kolkrabbinn sálugi.
Fréttastjórinn Sigurjón sakar
mig um að þiggja greiðslur fyrir
„ósómann“. Hann er auðvitað mað-
ur að minni fyrir. Ég andmæli aðför
auðhrings að íslensku lýðræði;
kjörnum fulltrúum og stofnunum.
Ég mun halda áfram. Ég lít á það
sem borgaralega skyldu mína. Jafn-
vel þótt Baugsmiðlar haldi áfram að
rægja mig. Það hafa þeir allir gert,
eins og á dögunum þegar DV bendl-
aði mig við pólitíska spillingu. Þeir
eru flottir þessir strákar.
Höfundur er fréttamaður.
Þess vegna er Fréttablaðið málgagn Baugs
UMRÆÐAN
BAUGUR OG
FRÉTTABLAÐIÐ
HALLUR HALLSSON
Þegar menn fara í saumana á
málinu – lið fyrir lið í tímaröð
þá kemur nefnilega í ljós að
Baugur hefur haft frumkvæði
að árásum á Davíð – ekki
öfugt.
Fátt er nöturlegra en slæmur
aðbúnaður, þröngur kostur og
fjárhagsáhyggjur þeirra einstakl-
inga sem lokið hafa langri og oft
strangri starfsævi fyrir sjálfan
sig og samfélagið í heild. Það
verður aldrei nógu oft áréttað að
eldri borgurum samfélagsins ber
öðrum fremur að þakka þá hag-
sæld sem við búum við í dag. Það
er því meira en sjálfsögð skylda
okkar hinna að huga að hagsmun-
um þeirra og velferð. Mig langar
því að nefna hér þrjú atriði sem ég
tel að borgarstjórn Reykjavíkur
eigi án tafar að vinna að varðandi
hagsmuni eftirlaunaþega.
Það er sjálfsagt réttlætismál
að fasteignagjöld á íbúðarhúsnæði
eftirlaunaþega séu stórlega lækk-
uð frá því sem nú er, og að það sé
gert án þess að fólk þurfi að fara
fram á og sanna að það hafi nán-
ast engar tekjur. Eftirlaunaþegar
hafa í flestum tilfellum greitt full
fasteignagjöld af íbúðarhúsnæði
sínu um áratuga skeið, oft af einu
og sama húsnæðinu þar sem við-
komandi hafa haldið sitt heimili
og komið börnum sínum á legg.
Það er fullkomin óhæfa að eldri
hjón eða einstaklingur sem misst
hefur maka sinn og situr einn eftir
á heimili sínu, sé nánast þvingað-
ur til að selja fasteign sína og festa
kaup á annarri mun minni, vegna
skattagleði borgaryfirvalda.
Fasteignagjöldin hafa verið
að hækka að undaförnu, ekki síst
vegna hækkunnar fasteignaverðs,
sem m.a. má rekja til langvarandi
lóðaskorts í Reykjavík. Þessi gjöld
hafa oft verið ein af megin ástæð-
um þess að fólk sjái sig tilneytt að
standa í flóknum og mikilvægum
fasteignaviðskiptum á gamals
aldri, leysa upp heimili sitt, losa
sig við stóran hlut innbússins og
flytja í mun minna húsnæði í jafn-
vel allt öðrum bæjarhluta. Það er
hrein og klár hugsunarvilla að
líta svo á að eftirlaunaþegar eigi
að bera sömu skatta- og gjalda-
skyldur og þeir sem eru enn í fullu
starfi.
Meginmarkmið borgaryfir-
valda í málefnum eftirlaunaþega,
ætti að snúast um aukið valfrelsi
þeirra á sviði búsetu, og félags- og
hjúkrunarþjónustu. Borgaryfir-
völd þyrftu t.d. að huga sérstak-
lega að þeim möguleika að komið
yrði upp mun fleiri þjónustuíbúð-
um sem leigðar yrðu út fyrir eftir-
launaþega. Það er líklegt að marg-
ir eftirlaunaþegar vildu miklu
fremur eiga þess kost að leiga
slíkar íbúðir í lengri eða skemm-
ri tíma, og leigja þá frá sér sína
eigin íbúð, eða ráðstafa henni og
hluta af innbúi sínu á annan hátt,
t.d. fyrir börn sín eða barnabörn,
í stað þess að þurfa að kveðja sitt
gamla heimili endanlega með
fasteignaskiptum.
Loks er löngu orðið tímabært
að byggja hjúkrunarheimili í
Reykjavík enda er skortur á hjúkr-
unarrými á höfuðborgarsvæðinu
orðinn mjög alvarlegur. Það er
óþolandi að aldraðir Reykvíkingar
þurfi að óttast þann möguleika að
þegar þeir hætti að vera rólfærir
verði hugsanlega fluttir hreppa-
flutningum í önnur sveitarfélög,
með góðu eða illu, því hér hafi
borgaryfirvöld ekki haft rænu á
að reisa hjúkrunarheimili.
Höfundur gefur kost á sér í
6. sæti Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík.
Virðing og valfrelsi í málefnum eftirlaunaþega
UMRÆÐAN
MÁLEFNI ALDR-
AÐRA
MARTA GUÐJÓNSDÓTTIR
Athugasemd
Vont er að skilja hvað hrjáir
Hall Hallsson. Það sem hann
setur fram sem staðreyndir um
Fréttablaðið og mig er aðeins
hugarburður hans og ímyndanir.
Lengra nær það ekki.
Sigurjón M. Egilsson
Fréttaritstjóri Fréttablaðsins
Í íslenskum lögum eru ákvæði
um að það sé ólöglegt að auglýsa
áfengi í ljósvakamiðlum og á
prenti. Þessu banni er ekki sinnt.
Íslensk stjórnvöld líta framhjá
auknum fjölda áfengisauglýsinga.
Fyrir liggur frumvarp um að leyfa
18 ára og eldri að kaupa áfengi og
umræðan um sölu áfengis í stór-
mörkuðum er háværari en áður.
Allar rannsóknir sýna að þegar
slakað er á taumum hvað varðar
auglýsingar, aldurstakmörk og
aðgengi að áfengi, þá eykst ney-
sla þess tímabundið eða til fram-
búðar.
Við þessar aðstæður þarf að
styrkja forvarnir og styrkja stoð-
ir grasrótarstarfsemi í því sam-
bandi. Að þessum málum er best
hlúð í þeirri nærþjónustu sem fólk
býr við og þekkir, sveitarstjórnar-
stiginu. Sveitarstjórnarstigið sinn-
ir mikilvægri grasrótarstarfsemi
í formi tengsla og trausts við ungt
fólk. Það er m.a. gert í gegnum
grunnskólann, félagsmiðstöðvarn-
ar og íþróttahreyfinguna. Félags-
legum úrræðum, fræðslu og for-
vörnum er best sinnt af þeim sem
eiga auðveldast með að ná til þess
aldurshóps sem mest þarf á styrk-
ingu að halda. Þó er misbrestur á,
því skilvirk og markviss grasrót-
arstarfsemi er ekki ókeypis, ef
vanda skal til verka. Ef æskulýðs-
lögin eru skoðuð til hlítar kemur
í ljós að sú lagasetning er ekki í
neinum takti við nútímann.
Rannsóknir sýna að skilvirkasta
forvörnin er virk fræðsla, aukin
áhersla á fjölskylduna og íþrót-
ta- og æskulýðsstarf. Það er mik-
ilvægt að íslensk stjórnvöld beri
virðingu fyrir þessu mikilvæga
starfi og taki þátt í því fjárhags-
lega með sveitarfélögunum að
sinna því af myndugleika. Einn-
ig sýna rannsóknir að samstarf
stofnana sem að málum koma
skilar einnig miklum árangri.
Samstarf lögreglu, félagsþjón-
ustu, skóla og fleiri sem koma að
málum ungs fólks er áhrifamikil
leið til að koma í veg fyrir óæski-
lega hegðun. En úrræðin verða að
vera til staðar til að árangur náist
og þau eru ekki nægilega mörg hjá
sveitarfélögunum, þó ekki vanti
viljann. Meðferðarúrræði hafa
verið á ábyrgð ríkisins hingað til
en reynslan og rannsóknir sýna að
best sé að sinna þessum málum á
heimavelli unga fólksins, í þeirra
umhverfi, í nánu samstarfi við
fjölskyldu einstaklinganna. Væri
þessum málaflokki ekki best borg-
ið á sveitastjórnarstiginu?
Því hvet ég stjórnvöld til að setja
þenna málaflokk í forgang og
spyrna á móti neysluverðbólgu
áfengis sem leiðir til annarra
fíkniefna og vinna markvisst með
sveitarfélögum landsins að fram-
gangi þessara mála.
Höfundur er kennari og fram-
bjóðandi í prófkjöri Samfylking-
arinnar í Hafnarfirði.
Sveitarfélögin best í forvörnum
UMRÆÐAN
FORVARNAMÁL
MARGRÉT GAUJA MAGNÚSDÓTTIR
Fyrir liggur frumvarp um að
leyfa 18 ára og eldri að kaupa
áfengi og umræðan um sölu
áfengis í stórmörkuðum er
háværari en áður.
Amríklímax
Nú er spurningin sú: Eru Íslendingar
farnir að halda jól allan desember? [...]
Eru endemin með slíkum ósköpum að
þegar helgin langa og langþráða rennur
loksins upp eru allir orðnir þéttfullir af
mat og drykk, úttaugaðir yfir eyðslunni
og þessi annars ágæta helgi getur þess
vegna endað sem risavaxið antíklímax
eftir upptaktinn í undirbúningnum.
Katrín Jakobsdóttir á murinn.is
Ameríka
Fyrir mér er Ameríka enn eins og að
segja stundarhátt: Ég veit að ég er feit-
asta stelpan í bekknum en mér er alveg
sama því ég gæti vel sest á ykkur ef þið
farið að ybba gogg við mig. Kallar maður
slíkar yfirlýsingar hugrekki eða hroka?
Einlægnin er hin nýja íronía. Þessar óvæ-
ntu tengingar er eftir allt saman bara leit
að samnefnara. Ekki endilega þeim læg-
sta heldur þeim sem er mest spennandi.
Gengur allt upp í Ameríku?
Kristrún Heiða Hauksdóttir á kistan.is