Tíminn - 11.07.1976, Blaðsíða 28

28
TÍMINN
Sunnudagur 11. júli 1976.

Flakiö, sem talið er vera af
spönsku galeiðunni Nuestra
Senora de la Maravillas undir
þriggja alda gömlum sandlögum I
þrjátiu og fimm feta vatni úti
fyrir strönd Walkers Cay i
Bahama-eyjaklasanum. A bak
við byssurnar vonast björgunar-
mennirnir til að finna ómetan-
iegan fjársjóð.
. 0 oo;oJ»S9b^?í&.o f
í-'Oj'
o 0°
' .o Vð.;-;0.v .* °:U‘ ..
» . * «■ v f .* • -•„ . ri*

LEITIN AÐ GULLNU
MADONNUNNI
AÐ venju er lltið um að vera á
eynni Walker’s Cay, nyrzt i
Bahama-eyjaklasanum, og rikir
þar kyrrlátur og lognmollulcgur
andi. Gn þessa dagana er and-
rúmsloftið þrungið spennu og
eftirvæntingu. Það er ekki lengur
rætt um það, sem dagsdaglega
var uppistaðan I samræðum
manna á meðal, — þ.e. fiskafla og
skemmtibáta, heldur er rætt um
spænskar fallbyssur, gull og silf-
ur og nýjustu hlutina, sem kaf-
arnir koma með frá flakinu.
Fram til þessa hefur eyjan,
sem er i einkaeign auðjöfursins
Roberts Abplanalps, verið para-
dís veiðimanna. En hún er það
ekki lengur. Nú er hún miðstöð,
þaðan sem ævintýralegri fjár-
sjóðsleit er stjórnað.
Eru milljónir dollara virði i
gulli og silfri hulin i djúpi hins
lygna sjávar tuttugu og fimm
milur út frá ströndinni, og mun
flakið teljast meiriháttar forn-
leifafundur? Hafið er smám
saman að opinbera leyndardóma
sina og eftir þvi, sem kafararnir
uppgötva meira af flakinu, vex
eftirvæntingin.
Þetta er afar kostnaðarsöm leit
og Abplanalp, sem fjármagnar
fyrirtækið, eyðir daglega hátt I
fjögur hundruð þúsund krónum I
hana og hefur á sinum snærum
fjölda af köfurum, fornleifafræð
ingum, neðansjávarljósmynd-
urum, flugvélum og bátum, auk
hreinna og beinna ævintýra-
manna. Hann vill allt til vinna i
leit að einhverju, sem gæti allt
eins verið hrúga af fúnum spýtum
og ryðguðum fallbyssum og fjár-
sjóðurinn, sem hann vonast til að
finna. Abplanalp, og menn hans
hafa I hyggju að skipta með sér
fjársjóðnum — þ.e.a.s. ef einhver
finnst. En byrjunin lofar ekki
góðu. Allt, sem upp hefur komið
til þessa, er talsvert af járnvöru,
matarilátum og leirkrúsum,
nokkrar fallbyssukúlur og dágott
safn af járnnöglum. Eftir tveggja
mánaða þrotlaust starf hafa þeir
ekki einu sinni komizt að raun
um, hvaða skip þeir eru að rann-
saka. Það mun þvi ekkert vera
þvi til fyrirstöðu að fullyrða, að
máltækið „vogun vinnur vogun
tapar” eigi vel við í þessu sam-
bandi.
Abplanalp er þrátt fyrir allt
trúaður á, að þetta borgi sig, og ef
kenning hans reynist rétt, þá gæti
þetta orðið einn mesti fjársjóðs-
fundur og merkasta skipsflak
allra tima, sem fjárslóðsleiturum
og björgunarmönnum hefur
tekizt að finna. „Við höldum, að
þetta sé spænskt sautjándu aldar
skip”, segir Abplanalp. Hann
hefur ekki sagt það beint út, en
þó fyllilega gefið það i skyn, að
þeir bindi vonir sinar við, að um-
rætt flak sé af skipinu Nuestra
Senora de la Maravillas, 650
tonna galeiðu, sem sökk einhvers
staðar á Litla-Bahamabanka árið
1665.
Skipið var eitt af miklum kaup-
skipaflota, sem var á leið til
Spánar, þegar skipstjórinn varð
allt i einu var við, að hann hafði
siglt upp I grynningar, 1 ofboði
sneri hann skipinu en rakst við
það á annað skip og sökk til botns,
en þarna var þrjátiu og fimm feta
dýpi. Áhöfn skipsins var um 700
manns og reyndi hver sem betur
gat að bjarga sér. Nokkrum tókst
að hanga á reiðanum, sem stóð
upp úr, en langflestir lentu I sjón-
um og urðu hákörlum að bráð.
Aðeins tókst að bjarga fimmtiu og
sex mönnum af allri áhöfninni.
Björgunaraðgerðir hófust eins
fljótt og auðið var og á næstu
þremur árum tókst að bjarga
rúmlega einni og hálfri milljón af
þeim fimm milljónum peseta,
sem um borð voru. Megnið af þvi
fór samt forgörðum, þegar tvö
björgunarskip, á leið til Puerto
Rico frá slysstaðnum, strönduðu
sjálf sunnan við Gorda Cay við
Grand Bahama Island. Þeir, sem
komust lifs af, grófu nokkuð af
fjársjóðnum á rifinu, og mikið af
þvi fannst siðar, sem og megnið
af þvl, sem eftir varð I skipunum
tveimur.
Fljótlega gerði sandfok alla
frekari björgunartilraunir
ómögulegar og neyddust menn til
að gefa þær upp á bátinn, og brátt
hurfu fjársjóðir Nuestra Senora
sýnum manna. Trjámaðkurinn og
timinn máðu burt öll merki um
skipið. Af og til hafa ævintýra-
menn staðið i þeirri trú, að þeir
hafi fundið skipið, en enn hefur
fjársjóður þess ekki fallið neinum
þeirra I skaut.
Kenning Abplanalps hefur all-
marga hluti sér til staðfestingar.
Frá brúnni á E1 Toro, 105 feta
snekkju, sem hann tók á leigu hjá
bandariska milljónamæringnum
Ed Bernt, útskýrir hann hana:
Hættulegir straumar
„Siglingaleið skipanna var
venjulega norðlæg og farið i
gegnum Flórida-sund. Þegar
komið var til Matanilla Shoal, var
tekin stefna I norðaustur og
haldið til Spánar. Bermuda var
næsti viðkomustaður. Ef litið er á
okkar tima landakort, þá sjáum
við á þeim viðvörun og er það
sú sama og var á kortunum fyrir
þrjú hundruð árum. Hún hljóðar á
þessa leið: — Ef farið er of nálægt
grynningunum, er hætta á að
straumþunginn beri skipið upp að
þeim. Sjómönnum er ráðlagt, að
halda sig i fjarlægð frá þessu
svæði.”
„Skipaflotinn, — sagði hann —
gæti hafa siglt of nálægt og siðan
rekið með straumnum inn að
Litla-Bahamabanka. Þegar skip-
verjár sáu, að þeir voru komnir á
grynningar, gæti skipstjóri
dæmda skipsins hafa snúið þvi
snögglega til að freista þess að
komast út á opið haf að nýju, en
rekizt á annað skip og sokkið.”
Flakið viðJWalkers Cay gæti vel
fallið inn i þessa skýringu. Olikt
öðrum skipum, sem sokkið hafa,
hefur brakið ekki tvistrazt um
vitt og breitt um hafsbotninn,
heldur hefur skipiö haldizt svo til
heilt. Staðurinn, sem það liggur á,
hefur löngum verið þekktur sem
frábær fiskimið. Fiskimenn héldu
alltaf, að þetta væri kóralrif, en
skipið með öllum sinum fallbyss-
um hefur skapað ákjósanleg skil-
yrði fyrir margs konar fiskteg-
undir og sjávargróður.
Fyrir tveim árum var Ron
Waldum, þá nitján ára, að
veiðum á þessu svæði, ásamt
vini sinum, Rick Magers, á
humarbátnum Miss Dottie. Hann
kafaði þarna niður og uppgötvaði
þá flakiö. Vegna vinnu sinnar
höfðu þeir félagar ekki tlma til aö
athuga þetta neitt nánar, svo þeir
ákváðu að geyma það til betri