Tíminn - 12.09.1976, Blaðsíða 4

4
TÍMINN
Sunnudagur 12. september 1976.
í spegli tímans
STEVE McQUEEN
PAT O'BRIEN
Hvernig þeir ríku halda heilsunni
Harold S. Geneen, aöalfram-
kvæmdastjóri Telephone &
Telegraph Corp., fyllist ætiö
eftirvæntingu og tUhlökkun, er
liöuraö þeim tima,erhann feri
sina árlegu læknisskoöun. Hann
flýgur meöflugvél fyrirtækisins
til læknamiöstöövarinnar, sem
er i álmu i Greenbrier hótelinu 1
Appalachia-fjöllum og nýtur
þarfrikum mæli þeirra þriggja
daga, sem i skoöunina fara.
Þetta er siöur en svo einsdæmi
— þaö eru fjölmargir forstjórar
sem eru sama sinnis og hann, en
hann hefur stundað þetta reglu-
lega i fjórtán ár.
Hvað skyldi þaö svo vera,
sem er svo spennandi viö aö
fara i læknisskoöun? er lUdegt
aö margir spyrji. Jú, þaö eru
aöeins morgnarnir, sem fara i
athuganir á liffærum og likams-
starfsemi.og i staö þess aö vera
reknir i rúmiö á sjúkrahúsum,
hafa þeir aögang aö golfvöllum,
tennisvöllum, og úti- og inni-
laugum. Flugvélarnar koma ein
á eftir annarrri meö fram-
kvæmdastjóra ýmissa stærstu
fyrirtækjanna, og á undanförn-
um árum hafa verið þarna full-
trúar frá General Electric, Dow
Chemical, Westinghouse,
Standard Oil og Ohio og Heinz
svo aö eitthvað sé nefnt.
Þaö er vægast sagt erfitt aö fá
önnum kafinn framkvæmda-
stjóra til aö taka sér tima til aö
gangast undir læknisskoöun,
segir dr. Arnold J. Brody, yfir-
læknirinn á stööinni. En þegar
viö tengjum hana viö leiki og
lostætan mat, gengur allt eins
og i sögu og heimsóknin i lækna-
miöstööina veröur spennandi. —
Flest meiriháttar fyrirtæki
bjóöa nú aöalframkvæmda-
stjórum sinum upp á þessar
ferðir sem hlunnindi og færa
kostnaöinn af henni á liöinn —
ýmis gjöld —. Menn, sem taka
milljón dollara ákvaröanir,
veröa aö vera I fullkomnu
likamsástandi, — segir dr.
Brody, — og það er okkar verk
aö finna út, hvort einhverjir
sjúkdómar á byrjunarstigi eru
fyrir hendi og koma i veg fyrir
að þeir veröi alvarlegt vanda-
mál.
t starfsliöi Brodys eru sjö
fyrsta flokks læknar, tveir
geislatæknar, sjö röntgentækn-
ar, sem meinatæknar, sem nota
fullkomnustu tæki og útbúnaö,
ogátta hjúkrunarkonur. Ekki er
hægt aö segja, aö álagiö sé
mikiö á læknana, en þeir taka
sjaldan fleiri en fjóra sjúklinga
á dag hver. Sérhver sjúklingur
er skráöur hjá sama lækninum i
gegnum alla skoöunina, þannig
aö persónuleg tengsl nái aö
skapast á milli læknis og sjúkl-
ings.
Hugmynd aö þessari lækna-
miðstöö átti fyrrverandi utan-
rikisráðherra Bandarikjanna,
Edward R. Stettinius. Hann
haföi séð svo marga stjórn-
málamenn og kaupsýslumenn
illa haldna af sjúkdómum, sem
vel hefði verið hægt aö lækna,
hefðu þeir verið uppgötvaðir i
tima. Hann hélt þvi fram, að
flestir þeirra hummuðu fram af
sér að fara i læknisskoðanir,
vegna niðurdrepandi andrúms-
lofts á venjulegum sjúkrahús-
um. Þaö þyrfti að gera um-
hverfiö aöeins skemmtilegra og
manneskjulegra. Arangurinn
varð læknamiöstöðin i Green-
brier. Þetta hefur gefizt svo vel,
að á þessu ári hafa til að mynda
6000 manneskjur pantað tima ti
stöðinni. Einn þriðji hluti þeirra
eru konur, flestar eiginkonur
framkvæmdastjóra og forstjór-
anna. Skoöunin tekur þr já daga,
en fer einungis fram á
morgnana. Sjúklingunum, ef
kalla má þá þvi nafni, er siöan
uppálagt aö eyöa slödeginu i
iþróttir, fara i útreiöartúra eöa
bara „siappa af”. Eftir þvi sem
John S. Lanahan hótelstjóri I
Greenbrier segir, hefur þetta
fyrirkomulag vakið athygli
margra framámenna á stjórn-
málasviöinu og skemmtana-
iönaöinum. t gestabókinni má
finnanöfneinsog Rainier fursta
af Mónakó og konu hans,
hertogann og hertogafrúna af
Windsor, Winthrop Aldrich,
John Connally, Edward Kenne-
dy, Debbie Reynolds, William
Randolph Hearst, Bob Hope og
Bing Crosby. Crosby sagöi i
gamni eftir dvöl sina þarna, aö
kústurinn sem herbergisþernan
heföi notaö viö aö gera hreint
meö, heföi verið geröur úr
minkaskinni. Eisenhower
dvaldi I forsetasvitunni I Green-
brier áriö 1956 og Richard Nix-
on, Lyndon B. Johnson og Ford
gistu hana allir i varaforsetatíö
sinni.
Læknisskoðuninni er þannig
háttað, að þegar komiö er á
hótelið, er leiöbeiningar I póst-
hólfi hvers og eins. Þar er fólki
sagt að snæða kvöldverö fyrir
klukkan átta og siöan aö fasta i
tólf klst., þannig aö hægt veröi
að taka blóðprufu morguninn
eftir. Eftir aö blóðprufan hefur
verið tekin, er fólk sent aftur
heim á hótelið, þar sem mikill
morgunveröur biður og veröur
þar aö innbyröa appelsinusafa,
kornflögur meö sykri og rjóma,
pönnukökur með þykku sýrópi
og sætabrauð eins og maöur
getur i sig látiö meö kaffinu.
Þetta er nauösynlegt fyrir blóð-
sykursprófiö. Þegar þaö hefur
veriö tekiö, er fariö á stofuna til
læknisins, þar sem maöur þarf
aö rekja alla sina sjúkdóms-
sögu, svo og blóöskyldra ætt-
menna. Þetta getur stundum
oröið æöi langt mál, en læknir-
inn hlustar með stökustu rósemi
og þolinmæði, og sendir fólk
siðan i burtu og segir þeim aö fá
sér sundsprett og góðan kvöld-
verö, þvi aftur þurfi aö fasta.
Þessi læknisskoöun er ekki
talin dýr, og þvi sótt af öörum en
auðkýfingum. Kostnaðurinn er
200dalir og á árinu sem leið var
um helmingur þeirra, sem
komu á stöðina, venjulegir
almennir borgarar. íbúar nær-
liggjandi staða koma akandi
þessa þrjá morgna sem krafizt
er að rannsókn fari fram, en
aörir koma úr allt að 2000 milna
fjarlægö. En ef hins vegar þú
vilt berast svolitiö á, og njóta
þess sem hótelið hefur upp á að
bjóða, þá kostar þaö aukalega
57$ á dag fyrireinn, en 105 fyrir
hjón. Og ef þú ferö eftir
einkunnarorði Greenbriers,
sem er svolátandi „láttu athuga
likama þinn meöan hann er enn
heilbrigður, en ekki þegar hann
er oröinn sjúkur”, þá muntu
verða fjörgamall.
Nú er ár hús-
friðunar í evrópskri
byggingarlist
Akveðið hefur verið að varð-
veita Leikhús Dusseldorf i
V-Þýzkalandi og sömuleiöis hin-
ar þrjár „sneiðar” sem standa
þar á bakviö, þar sem aðalskrif-
stofur Thyssens eru til húsa.
Þessar byggingar eru þó ekki
orðnar tuttugu ára gamlar.
Listinn yfir hús, sem eiga aö
varöveitast i miðborginni hefur
gert margan manninn
undrandi. Ekki aðeins á að
varðveita gamla hlutann heldur
er einnig garðar, tjarnir og nú-
timahúsagerðarlist á þeim lista
i höfuðborg Ruhrhéraðs i
V-Þúzkalandi. Á myndinni sést
leikhúsið og hinar þrjár „sneið-
ar”
Úr sem segir
tímann, dagsetn-
ingu og hitastig
Þetta kvartsúr er hugsaö og
smiöað i Munchen, V-Þýzka-
landi. og hefur það komizt feti
framar en keppinautarnir. Þaö
er drifiö meö sólar-rafgeymi,
sem gefur nóga orku til aö láta
úriö ganga i heilt ár. Þaö segir
ekki aöeins tlmann, dag-
setningu og vikudag en einnig
likamshita og herbergishita.
Þaö þarnast einskis viöhalds,
endist ótakmarkaö ogvar hann-
aö af Christalonic Solar Quartz
GmbH I rannsóknastöð i Otto-
brunn nálægt Munchen.
Þessu úri var komið á framfæri
á úra- og klukkukaupstefiiu i
Basel i Sviss og vakti mikla at-
hygli.
með morgunkaffinu
°>-z.
DENNl
DÆMALAUSI
„Skiptu þér ekki af býflugunni,
Jói. Hún getur komiö þér i verri
klipu en Wilson.”