Tíminn - 12.09.1976, Blaðsíða 16

16
TÍMINN
Sunnudagur 12. september 1976.
Hvað ætlar þú
að sjá af landinu
þínu í sumar?
Nokkúr orð um Suður-Þingeyjarsýslu
Suður-Þingeyjarsýsla mun vera við-
lendasta sýsla landsins, og i henni er að
finna ákaflega marga fagra og skoðunar-
verða staði. Hætt er þvi við, að við neyð-
umst til að fara fremur hratt yfir sögu —
og jafnvel kann svo að fara að einhverjir
þeir staðir, er fólk fýsir sérstaklega að
sjá, verði út undan á ferðalagi okkar. En
þvi miður — timinn setur fólki ætið ein-
hverjar skorður. Og einmitt þess vegna
skulum við halda áfram ferðinni hið bráð-
asta, i stað þess að eyða dýrmætum tíma i
orðagjálfur.
Suður-Þingeyjarsýsla
Otifyrir Tjörnesi, isvosem 9km
fjarlægö, sjáum viö tvær litlar
eyjar, Mánáreyjar. Eyjarnar til-
heyra landnámsjöröinni Máná,
sem er nyrzti bær i Suöur-Þing-
eyjarsýslu, stendur austan undir
Tjörnestánni. A Mánárbakka
sjávarmegin vegarins er veður-
athugunarstöö. Þegar við ökum
eftir veginum i suövesturátt sjá-
um viö nokkra bæi og bráölega
komum við að félagsheimilinu
Sólvangi, sem stendur I landi
Hallbjarnarstaöa.
Frá Hallbjarnarstööum ökum
við meðfram langri sveigmynd-
aöri vik, sem einhverra hluta
vegna hefur hlotiö nafniö Barm-
ur. Handan hennar tekur svo
Héöinsvik við og þar ofan vegar
er bærinn Héöinshöfði. Þar bjó
um skeiö sá mikli þjóðmálaskör-
ungur Benedikt Sveinsson, sýslu-
maöur, og þar ólst upp sonur
hans, Einar Benediktsson, skáld.
Og nú er aðeins stuttur spölur
eftir til Húsavikur, eina kaup-
staöarins i sýslunni. En skömmu
áður en komið er til bæjarins,
iiggur hliöarvegur til vinstri upp
á Húsavfkurfjall. Þangaö skul-
um viö bregða okkur. þvi aö uppi
á hinu417 m háa fjalli er hringsjá,
og þaöan er afar vitt og fagurt út-
sýni.
Húsavík
Húsavik á sér lengri sögu aö
baki en nokkur annar islenzkur
kaupstaður, þvi að Garöar
Svavarsson hinn sænski, sem
varö fyrstur norrænna manna til
aö sigla kringum landið og reisa
sér hús hér, reisti þaö hús einmitt
á Húsavik — og raunar er nafniö
Húsavik þaöan komið. Verzlun
hefurlengi verið stunduð á Húsa-
vik, og segja má, aö þar sé vagga
samvinnuhreyfingarinnar, þvi aö
þar óx upp Kaupfélag Þingey-
inga, elzta kaupfélag landsins.
Kaupstaðarréttindi hlaut bær-
inn áriö 1950. Ibúafjöldi hefur far-
iö vaxandi, einkum hin siðari ár,
og voru ibúar Húsavikur sam-
kvæmt siöasta manntali 2.149
talsins. Aðalatvinnuvegir eru
sjávarútvegur og fiskverkun, og
þar eru mikil hafnarmannvirki.
Verzlun stendur meö miklum
blóma og iðnaður hefur verið
vaxandi einkum þjónustuiðnaöur
fyrir nærsveitir. Varla er hægt aö
hugsa sér þá tegund þjónustu,
sem ekki stendur til boöa i bæn-
um, og of langt yrði upp aö telja,
hvaö þar stendur til boða.
1 Húsavík er hitaveita, enda
mikinn jarðhita aö finna I ná-
grenninu. Nokkrum sinnum hefur
orðið vart jarðskjálfta og hafa
þeir stundum valdiö verulegu
tjóni. Þess má geta, að á 18. og 19.
öldinni var starfrækt á Húsavik
hreinsunarstöð fyrir brennistein
og var hann fluttur út þaðan i all-
miklu magni.
Frá Húsavik höldum við sem
leiö liggur i suðurátt og hjá stór-
býlinu Laxamýri þar sem leik-
ritaskáldið Jóhann Sigurjónsson
fæddist og ólst upp, beygjum við
hliöarveg til vinstri. Þetta er Mý-
vatnsvegurinn eða Kisilvegurinn,
sem kemur niöur hjá Reykjahliö
við Mývatn.
Reykjahverfi heitir sveitin,
sem viðkeyrum um. Hún liggur i
Laufás i Eyjafiröi.
Húsavikur er lögö af þessu jarö-
hitasvæöi.
A þessu jaröhitasvæöi hefur
risiö nokkur fjöldi gróðurhúsa og
er hérmikil gróöurhúsarækt. Hér
hafa Reykhverfingar reist sér
félagsheimili og sundlaug er á
staönum.
Við Langavatn; sem liggur
meö veginum á vinstri hönd, er
hliöarvegur um sveitina til hægri.
Viö skiptum okkur þó ekkert af
þeim vegi.heldurhöldumáfram i
suðausturátt að bænum Geitafelli
norður undir samnefndu felli og
erum við þá komin að syösta bæ i
Reykjahverfi. Leiöin liggur upp
Kasthvammsheiðina og fram
undan er Hólasandur, viðáttu-
mikill og gróðurlaus sandauön.
Er viö höfum ekið dágóð-
an spöl um þetta uppblásna
landsvæði, tekur Grimsstaða-
heiðin og grónar suöurbrekkur
hennar við, og þegar við höfum
ekið dáli'tinn spotta um hraun-
lendi, komum við enn á ný á
hringveginn margnefnda — og nú
við Mývatn.
Við beygjum inn á hringveginn
tii vinstri og skammt undan er
Reykjahliö, hinn eiginlegi höfuö-
staður Mývatnssveitar og land-
mesta jörð Islands — um 6.000
ferkm að stærð — eða állka mikil
að landrými og Árnessýslan öll.
Heilt byggðahverfi hefur
myndazt umhverfis Reykjahlið
hin siðari ár. Þar eru tvö hótel —
Reykjahlið og Reynihlið — tvær
kirkjur og verzlun.
Hjá Reykjahliö er hringvegur
til hægri um Mývatnssveitina.
Ætlun okkar er að fara þá leið —
en fyrst skulum við halda svo sem
5 km lengra eftir aðalveginum, i
austurátt, til Námaskarðs. A
löngum og grunnum dal, vestan
hans ris Hvammsheiðin, en
Lambafjöll og Reykjaheiöi að
austan. Bæirnir liggja nokkuö
þétt — þegar við höfum lagt að
baki töluveröan spiS, sjáum viö
bæjarhverfi á vinstri hönd, og
vitna gufustrókar um, aö þar
muni mikinn jaröhita að finna.
Við erum komin að Hveravöllum i
Reykjahverfi.
A Hveravöllum er aöaijarðhita-
svæði sýslunnar. Þrir hverir eru
þar stórvirkastir, Syðstihver,
Uxahverog Baðstofuhver, sem er
þeirra mestur og jafnframt einn
mesti goshver landsins. Hitaveita
Vagiaskógur. Fnjóská er fremst á myndinni.