Tíminn - 12.09.1976, Blaðsíða 14

14 TÍMINN Sunnudagur 12. september 1976.

l|| | ■ llllllllllll lllllllllllllllllllllllll lllllllllllllllllllll m MBBll
Aleggsgerð. A myndinni eru Sigurlina, Kristinn, ólöf og Magnesa.
Baldur Asgeirsson viö tæki sem ber hið undarfega heiti „hverfi-þrýsti-
sjóðari”.
1963 og vann þar viö útflutning
m.a. á hrossum og siðar við inn-
kaup á skrifstofu Sambandsins i
London. Þar var ég I f jögur ár, en
kom þá heim og tók við þessu
starfi hér.
Búvörudeildinni er skipt i fjór-
ar deildir, sem eru útflutnings-
deild, bókhaldsdeild, innanlands-
sala og kjötiðnaðarstöð*• Fram-
kvæmdastjóri búvörudeildar er
sem kunnugt er Agnar Tryggva-
son og hefur verið það um langt
skeið.
— Hver er forsaga kjötiðnaðar i
Reykjavik?
— Ég er nú ekki, kunnugur þvl.
Ég er ekki kjötiðnaðarmaður
en er á viðskiptasviðinu. Af-
urðasalan á sér langa sögu hér i
Reykjavlk og einhver kjötvinnsla
mun hafa átt sér stað hjá Kjöti og
Grænmeti á sinum tlma, en Kjöt-
iðnaðarstöðin var stofnuð árið
1972 og tók tii starfa formlega i
nóvember það ár.
Vissir þættir kjötvinnslu hafa
verið stundaðir I Reykjavlk frá
þvi um og fyrir aldamót, D.
Thomsen konsúll og kaupmaður
rak m.a. pylsugerö. Sláturfélagið
keypti matvöruverzlun hans i
Kolasundi 1, svo og kjötvinnslu-
tækin og áhöld til pylsugerðar.
Þar voru framleiddar pylsur og
ýmsir kjötréttir.
Nú eru starfandi stórar og
smáar kjötvinnslustöðvar um allt
land, og eru tvær þær stærstu i
Reykjavik en ein norður á Akur-
eyri hjá KEA.
Kjötiðnaðarstöðin
Svo að vikið sé aftur að Kjöt-
iðnaðarstöð Sambandsins þá er
hún byggð i samræmi við
ströngustu kröfur um hreinlæti og
hollustuhætti.Þannig eru öll gó)f
fllsalögö, sömuleiðis veggir upp
tveggja metra hæö. 011 loft eru
klædd álplötum. Fullkomin loft-
ræsting er i stööinni, og hægt er
að ráöa hitastigi i hverjum
vinnslusal, eftir þvi sem aðstæður
krefjast. Þess er sérstaklega
gætt, að hráefni, vinnsluvörur og
fullunnar vörur séu I gegnum alla
vinnslurásina geymdar i kæli.
Einnig er það nýmæli I stöðinni,
að bæði reyktar vörur og soðnar
fara strax i hraðkælingu til að
lækka hitastig þeirra á skömmum
tima og lengja þannig geymslu-
þolið.
Stööinni er skipt I sex deildir,
sem jafnframt gefa hugmynd um
vinnsluganginn innan hennar,
þ.e. úrbeining, pylsugerð,
reyking, suða pökkun og af-
greiðsla. Til stöðvarinnar hafa
verið keypt ýmis ný og fullkomin
tæki og meðal þeirra eru:
Reykofnasamstæöa af Atmos-
gerð, sem útbúin er nákvæmum
sjálfstýrðum raka- og hitastillum
fyrir alla vinnsluþætti. Reykurinn
er framleiddur I sjálfvirkum
reykgjafa við bruna á viðarkurli.
A leiö I reykklefana er reykurinn
þveginn, til að ná úr honum
óæskilegum efnum.
1 suðu er hverfiþrýstisjóðari
(autoclav) með nákvæmri
stýringu þeirra þátta, er suðunni
ráða, svo og sjálfritara, er skráir
hitastig, þrýsting og suðutlma.
Þar eru einnig gufu- og raf-
magnskyntir suðupottar.
I pökkun má telja vél er loft-
tæmir og lokar pokum með niður-
sneiddu áleggi. Einnig er þar
elektrónisk vog, sem skráir
einingarverð vörunnar, þyngd
hennar, útsöluverð og pökkunar-
dag.
Fra mleiðslu vörurnar
I kjötiðnaðarstöðinni eru fram-
leiddar allar venjulegar kjöt-
iðnaðarvörur og áherzla er lögö á
að auka fjölbreytnina.
Vörur þessar eru seldar undir
vörumerkinu „GOÐI” Meðal
nýjungasem komið hafa fram frá
stöðinni má nefna nokkrar nýjar
áleggs- og steikpylsur, eins og
reykta medisterpylsu, Dalapylsu,
paprikupylsu og Óöals pylsu auk
GOÐA-vInarpylsnanna sem njóta
sivaxandi vinsælda Meðal áleggs
pylsnanna má nefna eftirfarandi
GOÐA-bjórskinka, GOÐA-Lyon-
pylsa, GOÐA-raftaskinka,
GOÐA-servelatpylsa, GOÐA-
mortadella, GOÐA-tungupylsa og
GOÐA-tepylsa.
Að auki framieiðir Kjöt-
iðnaðarstööin hinar sívinsælu
áleggstegundir eins og:
GOÐA-lambasteik, GOÐA--
skinku, GOÐA-rúllupylsu, GOÐA-
hangikjöt, GOÐA-tungur og
GOÐA-malakoff o.fl.
Niðursuða á grænmeti fer
einnig framí stöðinni undir vöru-
merkjunum „Co-op” og
„GYÐJA.”Hérer fyrst og fremst
um að ræða grænar baunir, gul-
rætur og grænar baunir og
blandað grænmeti. Fyrirhugað er
að framleiða fleiri tegundir og að
auki ýmsa tilbúna frysta rétti.
Fyrstir með innihalös-
merkingar
Allar framleiðsluvörur kjöt-
iðnaöarstöðvarinnar eru undir
daglegu eftirliti eigin rann-
sóknarstofu, sem skipt er i gerla-
og efnarannsóknarstofu. Hefur
rannsóknarstofan eftirlit með
geymsluþoli varanna og gerðar
eru tilraunir með nýjar vöru-
tegundir. í gerlarannsóknarstof-
unni er athugað magn gerla i
framleiðsluvœ-um og fylgzt er
með hreinlæti i vinnslusölum og
að þvi er tekur til áhalda og
tækja.
Við þetta er svo þvi aö bæta að
núer það skylda aö merkja unnar
kjötvörur, þar sem m.a. ber að
skrá eftirfarandi upplýsingar um
vöruna, sem lesa má án þess að
rjúfa umbúðir:
a) Heiti vörunnar og framleiðslu-
hátt.
b) Samsetningu vörunnar, ef um
samsetta vöru er að ræða, svo
og aukaefni. Æskiiegt er að til-
greina næringargildi.
c) Geymsluaðferð og meöferð
fyrir neyzlu.
d) Nettóþyngd innihalds og cftir
atvikum einingargjölda.
e) Einingarverð og söluverð
vörunnar.
f) Nafn og heimilisfang framleið-
anda vörunnar og/eða þess
aðila sem búið hefur um vör-
una.
g) Pökkunardag vörunnar. Til-
greina skal slðasta söludag, sé
þcss nokkur kostur.
Leifur Eirlksson, yfirkokkur.
Kjötiðnaöarstöð Sambandsins
reið á vaðið árið 1972 með merk-
ingar á vörum sinum. Þar var
getið pökkunardags, eíníngar-
verðs, viktar og nettóþyngdar.
Einnig varskýrtfrá samsetningu
og næringargildi flestra vöruteg-
unda. Þetta framtak vakti mikla
athygli og varö til þess, að fleiri
fyrirtæki fylgdu I kjölfar Kjötiðn-
aðarstöövarinnar.
Kjötiðnaðarstöðin hefur fest
kaup á tveimur nýjum vogum
ásamt rafheilum til að geta annað
merkingum á öllum framleiðslu-
vörum sinum. í þvl tilefrji hafa
GOÐA-merkimiðarnir breytt um
útlit.
Samkvæmt nýju reglugerðinni
skal merkja allar unnar vörur
með pökkunardegi og siðasta
söludegi, sé þess nokkur kostur. A
nýju GOÐA-miðunum er pláss fyr
ir báðar þessar dagsetningar.
Siðasti söludagur þýðir ekki, að
varan verði óneyzluhæf degi
seinna, heldur aöeins, að pökkun-
araðili tekur ekki ábyrgð á
geymsluþoli hennar lengur.
Nauðsynlegt er að fylgjast vel
með sölu á kjötvinnsluvörum
merktum með siðasta söludegi,
og þess skal gætt, að þær liggi
aldrei I kæliborðinu eftír að
geymsluþol þeirra er útrunnið.
Tilbúnir réttir og
hraðfrystir.
1 lýsingu á Kjötiðnaðarstööinni
hér að framan var sagt, að stöð-
inni væri skipt I sex deildir. Nú
hefur sú sjöunda bætzt við, en
þann 10. .júní hótst
sala á frystum tilbúnum réttum
frá Kjötiðnaðarstöðinni. Undir-
búningur þessarar framleiðslu
hefur staðið um alllangt skeið, en
nokkuð hefur staðið á að fá þær
vélar og tæki, sem til þarf.
Fyrirkomulag og pökkun fer
fram að sænskri fyrirmynd, en
þar hefur svipaður háttur á fram-
leiðslu tilbúinna rétta I stóreld-
húsum átt verubegn fýlgi að
fagna undanfarin ár.
Allt að 20 réttir verða á boöstól-
um frá Kjötiðnaðarstöðinni i
þessu formi. Maturinn er allur
lagaöur I stóreldhúsi stoðvarinn-
ar o g siða n hraðfrystur og seldur I
6-10 manna öskjum, sem
skammtað er upp úr I mötuneyt-
um eða matsölustöðum.
Hugmyndin að baki þessarar
framleiðslu er að spara vinnu-
kraft hjá mötuneytum, svo og
tækjakost. Einnig á þetta fyrir-
komulag að geta aukið fjöl-
breytni matseðilsins.
Til upphitunar þarf blástursofn
(convection ofn), sem hitar rétt-
inn upp á u.þ.b. 70 min., sé bakk-
inn tekinn frosinn, annars á um 40
min., sé bakkinn þiddur. Mjög
hentugir ofnar hafa fengizt hjá
Véladeild Sambandsins af
Vulcan-gerð. Þessir ofnar hafa
reynzt vel, og er verð þeirra þar
að auki hagstætt. Ofnar sem
rúma 80 - 100 skammta kosta um
kr. 300 þús.
Þar sem maturinn er allur af-
greiddur frystur til mötuneyt-
anna, er nauðsynlegt fyrir þau aö
hata frystiskáp. I stærri mötu-
neytum þarf siðan uppþvottavél
og einhverja hitunaraðstöðu, en
annan tækjakost þarf ekki, nema
þá skömmtunaráhöld.
Fyrst um sinn höfum við selt til
mötuneyta Sambandsins, og var
Samvinnubankinn I Bankastræti
fyrsti viðskiptavinur stóreldhúss-
ins.
Goða hraðréttir —
pylsugerð
GOÐA-hraðréttir er nafnið,
sem valið hefur verið á eins
manns skammta, sem seldir
verða frá Kjötiðnaðarstöðinni, og
eru sérstaklega framleiddir fyrir
söluskála og sumarveitingastaði.
Hraðrétti á að hita upp i örbylgju-
ofnum, en einnig má hita þá i
blástursofnum eða I vatnsbaði.
GOÐA-hraðréttir eru seldir I eins
manns skömmtum og eru sam-
settir úr fiski eða kjöti ásamt
kartöflum og grænmeti. Ætlazt
er tíl, að rétturinn verði borðaður
Ör bakkanum, þannig að mjög lit-
Starfsmenn I framleiðsludeild.