Fréttablaðið - 30.11.2005, Blaðsíða 41

samið var um borun eftir fersku vatni á Azor-
eyjum. Félaginu óx ásmegin á Azoreyjum,
verkefnum fjölgaði og árið 1995 kom um
helmingur af veltu þess erlendis frá. Árið
1999 náðust samingar um fyrsta háhitaverk-
efnið ytra þegar borun hófst á tveimur há-
hitaholum á stærstu eyju Azoreyja, São
Miguel.
Árið 1998 var stigið mikilvægt skref þegar
Jarðboranir stofnuðu dótturfélagið Iceland
Drilling Ltd., sem var skráð í Wales og hefur
umsjón með erlendum borverkefnum. Félag-
ið hefur meðal annars fengist við verkefni á
Írlandi, Bretlandi, Færeyjum og Azoreyjum.
Í desember lýkur verki sem unnið er fyrir
orkufyrirtækið Sogeo S.A. en þetta er stærsta
verkefni sem Iceland Drilling hefur fengist
við og nemur samningsupphæðin tæpum
hálfum milljarði króna. Borinn Jötunn er not-
aður til verksins.
„Samkeppnishæfni Jarðborana í háhita-
framkvæmdum á Azoreyjum á sér þrjár
meginforsendur. Í fyrsta lagi veigamikla sér-
þekkingu og reynslu fyrirtækisins á háhita-
borunum á Íslandi, sem eru einhverjar þær
erfiðustu í heimi. Í öðru lagi reynslu af fjöl-
þættri starfsemi á Azoreyjum eftir fyrri
framkvæmdir og staðgóða þekkingu á háhita-
svæðum þar syðra. Í þriðja lagi hefur stór-
aukinn tækjabúnaður Jarðborana mikið að
segja um útrásarmöguleika fyrirtækisins,“
segir í síðustu ársskýrslu Jarðborana.
VÖXTURINN HEFST OG RISAVERKEFNI
TRYGGT
Á fyrstu átján rekstrarárum Jarðborana
sýndi félagið vöxt sem einkenndist af stöðug-
leika og öryggi. Það var fjárhagslega sterkt
með eiginfjárstöðu lengi vel á bilinu 75-90
prósent og hafði fulla burði til að ráðast í enn
stærri verkefni ef tækifæri gæfist.
Straumhvörf urðu í rekstri Jarðborana
fyrir tveimur árum þegar félagið festi kaup á
Björgun og Einingaverksmiðjunni sem tvö-
faldaði marksvirði fyrirtækisins og jók veltu
þess um 45 prósent. Starfsmönnum samstæð-
unnar fjölgaði um eitt hundrað talsins. Kaup-
in voru ekki síður gerð til að spara umtals-
verða fjármuni með hagræðingu og sam-
rekstri þessara félaga
Jarðboranir borguðu um 2,4 milljarða
króna fyrir Björgun sem hefur verið leiðandi
aðili í dýpkunarframkvæmdum í höfnum og
landfyllingum. Kaupin voru gerð á góðum
tíma, enda hefur verktakamarkaður blómstr-
að á síðustu árum með hækkandi fasteigna-
verði. Fyrirtækið annaðist uppbyggingu
bryggjuhverfa í Grafarvogi og Sjálandi og
hefur í bígerð að byggja upp sambærilegt
hverfi í Kársnesi Kópavogi.
Velta Jarðborana meira en tvöfaldaðist á
síðasta ári þegar rekstur beggja dótturfélaga
var að fullu kominn inn í rekstur móðurfé-
lagsins. Jarðboranir veltu um 3,8 milljörðum
króna og skiluðu 432 milljónum í hagnað sem
var metafkoma. Jafnframt jókst mark-
aðsvirði þess úr fjórum milljörðum í rúma
átta milljarða.
Á dögunum sömdu Jarðboranir við Orku-
veitu Reykjavíkur um sjö milljarða borverk-
efni á Hellisheiði sem er stærsti samningur
sinnar tegundar hér á landi og stærsta verk-
efni Jarðborana frá upphafi. Samningstíminn
er frá júní 2006 til desember 2009. Til saman-
burðar gerðu sömu aðilar með sér samning í
fyrrasumar um borun fyrir gufu á Hellisheiði
en fjárhæð verkefnisins hljóðaði upp á 2,3
milljarða króna. Ljóst er að nýi samningurinn
hefur gríðarlega mikið að segja um framtíð-
arrekstur fyrirtækisins.
Þannig áætlar Greiningardeild KB banka,
sem gaf út á dögunum greiningu á Jarðborun-
um, að tekjur félagsins vaxi um 30 prósent á
þessu ári, um fjórðung á næsta ári, tólf pró-
sent árið 2007 og um tíu prósent að meðaltali
frá 2008-2014. Um 65 prósent tekna Jarðbor-
ana koma frá orkuvinnslu en restin frá bygg-
ingastarfsemi. Gerir KB banki ráð fyrir að
þáttur orkuvinnslunar vaxi hraðar en verk-
takastarfsemin þegar til lengri tíma er litið.
ATORKA NÆR MEIRIHLUTA
Atorka Group, fjárfestingafélag sem sérhæf-
ir sig í umbreytingarverkefnum, hefur verið
iðið við kolann á hlutabréfamarkaði og tekið
mörg félög af markaði á undanförnum árum.
Afl fjárfestingafélag, Austurbakki, Líf og
Sæplast voru skráð í Kauphöllinni áður en At-
orka eignaðist þau.
Atorka hefur um nokkurra ára skeið átt
yfir 40 prósent hlutafjár í Jarðborunum þar
til í nóvember að félagið keypti um tólf pró-
senta hlut af Borr Corporation, félags í eigu
Sigurðar R. Helgasonar, framkvæmdastjóra
Björgunar, og Sigurði Þór Kristjánssyni,
framleiðslustjóra hjá Björgun. Þar með hefur
Atorka tryggt sér 56 prósent hlutafjár og
verður að gera öðrum hluthöfum yfirtökutil-
boð innan skamms.
Það er varla tilviljun að Atorka láti til
skarar skríða nú þegar reksturinn er í mikl-
um blóma og verkefnastaða bæði innanlands
og erlendist hefur aldrei verið betri. Hagnað-
ur Jarðborana á fyrstu níu mánuðum ársins
var 510 milljónir króna sem er meiri hagnað-
ur en allt árið í fyrra og stefnir í að verða hátt
í 700 milljónir króna fyrir
árið í heild. Margt bendir til
þess að yfirtaka á Jarðbor-
unum sé mjög ákjósanlegur
kostur – ef hún gengur upp.
Nýlegt verðmat á Jarðbor-
unum, sem Greiningardeild
KB banka hefur gefið út,
gæti reynst Atorku þrándur
í götu. Verðmatsgengi á
Jarðborunum hljóðar upp á
31,1 krónu á hlut, sem sam-
svarar að markaðsvirði fé-
lagsins sé tólf milljarðar
króna, en tilboð Atorku mun
hljóða upp á 25 krónur á hlut
í skiptum fyrir hluti í At-
orku á genginu sex.
„Niðurstaða okkar er að
tilboð upp á 25 krónur á hlut
endurspegli ekki þau verð-
mæti sem fólgin eru í
rekstri Jarðborana. Að auki
teldum við það slök skipti að
skipta á bréfum í Jarðbor-
unum og Atorku Group,“
segir Greiningardeild KB
banka í verðmatinu.
HVAÐ GERIR OR?
Næst stærsti hluthafinn í
Jarðborunum er Orkuveita
Reykjavíkur með um
þrettán prósenta eignarhlut.
Telja má víst að ef Orkuveit-
an gengur að tilboði Atorku
– að því gefnu að það sam-
svari því sem greitt var fyr-
ir í nóvember – þá tryggir
Atorka sér um 90 prósent
hlutafjár og getur farið í
innlausn útistandandi hluta.
Atorka ætlar í kjölfar yfir-
tökutilboðsins að óska eftir
því að hlutabréf Jarðborana
hf. verði afskráð úr Kaup-
höll Íslands.
Stóra spurningin er sú hvort OR selji hlut
sinn að svo stöddu eða fari fram á hærra verð
frá Atorku. Tengsl Jarðborana og Orkuveit-
unnar eru samofin bæði í sögulegu og rekstr-
arlegu samhengi. Mikil samvinna hefur verið
með fyrirtækjunum í gegnum tíðina og
stjórnarformaður Jarðborana, Guðmundur
Þóroddsson er jafnframt forstjóri Orkuveit-
unnar. Ætla má að Orkuveitan hafi verið með
í ráðum þegar gengið var frá síðustu kaupum
Atorku en hins vegar hefur landslagið breyst
mjög með verðmati KB banka og gæti pólitík
blandast inn í málið á kosningavetri. Ef OR
selur á genginu 28 þá fær hún fyrir sinn snúð
nærri 150 milljónum meira en ef hún selur á
genginu 25 og nærri 300 milljónum ef verð-
mat KB banka á Jarðborunum er haft til hlið-
sjónar.
Ný kyn-
slóð bora
Kraftmesti bor Jarðborana er
Geysir sem getur kemst á fjög-
ur þúsund metra dýpi. Til sam-
anburðar kemst háhitaborinn
Jötunn niður á 3.300 metra dýpi
og Sleipnir niður á 2,4 kíló-
metra. Borinn er hannaður af
Soilmec á Ítalíu og tekur mið af
nýjustu framþróun í bortækni
og breytilegum þörfum við-
skiptavina.
Með tilkomu Geysis gátu
Jarðboranir tekist á við mun
stærri og erfiðari verkefni en
áður og eflt sína útrás. Geysir
er af nýrri kynslóð bora sem
eru hannaðir til að bora eftir
jarðvarma, olíu og gasi með
áherslu á árangur, öryggi og
sjálfvirkni. Borinn kom til
landsins á síðasta ári og kostaði
um sex hundruð milljónir
króna.
MARKAÐURINN MIÐVIKUDAGUR 30. NÓVEMBER 2005 13
Ú T T E K T
auphöllina
S T Æ R S T U H L U T H A F A R Í
J A R Ð B O R U N U M Þ A N N 2 2 . 1 1 . 2 0 0 5
Hluthafi %
1 Atorka Group hf. 56,25%
2 Orkuveita Reykjavíkur 12,98%
3 Byggingarfélag Gylfa og Gunnars ehf. 3,97%
4 Jarðboranir hf. 2,78%
5 Lífeyrissjóður lækna 2,78%
6 Fjárfestingasjóður Búnaðarbankans 1,32%
7 Saxbygg ehf. 1,13%
8 MP Fjárfestingarbanki hf. 1,03%
9 Dexter Fjárfestingar hf. 0,99%
10 Fari ehf. 0,99%
FRÁ AZOREYJUM Jarðboranir hafa unnið að borverkefnum á Azoreyjum frá árinu 1992. Reynsla af háhita-
borunum á Íslandi, fyrri störfum á Azoreyjum og stóraukinn tækjabúnaður veitir fyrirtækinu forskot í sam-
keppni á eyjunum.
12_13_Markadur-lesið 29.11.2005 14:53 Page 3