Fréttablaðið - 23.12.2005, Blaðsíða 24
23. desember 2005 FÖSTUDAGUR24
fólkið í landinu
STAÐURINN
TÖLUR OG STAÐREYNDIR
Mér er til efs að nokkur staður í
Eyjafjarðarsveit dragi til sín fleira fólk
en Jólagarðurinn á Hrafnagili. Húsið
er að utan eins og klippt út úr ævintýri
eftir H.C. Andersen og innan dyra er
ævintýrið ekki minna; jólailmur í lofti,
jólalög í eyrum og jóladót hvert sem
litið er.
Á aðventunni kemur þetta alls ekki
spánskt fyrir sjónir en öðru gegnir yfir
hásláttinn.
Engu að síður er Jólagarðurinn
opinn allan ársins hring og gengur takk
prýðilega, að sögn Benedikts Grétars-
sonar sem rekur staðinn ásamt konu
sinni Ragnheiði Hreiðarsdóttur. „Þetta
eru tíundu jólin okkar hér,“ segir hann
og út um skeggið hlær eins og jólasveinn; lítur reyndar út sem slíkur. „Það
er þannig þegar ég vakna tólfta desember, að þá er ég bara orðinn svona
gráskeggjaður,“ segir Benedikt dul-
arfullur á svip. Við drögum það ekki í
efa.
Benedikt segir hins vegar marga
hafa efast um að það væri nokkurt vit
í þessum rekstri og það fram í sveit
eins og þeir segja hér í Eyjafirðinum.
„Okkur fannst sveitin falleg og vildum
fá fólk hingað og það hefur komið á
daginn að það er styrkur fyrir okkur að
vera hér en ekki inni á Akureyri,“ segir
Benedikt.
Og styrkurinn fer ekkert á milli mála
því meðan við spjöllum við Benedikt er
stöðugur straumur fólks inn í húsið. Og
margar undarlegar spurningar ber fyrir
eyru: Áttu til lítinn Giljagaur? Nei, því
miður er hann búinn. En Grýlu og Leppalúða? Því miður eru þau líka búin,
bara til í stóru. Svona er lífið í Jólagarðinum.
ATVINNUREKANDINN: BENEDIKT GRÉTARSSON Í JÓLAGARÐINUM
Grýla og Leppalúði uppseld
Íbúafjöldi 1. desember 2004: 993
Íbúafjöldi 1. desember 2000: 982
Íbúafjöldi 1. desember 1997: 936
Sveitarfélag: Eyjafjarðarsveit.
Sveitarstjóri: Bjarni Kristjánsson.
Helstu atvinnufyrirtæki:
Blómaskálinn Vín.
Kristnesspítali.
Hótel Vin.
Ferðaþjónustan Öngulsstöðum.
Meðferðarheimilið Laugalandi.
Garðyrkjustöðin Grísará.
Jólagarðurinn.
Skólar:
Hrafnagilsskóli (grunnskóli).
Leikskólinn Krummakot.
Tónlistarskóli Eyjafjarðar.
Vegalengd frá Reykjavík: 400 km um
Hvalfjarðargöng.
Eyjafjarðar-
sveit
Eyjafjarðarsveit er um
margt merkileg sveit. Hún
er til dæmis eitt fjölmenn-
asta sveitarfélag landsins
án eiginlegs þéttbýlis-
kjarna, en þarna búa um
eitt þúsund manns. Og þar
eru líka fleiri kirkjur á
hvert mannsbarn en víðast
annars staðar á landinu; níu
kirkjustaðir alls, sex kirkj-
ur enn uppistandandi.
Við Sigurður Þór Salvarsson og
Valgarður Gíslason sækjum Eyja-
fjarðarsveit heim á lokaspretti
jólaföstunnar. Veður er aðgerða-
lítið; stillt og svalt, jörð að mestu
auð en fönn í fjöllum.
Kaffi og kleinur
Á þessum árstíma grúfir myrkur
yfir fram undir hádegi og skellur
á að nýju um nónbil. Við eigum
stefnumót við séra Hannes Örn
Blandon prófast. Hann býr á
Syðra-Laugalandi; bærinn stend-
ur uppi í hlíðinni austan megin
fjarðar, handan Hrafnagils og
þaðan sér vítt og breitt um sveit-
ina. Klerkur tekur á móti okkur
úti á hlaði að íslenskum sveitasið
og býður okkur til bæjar kankvís
á svip. Við tyllum okkur í hæg-
indi á skrifstofu prófasts; bækur
þekja veggi, Íslendingasögur, guð-
fræðirit og allt þar á milli. Kaffi
og kleinur á borðum, ásamt pipar-
kökum.
Eyfirðingur, þar er efinn
Séra Hannes hefur verið prestur
í Eyjafirði í tæpan aldarfjórðung,
fyrst fimm ár í Ólafsfirði en síðan
tæp tuttugu í Eyjafjarðarsveit.
Hann er fæddur og uppalinn í
Kópavogi; nánast í hópi frum-
byggja þar. En skyldi hann vera
orðinn Eyfirðingur? „Það sagði
maður á þorrablóti eitt sinn: séra
Hannes verður aldrei Eyfirðingur
nema að hann geti sannað að ætt
hans hafi búið hér í fimm ættliði,
hann hafi dvalið hér lengur en
níutíu ár eða geti sannað að ein-
hver forfeðra hans hafi átt hér
uppruna,“ segir prestur og hlát-
urinn ískrar í honum. „Ég hafði
ekkert af þessu, nema hvað móðir
mín átti skjal frá afa mínum þar
sem hann hafði gert eigin ættar-
tölu; hún er vissulega ekki sönnuð
en hún endar á Bergi Sokkasyni
ábóta á Munkaþverá, á þrettándu
öld. Spurning er bara sú hvort
hann átti barn áður en hann varð
ábóti eða eftir,“ segir Hannes og
hristist allur af hlátri.
Vegir guðs órannsakanlegir
Séra Hannes segir það alltaf álita-
mál hvort prestar eigi að vera
lengi á hverjum stað; ávallt sé sú
hætta fyrir hendi að menn tréni
eins og hann orðar það. Hann seg-
ist þó hafa reynt að vinna gegn
stöðnun og halda guðfræðinni við
með því að stunda rannsóknir. Og
þá liggur vitaskuld beint við að
spyrja hvort ekki sé erfitt að finna
nýja fleti á þessum vísindum sem
hafa verið að mestu óbreytt í um
tvö þúsund ár. „Sagan segir...,“
segir séra Hannes og verður svo-
lítið prakkaralegur á svip, „... að
þegar Geir Gunnarsson var for-
maður fjárlaganefndar Alþingis á
sínum tíma, hafi nefndinni borist
erindi frá þá nýstofnaðri Guð-
fræðistofnun Háskólans, þar sem
farið var fram á fjárveitingu til
rannsókna í guðfræði. Stofnuninni
barst stutt svar frá Geir sem var
eitthvað á þá leið: Ég hélt ávallt að
vegir guðs væru órannsakanlegir.
Og það fékkst engin fjárveiting,“
segir séra Hannes og við hlæjum
dátt. Það fer ekki á milli mála að
klerkur hefur gaman af að segja
sögur.
Lék drykkjuhrúta
Hann gerir reyndar meira en að
segja sögur; hann semur þær líka;
hefur meðal annars samið leikrit,
enda mikill áhugamaður um leik-
list. Þá hefur hann leikið ófá hlut-
verkin með Freyvangsleikhúsinu
en viðurkennir að slíkt hafi reynd-
ar fallið í misjafnan jarðveg. „Ég
tók oft að mér hlutverk sem þóttu
ekkert sérlega prestleg,“ segir
hann glottandi. „Mér gekk iðu-
lega ágætlega að leika einhverja
aumingja og drykkjuhrúta, skilaði
því nokkuð sannfærandi, held ég,“
bætir hann við og skellir upp úr.
Annars segist hann hafa dregið
verulega úr leiklistarbröltinu.
„Það má segja að sýniþörf mín
hafi minnkað með árunum,“ segir
hann kíminn og strýkur skeggið.
Kyrrð og friður
Annars lætur hann vel af dvölinni
í Eyjafirði. „Þetta er fegursti stað-
ur á jarðríki og óskaplega nærri
guðsríki,“ segir hann af innblás-
inni sannfæringu. „Og kosturinn
við þennan stað, hér á Laugalandi,
er að maður getur séð stjörnurn-
ar á kvöldin og nóttunni. Og hér
er kyrrð og friður,“ bætir prest-
ur við um leið og hann hallar sér
aftur í stólnum og tottar pípuna
makindalega.
Hann fylgir okkur út á hlað að
loknu spjalli; biður okkur allrar
blessunar og óskar gleðilegra jóla.
Fegursti staður á jarðríki
SÉRA HANNES ÖRN BLANDON Hefur setið tæp tuttugu ár á stóli prests í Laugalandspresta-
kalli í Eyjafjarðarsveit.
KIRKJAN Á MUNKAÞVERÁ Á Munkaþverá er talið að hafi verið kirkja frá því skömmu fyrir kristnitöku. Núverandi kirkja er byggð árið 1844.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Komdu í spennandi heim
afþreyingar og upplýsinga
Smelltu þér á www.ogvodafone.is, farðu í næstu verslun Og Vodafone
eða hringdu í 1414 fyrir nánari upplýsingar.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
O
G
V
3
06
37
12
/2
00
5
16.900 kr.
MOTOROLA V360v
SÍMI
KOMDU Í SPENNANDI HEIM
AFÞREYINGAR OG UPPLÝSINGA
��������������
�������
����������
����
������������
����������
��� �