Fréttablaðið - 23.12.2005, Blaðsíða 46

23. desember 2005 FÖSTUDAGUR34
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim
sem sýndu okkur samúð og hlýhug við
andlát og útför eiginmanns míns, föður
okkar, tengdaföður, afa og langafa,
Klemensar Jónssonar
byggingarmeistara, Ólafsvegi 7, Ólafsfirði.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Heilbrigðisstofnana
Reykjavíkur, Akureyrar og Ólafsfjarðar fyrir einstaka
umönnun og hlýju.
Sumarrós Helgadóttir
Jón Ævar Klemensson Helga Jónsdóttir
Arnar Klemensson
Guðrún Jónsdóttir Árni Jónsson
Klemenz Jónsson María Magnúsdóttir
Rósa Jónsdóttir Sigurbjörn Þorgeirsson
og langafabörn.
Elskulegur sonur okkar og bróðir,
Einar Haraldsson
Meðalholti 3, Reykjavík,
lést hinn 14. desember. Hann verður jarðsunginn frá
Háteigskirkju þriðjudaginn 27. desember kl. 13.
Haraldur Hansson Katrín Jónsdóttir
Hans Haraldsson
Elskuleg eiginkona mín, móðir,
tengdamóðir og amma,
Hólmfríður Kristín Jónsdóttir
frá Jarlsstöðum í Aðaldal,
lést í Svíþjóð 18. desember. Bálför hennar hefur farið
fram.
Þórir Arinbjarnarson
Edda Þóra og fjölskylda
Ágúst Björn og fjölskylda.
AFMÆLI
Óli Tynes fréttamaður er 61 árs.
Skúli Hansen matreiðslumeistari
er 55 ára.
Árni Blandon Einarsson, leikari
og kennari, er 55 ára.
Jónína Bjartmarz alþingismaður
er 53 ára.
Sigurður Árni Þórðarson prestur
er 52 ára.
Atli Hilmarsson handboltaþjálfari
er 46 ára.
ANDLÁT
Davíð Stefánsson, bóndi á Foss-
um í Landbroti, andaðist á Land-
spítalanum Fossvogi þriðjudaginn
20. desember.
Einar Guðmundsson, Kirkjulundi
6, Garðabæ, lést á Landspítalan-
um Landakoti, þriðjudaginn 20.
desember.
Einar Guðnason viðskipta-
fræðingur lést á gjörgæsludeild
Landspítala - háskólasjúkrahúss
þriðjudaginn 20. desember.
Kristrún Sigfríður Guðfinnsdótt-
ir, Gerðavöllum 1, Grindavík, lést
á Landspítalanum við Hringbraut,
miðvikudaginn 21. desember.
Magni Viðar Torfason er látinn.
Útför hans hefur farið fram.
Steingrímur Bernharðsson, fyrr-
verandi bankaútibússtjóri, síðast
til heimilis að Dalbæ, Dalvík, lést
þriðjudaginn 20. desember.
Bókin Íslenska menntakonan verð-
ur til, eftir Valborgu Sigurðardóttur,
fyrrverandi skólastjóra Fósturskóla
Íslands, kemur út fyrir jólin í ár.
Bók Valborgar er merkileg fyrir
margar sakir. Valborg, sem verður 84
ára á næsta ári, leitast meðal annars
við að svara spurningum um menntun
íslenskra kvenna á fyrri hluta 20. aldar
og í bókinni er lýst þeirri ógreiðfæru
leið sem ungar konur þurftu að feta ef
þær vildu sækja sér frekari menntun
en þá sem þeim bauðst í barnaskóla.
Spurð um tilurð bókarinnar segir Val-
borg að spurningin „hvernig varð hin
íslenska menntakona til?“ hafi blundað
í henni alveg frá því að hún lauk stúd-
entsprófi árið 1941.
Ýmislegt merkilegt kemur fram í
bókinni og Valborg er spurð hverjar
séu helstu niðurstöður bókarinnar.
„Það er ýmislegt sem hægt er að nefna,
en ég vil gjarnan að það komi fram að
það voru ekkert síður karlmenn sem
hrundu af stað baráttunni fyrir aukn-
um námsmöguleikum kvenna. Þetta
vannst smám saman með samvinnu
karla og kvenna,“ segir hún.
Valborg lenti sjálf í mótlæti þegar
hún braust til mennta sem ung stúlka.
Valborg var dúx í Menntaskólanum
í Reykjavík og vaninn var að veita
þeim fjórum nemendum sem voru með
hæstu einkunnirnar styrk til áfram-
haldandi náms erlendis. Valborg fékk
hins vegar ekki styrkinn þar sem talið
var líklegt að hún myndi giftast og nám
hennar ekki nýtast þjóðinni. Valborg
segir að líklega hafi það haft áhrif
á að hún fékk ekki styrkinn að faðir
hennar, Sigurður Þórólfsson skóla-
stjóri á Hvítárbakka í Borgarfirði, átti
á þessum tíma í ritdeilu við þáverandi
menntamálaráðherra landsins, fram-
sóknarmanninn Jónas frá Hriflu. Árið
á undan fengu hins vegar tvær stúlkur,
báðar dætur framsóknarmanna, styrk-
inn.
Valborg fékk svo styrkinn ári síðar
og segir hún að álit almennings í land-
inu hafi líklega spilað inn í að hún fékk
hann að lokum. Hún telur jafnvel að
almenningur hafi verið kominn lengra í
jafnréttishugsuninni en margir stjórn-
málamenn á þessum tíma. „Almenn-
ingur var hissa á að ég skyldi ekki fá
styrkinn og pólitíkusarnir vildu nátt-
úrulega ekki fá fólkið upp á móti sér,“
segir hún.
Valborg fór svo í nám til Banda-
ríkjanna og útskrifaðist með meistara-
prófsgráðu í sálarfræðum og uppeldis-
og menntunarfræðum. Þegar hún kom
heim var hún fengin til að byggja upp
Fósturskóla Íslands, sem þá hét Uppeld-
isskóli Sumargjafar, og allar götur síðan
hefur hún lagt mikið af mörkum til upp-
eldis- og menntunarmála á Íslandi.
Bók Valborgar kemur út á þeim
tíma þegar kvenkyns nemendur eru
orðnir fleiri en karlkyns nemendur í
framhaldsnámi á Íslandi og umræða
um launamismun kynjanna er hávær.
Valborg vill þó ekki meina að hún hafi
sett sig í bardagastellingar þegar hún
hófst handa við skrifin. „Ég skrifaði
þessa bók ekki með sverð í hendi í ein-
hverjum baráttuhug, heldur byrjaði ég
að kanna stöðu menntakvenna á árum
áður mér til gamans og fróðleiksauka
og bókin varð til kjölfarið á því.“
VALBORG SIGURÐARDÓTTIR Valborg ásamt manni sínum Ármanni Snævarr, fyrrverandi hæstaréttardómara og rektor Háskóla Íslands.
VALBORG SIGURÐARDÓTTIR: GEFUR ÚT BÓK Á NÍRÆÐISALDRI
Ekki skrifuð með sverð í hendi
FÆDDUST ÞENNAN DAG
1537 Jón þriðji, konungur Svía.
1582 Severo Bonini, ítalskt
tónskáld.
1822 Wilhelm Bauer, þýskur
verkfræðingur.
1933 Akihito, japanskur keisari.
1944 Wesley Clark, bandarískur
hershöfðingi.
1964 Eddie Vedder, bandarískur
tónlistarmaður.
CHARLES ATLAS (1893-1972)
LÉST ÞENNAN DAG.
„Æfing, þrautseigja og
þolinmæði sigra ávallt.“
Charles Atlas var víðfrægur
bandarískur kraftajötunn.
Sex heyrnardauf börn í
Lundaskóla á Akureyri
fengu á dögunum farsíma
að gjöf frá Og Vodafone.
Símunum fylgja inneignir
til tals og skeytasendinga.
Kristín Irene Valde-
marsdóttir kennari segir
farsíma mikilvæga heyrn-
ardaufum en símarnir
opna þeim nýjar vídd-
ir í tjáskiptum. „Margir
heyrnarskertir eða heyrn-
arlausir reiða sig á SMS-
sendingar til að miðla upp-
lýsingum sín á milli og til
þeirra sem heyrandi eru,“
segir Kristín.
Mikilvæg hjálpartæki
MEÐ VODAFONE LIVE FARSÍMA Skeytasendingar með farsímum hafa opnað
heyrnardaufum og heyrnarlausum nýja möguleika til tjáskipta. FRÉTTABLAÐIÐ/KK
timamot@frettabladid.is
MERKISATBURÐIR
1956 Richard Nixon, þáverandi
varaforseti Bandaríkjanna,
kemur til Íslands.
1968 Þorláksmessuslagurinn. Til
átaka kemur í Reykjavík milli
lögreglu og fólks sem mót-
mælti þátttöku Bandaríkja-
manna í Víetnamstríðinu.
1968 Stjórnvöld Norður-Kóreu
sleppa 83 manna áhöfn
og skipstjóra bandaríska
njósnaskipsins Pueblo úr
haldi eftir 11 mánaða fang-
elsi.
1972 Mikill jarðskjálfti skekur
Managúa, höfuðborg
Níkaragúa. Hátt í tíu þúsund
manns láta lífið.
1986 Tilraunaflaugin Voyager lýkur
hringferð sinni um hnöttinn.
1992 Jólaræðu Elísabetar Englands-
drottningar er lekið í blöðin.
Á þessum degi árið 1948 voru sjö háttsettir Japanar
hengdir í Tókýó fyrir glæpi sem þeir frömdu í síðari
heimstyrjöldinni. Þá voru margir þeirra einnig
fundnir sekir um glæpi gegn mannkyninu, sérstak-
lega hvað varðaði skipulagt þjóðarmorð á Kínverj-
um. Meðal þeirra sem voru teknir af lífi var Hideki
Tojo, fyrrverandi forsætisráðherra Japans og foringi
hersins í Kwantung.
Dómurinn yfir mönnunum var kveðinn upp þann
12. nóvember. Auk Tojo voru meðal annars Iwane
Matsui, sem skipulagði nauðganir í Nanking, og Heit-
aro Kimura, sem misþyrmdi stríðsföngum, dæmdir
til dauða. Sextán að auki voru dæmdir í lífstíðarfang-
elsi.
Ólíkt Nürnberg-réttarhöldunum yfir þýsku stríðs-
glæpamönnunum, þar sem fjórir saksóknarar, frá
Bretlandi, Frakklandi, Bandaríkjunum og Sovétríkjun-
um, dæmdu í málinu, var aðeins einn saksóknari við
réttarhöldin í Tókýó. Það var hinn bandaríski Joseph
B. Keenan. Hins vegar lögðu aðrar þjóðir, sérstaklega
Kínverjar, mikið til málanna.
Fyrir utan aðalréttarhöldin í Tókýó voru um fimm
þúsund Japanar dæmdir fyrir stríðsglæpi á þessum
tíma. Þar af voru 900 teknir af lífi.
ÞETTA GERÐIST > 23. DESEMBER 1948
Stríðsglæpamenn teknir af lífi