Fréttablaðið - 07.10.2006, Blaðsíða 86

7. október 2006 LAUGARDAGUR46
Ég er stödd í björtu herbergi þar sem sex gljáandi málm-súlur teygja sig frá gólfi til
lofts. Þetta er æfingaherbergið í
Magadanshúsinu þar sem íslensk-
ar konur stunda súludans – lík-
amsræktina sem hefur farið eins
og eldur í sinu um Bandaríkin og
Bretland. Á kynningarvef um
íþróttina er þetta sögð „ný aðferð
við að koma líkamanum í form og
öðlast sjálfstraust“, og á sér bæði
dygga aðdáendur og harða gagn-
rýnendur. „Þetta hefur verið gríð-
arlega vinsælt síðan við byrjuðum
með tímana,“ segir Ingunn Ragna
Sævarsdóttir sem kennir pole-
fitness í Magadanshúsinu í Ármúl-
anum. Tímarnir hafa verið aug-
lýstir grimmt á sjónvarpstöðinni
Sirkus að undanförnu og aðsóknin
verið nokkuð góð.
„Konurnar koma oft feimnar í
fyrstu tímana og blómstra svo
algerlega eftir fáeinar vikur. Þær
öðlast meira sjálfsöryggi og bera
sig öðruvísi. Það er líka svo rosa-
lega gaman í tímunum hjá okkur,
og það er ekki bara það að konurn-
ar læri að sveifla sér í kringum
súlu og vera sexý, heldur bara að
þær tengjast líkama sínum betur,
leyfa kynþokkanum að losna úr
læðingi og finnst þær vera fal-
legri,“ útskýrir Ingunn.
Ég er ein þeirra sem horfði með
aðdáun á hina ofursvölu Kate
Moss hringa sig í kringum súlu í
tónlistarmyndbandi rokksveitar-
innar The White Stripes þar sem
hún leiftraði af kynþokka, án þess
að verða nokkurn tíma „slísí“.
Súludans þarf því ekkert endilega
að tengjast því að konur afklæðist
gegn þóknun, en kynþokkinn hlýt-
ur vissulega að vera til staðar,
bæði vegna þess hve augljóst reð-
urtákn súlan er, og stellinga kven-
anna upp við hana. Samkvæmt
upplýsingum á netinu byrjuðu
nektardansmeyjar að nota súlur á
erótískum dansstöðum í kringum
1970.
„Mér skilst að súlurnar hafi
verið settar upp á þessum stöðum
svo að konurnar gætu haldið í
þær til þess að forðast að karlarn-
ir rifu þær niður af sviðinu,“ segir
Ingunn. Hún útskýrir hins vegar
muninn á pole-dancing og pole-
fitness, en hún segir það síðar-
nefnda vera mun erfiðara fyrir
líkamann því að oft á tíðum geri
atvinnusúludansmeyjar lítið
annað en að sýna ögrandi stelling-
ar upp við súluna í stað þess að
gera þetta almennilega, eins og
að nota styrk líkamans til að færa
sig upp og niður eftir súlunni.
„Geiri í Maxím‘s bauð okkur
kennurunum á Goldfinger um
daginn,“ segir Ingunn og brosir.
„Þar sá ég að súludans þarf ekk-
ert endilega að vera „slísí“. Sumar
dansmeyjarnar gerðu þetta mjög
fallega, en aðrar voru vissulega
frekar subbulegar. Við viljum þó
taka þessa tengingu í burtu á milli
nektardans og súlu-fitness því við
teljum þetta bara leið fyrir konur
til þess að koma sér í form, auka
sjálfstraustið og gera eitthvað
skemmtilegt.“
Erfiðara en það sýnist
Ingunn er búin að lofa mér því að
sýna mér helstu sporin. Ég átti að
mæta í „þröngum líkamsræktar-
fötum“ (ekki í perspex-hælum og
gullbikiníi eins og ég var hrædd
um), og nú á ég að spígspora á
þokkafullan hátt hringinn í kring-
um súluna. Auðvelt, hugsa ég,
þangað til Ingunn krækir fætinum
utan um sína súlu og rennir sér
niður á gólf í hálfgert splitt. Svona
líkamsrækt krefst klárlega
þriggja kampavínsglasa áður en
maður þorir að gera nokkurn skap-
aðan hlut. Ég læri fleiri spor,
nokkrar fótakrækjur og er farin
að verða ágæt að renna mér upp
og niður. En svo kemur það allra-
erfiðasta – að grípa um súluna
báðum höndum og vega sig upp
eftir henni og á meðan eiga fót-
leggirnir að vera í einhvers konar
fallegri stöðu í lausu lofti. Þetta er
allt annað en munúðarfullt hjá
mér og farið að verða meira en
vandræðalegt. Kannski vantar
mig bara White Stripes á fóninn
og háhælaða skó, en spurð út í
hvort tveggja segir Ingunn að tón-
listin sé oftast í átt að Britney
Spears og að konur dansi að vísu á
táberginu, en séu aldrei á hælum.
Hún setur tónlistina í gang. (Sem
betur fer er þetta ekki Britney,
heldur arabískt magadanspopp).
Núna fara hreyfingarnar að
meika sens og þetta er bara orðið
þrælgaman. Farin að hnykkja til
mjöðmunum og sveifla hárinu
aftur á bak og ósjálfrátt verður
svipurinn ögrandi. Það er líka eitt-
hvað mjög skemmtilegt við að
hanga utan í súlu. Þetta minnir á
klifurgrindurnar á æskuárunum.
Augljóslega mun skemmtilegra en
að fara einhvern hring í ræktinni
og lyfta lóðum, sem ég hef aldrei
haft þolinmæði til. „Það er alltaf
rosastuð hjá okkur í tímum. Það er
að sjálfsögðu bara kvenfólk hér og
konurnar ná að tengjast góðum
vinaböndum.“ Ingunn útskýrir að
í Magadanshúsinu sé boðið upp á
bæði pole-dancing og pole-fitness,
auk tíma sem heita Carmen Elect-
ra og Desperate housewives.
Þegar ég hvái, segir hún mér að
þetta fyrrnefnda sé eins konar
MTV-dansrútína og það síðar-
nefnda sé fyrir þreyttar húsmæð-
ur sem vilja lífga upp á lífið, kom-
ast í form og gera eitthvað
skemmtilegt. ( Eða koma bóndan-
um rækilega á óvart þegar hann
kemur heim úr vinnunni hugsa
ég). „Það eru margar konur sem
hafa látið setja upp súlu heima hjá
sér, eða meira að segja úti í bíl-
skúr,“ heldur hún áfram. „Við
bjóðum upp á þannig þjónustu og
ég veit af fullt af konum sem
dansa heima.“ Ég spyr Ingunni
hvort hún hafi fengið reiðisímtöl
út af þessu öllu saman. „Nei, það
hef ég ekki fengið,“ segir hún
ákveðin. „Og mín skoðun er nú
bara sú að konur í dag hafa frjálst
val um hvað þær vilja gera.“
Konur hafa val – eða hvað?
En eru þessir tímar virkilega fyrir
konur, eða snýst þetta um að veita
karlmönnum ánægju? Vestanhafs,
þar sem súludansmeyjar eru í
flestum tilvikum ómenntaðar
konur sem hafa séð þá leið út úr
peningakröggum að dansa
fáklæddar fyrir karlmenn, er pole
-fitness orðin líkamsrækt fyrir
menntaðar og ágætlega efnaðar
konur. Hvers vegna? Sjá konur ef
til vill súludansmeyjar í ævintýra-
legum ljóma? Eru þetta konurnar
sem sjá „strippur“ fyrir sér sem
„slæmar stelpur“ og vilja fá að
vera slæmar í smástund? Hafa
menntaðar konur ekki yfirleitt
fordóma gegn súludansmeyjum,
eða dreymir þær allar innst inni
um að verða draumastúlkan á súl-
unni sem karlmenn þrá?
Allt þetta er auðvitað að gerast
á tímum mikilla breytinga í sam-
félaginu hvað varðar konuna sem
kynveru og hina svokölluðu
„raunch“-bylgju. Konur horfa á
klám, klæða sig eins og nektar-
dansmeyjar þegar þær fara út á
lífið, fá sér gervibrjóst og fara út
í verslun að kaupa kynlífsleik-
föng.
Þegar tólf ára stúlkur ganga
um í stuttermabolum með áletr-
uninni „Porn star in training“ og
móðirin fer í súludanstíma, er þá
ekki eitthvað ankannalegt í gangi
með kvenfrelsið í dag? Sigríður
Þorgeirsdóttir, dósent í heim-
speki, skrifaði mjög áhugaverða
grein sem heitir Empowerment in
times of Pornography og fjallar
um það hvort hvort klámvæðingin
svokallaða sé eflandi eða kúgandi
fyrir konur.
„Ég held að konur verði fyrst
og fremst að hætta að tala um
frjálst val,“ segir hún. „ Við verð-
um að gera okkur grein fyrir því
að þessi markaðsöfl skilyrða val
okkar að miklu leyti. Spurningin
er hvort karlmenn stjórni þessari
„raunch“-bylgju eða erum við að
grafa undan okkur sjálfar?“ Eru
konur að fá aukið vald, eða eru
þær á valdi klámvæðingar? „Það
er oft sagt að klámvæðingin sé
svar karlveldisins við bættri stöðu
kvenna,“ segir Sigríður. „En ég er
sannfærð um að við séum að grafa
undan okkur sjálfar með þessu.“
Kona sem sækir tíma segir mér:
„Súludans er alveg frábær lík-
amsrækt og er virkilega skemmti-
legur. Mér finnst bara fínt að það
sé komið til móts við þessa stöðl-
uðu ímynd sem við höfum af dans-
inum. Það er val kvenna hvað þær
gera við líkamann sinn.“
Ekki dansað fyrir karlmenn
Það sem mér velti fyrir mér er
einmitt þetta: Erum við að sýna
okkur sem kynferðislega hluti eða
kynferðislegar verur þegar við
tökum þátt í súludanstímum?
„Súludansiðnaðurinn byggir á
hlutgervingu kvenna þar sem
konur eru smættaðar niður í kyn-
lífshjálpartæki sem karlar geta
keypt sér aðgang að,“ segir Katr-
ín Anna Guðmundsdóttir hjá Fem-
ínistafélaginu. „Þessu hlutverki
er síðan hampað í gegnum aðra
miðla þannig að svo virðist sem
það eftirsóknarverðasta sem
konur hafi fram að færa sé að
vera fáklæddar í eggjandi stell-
ingum án nokkurra vitsmunalegra
eiginleika. Með alla þessa pressu
er ekki skrítið að sumum konum
finnist skemmtilegt eða spenn-
andi að uppfylla hlutverkið og öðl-
ast þannig samþykki sem eftir-
sóknarverðar verur. Við viljum jú
öll vera dýrkuð og dáð. Vandamál-
ið við súludans er hins vegar að
hann byggir ekki á kynfrelsi og
viðurkenningu á kynhvöt kvenna
heldur þátttöku í kúgun sem held-
ur konum niðri á öllum sviðum. Ef
konur vilja í raun og sann öðlast
kynfrelsi þá er lausnin ekki fólgin
í að vera þátttakendur í einum
ljótasta iðnaði sem til er, iðnaði
sem lítur á konuna sem söluvöru,
aðgengilega fyrir alla. Það eru til
ótalmargar betri leiðir til að halda
sér í formi og dansa sem felast
ekki í að læra að bugta sig og
beygja eins og undirgefnar og
þægar konur.“
Sennilega felst svarið í því
hvort konur séu raunverulega að
sækja tímana fyrir sjálfar sig eða
fyrir elskhugann/eiginmanninn.
„Vissulega eru margar konur í
tímum hjá mér sem segja að ásta-
lífið hafi tekið kipp eftir á,“ segir
Ingunn. „En ég held að það sé líka
vegna þess að þær verða óheftari
að tjá sig með líkamanum og öðl-
ast meira sjálfstraust. Það hlýtur
bara að vera af hinu góða fyrir
báða aðila. Konur eru ekkert að
koma hingað bara til þess að læra
að æsa karlmenn, þær eru fyrst
og fremst að koma hingað til að
hafa gaman af og njóta félags-
skapar annarra kvenna. Það er
ekkert annað en styrking sem
felst i því.“
Frekari upplýsingar um pole-
fitness fást hjá www.mango.is.
anna@reykjavik.com
Líkamsrækt síðfemínistanna?
SÚLUDANSRÆKT Á ÍSLANDI Styrkir líkamann og eykur sjálfstraust og kynþokka – eða er framhald á kúgun kvenna?
Súludans er vinsælasta líkamsræktin í dag. Kate
Moss, Madonna og Kate Hudson eru meðal stjarn-
anna sem stunda hann og núna er hann kenndur
í Magadanshúsinu í Reykjavík. Er þetta góð hreyf-
ing og sjálfstyrking fyrir konur eða niðurlægjandi
fyrirbæri sem er partur af klámvæðingunni?
Anna Margrét Björnsson skellti sér í tíma og
kynnti sér listina að dansa við súlu.
„Það eru margar konur
sem hafa látið setja upp
súlu heima hjá sér, og
meira að segja úti í bíl-
skúr.“
KATE MOSS Dansaði súludans í mynd-
bandi White Stripes við lagið „I just
don‘t know what to do with myself”.