Fréttablaðið - 08.03.2008, Blaðsíða 20

20 8. mars 2008 LAUGARDAGUR
Volkswagen – kolefnisjafnaður útblástur
Passat
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
UMRÆÐAN
Kosningar
Rússar hafa kosið sér nýjan forseta.
Ég kaus, og ég hvatti ekki
aðeins vini mína og fjölskyldu
heldur alla borgara Rússlands til
þess að mæta á kjörstað og greiða
atkvæði – þrátt fyrir þá stað-
reynd að úrslitin væru fyrirsjá-
anleg og jafnvel fyrirfram skipu-
lögð.
Vinsældir Vladimírs Pútíns,
sem lýsti yfir stuðninig við
Dimitri Medvedev og féllst síðan
á að verða forsætisráðherra
hans, gerðu það að verkum að
úrslitin voru fyrirfram ráðin.
Margir í landi okkar hafa gagn-
rýnt þessa sérstöð kosninganna.
Kjósendum var aldrei gefinn
raunverulegur möguleiki á að
bera saman tillögur frambjóð-
enda um hvernig eigi að takast á
við þau vandamál sem
steðja að þjóðinni. Fram-
bjóðendaúrvalið var ekki
sem ákjósanlegast. En
samt mætti fólk á kjör-
stað og greiddi atkvæði –
sem er enn einn lofsöng-
urinn til Pútíns.
En hversu mikilvægar
sem kosningarnar til
Dúmunnar og í forseta-
embættið hafa verið á
síðustu mánuðum, þá velti ég nú
fyrir mér hvað gerist næst.
Við höfum nú einstakt tæki-
færi til þess að notfæra okkur
þann stöðugleika og það sjálfsör-
yggi sem fengist hefur á síðustu
árum og hagstæða alþjóðamark-
aði til þess að stíga ákveðin skref
í átt til nútímavæðingar. Það
þýðir meira en að nútímavæða
iðnaðinn. Við þurfum að nútíma-
væða stjórnsýsluna, hrinda af
stað nýsköpun í efnahagslífinu,
leggja aftur áherslu á menntun
og heilbrigðismál og, það
sem mestu skiptir, vinna
að því að minnka bilið
milli ríkra og fátækra
um leið og barist er gegn
spillingu og skrifræði.
Bæði Pútín forseti og
frambjóðandinn Med-
vedev kusu sem betur
fer að beina athyglinni
að þessum erfiðu verk-
efnum síðustu dagana
fyrir kosningar. Ég er ekki í vafa
um að þeir muni gera sitt besta.
En þeirra verk munu þó ekki ein
duga til að ná árangri.
Á öllum stigum stjórnsýslunn-
ar – alríkinu, héruðunum og jafn-
vel heima í sveitarfélögunum –
þarf að gera miklar breytingar á
starfsliði. Ég er ekki að kalla á
herferð undir formerkjunum
„rekum þrjótana burt“. Við þurf-
um að kenna embættismönnum
nýjar leiðir til að leysa ný vanda-
mál. Enn meiri þörf er þó á því
að opna leiðir fyrir unga fólkið.
Ef þetta verður ekki gert þá
verður ekki staðið við mörg
þeirra loforða sem við höfum
gefið og sú staðreynd verður
ekki falin með neinum ímyndar-
herferðum.
Við þekkjum það af reynslu
annarra þjóða að vandamál af
þessari stærðargráðu verða ein-
ungis leyst í umhverfi þar sem
raunverulegt lýðræði er fyrir
hendi, í borgaralegu samfélagi
þar sem ríkisstjórnin ber ábyrgð
gagnvart almenningi og fólk er
ekki hrætt við að taka frum-
kvæðið.
Sumir kunna að andmæla
þessu og segja að við getum ekki
leyft okkur að „losa um taum-
ana“, að það sem Rússland þurfi
núna sé ekki að gera fleiri til-
raunir með lýðræði heldur styrka
stjórn og ákveðna. En styrk
stjórn án raunverulegs stuðnings
frá almenningi getur verið getu-
laus. Pútín fékk þennan stuðning
vegna þess að hann áttaði sig
réttilega á því sem fólk vildi – að
stöðugleika yrði komið á að nýju
og rússneska ríkið yrði byggt
upp á ný. Við stöndum nú frammi
fyrir enn erfið ari og sannarlega
sögulegum verkefnum. Til þess
að ná árangri í þeim efnum er
nauðsynlegt að gagnkvæm sam-
skipti ríkis og samfélags komist
á nýtt stig.
Þetta leiðir mig enn og aftur að
því sem ég hef áður lagt áherslu
á: Til þess að vera með virkt
stjórnkerfi þurfum við umbætur
á kosningakerfinu. Ekki nægir
að gera smávægilegar lagfærsl-
ur, heldur þarf að gera meirihátt-
ar breytingar á reglum um for-
setakosningar, þingkosningar og
héraðsstjórakosningar.
Ég legg til að það verði for-
gangsverkefni að taka á ný upp
blandað kerfi þingkosninga,
þannig að fólk geti bæði greitt
Tækifæri til að nútímavæða Rússland
UNMRÆÐAN
Fjölskylduráðgjöf
Á þessu ári eru hundrað ár liðin
frá því farið var að bjóða foreldr-
um á Vesturlöndum leiðsögn í
listinni að vera gott foreldri.
Allar götur síðan hefur slík
fræðsla verið í boði í einhverri
mynd víðast hvar. Gjörbreytt
þjóðfélagsmynstur í kjölfar
almennrar atvinnuþátttöku
kvenna til jafns við karla og stór-
aukin tíðni hjónaskilnaða kallar á
vakningu í þessum efnum. Sá
sem er að vaxa úr grasi þarf bæði
frjóan jarðveg til að skjóta rótum,
og birtu og yl til að vaxa og dafna.
Hvort tveggja er að mestu leyti
undir foreldrum hans komið.
Forseti Íslands sagði í áramóta-
ávarpi sínu, að það væri í reynd
sjálfstæðisbarátta þessarar aldar
að tryggja nýrri kynslóð Íslend-
inga farsæla framtíð í heima-
landi. Vel hefði tekist að skapa
ungum Íslendingum ríkuleg tæki-
færi til að tvinna saman rætur á
heimaslóð og athafnasemi á ver-
aldarvísu, en engan veginn sjálf-
gefið að svo yrði áfram.
Augljóst er að hin farsæla fram-
tíð er ekki eingöngu komin undir
viðskiptatækifærum innan lands
og utan og góðu árferði. Á mótun-
arárum sínum, þegar skapgerðin,
sjálfsmyndin og sjálfstraustið er
að verða til, er hin nýja kynslóð
Íslendinga í umsjá foreldra sinna.
Þeir ráða mestu um framtíð henn-
ar og farsæld. Við blasir
að foreldrar eru misjafn-
lega í stakk búnir til að
axla þessa ábyrgð og
margir hafa nýtt sér ráð-
gjafa og stuðningshópa
sem hafa myndast hér á
landi sem annars staðar.
Tilefni þessarar greinar
er að vekja athygli á nám-
skeiði sem hefur gefist
nýjum foreldrum afar vel,
ef marka má viðbrögð og
þakklæti þeirra sem það
hafa sótt.
Árangursríkt námskeið
ÓB ráðgjöf ehf. er einkarekið
fyrirtæki sem veitir þjónustu í
heilbrigðis- og menntamálum
samhliða þeirri þjónustu sem
sem þegar er til staðar í
samstarfi við þá aðila
sem fyrir eru. Aðstand-
endur fyrirtækisins hafa
boðið upp á foreldra-
færnifræðslu frá árinu
1998 og hafa yfir sex
hundruð foreldrar sótt
námskeið þeirra á þeim
tíma. Í Reykjanesbæ og í
Sandgerði sóttu tæplega
hundrað foreldrar sex
vikna námskeið fyrir for-
eldra leikskólabarna á
árunum 1998-2001. Verkefnið var
grasrótarstarf í samvinnu við
foreldra og kennara. Tveimur
árum síðar tók stjórn Reykjanes-
bæjar þá ákvörðun að bjóða for-
eldrafærni námskeið sem hluta af
forvarnastarfi sínu og hafa á
annað þúsund foreldra tekið þátt
í því.
Námskeiðið, sem er fyrir for-
eldra leikskólabarna, er tólf
klukkustundir og stendur í sex
vikur, tvær klukkustundir í senn,
einu sinni í viku. Námskeiðið var
þróað hjá Family Caring Trust.
Höfundar þessa námskeiðs eru
bresku hjónin Michael og Terri
Quinn, sem bæði eru með meist-
aragráðu í samfélagsþróun og
fjölskylduráðgjöf. Námskeiðið
hefur verið þýtt á fjölda tungu-
mála. Hér á landi var það gefið út
af aðstandendum ÓB ráðgjafar í
samvinnu við FCT og Eignar-
haldsfélagið Hof.
Foreldrafærninámskeið FCT
eru viðurkennd í Bretlandi og
sóttu yfir fimm hundruð þúsund
Foreldrum kennt – ekki kennt um
ÓLAFUR GRÉTAR
GUNNARSSON
MIKHAIL
GORBACHEV