Fréttablaðið - 08.03.2008, Blaðsíða 80
40 8. mars 2008 LAUGARDAGUR
„VIÐ ERUM KOMNIR YFIR
ÞESSI RIFRILDI OG ÞESSI
LEIÐINDI SEM VORU OFT.
NÚ HUGSAR MAÐUR
BARA: ÆI, HANN ER
BARA SVONA.“
Friðrik Sturluson bassa-
leikari og Jens Hansson
saxófón og hljómborð-
sleikari Sálarinnar.
J
ens og Friðrik hafa hreinlega
aldrei áður komið saman í við-
tal, enda oftast vaninn að Guð-
mundur Jónsson tali fyrir Sál-
ina. Stefán Hilmarsson birtist
svo á tyllidögum, en forðast
sviðsljósið þess á milli.
„Þetta verður örugglega undarlegt
viðtal,“ segir Friðrik og hlær. „Við
erum samt alveg ómissandi hluti af
hljómsveitinni,“ fullyrðir Jens.
Þið komuð snemma inn í bandið, er
það ekki?
„Jú, ég kom í byrjun árs 1989, eftir
fyrsta sumarið, og Jens aðeins seinna
sama ár,“ segir Friðrik. „Bandið var í
mótun eftir að glimmerjökkunum
hafði verið lagt. Meðlimir komu og
fóru.“
Var tekin meðvituð ákvörðun um að
breyta um stefnu og leggja glimmer-
jökkunum?
„Já, já, þetta átti náttúrulega bara
að vera stundargaman í byrjun. Svo
reyndist innanborðs ofvirkur laga-
höfundur sem er ótrúlega duglegur
að semja lög og flest þeirra eru frá-
bær svo það var grundvöllur fyrir því
að hafa band í kringum það.“
Hvar er draumurinn kom út fyrir
jólin 1989 og varð megahittari.
„Já, þetta varð ótrúlega vinsæl
plata. Ég gerði mér ekki grein fyrir á
þessum tíma hvað var að gerast, hafði
aðallega verið í sveitaballajukki og
var búinn að selja græjurnar mínar.
Ætlaði bara að hætta. Svo lenti maður
í þessu. Bandið tók yfir hvort sem
maður vildi eða ekki.“
„Platan seldist í 12-13.000 eintökum
minnir mig,“ segir Jens. „Það var
stanslaust eitthvað að gera. Þrjú til
fjögur kvöld í viku.“
Forréttindi að vera í Sálinni
Eftir plötuna Hvar er draumurinn
varð ekki aftur snúið. Og nú erum við
hér, tuttugu árum síðar, og Sálin er
alltaf jafn vinsæl.
„Það hefur eiginlega alltaf gengið
vel,“ segir Friðrik. „En eftir 2-3 ár kom
þessi týpíski leiði og rifrildi. Þá gerð-
um við bláu plötuna (Þessi þungu
högg) til að reyna að laga móralinn. Þá
fengu allir að vera með og bandið
samdi lögin saman. Ekki það að Gummi
hafi verið uppþornaður, við vildum
bara virkja lýðræðið í bandinu. Mér
finnst sú plata hafa lifað vel.“
„Það er mjög prógressíf rokkplata,“
samsinnir Jens. „Það var hungur og
kraftur í bandinu sem þurfti að
virkja.“
„Það var samt búið að fullmóta það
sem Sálin stóð fyrir í hugum fólks,“
segir Friðrik. „Bandið er gúdderað
sem poppband og það þýðir eiginlega
ekkert að reyna að breyta því.“
„Okkur fannst þessi plata ekki
ganga nógu vel,“ segir Jens, „enda
seldist hún ekki nema í 7.000 eintök-
um!“
Við skellihlæjum allir. Eftir að þessi
„uppreisn“ leið undir lok hefur stefn-
an verið einföld: Gummi semur lögin,
Stebbi flesta textana.
„Þetta hefur virkað,“ segir Friðrik.
„Þegar maður sér að fólkið á tónleik-
um er ánægt og syngur með lögunum
þá kinkar maður bara kolli og hugsar:
Þetta er fínt svona.“
„Það er alltaf gaman þegar gengur
vel. Annars væri maður ekkert í þessu
rugli,“ segir Jens. „Án vinsældanna
væri þetta löngu sprungið. Það eru
auðvitað forréttindi á Íslandi að vera
í hljómsveit og geta meira og minna
lifað á því. Það er það besta sem er til
fyrir hljóðfæraleikara. Sérstaklega
saxófónleikara. Það hefur ekki verið
saxófónsóló í neinu popplagi síðastlið-
in fimmtán ár nema með Sálinni!“
Pitsurnar í Stuttgart
Innan hljómsveita er oft togstreita
enda felast náin samskipti í því að
skrölta um landið, æfa og standa á
sviði. Sálin hefur ekki farið varhluta
af átökum og oft hefur útlitið verið
svart.
„Ég held við hættum aldrei úr þessu
en pásurnar eru til að hvíla okkur. Þá
hringjum við ekki í hvern annan í
langan tíma,“ segir Friðrik.
Hvað er lengsta pásan?
„Þrjú ár, þegar bandið sprakk og
Pláhnetan varð til,“ segir Jens. „Þetta
er bara eins og hjónaband. Það þarf
að hliðra til og gera málamiðlanir.“
„Við erum að gera heimildarmynd
og því var ég að skoða úrklippur sem
ég var duglegur að safna á fyrstu
árunum. Þá fann ég bréf sem ég skrif-
aði í bræðikasti. Þar rakkaði ég alla í
bandinu niður og sagðist vera hætt-
ur.“
Hvað hrinti þessum bréfaskriftum
af stað?
„Það hefur bara verið eitthvað rifr-
ildi „on ðe ród“, eitthvað fáránlegt.
Reyndar fékk enginn að sjá þetta
bréf, kannski sem betur fer.“
„Ég er alltaf að hætta líka,“ segir
Jens.
„Nú sér maður heildarmyndina,“
segir Friðrik. „Á maður að fara út á
land og skemmta sér með vinum
sínum eða á maður að vera heima í
einhverri fýlu. Þetta er búið að vera
mjög gaman í heildina.“
Það hljóta nú samt að vera einhverj-
ir bömmerar á sigurgöngunni. Hvað
með meint útlandameik þegar Sálin
kallaði sig The Beaten Bishops?
„Það já!“ segja strákarnir og hlæja.
„Við nenntum nú bara ekkert að
standa í því,“ segir Jens. „Íslenski
útgefandinn vildi að við flyttum til
Englands og eitthvað og færum að
reyna að meika það en við höfðum
bara engan áhuga á því. Og ég hafði
heldur ekki mikla trú á þessu dæmi
öllu þegar við vorum einhvern tím-
ann úti í Stuttgart og einhverjir
útlendir stórlaxar keyrðu í fjóra tíma
til að hitta okkur. Við fórum á ómerki-
legan pitsustað og íslenski útgefand-
inn tímdi ekki einu sinni að borga pit-
surnar ofan í útlendingana. Þá sá ég
fram á það að þetta myndi aldrei
ganga.“
Er það satt að þið hafið markvisst
fjarlægt allt upplagið af Beaten
Bishops úr búðunum hérlendis?
„Þetta er allavega safngripur,“
segir Jens, lævís á svipinn.
„Ég á ekki einu sinni eintak sjálf-
ur,“ segir Friðrik. „Gaf þetta eina sem
ég átti. Sögulega séð hefði hún nátt-
úrulega átt að vera með í kassanum
sem er að koma út.“
Komnir yfir leiðindin
Það stendur mikið til á stórafmælinu.
Tónleikar í Höllinni, 13-platna heild-
arkassi í tvennu lagi, og í haust er fyr-
irhugað að gefa út heimildarmynd og
heildarsafn myndbanda Sálarinnar á
dvd. En hvað með nýja plötu?
„Ekki á þessu ári,“ segir Friðrik.
„Kannski tvö ný lög í sumar. Gummi
er alltaf að semja og nóg er til af
lögum. Við sjáum til eftir sumarið
hvernig stemmingin verður.“
„Það verður alltaf að hvíla þetta
líka,“ segir Jens. „Markaðurinn er
svo lítill að það þýðir ekki að keyra
Sálin hans Jóns míns heldur í næstu viku upp á 20 ára afmæli sitt. Hámarki nær afmælið með stórtónleikum í
Laugardalshöll föstudagskvöldið 14. mars og um svipað leiti koma út tveir plötukassar, Vatnaskil 1988-2008, með
öllum þrettán plötum sveitarinnar. Dr. Gunni hitti Sálarmennin Jens Hansson og Friðrik Sturluson.
Ég var
að skoða
úrklippur
og fann
bréf sem
ég skrifaði
í bræði-
kasti. Þar
rakkaði ég
alla í band-
inu niður
og sagðist
vera hætt-
ur.“
Við hættum aldrei úr þessu
þetta endalaust. Þá keyrir maður sig
bara í kaf.“
„Það er ótrúlegt hvað þetta band
hefur gengið vel,“ segir Friðrik.
„Sálin hefur alltaf flotið með tíðar-
andanum og búið til sína einstöku tón-
listarblöndu.“
Hvað eruð þið að gera fyrir utan
Sálina?
„Ég er alltaf í talsetningunni. Það
er mitt færiband,“ segir Friðrik.
„Ég skríð á hnjánum fyrir peninga,“
segir Jens. „Við að dúkleggja, meina
ég. Og svo spila ég eitthvað í öðrum
verkefnum.“
Þú hefur líka fengið listræna útrás
á sólóplötu, Jens.
„Jú, jú, ég gerði sólóplötu með ins-
trúmental efni sem fór mjög hljótt.
Ég tók hana úr verslunum fyrst fólk
vildi ekki kaupa hana. Kassarnir eru
heima og fólk getur haft samband við
mig ef það vill eignast eintak. Ég er
að vinna í annarri sólóplötu núna. Lík-
lega bara fyrir sjálfan mig.“
„Ég fæ listræna útrás í að semja
mínar bassalínur og að gera texta,
þótt maður geti kannski ekki sagt
hvað sem er í Sálinni. Svo gerði ég
barnaplötu fyrir jólin því mér leiddist
svo síðasta sumar. Ég sé hálf eftir því,
þetta var svo mikil vinna. Kannski ég
ætti að gera sólóplötu þar sem ég geri
upp við Sálina með textum um feril-
inn, svona afmælisgjöf til bandsins.
Ætti að fá einhverja aðra til að syngja
og spila, sérstaklega mína uppáhalds-
bassaleikara.“
Hvernig er félagslífi innan bandsins
háttað?
„Þegar við tökum þessar frægu
pásur þá tölumst við eiginlega ekkert
við. Það er nauðsynlegt til að vera fer-
skir þegar við komum saman á ný.
Það er alltaf voða gaman þegar við
hittumst aftur. Við erum bara eins og
bræður. Við erum allir mjög góðir
vinir. Við erum komnir yfir þessi rifr-
ildi og þessi leiðindi sem voru oft. Nú
hugsar maður bara: Æi, hann er bara
svona.“
„Við erum allir eins ólíkir persónu-
leikar og hugsast getur,“ segir Jens.
„En það koma svo sem upp ágrein-
ingsefni ennþá,“ segir Friðrik. „Menn
láta ýmislegt flakka”
„Maður verður alltaf að segja sitt
álit.” segir Jens. „Það er engin ástæða
til að byrgja það inni.“