Fréttablaðið - 13.12.2008, Blaðsíða 68

60 13. desember 2008 LAUGARDAGUR
Góð vika …
… fyrir íslensk
skáld. Barist var
um skáldverk
Guðrúnar Evu
Mínervudótt-
ur, Skaparann,
hjá þýskum
útgefendum
sem buðu gull
og græna skóga
fyrir útgáfu-
samning. Guðrún
fékk sér af því til-
efni nýtt reiðhjól en
því gamla var stolið fyrir nokkr-
um dögum. Þessari afbragðs
góðu bókmenntaviku lauk með
því að bókarisinn Barnes & Noble
valdi Gæludýr Braga Ólafssonar
eina af fimmtán bestu skáldverk-
um ársins.
… fyrir íslenskar knattspyrnu-
konur. Hingað til hafa atvinnu-
menn landsins í knatt-
spyrnu komið úr
röðum karlanna.
Undanfarnar
vikur hafa hins
vegar íslensk-
ar knatt-
spyrnukonur
snúið vörn í
sókn og hald-
ið í víking á
erlendri
grund. Flest-
ar fara þær í
sænsku
úrvalsdeild-
ina en það
væri svona
svipað og ef
allir íslensku
atvinnumennirn-
ir myndu skrifa
undir hjá liði í ensku
úrvalsdeildinni.
Slæm vika …
… fyrir unga tón-
listarmenn.
Jakob Frímann
Magnússon
skrifaði grein-
arstubb í
Morgunblaðið
og uppskar
heróp frá
ungum hug-
sjónamönnum í
tónlistarlífinu.
Lengi vel leit út fyrir
að klofningur myndi eiga sér
stað innan tónlistarbransans.
Jakob er þó eldri en tvævetra og
lægði öldurnar af sinni alkunnu
snilld. Byltingin var því eigin-
lega slegin út af borðinu sam-
dægurs, eða hvað?!
… íslenska djammara. Að fá sér
einn gráan á bar í Reykjavík
hefur aldrei talist ódýr skemmt-
un. Menn hafa þó látið sig hafa
það og straujað kortin ótæpilega
á öldurhúsum. En með ákvörðun
Alþingis um að hækka áfengis-
gjaldið enn frekar er ljóst að
tveir bjórar eru lúxusvara og
það verður aðeins á valdi þeirra
velstæðu að sötra á einum ein-
földum gin og tónik. Nú bíða
djammararnir bara eftir því að
afgreiðslutími skemmtistaðanna
verði takmarkaður því þá geta
þeir sett ballskóna endanlega á
hilluna.
GÓÐ VIKA / SLÆM VIKA
HORFT ÚT Í HEIM
Klemens Ólafur Þrastarson
AUGNABLIK
FINNDU ORÐIN
FRÉTTAGETRAUN VIKUNNAR
Orðin geta verið á ská, upp, niður, afturábak eða áfram.
1. Hvaða endurskoðunarfyrirtæki á að taka við af KPMG við endurskoðun á Glitni?
2. Hver valdi bókina Gæludýrin eftir Braga Ólafsson sem eina af 15 bestu skáldsögum þessa
árs?
3. Hvaða íslenska stúlka tekur þátt í raunveruleikasjónvarpi í Bandaríkjunum?
4. Hvað heitir skattrannsóknarstjórinn sem vill fá upplýsingar frá dótturfélögum bankanna í
Lúxemborg?
5. Forstjóri Eyris Invest segir félagið næsta óskaddað eftir bankahrunið. Hvað heitir forstjór-
inn og hver er bróðir hans?
6. Hver voru valin íþróttamaður og íþróttakona ársins 2008 úr röðum fatlaðra?
7. Hvaða þrjár kvikmyndir fengu flestar tilnefningar til Golden Globe-verðlaunanna?
8. Rod Blagojevich er bandarískur ríkisstjóri sem varð kunnur fyrir það að bjóða öldunga-
deildarþingsæti til sölu. Í hvaða ríki er Blagojevich ríkisstjóri og hver situr nú í þingsætinu?
9. Sannkallaður nágrannaslagur var í vikunni þegar FH og Haukar kepptust um að komast í
undanúrslit Eimskipsbikars karla í handbolta. Hvernig fór leikurinn?
10. Til átaka kom í þinghúsinu í upphafi viku og þurfti að rjúfa þingfund vegna mótmæla.
Hversu margir mótmælendur voru handteknir?
11. Hverja valdi tímaritið Nýtt Líf sem konu ársins?
12. Hvaða ráðherra nýtur mests trausts almennings, samkvæmt nýrri
könnun MMR?
13. Hótel Keflavík býður nú á aðventunni upp á ókeypis gistingu fyrir
þá sem versla í Reykjanesbæ. Hvað heitir hótelstjórinn?
14. Fyrrverandi sveitarstjóri hvaða sveitarfélags var í vikunni dæmdur í
18 mánaða fangelsi fyrir fjárdrátt og umboðssvik?
15. Elsta starfandi kvenfataverslun landsins fagnar nú 70 ára afmæli.
Hvaða verslun er þetta?
1. Ernst & Young 2. Vefsíða bókabúða-
keðjunnar Barnes & Noble 3. Berglind
Ólafsdóttir 4. Bryndís Kristjánsdóttir 5.
Árni Oddur Þórðarson og bróðir hans er
Magnús Geir Þórðarson Borgarleikhússtjóri
6. Eyþór Þrastarson og Sonja Sigurðardóttir
7. The Curious Case of Benjamin Button,
Frost/Nixon og Doubt 8. Hann er ríkisstjóri
Illinois og ætlaði að selja þingsæti Baracks
Obama, þegar hann tekur við sem forseti
Bandaríkjanna. 9. 29-28 fyrir FH. 10. Sjö
voru handteknir 11. Jóhönnu Kristjónsdótt-
ur. 12. Jóhanna Sigurðardóttir. 13. Steinþór
Jónsson. 14. Fyrrverandi sveitarstjóri í Gríms-
eyjarhreppi. 15. Bernharð Laxdal.
EKKI MEIR Steingrímur J. Sigfússon virðist vera kominn með nóg af umræðunni á þingi Bændasamtakanna um Evrópumál.
FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Í nótt kemur Stúfur víst til byggða og afskaplega verður svo gaman á
Þorláksmessu þegar síðasti bjálfinn, hann Kertasníkir, ratar sína leið.
Svokölluð þjóðarsálin er orðin stolt af sínum sveinum og einn Íslend-
ingur hefur gert sér lítið fyrir og sett á fót agnarsmátt fjölmiðlaveldi í
Mið-Ameríku til að nýi heimurinn megi þekkja þá.
En úti í Evrópu eru líka til nokkrir litlir svona púkasveinar, eins og
heimasíða þýska Spegilsins rifjar upp. Ungviðið í Þýskalandi fer á agnar-
smáum taugum sínum þegar hinn ægilegi Knecht Ruprecht kemur í
bæinn. Hann er einn hinna illu aðstoðarmanna Sveinka og nafnið eitt
vekur skelfingu barnanna.
Niðri í Austurríki ríður svo húsum hinn andfélagslegi og hornum-
prýddi skratti sem kallast Krampus, en nafn hins franska Peres Foutard
er meinleysislegra. Pere er þó vopnaður svipunni.
En umdeildasti skrattakollurinn er Hollendingurinn Svarti-
pétur (Zwarte Piet). Pési þessi var eitt sinn numinn frá ein-
hverri nýlendunni og fékk þá upphefð að vera gerður að
þræli sjálfs Jólasveinsins (Sinterklaas). Útlendingar
hneykslast gjarnan á honum og innflytjendum, sérstak-
lega frá Súrinamíu og Afríku, er ekki skemmt heldur.
Sinterklaas býr ekki á Norðurpólnum heldur á
Suður-Spáni og ferðast um heiminn á voldugu gufu-
skipi.
Zwarte Piet var í gamla daga næstum dvergvaxinn,
heimskur og klaufalegur surtur og talaði ekki góða
hollensku.
En í nokkra áratugi, eftir því sem fólk gerði sér betur
grein fyrir því að þessa mýtu mæti líta misgleðilegum
augum, hefur verið reynt að snyrta ímynd Svartapéturs.
Hann er meira að segja hættur að vera blökkumaður.
Nei, hann hreinsar bara skorsteina fyrir Sinterklaas, eins og
hann hefur alltaf gert, og þannig fékk hann sót á andlitið.
Til eru þeir, sem engu síður telja hugmyndina um þræl gufuskipstjór-
ans ekkert minna en smánarblett á hollensku þjóðarsálinni. Og þegar
þeir mótmæla verður allt kolvitlaust. Morðhótanir bárust lögreglu nú
síðast í september, þegar pólitískt réttþenkjandi hópur hugðist halda
and-Svartapétursgöngu í Eindhoven. Það má nefnilega ekki fjalla mikið
um hann Piet, það er óþægilegt fyrir hina, sem vilja bara hafa þetta eins
og það hefur alltaf verið. Þeir félagar eru meira að segja svo merkilegir
að Ríkissjónvarpið sýnir í beinni útsendingu þegar þeir mæta fyrir
jólin.
En rétthugsun er yndisleg. Í borg einni í hollenska Flæmingjalandi
hafa orðið stakkaskipti. Borgararnir ákváðu að gera bragarbót í þágu
réttlætis og er Jólasveinninn nú af afrískum uppruna en sá litli er hvít-
ingi.
Enn aðrir hafa stungið upp á því að hætta alveg að tala um þessa tvo og
skipta þeim út fyrir hina belgísku og sívinsælu Strumpa, eða Skrípla,
eins og þeir hétu fyrst. Strumparnir eiga nefnilega álíka mikið í Hollend-
ingum og jólaþrælahaldarinn og negrinn. Og með því að notast við þá og
gleyma hinum mætti komast hjá öllu þessu veseni.
En bíðið hæg. Voru ekki til vondir strumpar líka? Kolsvartir og
sótillir?
Af jólaþrælahaldinu