Fréttablaðið - 13.12.2008, Blaðsíða 6

6 13. desember 2008 LAUGARDAGUR
VINNUMARKAÐUR Ríkisstjórnin legg-
ur til í sparnaðaraðgerðum sínum
að fresta nokkrum stórum fram-
kvæmdum, fyrst og fremst í vega-
málum og höfnum, en líka nokkr-
um stökum byggingum, til dæmis
Stofnun Árna Magnússonar og
fangelsinu á Litla-Hrauni auk þess
sem hægir á undirbúningi varð-
andi nýja sjúkrahúsið. Þá seinkar
flugvél og varðskipi Landhelgis-
gæslunnar og greiðslum þannig
frestað. Alls fer 41 milljón króna í
framkvæmdir ríkisins á næsta ári.
Þorbjörn Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Samiðnar, telur
mestu skipta að ríkisstjórnin
ákveði sem fyrst og eigi síðar en
fljótlega eftir áramót í hvaða fram-
kvæmdir á vegum ríkisins verði
farið og hvenær það verði gert
þannig að fyrirtækin viti hvað er
fram undan og hvenær. Þannig
taki færri uppsagnir gildi. Erfið-
ara sé fyrirtækin að fara í gang ef
starfsmenn eru hættir vegna upp-
sagna. „Það skiptir máli hvenær
þetta fjármagn verður nýtt, í hvers
konar verkefni og að það liggi
fyrir sem allra fyrst þannig að
fyrirtækin sjái hvað er fram
undan. Það er jákvætt að fara í
vinnuaflsfrekar framkvæmdir en
það þarf að koma fljótt fram hvern-
ig á að nýta þessa peninga því það
gæti haft áhrif á uppsagnirnar,“
segir hann.
Þorbjörn bendir á að það sé
óheppilegt ef framkvæmdaáform
ríkisstjórnarinnar verði ekki tilbú-
in fyrr en í sumar eins og ekki sé
óalgengt. „Þá stöndum við frammi
fyrir því að fólk verður atvinnu-
laust í marga mánuði og þá verður
erfiðara að ná þessu í gang. Því er
mikilvægt að
deila þessum
framkvæmdum
út fljótlega,“
segir hann.
Gylfi Arn-
björnsson, for-
seti ASÍ, telur
að horfur séu á
meira en 50 pró-
senta atvinnu-
leysi í
byggingar-
geiranum á næsta ári. Það þýðir
að annar hver maður, sem starfar
við byggingaframkvæmdir, verði
atvinnulaus. Þorbjörn telur að
miðað við 11 þúsund starfsmenn,
eins og séu starfandi í geiranum í
venjulegu árferði, geti atvinnu-
leysi numið 30-40 prósentum. Það
miðist við að 3-4.000 manns missi
vinnuna á næsta ári.
Geir H. Haarde forsætisráð-
herra hefur sagt að máli skipti
hvernig framkvæmdum ríkisins
verði beitt til að hönnun leggist
ekki af í landinu. Horfur eru á 70
prósenta atvinnuleysi meðal arki-
tekta. Í kreppunni í Finnlandi var
40 prósenta atvinnuleysi hjá þeirri
stétt. ghs@frettabladid.is
Frestar fangelsi og
hægir á sjúkrahúsi
Horfur eru á allt að 50 prósenta atvinnuleysi í byggingargeiranum á næsta ári.
Ríkisstjórnin þarf að negla niður tímasetningu framkvæmda sem fyrst. Erfið-
ara sé fyrir hjólin að byrja að snúast ef starfsmenn eru hættir.
FRESTAR NOKKRUM BYGGINGUM Ríkisstjórnin áformar að fresta framkvæmdum í
vegamálum og við hafnir landsins en líka nokkrum byggingum, til dæmis fangelsinu
á Litla-Hrauni og undirbúningi við nýja hátæknisjúkrahúsið í Reykjavík.
FRÉTTABLAÐIÐ/E.ÓL.
ÞORBJÖRN
GUÐMUNDSSON
VIÐSKIPTI Skilanefnd Landsbank-
ans segist í tilkynningu hafa sent
skattrannsóknarstjóra öll gögn
sem nefndinni eru tiltæk og óskað
var eftir. Málið varðar fyrirspurn
til bankanna þriggja um aðkomu
þeirra eða dótturfélaga að, eða
viðskipti við, félag í Lúxemborg.
Í tilkynningunni segir að
Landsbanki Íslands hf. hafi ekki
átt í neinum viðskiptum við
umrætt félag. Skilanefndin hafi
ekki undir höndum upplýsingar
sem varða viðskipti einstakra
viðskiptavina við dótturfélag
bankans í Lúxemborg. Þá segir að
skilanefndin hafi svarað skil-
merkilega og innan fresta öllum
erindum frá skattrannsóknar-
stjóra. - kóp
Skilanefnd Landsbankans:
Segist hafa skil-
að öllum gögn-
um til skattsins
STANGVEIÐI „Vísitölutryggðar
hækkanir á veiðileyfum eru ekki
boðlegar og þær verður að taka
úr sambandi á meðan efnahags-
kreppan gengur yfir. Allir verða
að leggjast á árarnar svo komast
megi hjá markaðslegu hruni sem
engum er hagur í,“ segir í ályktun
stjórnar Landssambands stanga-
veiðifélaga sem hvetur veiðifélög
og veiðiréttareigendur til að
semja við leigutaka um að
lágmarka tjón sem fyrirsjáanlegt
sé við núverandi aðstæður. - gar
Ályktun stangaveiðifélaga:
Lágmarki tjón
LAXÁ Í KJÓS Aftengja þarf vísitölutrygg-
ingu veiðileyfa segja stangaveiðimenn.
SARK, AP Á litlu Ermasundseyj-
unni Sark, þar sem íbúar eru rétt
um 600, voru haldnar þingkosn-
ingar á miðvikudaginn, þær
fyrstu í sögu eyjunnar. Afleiðing-
arnar urðu þær að hundrað
manns missa vinnuna á einu
bretti. Ástæðan er sú að tvíbura-
bræðurnir David og Frederick
Barcley, sem reka nánast öll
fyrirtæki á eyjunni, ákváðu að
fara burt í fússi með allan sinn
rekstur eftir að eyjarskeggjar
höfnuðu þeim í kosningunum.
Barcley-bræður eru sannkall-
aðir auðjöfrar. Þeir eiga til dæmis
Ritz-hótelið í London og dagblaðið
Telegraph. - gb
Þingkosningar á Sark:
Barcleys-bræð-
ur farnir í fússi
BANDARÍKIN, AP Lagafrumvarp um
að koma fjórtán milljörðum Banda-
ríkjadala, andvirði um 1.600 millj-
arða króna, í neyðarfjárhagsaðstoð
til bandarísku bílarisanna þriggja,
GM, Ford og Chrysler, strandaði í
öldungadeild Bandaríkjaþings í
fyrrakvöld.
Síðasta von fyrirtækjanna er nú
bundin við að George W. Bush
Bandaríkjaforseti ákveði án til-
stillis þingsins að útvega þeim
bráðalán til að afstýra þroti. Tals-
menn Hvíta hússins greindu frá
því í gær að forsetinn væri að
íhuga að nota fé úr 700 milljarða
dala björgunarsjóði fyrir fjármála-
kerfið til að hjálpa fyrirtækjunum.
Forsvarsmenn GM og Chrysler
hafa sagt að gjaldþrot blasi við ef
fyrirtækin fái ekki fjárhagsfyrir-
greiðslu áður en árið er úti. Ford
kvað vera lítið eitt betur statt.
Lagafrumvarpið féll eftir að
slitnaði upp úr viðræðum þing-
manna, sem voru tregir til að styðja
frumvarpið, við fulltrúa verkalýðs-
félags bílaverkamanna. Hópur
þingmanna repúblikana hafði kraf-
ist þess að verkamenn bílaverk-
smiðjanna tækju á sig umtalsverða
kjaraskerðingu sem lið í björgun
fyrirtækjanna, en því hafnaði
verkalýðsfélagið.
„Plan B er forsetinn,“ sagði Carl
Levin, þingmaður frá Michigan.
Nancy Pelosi, forseti fulltrúadeild-
ar þingsins, sagði að aðgerðir af
hálfu Bush forseta væru nú „eini
haldbæri valkosturinn.“ - aa
Bandaríkjaþing náði ekki samkomulagi um bráðaaðstoð við bílaiðnaðinn vestra:
Síðasta vonin bundin við Bush
STÖRF Í UPPNÁMI Verkafólk í verksmiðju
Chrysler í Warren í Michigan fer af
vaktinni. Þrjár milljónir starfa eru í húfi í
bandarískum bílaiðnaði. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Ferð þú í jólaköttinn í ár?
Já 41,1%
Nei 58,9%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ertu sátt (ur) við skattahækkun
ríkisstjórnarinnar?
Segðu þína skoðun á vísir.is
EFNAHAGSMÁL „Það er mjög sérstakt
að ríkisstjórnin hafi sérstaklega
búið til aðgerð sem felur í sér að
þessi hópur eigi að bera einhvern
sérstakan skatt,“ segir Gylfi Arn-
björnsson, forseti ASÍ, um ákvörðun
ríkisstjórnarinnar um 10 prósenta
skerðingu bóta almannatrygginga.
Ríkisstjórnin ákvað að undan-
skilja lágmarkstekjuviðmið frá
skerðingunni og segir Gylfi líklegt
að um 15 þúsund manns njóti góðs
af því. „Ég ætla ekki að rengja
Jóhönnu [Sigurðardóttur félags-
málaráðherra] um það en það eru
35 þúsund manns sem lenda í skerð-
ingunni, sem fá ekki hækkunina og
sá hópur býr líka við fátækt,“ segir
Gylfi. Hann segir um 50 þúsund
manns þiggja bætur frá lífeyris-
tryggingakerfinu svo augljóst sé að
um æði stóran hluta bótaþega sé að
ræða.
„Okkar gagnrýni beinist ekki að
þeim sem fengu. Okkar gagnrýni
beinist að því að það eru 35 þúsund
elli- og örorkulífeyrisþegar sem
ekki fá þá hækkun sem þeir áttu
rétt á,“ segir Gylfi. Hann segir
almannatryggingalöggjöfina gera
ráð fyrir verðtryggingu á lífeyri, að
þeir sem eru á bótum eigi að fá
hækkun sem nemur breytingum
verðlags.“ Ákvörðun ríkisstjórnar-
innar þýði að í stað þess að lág-
marksbætur almannatrygginga
hækki í tæplega 178 þúsund krónur
á mánuði verði þær ríflega 163 þús-
und krónur eða 15 þúsund krónum
lægri á mánuði.
„Það er gagnrýnivert að ríkis-
stjórnin telji að elli- eða örorkulíf-
eyrisþegar sem fá 150 til 200 þús-
und á mánuði séu með svo háar
bætur að þeir eigi ekki að fá hækk-
un,“ segir Gylfi. - ovd
Forseti ASÍ gagnrýnir skerðingu á hækkunum bótaflokka almannatrygginga:
Ríkisstjórnin skattleggur bótaþega
GYLFI ARNBJÖRNSSON
Gagnrýnir ríkisstjórnina
fyrir að skattleggja þá
sem síst skyldi.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
KJÖRKASSINN