Morgunblaðið - 11.06.2006, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11. JÚNÍ 2006 11
NÝLEGA útskrifuðust nemendur sem sótt hafa nám-
skeiðið „Aftur í nám“. Það er ætlað fullorðnu fólki með les-
raskanir og hófst í janúar sl. Nemendur voru 16 talsins og
nutu þeir styrkja frá fræðslusjóðum sínum, en stærsta
framlagið kom frá stjórnvöldum með samningi mennta-
málaráðuneytisins við Fræðslumiðstöð atvinnulífsins.
Ingibjörg E. Guðmundsdóttir, framkvæmdastjóri
Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins, segir það fjárframlag
mikinn feng fyrir bæði þátttakendur námskeiðsins og aðra
lesblinda, sem eiga nú greiðari leið að úrræðum en áður.
Morgunblaðið/Jim Smart
„Aftur í nám“
málaráðuneytið að þessu verkefni,
Starfsgreinaráðið og Mennta-
skólinn í Kópavogi, sem hefur
kennt fjármálagreinar. Við náum
að virkja alla helstu hagsmunaaðila
til samstarfs og allar boðleiðir eru
stuttar.“
Aðspurð hvort ekki geti komið
til togstreitu milli vinnuveitenda
annars vegar og starfsmanna hins
vegar, sem vilji t.d. endurskoða
laun sín í samræmi við mat á raun-
færni, segir Ingibjörg að á slíku
geti vissulega örlað. „Hér á landi
er ágætur samhljómur atvinnurek-
enda og starfsmanna í þessum mál-
um. Á Vesturlöndum horfast menn
í augu við opnun vinnumarkaðar-
ins. Vinnuveitendur eru meðvitaðir
um að halda vel utan um mannauð
sinn og nýta hann sem best.
Starfsmenn horfa vissulega til
launa, en líka til atvinnuöryggis og
atvinnurekendur vilja gjarnan
draga úr starfsmannaveltu og vita
að ánægja starfsmanna er þar lyk-
ilatriði. Í kjarabaráttu eru mennt-
unar- og þjálfunarmál nú mjög
áberandi. Sú áhersla kom berlega í
ljós við stofnun Fræðslumiðstöðvar
atvinnulífsins, þar sem heildar-
samtök atvinnulífsins sameinuðust,
með fulltingi menntamálaráðu-
neytisins. Slíkt samstarf þekkist
ekki í öðrum löndum, þótt greina-
bundið samstarf sé víða.“
Náms- og starfsráðgjöf
á vinnumarkaði
Auk þess að huga að mati á
raunfærni vinnur Fræðslu-
miðstöðin að þróun starfs- og
námsráðgjafar á vinnumarkaði.
„Raunin er oft sú, að fólk á vinnu-
markaði leitar ekki í nám þótt það
vilji gjarnan bæta við sig þekk-
ingu,“ segir Ingibjörg. „Stundum
skortir bara hvatningu, enda fjölg-
ar tækifærum sífellt. Núna eru til
starfsmenntasjóðir, sem geta létt
fólki róðurinn og við getum farið á
vinnustaði og beinlínis hvatt fólk til
náms. Þar hefur þegar verið unnið
tilraunaverkefni á vegum Starfs-
afls, sem er starfsmenntunarsjóður
verkafólks á Flóasvæðinu, Mímis
símenntunar, Fræðslumiðstöðvar
atvinnulífsins og Eflingar stétt-
arfélags. Verkefnið fólst í
kynningarfundum og í framhaldinu
var fólki boðið að koma í ein-
staklingsviðtöl. Um 35% fund-
armanna þáðu boðið, sem sýnir að
ef tækifæri gefst hefur fólk áhuga
á að sjá hvar það stendur.“
Við gerð kjarasamninga í nóv-
ember sl. var sett á oddinn að gera
átak í starfs- og námsráðgjöf um
allt land, í kjölfar góðra viðbragða.
„Við ætlum að halda þessu verk-
efni áfram. Við verðum vör við að
margir kjósa að byrja með ein-
hvers konar starfsþjálfun eða í
námi sem ekki lýkur með prófum
og um 10% einstaklinga gátu þess
að þeir ættu við námsörðugleika að
stríða. Unga fólkið er óráðnara og
kýs gjarnan að fá áhugasviðsgrein-
ingu, en eldra fólkið veit fremur
hvert það vill stefna og vill ráð um
hvernig það nær takmarki sínu. Ég
býst við að aðsókn að alls konar
námskeiðum muni stóraukast í
kjölfarið og að fólk muni svo enn
frekar sækja í nám þegar við get-
um boðið upp á raunfærnimat.“
Kennurum kennt
Starf Fræðslumiðstöðvar at-
vinnulífsins er enn fjölbreyttara en
hér hefur verið talið. Má þar t.d.
nefna námskeið fyrir kennara og
uppfræðara, þar sem sérstaklega
er farið yfir að hverju þarf að huga
við fullorðinsfræðslu, sem kallar á
aðra aðferðafræði en notuð er í al-
menna skólakerfinu.
Loks má svo nefna tilraunaverk-
efni, sem Fræðslumiðstöðin aðstoð-
aði við að koma á fót í Versl-
unarskóla Íslands. Það er 3ja anna
fagnám fyrir verslunarfólk, sem
metið er til 51 einingar, eða nær
helmings framhaldsskólanáms.
Samtök verslunar og þjónustu, sem
eru atvinnurekendasamtök grein-
arinnar, og VR höfðu forystu um
að koma þessu námi á. Fyrsti hóp-
ur nemenda hefur þegar lokið námi
og annar hópurinn hefur hafið
nám, en námsskráin er í endur-
skoðun með tilliti til fenginnar
reynslu.
Ingibjörg segir að atvinnurek-
endur jafnt sem starfsmenn þeirra
hafi tekið starfsemi Fræðslu-
miðstöðvar atvinnulífsins mjög vel.
„Ég er því bjartsýn á framhaldið
og vona að við náum að nýta vel
sérstöðu okkar, sem felst í nálægð-
inni sem lítið þjóðfélag býður upp
á, og þeirri einstöku samstöðu sem
aðilar vinnumarkaðarins hafa sýnt
með því að standa einhuga að baki
Fræðslumiðstöðinni.“
til náms
rsv@mbl.is
’Raunin er oft sú, að fólk á vinnu-
markaði leitar ekki
í nám þótt það vilji
gjarnan bæta við
sig þekkingu.‘
Á þessu námskeiði fékk ég sem trún-aðarmaður þjálfun í að aðstoða fólk semvill leita sér upplýsinga um námsleiðir eða
starfsráðgjöf. Mitt hlutverk verður að benda fólki
á þá fjölmörgu möguleika sem bjóðast og hvetja
það áfram,“ segir Theódóra Theódórsdóttir, trún-
aðarmaður Eflingar-stéttarfélags á elli- og hjúkr-
unarheimilinu Grund.
Theódóra tók þátt í námi á síðasta ári fyrir
trúnaðarmenn fræðslumála, sem hún kýs að
kalla jafningjaráðgjöf. Starfsafl, Efling-stétt-
arfélag og Fræðslumiðstöð atvinnulífsins tóku
þátt í þróun og tilraunarekstri námsins hér á
landi, en það var þróað í samstarfi sérfræðinga
frá 10 Evrópulöndum. „Trúnaðarmenn hjá Eflingu
hafa verið virkir í að benda fólki á ýmsar náms-
leiðir, en núna sjáum við fram á að koma þessu á
fastara form,“ segir Theódóra. „Við hófum nám-
skeiðið á að fara yfir hvaða námstækni myndi
henta okkur sjálfum best, en námskeiðið var að
mestu í fjarnámi. Hins vegar hittist hópurinn af
og til, svo við gátum borið saman bækur okkar.
Við lærðum í raun að verða eins konar leið-
sögumenn í frumskógi námsframboðs. Á mínum
vinnustað starfa margir ófaglærðir starfsmenn
og ég finn mikinn áhuga meðal þeirra að afla sér
frekari þekkingar. Margir kunna ýmislegt fyrir sér,
en þurfa ráðgjöf um hvernig best sé að afla sér
viðbótarþekkingar. Því miður hefur mannekla á
vinnustaðnum komið í veg fyrir að ég hafi haft
nægan tíma til að sinna þessu, en ég vona að það
standi til bóta.“
Theódóra segir að áhugi starfsmanna á sí-
menntun og fræðslu fari ekki eftir aldri. „Eldra
fólk er ekki síður áhugasamt en það yngra. Ég
hef orðið vör við að konur á aldrinum 40–50 ára
sýna frekari námsmöguleikum töluverðan áhuga.
Og mér finnst mikilvægt að námsframboðið sé
sem fjölbreyttast. Starfsmaður, sem drífur sig til
dæmis á námskeið í körfugerð, getur fengið
sjálfstraust til að takast á við annað nám síðar.
Hvatningin skiptir öllu máli.“
Ný námskeið fyrir trúnaðarmenn, sem byggja
á reynslu Theódóru og samnemenda hennar,
verða haldin hjá Félagsmálaskóla alþýðu. „Okkar
nám var mjög vel skipulagt, en auðvitað þarf allt-
af að sníða einhverja hnökra af að fenginni
reynslu. Sjálf er ég ekki fullnuma, en ég á eftir að
læra mikið af að koma náms- og starfsráðgjöf á
laggirnar á vinnustaðnum. Ég vil helst geta sett
upp skipulega námsráðgjöf, svo upplýsingar um
nám séu aðgengilegar fyrir samstarfsfólk mitt.
Og mér finnst að mat á raunfærni þurfi að koma
meira inn í námsumhverfið, svo starfsfólk með
mikla reynslu geti fengið réttindi án þess að
þurfa að setjast á skólabekk með unglingum.“
Hvatningin skiptir öllu máli
Morgunblaðið/Jim Smart
Áhugi á símenntun og fræðslu fer ekki eftir aldri, segir Theódóra Theódórsdóttir.
V erslunarfagnámið styrkti mig mikið, bæði sem ein-stakling og starfsmann,“ segir Davíð Fjölnir Ár-mannsson, aðstoðarverslunarstjóri hjá Byko við
Hringbraut. „Róðurinn var oft erfiður, en árangurinn var
mikill og ég sé alls ekki eftir því að hafa farið í þetta nám.“
Davíð var deildarstjóri hjá Byko þegar yfirmaður hans
bauð honum að sækja þriggja anna verslunarfagnám. Það
var kennt eftir námsskrá sem unnin var af Fræðslumiðstöð
atvinnulífsins fyrir Samtök verslunar og þjónustu og VR, í
samvinnu við nokkur stór verslunarfyrirtæki. Kennslan fór
fram í Verslunarskólanum. „Hver önn var 13 vikur. Í hverri
viku vorum við tvo daga í skólanum, frá kl. 8–12, en svo
leystum við ýmis verkefni á vinnustaðnum. Yfirmaður minn
fylgdist með framvindu námsins og veitti umsögn um
frammistöðu mína, líkt og kennararnir gerðu. Verkefnin
voru sniðin að vinnustað hvers og eins, enda snýst námið
ekki síður um að byggja upp vinnustaðinn en starfsmanninn
sjálfan. Svo lærðum við líka að miðla þekkingu okkar áfram,
til dæmis með stuttum fundum með vinnufélögunum.“
Í fyrsta hópi sem útskrifaðist voru 14 manns, en næsti
hópur er nú að hefja námið. „Ekkert okkar var með stúd-
entspróf og sum höfðu ekki sest á skólabekk í 25–30 ár.
Það eru reyndar bara 10 ár frá því að ég var í grunnskóla
svo þetta voru ekki eins mikil viðbrigði fyrir mig. En aðrir
bjuggu auðvitað á móti að enn lengri starfsreynslu.“
Eftir að Davíð hóf námið fékk hann stöðuhækkun og varð
vörustjóri hjá Byko og í febrúar sl. varð hann aðstoðarversl-
unarstjóri. „Það er enginn vafi að námið spilaði þar inn í. Ég
skil reksturinn betur eftir að hafa lært rekstrarfræði, hug-
myndafræði verslunar og ýmislegt sem lýtur að við-
skiptavinunum og vinnustaðnum. Allir sem sóttu nám-
skeiðið eru sammála um að þeir hafi lært mest um sjálfa sig
og getu sína. Við fengum aukið sjálfstraust og erum þess
vegna betri starfsmenn. Núna get ég líka stutt við bakið á
öðrum sem vilja fara í þetta nám.“
Verslunarfagnámið styrkti mig
sem einstakling og starfsmann
Morgunblaðið/Eyþór
„Róðurinn var oft erfiður, en árangurinn var mikill,“ segir
Davíð Fjölnir Ármannsson um verslunarfagnámið.