Morgunblaðið - 11.06.2006, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 11. JÚNÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
fremst að vinna að því að rétta hlut þeirra sem
lenda undir í lífsbaráttunni. Hlutverk stjórn-
málamanna er að standa vörð um velferð og
samfélagslegar skyldur gagnvart lítilmögnum.
Ég er keppnismaður í mér og það er miklu
meiri áskorun að vera í liði sem á móti blæs,
þar sem þörfin er fyrir mann.
Þannig var það og er bæði í fótboltanum og
pólitíkinni.“
Blaðamennskan sjarmerandi
Það brestur á logn eftir þennan pólitíska
storm. Ellert verður eins og annars hugar og
ég læt hann ráða ferðinni. „Það er svolítið ein-
kennilegt,“ segir hann svo, „þegar ég lít til
baka, að þá hefur líf mitt hlaupið á 15 ára köfl-
um; í fótboltanum var ég fimmtán ár í fyrstu
deild, formaður KSÍ var ég í fimmtán ár,
stjórnmálaþátttakan stóð í ein fimmtán ár, svo
var ég fimmtán ár ritstjóri og nú síðast 15 ár
hjá ÍSÍ.
Heldurðu að það megi lesa eitthvað út úr
svona tölfræði?“
Ég kem mér hjá því að svara með spurningu
um, hvers vegna blaðamennska hafi tekið við af
þingmennskunni?
„Blaðamannsferill minn hófst um 1960 þegar
ég varð sumarmaður á Vísi, þar sem frændi
minn Gunnar Schram var ritstjóri. Ég var svo
þingfréttaritari tvo, þrjá vetur með námi. Ég
þekkti því til blaðamennskunnar og hafði líkað
hún vel.
En það var nú ekki svo að ég ætti sjálfur
frumkvæðið að því að fara í blaðamennsku,
þegar ég datt út af þingi um áramótin ’79/’80.
Ég var kominn hálfa leið út á sjó. Ég hafði áður
verið á togara og líkað vel og fannst upplagt,
þegar hér var komið, að fara til sjós og hugsa
minn gang. Þá voru ritstjórar Vísis Hörður
Einarsson og Ólafur Ragnarsson. Hörður vildi
hætta og mér var boðinn ritstjórastóll. Svo ég
settist í brúna á Vísi í stað þess að fara út með
togaranum!“
– Þá kepptu Vísir og Dagblaðið á síðdeg-
ismarkaðnum.
„Já. Og það var hart barizt! Þetta var ákaf-
lega skemmtilegt stríð fyrir okkur blaðamenn-
ina, en gekk nærri báðum blöðunum svo eina
góða veðurnótt voru þau sameinuð. Veggurinn
milli ritstjórnanna í Síðumúla var laminn niður
og DV leit dagsins ljós.
Þetta kom ákaflega flatt upp á okkur sem
unnum þarna, hvað þá fólk úti í bæ. En það
sýndi sig að þeir Hörður Einarsson og Sveinn
R. Eyjólfsson vissu sínu viti.“
– Eimdi ekkert eftir af því að blöðin höfðu
verið keppinautar?
„Nei. Það tókst strax ágætt samkomulag og
samstarf og ég varð aldrei var við neinn ágrein-
ing þess vegna. Það voru ekki við og þið, heldur
bara við.
Ég var svo ritstjóri DV til ’95 með Jónasi
Kristjánssyni.“
– Hvernig gekk ykkur að vinna saman?
„Menn segja, að Jónas sé ekki allra. En sam-
starf okkar gekk snurðulaust. Hann kunni alla
vega sitt fag. Og snarpur penni!
Það er sorglegt hvernig sá ferill endaði.“
– Og dagblaðið DV.
„Ójá. Sem gömlum DV-manni runnu mér
þessi ósköp til rifja.“
Og Ellert horfir hugsi út um stofugluggann,
vill ekki ræða þessi endalok meira.
En endalok hans sjálfs hjá DV?
„Ég er alinn upp í íþróttahreyfingunni, var
lengi keppnismaður, svo tóku við stjórn-
unarstörf; fyrst hjá KR og síðan Knattspyrnu-
sambandi Íslands. Ég var formaður þess í 16
ár. Íþróttirnar voru mínar ær og kýr. Voru og
eru mitt áhugamál. Þegar ég hætti hjá KSÍ lof-
aði ég konu minni og vinnuveitendum, að nú
skyldi ég láta starf í íþróttahreyfingunni gott
heita. En svo dróst ég inn í þetta aftur, þegar
ég var beðinn að gefa kost á mér til varafor-
mennsku Íþrótta- og ólympíusambands Ís-
lands með öðlinginn Svein Björnsson á for-
mannsstóli. Það lá í loftinu að varaformaðurinn
myndi taka við og það reyndist því miður alltof
snemma rétt, því Sveinn lézt ári seinna.
Ég get vel viðurkennt að ég hætti ekki á DV
til þess að stýra ÍSÍ. Ég hafði verið formaður
KSÍ og tekið þátt í starfi UEFA, knattspyrnu-
sambands Evrópu, meðfram ritstjórastörfum á
DV. Þegar ÍSÍ bættist svo við gekk það einfald-
lega ekki upp. Út af því urðu árekstrar og nið-
urstaðan varð sú að ég samdi um starfslok á
DV og fór alfarinn yfir til íþróttahreyfing-
arinnar.“
En Ellert lagði síður en svo stílvopnið niður,
þótt hann hætti í blaðamennsku. Hann var eftir
það fastur pistlahöfundur í Morgunblaðinu um
árabil og skrifar nú reglulega í Fréttablaðið.
„Mér hefur alltaf fallið vel að skrifa. Blaða-
mennskan átti vel við mig. Hún er svo spenn-
andi! Alltaf ný og ný viðfangsefni og stundum
veit maður hreint ekki að morgni, hvað starfs-
dagurinn ber í skauti sínu. Það finnst mér
sjarmerandi og eftirsóknarvert. Þetta er eins
og í fótboltanum, þar sem hver leikur er öðru-
vísi en allir hinir! Ætli ég sé bara ekki
spennufíkill?“
Hann horfir spyrjandi til mín. Ekki er það að
sjá eins rólegur og yfirvegaður og hann er og
stutt í brosið. Það fellur kannski allt af honum
þegar hann heyrir flautað til leiks. Svo kveður
hann sjálfur upp úr um sjálfan sig:
„Ég hefði alla vega aldrei orðið einhver
níutilfimm-maður.“
Man alla leikina og megnið af mörkunum
– Breytingar í íþróttahreyfingunni?
„Það gefur augaleið að það hafa orðið margar
og miklar breytingar á þeim 45 árum sem liðin
eru síðan ég settist í stjórn knattspyrnudeildar
KR og þar til nú að ég stend upp úr formanns-
stól ÍSÍ. Þótt æfingarnar á Melavellinum séu
stórkostlegar í minningunni og maður sakni
stundum þessara gömlu, góðu daga, þá hefur
allt annað og betra tekið við.
Íþróttagreinunum hefur fjölgað; við höfum
stofnað félög um dans, hestamennsku, íshokkí
og taekwondo, svo dæmi séu nefnd og í burð-
arliðnum eru til dæmis félög hnefaleika, vél-
hjólakeppni og skylminga. Þeim, sem iðka
íþróttir, stórfjölgar og íþróttamannvirkin verða
æ betri. Svo er allt starf og skipulag í fastari
skorðum.
Í starfi mínu fyrir íþróttahreyfinguna hef ég
kynnzt fjöldanum öllum af frábæru fólki og
duglegu og það hafa verið mikil forréttindi að fá
að starfa fyrir þessa öflugu hreyfingu. En allt
hefur sinn tíma; nú hætti ég og aðrir taka við
keflinu.“
„Það er nú svo, að þótt ég muni ekki í dag,
hvað ég gerði í gær, eða hvað ég á að kaupa,
þegar ég er kominn út í búð, þá man ég alla
leiki sem ég spilaði og megnið af mörkunum
sem ég skoraði.
Þegar ég var í boltanum var ég í vandræð-
um, þegar ég lagðist til svefns. Ég gat alls ekki
fest blund, heldur spilaði ég síðasta leik upp
aftur og aftur í huganum.“
Ellert B. Schram spilaði á þriðja hundrað
leiki með KR og 23 landsleiki á tíu ára lands-
liðsferli. Hann skoraði hátt í 120 mörk fyrir
KR. Það met stendur enn og vísast til lengi
ennþá, því eins og Ellert segir er það svo nú, að
ungu strákarnir eru ekki fyrr búnir að sýna
eitthvað en þeir eru komnir til útlanda.
– Kom atvinnumennska til greina hjá þér?
„Ég fékk einu sinni eitthvert smátilboð, en
ég var á kafi í fjölskyldumálum, félagsmálum
og fyrirvinnu þannig að það varð ekkert úr
því.“
– Hverjir voru eftirminnilegustu andstæð-
ingarnir á knattspyrnuvellinum?
„Það voru margir frægir kappar í þessu
meðan ég var að spila. Þegar ég byrjaði var
Ríkharður Jónsson aðalmaðurinn og þegar ég
hætti var Hermann Gunnarsson skeinuhæt-
tasti framlínumaðurinn. Þá var ég nú kominn í
vörnina; búinn að spila flestar stöður á vell-
inum.“
Sem varnarmaður var Ellert valinn knatt-
spyrnumaður ársins og öðru sinni í framlínunni
varð hann markakóngur.
– Og hvert er uppáhaldsmarkið?
„Ég gerði svo mörg mikilvæg mörk, að það
væri ósanngjarnt að nefna eitthvert eitt öðrum
fremur. Við vorum sigursælir á vellinum; sjö
sinnum bikarmeistarar og fimm sinnum Ís-
landsmeistarar. En kannski man ég bezt síð-
asta tímabilið, ekki vegna þess að það var síð-
asta tímabilið, heldur vegna hins að við
björguðum okkur þá frá falli.
Ég hætti að spila haustið ’70. En næsta sum-
ar gekk allt á afturfótunum hjá KR og menn
kvöddu mig aftur til þjónustu. Ég spilaði sex
síðustu leikina, sem allir enduðu án taps og við
héngum uppi í deildinni. Þetta var töff barátta,
hörð og eftirminnileg. Þá skoraði ég dýrmætt
mark; mitt síðasta og kannski það bezta.
En blessaður taktu þetta nú ekki svo að það
hafi allt farið í handaskolum hjá KR af því einu
að ég hætti!“
– Manstu hvernig tilfinning það var að vera
valinn í landsliðið?
„Hvort ég man! Ég var bæði rígmontinn og
stoltur. Reyndar var því haldið fram að ég
kæmist í landsliðið út á pabba minn (Björgvin
Schram), sem var forseti KSÍ, en ég held að
mér hafi tekizt að afsanna það tiltölulega
fljótt.“
– Kom ekkert annað en fótbolti til greina?
„Ég er fæddur ’39 og alinn upp við Klam-
bratún. Og eini strákaleikurinn fyrir utan
fallna spýtu og snjóhúsagerð var fótbolti. Lífið
var svo miklu fábreyttara þá en nú.
Pabbi var frægur og góður knattspyrnumað-
ur og það kveikti í mér áhugann. Það var svo
sjálfgefið að nafnið Schram var ekki gjaldgengt
í Fram eða Val þannig að ég hrökklaðist eig-
inlega í KR út á nafnið og ætternið. Það voru
mín örlög og þau réðu. En ég á góða vini í þess-
um félögum sem öðrum.
Ég var sendur í sveit frá sjö ára aldri til 14.
Það voru langar útivistir og því fór ég ekki að
spila fótbolta að einhverju ráði fyrr en ég var
unglingur. Sveitadvölin var mér holl. Þótt ég sé
borgarbarn held ég alltaf upp á sveitamann-
inn.“
„… að tala við lögfræðinginn sjálfan“
– Af hverju valdirðu lögfræðina?
„Það verður bara að segjast eins og er að því
réð allt annað en löngun til þess að læra lög-
fræði!
Ég varð stúdent frá Verzlunarskólanum
1959 og ég náði stúdentsprófinu, þótt ég hefði
gætt þess vandlega að láta námið hvorki spilla
fyrir mér dægrastyttingum né fótbolta.
Guðfræðin lá nú ekki fyrir mér! Og lækn-
isfræðin ekki heldur. Laganámið var ósköp
þægilegt að því leytinu til að menn gátu verið
endalaust í deildinni án þess að taka próf. Um
þetta leyti var ég að festa ráð mitt, eignast mitt
fyrsta barn og ég var á kafi í stúdentapólitík og
knattspyrnu. Það var ósköp þægilegt með
þessu öllu saman að kalla sig stud. jur.!“
Ellert er maður tvíkvæntur. Með fyrri konu
sinni; Önnu Ásgeirsdóttur, eignaðist hann fjög-
ur börn. Seinni kona hans er Ágústa Jóhanns-
dóttir og eiga þau tvö börn. Auk þessa á Ellert
einn son. „Sjö börn. Það er glæsilegur árang-
ur,“ segir hann og brosir stoltur.
– Langleiðina í eitt fótboltalið!
„Það er heilt handknattleikslið!“
En aftur til háskólaáranna.
„Svo kviknaði nú áhugi hjá mér á faginu;
þetta var góð deild og góður félagsskapur. Ég
varð cand. jur. vorið ’66 og tók þá strax til
starfa á lögmannsstofu Eyjólfs Konráðs Jóns-
sonar, Hjartar Torfasonar og fleiri. Um haustið
sótti ég um og fékk ráðningu sem skrif-
stofustjóri borgarverkfræðings og átti þar
fimm skemmtileg og viðburðarík ár.“
– Praxisinn varð sem sé ekki langur!
„Ég fékk mér reyndar réttindi héraðsdóms-
lögmanns. En ekki get ég gripið til þeirra nú,
þótt ég vildi, því ég varð að leggja þau inn aftur
eftir fjörutíu ára hlé. Og vísast yrði ég að fara í
meiriháttar endurhæfingu til þess að geta beitt
lögfræðinni. Hvað sem því líður hefur hún
nýtzt mér vel í lífinu. Þegar ég settist inn á Al-
þingi var útséð um frekari lögfræðipraxís. En
lögfræðingur er ég og get því vel sett mig í há-
tíðlegar stellingar og tekið undir með Tómasi
Guðmundssyni:
Ég hugsaði mér röddina, sem hæversklega spyrði:
Er hægt að fá að tala við lögfræðinginn sjálfan?“
– Hvernig verður svo næsta 15 ára tímabilið
hjá þér?
Hann hlær við spurningunni.
„Ég ætla að byrja á því að lesa, læra og leika
mér. Það er fyrir öllu að vera góður til heils-
unnar og ég legg mikið upp úr því að lifa heilsu-
samlegu lífi, ég hreyfi mig; syndi, lyfti og spila
golf. Það er satt að segja ærinn starfi að halda
sér í formi á mínum aldri.
En hver veit nema eitthvert spennandi verk-
efni komi upp í hendurnar á mér einn góðan
veðurdag. Þá verð ég tilbúinn, þegar flautað
verður til leiks!“
Frá föður til sonar; fyrirliði KR, Ellert B. Schram, tekur við Íslandsmeistarabikarnum 1965 úr hendi
föður síns; Björgvins Schram, formanns Knattspyrnusambands Íslands.
Á sjó. Þegar blaðamennskan kallaði var Ellert á
leið út á sjó, en þar hafði honum áður liðið vel.
Á framboðsfundi í Ísbirninum.
freysteinn@mbl.is
’Að bindast íþrótta-félagi er háð tilfinningu
en þú aðhyllist stjórn-
málaflokk vegna skoð-
ana. Á þessu er mikill
munur. Ég hef skipt um
flokk. […] En ég efast
um að nokkur myndi
virða það við mig að
ganga úr KR. Sjálfum
finnst mér það óhugs-
andi. Ég er KR-ingur í
hjarta mínu!‘