Morgunblaðið - 09.09.2006, Síða 46

46 LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Skafti FanndalJónasson fædd-
ist á Fjalli á Skaga
25. maí 1915. Hann
lést á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á
Akureyri 2. septem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Jónas Þorvaldsson
bóndi á Fjalli og
kona hans Sigur-
björg Jónasdóttir.
Systkini Skafta eru
Guðríður, f. 1908,
Ólafur Ágúst, f.
1909, og Hjalti Líndal, f. 1911, sem
eru látin, og Jóhanna, f. 1917, bú-
sett á Skagaströnd. Skafti var al-
inn upp á Fjalli við almenn sveita-
störf.
Skafti kvæntist 17. júní 1939 í
Ketukirkju á Skaga Jónu Guðrúnu
Vilhjálmsdóttur, f. 15. júlí 1918, d.
13. júlí 2003. Þau hófu búskap
sama ár á Fjalli og bjuggu þar til
ársins 1941, er þau fluttu búferlum
til Skagastrandar, þá með tvö elstu
börnin sín. Skafti og Jóna byggðu
sér hús úr gömlum vegavinnuskúr
sem var fluttur frá Blönduósi og
var hann stækkaður eftir því sem
börnunum fjölgaði, þetta hús
búsett í Hafnarfirði. Þau eiga þrjú
börn, Sigurbjörn Fanndal, látinn,
Hafdísi Fanndal og Jónas Fanndal.
Uppeldisdóttir Skafta og Jónu er
dótturdóttir þeirra, Valdís Edda
Valdimarsdóttir, gift Hlíðari Sæ-
mundssyni, þau eru búsett í Garði.
Þau eiga sex börn. Skafti og Jóna
eiga mikinn fjölda afkomenda.
Skafti vann öll almenn verka-
mannastörf og stundaði meðal
annars sjó. Hann var sérstaklega
laginn við allar vélar og tæki og
nýttist það vel bæði til sjós og
lands. Hann vann við hafnargerð á
ýmsum stöðum á landinu, við
skipasmíðar og húsbyggingar, fór
á vertíðir suður með sjó og vestur
á firði og vann á síldarplani á
Raufarhöfn. Hann átti nánast allan
sinn búskap trillu sem hann nefndi
Kóp og stundaði fyrstur manna
grásleppuveiðar frá Skagaströnd.
Skafti og Jóna áttu heima í
Dagsbrún til ársins 1958, þá flutt-
ust þau að Fellsbraut 5, síðan í
Lund en í mörg ár bjuggu þau á
dvalarheimili aldraðra, Sæborg, á
Skagaströnd og þar bjó Skafti til
æviloka.
Útför Skafta verður gerð frá
Hólaneskirkju á Skagaströnd í dag
og hefst athöfnin klukkan 14.
nefndu þau Dags-
brún. Skafti og Jóna
eignuðust sjö börn,
en tvö þau yngstu,
drengir, fæddust
andvana. 1) Hjalti, f.
8. mars 1940, kvænt-
ur Jónínu Arndal,
þau búa í Hafnarfirði.
Hann á fimm börn,
Matthías Ingvar,
Guðlaug Örn, Óskar
Þór, Valdimar Núma
og Pálínu Ósk. 2) Jón-
as, f. 26. febrúar
1941, búsettur á
Blönduósi. Hann á sex börn, Jónu
Fanndal, Elíni Írisi, Skafta Fann-
dal, Sigurð, Róbert Vigni og Jónas
Inga. 3) Vilhjálmur Kristinn, f. 9
apríl 1942, kvæntur Salome Jónu
Þórarinsdóttur, þau eru búsett á
Skagaströnd. Hann á fjögur börn,
Sigrúnu Önnu, Dagnýju Guðrúnu,
Vilhjálm Magnús og Sólveigu
Steinunni. 4) Anna Eygló, f. 12.
júní 1944, sambýlismaður Gunnþór
Guðmundsson, þau eru búsett í
Keflavík. Hún á fjögur börn, Val-
dísi Eddu, Hafþór Hlyn, Laufeyju
og Vilhjálm Fannar. 5) Þorvaldur
Hreinn, f. 6. júní 1949, kvæntur
Ernu Sigurbjörnsdóttur, þau eru
Að skrifa um þig, pabbi minn, er
ekki létt, þú varst kletturinn í lífi
okkar systkina alla tíð og studdir
okkur með ráðum og dáðum á þinn
hógværa hátt og hlýju viðmóti. Þú
komst upp stórum barnahóp, þrátt
fyrir lítil efni, enda féll þér aldrei
verk úr hendi.
Þú byggðir yfir okkur hús sem á
sér einstaka sögu á Skagaströnd.
Þaðan eigum við systkinin góðar
minningar frá uppvaxtarárum okk-
ar í gömlu Dagsbrún. Sjóinn sóttir
þú fram að 89 ára aldri, fram á síð-
asta dag fórst þú í þína daglegu
gönguferð á Vigdísarvelli, reyktir
vindla og hittir félaga þína og spjall-
aðir um veður og aflabrögð.
Það voru mikil forréttindi að fá að
njóta þín svona lengi. Þú átt stóran
hóp afkomenda sem sakna þín sárt,
barnabörn þín minnast hlýju handar
þinnar og klappi á kinn. Við systk-
inin munum minnast rósemi þinnar
og hlýju, þótt stundum gengi full-
mikið á í þröngu húsnæði. Þið
mamma bjugguð á Skagaströnd í
rúm 60 ár, fluttuð með okkur tvo
elstu synina úr Skagaheiðinni inn í
kaupstað eins og þú orðaðir það,
þegar þú minntist áranna ykkar á
Fjalli. Við dánarbeð þinn kvaddir þú
okkur öll og hélst með okkur bæna-
stund sem þú stjórnaðir, þú varst
sáttur við að fara, búinn að missa
mömmu sem lést fyrir þrem árum.
Ég er þakklátur fyrir að hafa fengið
að halda í höndina á þér þegar þú
lést.
Í mínum huga voruð þið mamma
hetjur hversdagslífsins í orðsins
fyllstu merkingu.
Með virðingu og þökk fyrir sam-
fylgdina, þinn sonur,
Hjalti.
Jæja, elsku pabbi minn, hér eftir
gengur þú á Guðs vegum, langri ævi
lokið og margs að minnast og margt
að þakka. Alltaf falla tár og sökn-
uður er sár, þegar litið er yfir farinn
veg.
Fyrstu minningarnar í Dagsbrún
eru margar, þegar ég fékk að fara
með þér í vinnuna í höfninni og sitja
aftan á sittunni, þá var gaman.
Fyrstu ferðirnar út í Skagaheiði eru
ógleymanlegar, komið við á Steinn-
ýjarstöðum hjá Guðríði frænku og
labbað við á Fjalli, þar varst þú á
heimavelli, þekktir hvern hól. Þú
varst mikill náttúruunnandi og
hlaust nafnbótina Heiðarkonungur
af veiðifélögum þínum.
Það var mikil gleði í Dagsbrún
þegar þú varst að koma heim af ver-
tíðum sem þú sóttir um árabil eins
og svo margir í þá daga. Við áttum
kindur, kú og ekki má gleyma hest-
inum þínum Bleik sem var mikill
gæðagripur, en hann bar beinin þar
sem nú stendur hótel Dagsbrún. Þú
áttir mótorhjól sem þú skiptir á og
þínum fyrsta bát sem þú nefndir
Kóp. Þar um borð hlaut ég mína
fyrstu vélfræðslu, fékk að „blía
kertið“ á Stúartinum ef hann var
tregur í gang. Þegar ég varð sjó-
veikur sagðir þú að besta ráðið við
henni væri að horfa heim og hugsa
um mömmu, þetta tel ég þjóðráð og
hef gefið mörgum það. Við hófum
saman útgerð á Kóp númer tvö, sem
gárungarnir kölluðu „Biblíuna“,
mikið var fiskað af grásleppu og
dýrðlegir dagar á vorin og sumrin
þegar Króksbjargið og Kálfhamars-
víkin skörtuðu sínu fegursta. Þá var
Skafti Fanndal í essinu sínu, mikil
veiði, sól í heiði, og pípan glóði, þá
fuku vísur, ekki allar prenthæfar, og
líka sungið og voru Dísa og dalakof-
inn hans Davíðs og Hallfreður vand-
ræðaskáld ekki langt undan. Á þess-
um árum kynntust við vel, tveir
saman úti á sjó dag eftir dag. Það er
sko hægara sagt en gert að fara
með tærnar þangað sem þú hafðir
hælana hvað dugnað og þrautseigju
snertir og alltaf kom glampi í augun
þín þegar minnst var á grásleppuár-
in og ekki að ástæðulausu, því eng-
inn var grásleppukóngur nema þú.
Þú hélst áfram til áttatíu og níu
ára aldurs að stunda sjó á jullunni
þinni, geri aðrir betur. Fjórtán fisk-
ar úr sjó þá var komið nóg, svona
varst þú alltaf sáttur við þitt. Þú
varst alla tíð heilsuhraustur og
stinnur eins og „sænskt blöðrustál“,
labbaðir daglega ef veður leyfði,
alltaf var komið við í skúrnum hjá
Gunnari Alberts og einn vindill
reyktur með spjalli um daginn og
veginn. Og svo bara til gamans: við
læknisskoðun fyrir tveimur árum
sagði læknirinn: Hefur þú alla tíð
verið í íþróttum? Nei, aldrei. Þú hef-
ur greinilega aldrei reykt! Jú, jú, í
sjötíu og eitt ár! Málið útrætt.
Það má með sanni segja að glím-
an við elli kerlingu hafi gengið vel
hjá þér, þar til hún felldi þig og var
ég viðstaddur þá glímu ásamt systk-
inum mínum og mökum og kom það
okkur á óvart hvað Guðstrúin var
þér mikils virði en þú hafðir lítið
rætt þau mál, bænastundin verður
okkur öllum ógleymanleg og hvað
þú varst sáttur við að fara til
mömmu og Bjössa og litlu strák-
anna ykkar. Það er ekki laust við að
eitthvað af minni barnstrú sem ég
tapaði þegar ég missti son minn hafi
komið aftur, takk fyrir það og allt
það sem þú varst mér og minni fjöl-
skyldu.
Þinn sonur
Þorvaldur.
Elsku besti tengdapabbi, nú er
kveðjustundin komin. Ég vil þakka
þér samfylgdina sem var afskaplega
ljúf, enda varstu einstakt ljúfmenni.
Ótrúlega sterkur og hraustur mað-
ur, orðinn níutíu og eins árs. Mér
finnst þú ekkert hafa breyst í þessi
38 ár sem ég er búin að þekkja þig.
Ég kom sem verðandi tengda-
dóttir og var afskaplega vel tekið.
Það er margs að minnast í öll
þessi ár, öll stórafmælin, bæði þín
og Jónu, jóladagurinn öll árin okkar
á Skagaströnd, allir í kirkju og svo
heim til ykkar í tertuveislu, allar
áramótaveislurnar heima hjá okkur.
Það var gaman þegar þú þuldir ljóð
Davíðs Stefánssonar, þá urðu allir
að vera hljóðir því þrátt fyrir slæma
heyrn talaðir þú afskaplega lágt.
Það var mjög sérstakt þegar við
Anna sungum fyrir þig Dísu og
dalakofann á Akureyri, þú söngst
með okkur „ótrúlegt en satt“.
Núna ertu örugglega kominn
heim til hennar Jónu þinnar og litlu
drengjanna þinna og hans Bjössa.
Ég kveð með söknuði og þakklæti
fyrir allt.
Þín tengdadóttir,
Erna.
Ja, hvað skal segja þegar manns
helsta átrúnaðargoð, besti vinur og
afi, fellur frá? Einhvers staðar
stendur „segðu fátt og segðu það
vel“. Þessi orð eiga kannski ekki vel
við um mig en það er engu líkara en
þau séu sérstaklega sett saman um
þig. Það er gaman að hugsa um okk-
ar góðu stundir saman í gegnum ár-
in. Undir vegg að reykja eða bjarga
heiminum eins og við kölluðum það.
Engin mál í veröldinni voru okkur
óviðkomandi, pólitík, kveðskapur,
veðrið, mannfólk, mannlíf, fiskirí
eða rokktónlist, þetta voru allt mál
sem þurfti að takast á við og yfirleitt
á frekar glettinn hátt. Að maður tali
nú ekki um þau fjölmörgu skipti
sem við fórum á jullunni út fyrir
Höfðann að ná okkur í fisk. Um leið
og við sigldum út úr höfninni byrj-
aðir þú að söngla og kveða vísur.
Svo var drepið á og rennt fyrir á
þeim blettum sem þú vissir að væri
fiskur, og byrjað á spjalli og
skemmtilegum sögum. Bíltúrarnir
út á Skaga, kaffispjall hjá frænd-
fólki okkar á Tjörn eða í Víkum eða
bara hvar sem er á Skaganum, því
alstaðar varst þú velkominn. Eða
meðan amma lifði, allir kaffitímarnir
þar sem við komum saman og rædd-
um málin. Okkur Kittu var ekki allt-
af skemmt þegar Huginn var að
hoppa í drullupollum, en þá
skemmtir þú þér og sagðir „æ, hann
er svo eðlilegur þessi drengur, hann
verður mikill maður“. Mig langar
líka til að rifja upp erfiða stund í
okkar lífi, þegar ég fór til þín gagn-
gert að segja þér að nú værum við
að flytja burt frá Skagaströnd á vit
ævintýra í útlöndum. Með kökk í
hálsi stundi ég upp erindi mínu. Ég
hafði fengið mjög mismunandi við-
brögð við hugmyndinni þar sem ég
hafði borið hana upp. „Ég vissi það
alltaf, hér átt þú ekki heima, þú ert
enginn sjómaður. Ef ég væri nokkr-
um árum yngri myndi ég gera það
sama.“ Svo einfalt var þetta í þínum
huga. Það var mikill léttir fyrir mig,
því það skipti mig öllu máli hvað þér
fyndist. Þig hafði einnig dreymt fyr-
ir þessu og vissir að allt myndi
ganga vel. Það varst þú sem gafst
mér trú á það sem ég er að gera.
Fyrir mér eru þetta allt saman al-
gjörar helgistundir. Það væri létt
verk og löðurmannlegt að bjarga
heiminum ef fleiri væru eins og þú.
Með æðruleysi þínu, visku og góð-
mennsku hefur þú gert veröld okkar
hinna betri, fallegri og innihaldsrík-
ari. Spor þín eru djúp og missir okk-
ar er mikill. Þú varst ekki bara afi,
þú varst vinur og félagi. Heimurinn
er mun fátækari nú. Ég veit þú
hlakkar til að hitta ömmu, og ég veit
að þið í sameiningu passið okkur hin
og, elsku afi, í huganum held ég
áfram að skrifa þér bréf.
Þinn
Guðlaugur (Gulli).
Elsku afi, nú þegar þú ert farinn
frá okkur rifjast upp margar góðar
minningar.
Ég man vel þegar þú fékkst Kóp,
þá fór ég með þér út á sjó og þú
leyfðir mér að stýra og var ég mjög
stoltur og ánægður. Eins man ég
eftir gamla græna bílnum (honum
Lilla), ég fékk að vera á pallinum og
stökk þá oft niður og hljóp á eftir
bílnum og þú tókst ekkert eftir því
og keyrðir bara áfram. Eins man ég
eftir því þegar við fórum út að
Fjalli, ég, þú og pabbi og við geng-
um um og þú sagðir okkur sögur frá
því er þú varst lítill drengur þarna
útfrá.
Og ég man líka þegar þið amma
áttuð heima á Fellsbrautinni og ég
kom í heimsókn til ykkar með Auði
mömmu og það var tekin mynd af
okkur tveim, þú með fínan hatt. Og
það eru svo margar góðar minning-
ar sem ég á um þig og ömmu frá
æskuárum mínum.
Elsku afi minn, ég þakka þér fyrir
allar góðar stundir, sem við höfum
átt hér á Skagaströnd, núna síðustu
ári, þau hafa gefið mér mikið.
Ég mun sakna þín, en ég veit að
þú verður alltaf nálægur og ég
hugsa og tala við þig á hverjum
degi.
Þinn
Matthías.
Hjartans þakkir til elsku besta
afa míns fyrir allt það sem hann hef-
ur gefið mér og mínum í gegnum ár-
in. Hann afi minn var hetjan mín
sem ég leit alltaf upp til, aldrei sá ég
hann skipta skapi, alltaf svo hlýr og
góður og tilbúinn að gefa af sér.
Minningin um hann er fyrst og
fremst ásjóna hans svo opin og hlý
með þessa ótrúlegu útgeislun,
strokan um kinnina og ávallt þessi
einlæga gleði yfir því að sjá mann.
Elsku afi minn, ég kom að heim-
sækja þig þegar vitað var að hverju
stefndi og æðruleysið og auðmýktin
sem einkenndi þig er fáum gefið.
Allir voru með tár í augum og þú
hughreystir fólkið þitt. Ekki hafa
áhyggjur af mér! Þetta er bara
gangur lífsins! Einhvern tímann
kemur stundin! Svo fórstu með
bænirnar þínar tilbúinn að kveðja.
En líkami þinn og hjarta voru ekki
jafntilbúin og þú, elsku afi, hjartað
þráaðist við og banalegan var of
löng, en þú hélst einstakri reisn
þinni allan tímann. Ég kveð þig með
sárum söknuði og ómældu þakklæti,
elsku besti afi minn.
Afi ég vil þér nú þakka
Þær stundir er áttum við fyrr,
Þú gafst oft svo kyndugum krakka
Kátínu og veittir mér byr.
Með blíðlegum orðum og alúð
Undurblíð stroka um kinn,
Skilning mér sýndir og samúð
Ég sælu enn í hjarta mér finn.
Á leið stundum þreytandi og þungri
Þú þerraðir blíður mín tár,
Sú gleði er yljaði mér ungri
Endist um ókomin ár.
Þín,
Elín Íris.
Jæja, afi minn.
Þá ertu kominn á endastöð.
Ég á margar indælar minningar
um þig. Þá sérstaklega man ég eftir
að vera með þér sem pjakkur á grá-
sleppuveiðum á gamla Kópi, einnig
man ég vel eftir traktornum. Líka
gamlar góðar minningar um þig að
dunda þér í skúrnum, alltaf. Það eru
dýrmætar minningar. Einnig man
Bogga litla vel eftir þér þegar hún
var á Íslandi í fyrra, með Sigrúnu,
og þær skruppu norður að heim-
sækja þig. Hún Bogga mín hafði
aldrei séð þig enda ekki nema 4
mánaða þegar hún flutti hingað út
til Suður-Dakota í Bandaríkjunum
og erum við þakklát að þið hittust.
Þótt það hafi verið alltof stutt mun
hún varðveita minninguna eins og
við öll um þig, afi minn. Henni
Boggu þykir svo vænt um mynd-
irnar, sem voru teknar voru af ykk-
ur saman, og mun hún passa vel upp
á þær.
Með kveðju til allra.
Skafti Fanndal Jónasson og
fjölskylda, Suður-Dakota,
Bandaríkjunum.
Elsku afi minn.
Það er svo erfitt að trúa því að þú
sért farinn. Ætli við höfum ekki öll
hugsað um þig sem ódauðlegan. En
því miður fyrir mig, fjölskyldu mína
og alla Skagaströnd, ertu það ekki.
Síðast þegar ég hitti þig var það
fyrsta sem þú sagðir við mig: „Þú
ert nú falleg.“ Síðan straukstu kinn-
ina mína með hrjúfri hendinni, sem
ilmaði alltaf svo vel af tóbaki. Mér
þykir svo vænt um þig. Ég vona að
ég geti orðið jafngóð manneskja og
þú varst. Þið amma hafið alltaf búið
nálægt mér, og ég eyddi langtum
meiri tíma með ykkur en ömmu og
afa í Reykjavík og Hafnarfirði. Þess
vegna vil ég ekki kalla þig langafa,
því þú ert afi. Bara afi. Þegar ég var
lítil var ég vön að koma heim til ykk-
ar ömmu og fá kandís, og svo tókum
við nokkur spil. Þú vannst næstum
því alltaf. Síðan þegar við nenntum
ekki að spila meira, gat ég setið í
langan tíma með þér og ömmu og
þið sögðuð mér hverjir væru á
myndunum á veggjunum. Reyndar
var það mest amma sem talaði en þú
kinkaðir kolli. Þegar amma dó hurfu
næstum allar myndirnar af veggj-
unum, og mér þótti það miður, og ég
veit að þér fannst það líka. Þú hafðir
alltaf svo margar sögur að segja og
varst svo ótrúlega vitur. Það að
þurfa að kveðja þig áður en við flutt-
um til Danmerkur var svo erfitt, því
við vorum ekki viss hvort við værum
að kveðja þig fyrir fullt og allt. En
sem betur fer náðum við að hitta þig
þegar við komum í sumar. Þú varst
svo hraustlegur.
Elsku afi, þú ert búinn að prófa
og sjá svo margt á þinni löngu ævi.
Nú er þinn tími kominn, og ég verð
að reyna að sætta mig við það, þótt
það sé erfitt. Öll börnin þín munu
alltaf minnast þín sem þess sterka,
hrausta, hreinskilna og duglega
manns sem þú varst. Við gleymum
þér aldrei því það er ekki hægt. Þú
ert fyrirmynd okkar allra. Þú varst
ekki besti maður sem ég þekkti, þú
ERT það svo sannarlega ennþá og
munt alltaf vera það. Ég er stolt af
að vera skyld þér. Sofðu rótt og ég
bið að heilsa ömmu.
Með kveðju frá Hugin Frá og
Auði Ísold Guðlaugsbörnum,
þín
Laufey Sunna.
Skafti Fanndal Jónasson
Elsku langafi Skafti, þótt
ég hafi ekki hitt þig mikið
síðustu árin á ég samt eftir
að sakna þín mikið. Þú varst
skemmtilegur og sérstakur
afi í sveitinni. Ég veit að afi
Hjalti og pabbi eiga eftir að
sakna þín mikið líka. Þú
varst alltaf mjög góður við
mig og sagðir mér margar
hetjusögur af þér útá sjó.
Það mun alltaf verða tómlegt
á Skagaströnd án þín.
Kveðja,
Jóhann Freyr Óskarsson.
HINSTA KVEÐJA