Morgunblaðið - 12.10.2006, Qupperneq 10

10 FIMMTUDAGUR 12. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ALÞINGI
BJÓÐUM AEG HEIMILISTÆKI Í ELDHÚSIÐ
Á SÉRSTÖKUTILBOÐSVERÐI
ÞEGAR KEYPTAR ERU HTH-„SETTU ÞAÐ SAMAN“
ELDHÚS INNRÉTTINGAR
ÞRJÁR öldrunarstofnanir, sem
kunnugt er um, sjá ekki um þvott á
einkafatnaði íbúa sinna að öllu leyti
þrátt fyrir að vera það skylt. Heil-
brigðisráðuneytið mun senda þeim
stofnunum skriflegar ábendingar og
ganga eftir málinu. Kom það m.a.
fram í svari Sivjar Friðleifsdóttur
heilbrigðisráðherra við fyrirspurn
Ástu Möller, þingmanns Sjálfstæð-
isflokks, á Alþingi í gær.
Bæði dvalar- og hjúkrunarheimili
skulu sjá vistmönnum fyrir þvotti á
einkafatnaði nema um sé að ræða
viðkvæman þvott sem þarfnast með-
höndlunar í efnalaug eða þvottar í
höndunum. Heilbrigðisráðuneytið
sendi fyrirspurn til allra öldrunar-
stofnana á landinu um hvernig þess-
um málum væri háttað hjá þeim.
Ekki fengust svör frá öllum en að
sögn Sivjar er hjúkrunarheimilið
Skógarbær eina stofnunin, sem
kunnugt er um, sem almennt veitir
ekki þá þjónustu en „Sunnuhlíð felur
aðstandendum íbúa að sjá um þvotta
fyrir ættingja sína hafi þeir mögu-
leika á því en í nokkrum tilfellum sér
Sunnuhlíð um þvott að öllu leyti, eða
að hluta. Í Sóltúni sjá aðstandendur
um þvott á einkafatnaði hjá um
þriðjungi íbúanna þar sem þeir líta
þannig á að það sé liður í að aðstoða
ættingja sína og hafa hlutverk í dag-
legu lífi þeirra“.
Siv sagði ráðuneytið áður hafa
fengið ábendingar um hirðuleysi
öldrunarstofnana í þessum málum
og hefði þá verið rætt við þær sím-
leiðis. Nú er hins vegar tilefni til, í
ljósi þeirra upplýsinga sem komið
hafa fram í kjölfar fyrirspurnar Ástu
Möller, að heilbrigðisráðuneytið
árétti við stofnanirnar skriflega að
þær eigi að sjá um þennan þvott.
„Þær eiga að sjá um þessi mál þann-
ig að við munum ganga eftir því,“
sagði Siv og bætti því við að ekki
væri eðlilegt að ættingjar væru að
sligast undan þvottamálum.
Stofnanir sjá ekki um þvott
á einkafatnaði vistmanna
Morgunblaðið/Sverrir
Rólegheit Seint verður sagt að mörg hitamál hafi verið rædd á Alþingi í
gærdag, enda voru þingmenn afar dagfarsprúðir og andrúmsloftið létt.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
„AÐ MÍNU mati líður senn að
því að mögulegt verði að auka
lánshlutfallið að nýju í 90%. Ég
er þó jafnframt tilbúinn að
skoða fleiri leiðir til að auka
möguleika ungs fólks til að eign-
ast eigið húsnæði. Í því sam-
bandi bendi ég einkum á að
tenging útlána Íbúðalánasjóðs
miðist við annað en brunabóta-
mat,“ sagði Magnús Stefánsson,
félagsmálaráðherra, í svari sínu
við fyrispurn Jóhönnu Sigurðardóttur, þingmanns
Samfylkingar, er hún spurði út í áhrif þess á lág-
launafólk, sem áður fékk viðbótarlán hjá Íbúðalána-
sjóði, að hámarkslánin voru lækkuð í 80%.
Jóhanna nefndi einnig þá miklu verðsprengingu
sem orðið hefur á húsnæðismarkaði og sagði það
nær ógerlegt fyrir ungt fólk að kaupa sína fyrstu
íbúð. Hún nefndi dæmi um að miðað við 10 milljón
króna eign fyrir fimm árum þurfti fólk, miðað við
90% lán, að leggja sjálft fram eina milljón króna. Í
dag kostar þessi sama eign hins vegar um 20 millj-
ónir króna og vegna hækkunar og lækkunar á láns-
hlutfalli þarf fólk að leggja fram fjórar milljónir fyr-
ir sömu íbúð.
Magnús svaraði því til að verðbólga sé versti
óvinur þeirra sem skulda verðtryggð lán. „Með því
að lækka lánshlutfall Íbúðalánasjóðs tímabundið í
80% og lækka hámarkslán í 17 milljónir var rík-
isstjórnin markvisst að reyna að draga úr verðbólg-
unni sem m.a. hefur verið knúin áfram af hækkun á
verði íbúðarhúsnæðis. Að mínu mati var þetta rétt
ákvörðun við þær aðstæður sem þá voru uppi,“
sagði Magnús en bætti því við að þegar áhrif þess-
ara aðgerða komi enn betur í ljós sé fyrirséð að
hlutfallið verði hækkað á ný.
Sérstakur starfshópur settur á laggirnar
Ráðherra benti auk þess á að fjármálaráðherra
hafi sett á laggirnar sérstakan starfshóp sem fara á
yfir kosti og galla núverandi tilhögunar í fasteigna-
skráningar og fasteignamati á vegum hins opin-
bera. Eitt af verkefnum hópsins verður að leita
svara við þeirri spurningu hvort að rök séu fyrir því
að halda í skyldutryggingu vegna bruna á fasteign-
um, t.a.m. með því til hliðsjónar að slík skylda virð-
ist einsdæmi. „Verði niðurstaðan sú að ekki sé þörf
fyrir slíka skyldutryggingu virðist allur grundvöll-
ur brostinn fyrir því að miða lánshæfi eigna við
brunabótamat,“ sagði Magnús Stefánsson.
Brátt hægt að auka lánshlutfall
Magnús Stefánsson
Í HNOTSKURN
»Vegna hækkunar á húsnæðis-markaði hefur mikill þrýstingur
myndast á leigumarkaði, auk þess
sem skammtíma og yfirdráttarlán
hafa aukist.
»Jóhanna Sigurðardóttir, þing-maður Samfylkingar, telur að á
milli 1600 og 1700 manns séu á bið-
lista eftir leiguíbúðum, eingöngu í
Reykjavík.
LAGT hefur ver-
ið fyrir Alþingi
frumvarp um
breytingu á um-
ferðarlögum,
ökumanni sem
hyggst beygja til
hægri við gatna-
mót á umferð-
arljósum er
heimilt að beygja
á móti rauðu
ljósi, nema sérstaklega sé tekið
fram að það sé óheimilt. Flutnings-
maður er Hjálmar Árnason, ásamt
Björgvini G. Sigurðssyni og Einari
Má Sigurðarsyni.
Frumvarpið hefur áður verið
flutt en í greinargerð þess segir að
oft neyðist bifreiðastjóri, sem
hyggst taka hægri beygju, til að
bíða á móti rauðu ljósi þótt engin
umferð sé í þá akstursstefnu. Talið
er að þetta myndi losa um umferð-
arteppur á álagstímum og almennt
greiða fyrir umferð.
Myndi losa um
umferðarteppu
Hjálmar Árnason
JÓHANNA Sig-
urðardóttir,
þingmaður Sam-
fylkingarinnar,
spurði iðn-
aðarráðherra út í
tillögur Sam-
keppnisstofn-
unar sem fram
komu í ágúst sl.
um viðskipta-
banka. Vildi hún
m.a. fá að vita hvort ráðherra hygð-
ist beita sér fyrir framgangi til-
lagnanna með því að koma í veg
fyrir aðgangshindranir að mark-
aðnum, s.s. með niðurfellingu
stimpilgjalds og afnámi upp-
greiðslugjalds.
Jón Sigurðsson sagði tillögurnar
skynsamlegar en telur þeim beint
að markaðnum en ekki löggjaf-
anum og framkvæmdavaldinu. Jón
sagði marga hafa rætt um að afnám
stimpilgjalds væri heppilegt en það
yrði að fara eftir stöðu í hagstjórn-
inni hvenær farið yrði í slíkt.
Stimpilgjald ekki
afnumið að sinni
Jón Sigurðsson
GRUNNFJÁRHÆÐ húsaleigubóta
hefur ekki hækkað í sex ár, eða frá
árinu 2000, sagði Jóhanna Sigurð-
ardóttir, þingmaður Samfylkingar,
og beindi þeirri spurningu til fé-
lagsmálaráðherra hverju það sætti.
Magnús Stefánsson svaraði því
m.a. til að meðaltalsfjárhæðir húsa-
leigubóta hefðu hækkað umtalsvert
á umræddu tímabili auk þess sem
bótaþegum hefði fjölgað mikið.
„Vegna þessarar miklu þenslu í
málaflokknum hefur ekkert svig-
rúm verið til að hækka grunn-
fjárhæðir húsaleigubóta,“ sagði
Magnús og benti á að útgjöld sveit-
arfélaga til húsaleigubóta hefðu
hækkað verulega að raunvirði,
heildargreiðslur milli áranna 2005
og 2006 um ríflega 110%.
Ekkert svigrúm
til hækkunar
LAGT hefur verið fyrir Alþingi
frumvarp um breytingu á áfeng-
islögum. Með því er gert ráð fyrir
að heimilt verði að framleiða án
leyfis vín úr innlendum berjum,
ávöxtum eða jurtum til eigin neyslu
sem í eru að rúmmáli minna en 15%
af hreinum vínanda. Flutnings-
menn eru Guðjón A. Kristjánsson,
Drífa Hjartardóttir, Kolbrún Hall-
dórsdóttir, Guðrún Ögmundsdóttir
og Birkir Jón Jónsson.
Í greingerð með frumvarpinu
kemur m.a. fram að með því auka
frelsi með þessum hætti gæti orðið
til þekking við gerð matarvína sem
kynni síðar að verða séríslensk
framleiðslu- og verslunarvara, t.d.
vín úr hreinni náttúruafurð eins og
íslenskum berjum.
Vilja breytingu
á áfengislögum