Morgunblaðið - 09.12.2006, Blaðsíða 42

42 LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Erlingur Arn-órsson fæddist á
Laugum í Reykjadal
7. október 1924.
Hann lést á Dval-
arheimilinu Hlíð á
Akureyri 26. nóv-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Helga Kristjáns-
dóttir, kennari, f.
1893 í Bakkaseli í
Fnjóskadal, d. 1984,
og Arnór Sigurjóns-
son, skólastjóri og
rithöfundur, f. á
Sandi í Aðaldal 1893, d. 1979.
Systkini Erlings eru: Steinunn, f.
1923, búsett í Svíþjóð, Sighvatur,
f. 1926, býr á Miðhúsum í Biskups-
tungum, Sólveig, f. 1928, búsett á
Dýjabekk í Skagafirði, áður Útvík,
Ingunn, f. 1930, d. 1961, bjó á
Fornhólum í Fnjóskadal og síðar
Eyvindartungu í Laugardal, Arn-
þrúður, f. 1932, búsett í Reykjavík,
og Indriði Sigurðsson, fóst-
urbróðir – þeir Erlingur systra-
synir, f. 1924, d. 2004, bjó í Reykja-
vík.
Árið 1950 kvæntist Erlingur
Friðriku Jónsdóttur, húsfreyju, f.
1928, frá Birningsstöðum í Ljósa-
vatnsskarði. Foreldrar hennar
voru hjónin Hólmfríður Jónsdóttir
frá Fornastöðum í Fnjóskadal, f.
þar 1892, d. 1973, og Jón Ferdin-
andsson sem uppalinn var í Skaga-
firði en f. 1892 í Göngustaðakoti í
Svarfaðardal, d. 1952.
Börn Erlings og Friðriku: 1)
Helga Arnheiður, f. 1950, fyrrv.
svstj., maki Þórhallur Bragason,
Landamótsseli. Dóttir Helgu Arn-
heiðar og f.m. hennar Stefáns
Karls Þorsteinssonar, f. 1949, d.
2006, er a) Vala Stefánsdóttir, f.
Erlingur ólst fyrstu árin upp í
Reykjadal í S-Þingeyjarsýslu, í Al-
þýðuskólanum á Laugum og síðan
á Hjalla. Árið 1935 flutti fjöl-
skyldan til Reykjavíkur. Þar nam
Erlingur húsasmíði og varð síðan
húsasmíðameistari. Árið 1942
keyptu foreldrar hans Þverá í
Dalsmynni í Þingeyjarsveit. Er-
lingur kom norður þegar hann
hafði lokið námi haustið 1945 og
hófst þegar handa við að byggja
nýtt íbúðarhús á Þverá. Hann bjó
þar síðan, fyrst með foreldrum
sínum en tók alfarið við búinu árið
1952 ásamt Friðriku konu sinni,
frá 1973 í félagi við son þeirra og
tengdadóttur.
Erlingur byggði upp á Þverá
ásamt konu sinni, ræktaði tún og
stækkaði bústofninn. Hann vann
að byggingum heima og heiman.
Ber þar hæst hlut hans í byggingu
Stórutjarnaskóla, en þar var hann
byggingarstjóri og áður ötull tals-
maður þess að skólinn yrði byggð-
ur, bæði sem sveitarstjórnar- og
skólanefndarmaður og síðar for-
maður byggingarnefndar skólans.
Hann var brunamatsmaður og tók
út byggingar, sat lengi í bygging-
arnefnd Eyjafjarðarsvæðis, for-
maður nokkur ár, var í gróður-
verndarnefnd og jarðamatsnefnd.
Þá var hann búnaðarþingsfulltrúi
um tíma. Hann sat í ritnefnd
„Byggðir og bú“ sem kom út 1985.
Mörg önnur nefndar- og félags-
störf vann hann fyrir sitt heima-
hérað.
Hann unni jörðinni sinni, heið-
inni og dalnum svo og landinu öllu.
Hann var náttúrudýrkandi og
náttúruverndarsinni. Hann var
keppnismaður, áræðinn og fljótur
til verka og athafna. Erlingur var
vel ritfær og eftir hann liggja rit-
aðar frásagnir og fróðleikur.
Erlingur verður jarðsunginn frá
Laufási í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
1971, búsett á Akur-
eyri, maki Viðar Sig-
urjónsson, f. 1964.
Börn þeirra eru:
Erlingur f. 1993,
Sigurjón Karl, f.
1996, og Helga, f.
2004. Dætur Helgu
Arnheiðar og Þór-
halls eru: b) Anna
María, f. 1976, búsett
í Reykjavík, hennar
sonur er Kári
Þórðarson, f. 2001,
og c) Þórunn, f. 1983,
nemi í Danmörku. 2)
Arnór, f. 1952, bóndi á Þverá í
Dalsmynni, maki Elín Eydal, frá
Böðvarsnesi, f. 1953. Þeirra börn:
a) Valdís Arna, f. 1973, búsett í
New York. b) Bjarki Freyr, f.
1975, búsettur í Neskaupstað,
maki Anna Kristín Magnúsdóttir,
f. 1981. Synir þeirra eru: Daníel
Orri, f. 2001, og Gabríel Dan, f.
2006. c) Birkir Týr, f. 1994. 3)
Hólmfríður, f. 1955, búsett á Akur-
eyri, nemi í Háskólanum á Hólum.
Börn hennar og fyrrv. maka Árna
Arnsteinssonar, f. 1954, eru: a)
Erla, f. 1972, maki Halldór
Jóhannsson, f. 1972, búsett á
Akureyri. Börn þeirra Kristinn
Þeyr, f. 1998, og Anna Þyrí, f.
2001. b) Sigrún, f. 1974, maki Axel
Jensen, f. 1977, búsett í Reykjavík.
Dóttir þeirra er Ísabella Erla, f.
2003. c) Anna Friðrika, f. 1982,
nemi í Reykjavík. d) Halldór Arn-
ar, f. 1984, búsettur í Reykjavík. 4)
Ragna, f. 1958, leikskólastjóri,
maki Jón Aðalsteinn Illugason, f.
1957, búsett á Svalbarðseyri. Börn
þeirra: a) Þórdís, f. 1978, maki Vil-
helm Anton Jónsson. b) Arnór, f.
1992. 5) Andvana fædd dóttir, f.
24. nóvember 1967.
Faðir minn, Erlingur Arnórsson,
er nú fallinn frá 82 ára að aldri. Þessi
hugrakki, áræðni keppnismaður
sem um leið var viðkvæmur og hlýr
faðir, afi og langafi. Pabbi var mikill
fjölskyldumaður. Hann vildi hafa
okkur fólkið sitt í kringum sig og það
var gott að finna það. Hann var glað-
ur á hátíðum og tyllidögum þegar
allur skarinn mætti heim á Þverá,
það átti við hann.
Pabbi gerðist ungur bóndi á Þverá
í Dalsmynni. Foreldrar hans keyptu
jörðina árið 1942. Þau bjuggu þá á
Lambastöðum á Seltjarnarnesi.
Hermenn höfðu bækistöð í grennd-
inni og útgöngubann var á vissum
tímum. Þetta féll afa mínum illa og
ákveðið var að flytja í Þverá. Senni-
legt er að Þverá hafi orðið fyrir val-
inu vegna tengsla afa við staðinn, en
þaðan var amma hans, Halldóra Ás-
mundsdóttir, systir Einars í Nesi.
Ættin hafði búið lengi á Þverá en var
á þessum tíma í eigu annarra. Einn-
ig mun hafa vegið þungt að Helga
amma var fædd og alin upp suður í
Fnjóskadal og átti þar frændfólk.
Pabbi fór ungur að vinna. Hann
var mörg sumur hjá frændfólkinu á
Laugafelli og Stórulaugum í Reykja-
dal við ýmis störf. Þar fékk hann
fyrst áhuga á hestum sem hélst alla
tíð. Um fermingaraldur fór hann að
vinna sem sendill hjá Trygginga-
stofnun ríkisins og ýmsa aðra vinnu
stundaði hann og lagði sitt fram til
heimilisins. Pabbi var við nám í
húsasmíði þegar fjölskyldan flutti í
Þverá og var því um kyrrt í Reykja-
vík. Að námi loknu kom hann norður
og hófst handa við að byggja nýtt
íbúðarhús en húsakostur var ekki
upp á marga fiska á Þverá. Örlögin
höguðu því þannig til að afi og amma
fluttu suður aftur eftir tíu ára búsetu
á Þverá en pabbi varð eftir, kvæntist
og gerðist bóndi.
Hann var ánægður með það hlut-
skipti. Það átti við hann að vera
sjálfs sín húsbóndi, takast á við ögr-
andi verkefni, takast á við náttúru-
öflin, keppast við að rækta, byggja,
fegra og bæta jörðina. Hann taldi að
það væri okkur börnunum til góðs að
alast upp í sveitinni, læra að vinna
og lesa í landið. Pabbi lagði upp úr
því að við gætum unnið sjálfstætt,
fundið út hvernig best væri að haga
verkum – þannig efldi hann frum-
kvæði okkar. Hann hafði lag á að
láta okkur hafa ánægju af að vinna
og sjá afraksturinn. Hann kenndi
okkur að virða náttúruna, fara vel
með búpeninginn.
En líf einyrkjans var oft erfitt á
fyrstu búskaparárunum. Jörðin
snjóþung og frekar afskekkt, sam-
göngur erfiðar. Vélvæðing var í lág-
marki fyrstu árin. Öll útihús þurfti
að byggja upp og tún þurfti að
stækka. Auk þessa átti pabbi við
heilsuleysi að stríða nær allan sinn
búskap. Bakveiki, magasár og fleiri
sjúkdómar gerðu í sífellu vart við
sig. En áfram var búið og ekki dreg-
ið af sér og naut hann þar stuðnings
mömmu alla tíð auk þess sem kaupa-
konur, kaupamenn og sumarstrákar
voru til hjálpar þar til við systkinin
komumst á legg og jafnvel áfram
eftir það. Í yfir 30 ár hefur Arnór
bróðir minn búið með foreldrum
okkar á Þverá ásamt sinni fjölskyldu
og fyrir nokkru tekið við búskapn-
um, þó svo foreldrar okkar hafi unn-
ið áfram að honum.
Á Þverá er nú myndarlegt bú, fal-
leg tún og góðar byggingar og það
líkaði pabba mínum vel. Þrátt fyrir
mikið annríki við búskapinn gaf
pabbi sér tíma til að taka þátt í hin-
um ýmsu félagsmálum og sat í ráð-
um og nefndum sem oft fylgdi tíma-
frek vinna. Hann tók að sér umsjón
með byggingum, s.s. Stórutjarna-
skóla. Sú vinna stóð í nokkur ár, þá
vorum við systkinin farin að stálp-
ast.
Það eru viss forréttindi að hafa al-
ist upp með báða foreldrana heima,
fá að læra af þeim alla daga, geta tal-
að við þau þegar manni datt í hug,
látið spurningum rigna og fá svar við
flestu. Það hefur reynst okkur
systkinunum gott veganesti. Pabbi
kenndi okkur nöfnin á grösunum,
trjátegundunum, fuglunum, stjörn-
unum og útskýrði mismunandi
skýjafar og önnur veðrabrigði. Við
lærðum að hlusta á árniðinn, þytinn í
skóginum og drunurnar í snjóflóð-
unum. Við lærðum að unna landinu
og bera virðingu fyrir því.
Pabbi sagði okkur systkinunum
líka frá lífinu í Reykjavík, frá þeim
tíma sem hann bjó þar. Það kom fyrir
að hann sagði okkur efni heilu bíó-
myndanna á meðan við vorum að
mjólka. Honum var umhugað um að
kenna okkur ýmsar íþróttir enda
stundaði hann fimleika og dýfingar á
sínum uppvaxtarárum. Man ég eftir
kennslustundum í sundi í Fnjóskánni,
hrollkaldri, pabba að taka tímann hjá
þeim systkinum mínum í hlaupum og
hvetja þau til dáða. Pabbi var góður
sundmaður, enda mundi hann ekki
eftir sér ósyndum. Hann stundaði
klettaklifur og kajakróður, auk þess
var hann góður dansherra og hafði
gaman af því að dansa.
Kurteisi var pabba í blóð borin og
hélst alla tíð. Hann var afar vand-
aður maður og kenndi okkur að það
ætti ekki að tala illa um hvorki menn
né málleysingja. Hann var snyrti-
menni og góður að hafa með sér í
fatakaupum, hvað þá ef verið var að
velja eitthvað innanstokks. En pabbi
gat líka verið óþolinmóður ef maður
var eitthvað að drolla, hangs líkaði
honum ekki.
Mesta yndi pabba voru hestarnir.
Það að komast á bak og þeysa eitt-
hvert í burtu, helst út á heiðina, var
hans afslöppun frá amstri hvers-
dagsins. Hann hafði gaman að hest-
um sem þurfti að hafa fyrir. Það var
áskorun að takast á við þá.
Nauðsynlegt var að eiga góða
gangnahesta, ófært að fara á annan
hátt í göngurnar. Pabbi var gangna-
foringi á Flateyjardalsheiði og síðan
einnig á Flateyjardal að vestan, í yf-
ir 50 ár. Hann hafði ánægju af þeim
störfum, gjörþekkti svæðið og hafði
gaman af að takast á við ólíkar að-
stæður sem gátu komið upp í göng-
unum. Hann var sannkallaður fjall-
kóngur.
Síðustu árin voru pabba erfið.
Hann fann að minnið var að bila og
heilsan varð enn lélegri. En hann
barðist við það sem var í vændum af
mikilli reisn og hugrekki. Þolinmæði
Orra bróður og hugulsemi við pabba
síðasta tímann heima voru honum
mikils virði og það gerði honum
kleift að vera þátttakandi í búskapn-
um á meðan stætt var og mamma
stóð þétt við hlið hans. Systur mínar
voru duglegar að koma heim í Þverá
til að stytta honum stundir á ýmsan
hátt.
Seinasta árið bjó pabbi á Dvalar-
heimilinu Hlíð á deild fyrir heilabil-
aða og naut góðrar aðhlynningar.
Þetta ár hefur verið okkur öllum erf-
itt. Pabbi átti sífellt erfiðara með að
tjá sig og eiga eðlileg samskipti við
okkur, þó sýndi hann gleði við nær-
veru okkar fram undir það síðasta.
Nú er baráttunni lokið og eftir
stendur minningin um góðan, dug-
legan og umhyggjusaman mann sem
unni fjölskyldunni og landinu og
einnig stolt og þakklæti yfir að hafa
átt hann að föður.
Takk, pabbi minn, fyrir allt.
Þín
Helga Arnheiður.
Ég man alltaf eftir því þegar afi
geystist um á gamla Massey Fergu-
son yfir kartöflugarðinn með sláttu-
tætarann til að slá kartöflugrösin.
Þá fannst mér afi flottur. Mér þótti
spennandi að fara með afa í traktor,
hann gaf oft í þegar við vorum tveir
saman. Það var líka gaman að vera
með afa á gamla Pajero-jeppanum
að skreppa út í kartöflugeymslu eða
út á heiði. Ég gleymi því aldrei þeg-
ar ég var lítill og afi setti mig í sætið
á gamla traktornum og mamma tók
myndir. Hann stóð þarna í bláa gall-
anum með gráu húfuna með rauða
dúsknum.
Afi var mikill dýravinur og hann
hafði mikinn áhuga á fuglum. Hann
var ótrúlega klókur að finna hreiður
hvert sem hann labbaði. Fyrir utan
bæinn fann hann nánast alltaf hreið-
ur. Þetta þótti mér alltaf afar sér-
stakt því ég og mamma fundum
aldrei nein hreiður.
Afi gat endalaust labbað og bara
skoðað, athugað hvort allt væri ekki
í lagi. Honum fannst gott að vera úti,
hann naut þess og mest þegar veðrið
var gott.
Afi átti marga hesta og fannst
gaman að hugsa um þá, hann gaf
mér einu sinni bara eitt eyra á góð-
um hesti sem hann átti, það þótti
mér merkilegt. Þetta ljóð er til afa
míns:
Ég berst á fáki fráum
fram um veg.
Mót fjallahlíðum háum
hleypi ég.
Og golan kyssir kinn.
Og á harða, harða spretti
hendist áfram klárinn minn.
Það er sem fjöllin fljúgi
móti mér,
sem kólfur loftið kljúfi
klárinn fer.
Og lund mín er svo létt,
eins og gæti eg gjörvallt lífið
geisað fram í einum sprett.
(Hannes Hafstein)
Þinn
Arnór Jónsson.
Elsku afi minn. Flateyjardalur,
kindurnar þínar, lyktin úr mónum,
þú og ég. Sumir menn tala um að
vilja skilja eitthvað eftir sig. Verða
stórmenni. Hvernig verður maður
það? Bara svo þú vitir það verður þú
alltaf stórmennið mitt. Hlutirnir
sem þú kenndir mér og skilur eftir
eru svo óteljandi margir. Þegar þú
réttir mér nýfætt lamb sem eitthvað
var að, sagðir mér að skella því beint
á magann til að halda á því hita og
hlaupa eins hratt og ég gæti í nýju
fjárhúsin þar sem væri líklegra að
við gætum hjálpað því. Ég held ég
hafi aldrei hlaupið jafn hratt eða
fundist ég jafn mikilvæg. Þau gildi
sem þú hafðir og kenndir mér, að
virða náttúruna, öll dýr og lífið sjálft
munu alltaf fylgja mér. Takk fyrir að
sína mér líka aðra hlið á þér, leyfa
mér að kyssa þig og knúsa og finna
að þú varst margt fleira en gangna-
foringi, bóndi og harðjaxl. Við þurft-
um ekki alltaf orð og þurfum þau
ekkert frekar núna. Takk fyrir allt.
Þín
Þórdís.
Genginn er merkur maður eftir
langt og farsælt ævistarf. Minningin
um Erling á Þverá mun lifa hjá þeim
sem kynntust honum. Góðar gáfur,
hæverska, verklagni og drengileg
framkoma við menn og málleysingja
voru hans aðalsmerki.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi í
uppvexti mínum að kynnast Erlingi
þegar foreldrar hans fluttu með
börn sín að Þverá í Dalsmynni árið
1942. Hann var þá að læra húsasmíði
í Reykjavík, lauk því námi og gerðist
síðar bóndi á Þverá. Minningar
vakna þegar litið er til baka til svo
löngu liðinna tíma. Upp í hugann
koma atvik sem festust í minni ungs
drengs, atvik sem í sjálfu sér mörk-
uðu ekki spor í veraldarsöguna, en
voru sýn inn í aðra heima en dreng-
urinn hafði alist upp við. Minning
um ungan mann vel klæddan og
frjálslegan í fasi, hafði meira að
segja silkislæðu um hálsinn. Það
hafði drengurinn nú ekki séð fyrr.
Svo átti þessi ungi maður líka riffil
og haglabyssu og skaut úr henni upp
í loftið án nokkurs tilefnis. Í dag yrði
líklega sagt að þetta hafi verið „töff“.
Við búskapinn naut Erlingur sín
vel og kom iðnmenntun hans sér í
góðar þarfir við uppbyggingu allra
húsa á jörðinni sem hann vann að og
stjórnaði byggingu á. Erlingur var
einstakt snyrtimenni og duldist það
engum hversu vel var um gengið
hvort heldur var við íbúðarhús eða
útihús, enda voru þau hjón samtaka
um slíkan myndarskap.
Erlingur var mikill hestamaður og
átti gæðahesta. Var það ánægja
hans að hirða þá vel og hafa ætíð í
sem bestu ásigkomulagi. Ekki verð-
ur svo minnst á hesta Erlings að
ekki sé getið stólpagripsins Hand-
leggs en hann var um árabil mestur
og bestur af hestum hans, en hestur
sá átti til bæði það besta og versta.
Það þótti áhorfs virði þegar maður á
hvítum hraðtöltandi hesti fór um
veginn og þeir sem lengst seilast til
baka muna ábyggilega líka eftir
hundinum Gosa sem ætíð fylgdi hús-
bónda sínum hvar sem hann fór.
Mannkostir Erlings duldust mönn-
um ekki og það var því eðlilegur
hlutur að sveitungar hans veldu
hann til setu í hreppsnefnd og til
stjórnarstarfa í fyrirtækjum. Þótt
Erlingur ræki kraftmikið bú lét
hann það ekki aftra sér frá því að
taka að sér ýmsar byggingarfram-
kvæmdir, nefni ég þar t.d. Stóru-
tjarnaskóla en þar var hann bygg-
ingarmeistari. Hann hafði brennandi
áhuga á afréttarmálum og góðri um-
gengni á afréttinni. Sæluhúsið í
Heiðarhúsum og hreinlætisaðstaðan
á Hofi á Flateyjardal eru dæmi um
þá snyrtimennsku sem hann var
þekktur fyrir og vildi sjá þar sem
hann lagði hönd á plóg.
Það var táknrænt hvar fundum
okkar bar síðast saman en það var 9.
september sl. við afréttargirðinguna
í Þúfu en þann dag var verið að
ganga Flateyjardalsheiði og féð
rann af heiðinni og safnaðist saman
við afréttargirðinguna sem hann
hafði sjálfur reist á sínum tíma. Nú
sat hann farþegi í bíl á þeim slóðum
sem áður hafði hann þeyst um á
Erlingur Arnórsson
✝
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
GRÉTAR HINRIKSSON,
Grýtubakka 14,
lést á hjartadeild Landspítalans fimmtudaginn
7. desember.
Guðrún Grétarsdóttir, Steindór Pétursson,
Ragnheiður Grétarsdóttir, Eiríkur R. Hermannsson,
Þórunn Berglind Grétarsdóttir,
Betty Grétarsdóttir,
Hinrik Grétarsson,
Eldór Grétarsson,
Sigurður Grétarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.