Morgunblaðið - 13.01.2007, Qupperneq 34

34 LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Friðrik Björns-son fæddist á
Valabjörgum í
Seyluhreppi 8. júní
1928. Hann andaðist
á Heilbrigðisstofn-
uninni á Blönduósi
3. janúar síðastlið-
inn. Foreldrar Frið-
riks voru Björn
Jónsson bóndi, f. 15.
nóv. 1904, d. 18. feb.
1991, og kona hans
Sigþrúður Friðriks-
dóttir, f. 28. nóv.
1903, d. 16. júní
2002. Systir Frið-
riks er Jóhanna, f. 26. maí 1940.
Eiginmaður hennar er Sigfús
Kristmann Guðmundsson, f. 4. júlí
1934, og eiga þau fjögur börn.
Uppeldisbróðir Friðriks var Sig-
urjón Sæmundsson, f. 24. júlí 1927,
d. 9. júní 1990. Eiginkona hans var
Nanna E. Höjgaard, f. 9. maí 1931,
d. 9. júní 1990 og áttu þau átta
börn. Sigurjón og Björn voru sam-
mæðra.
Hinn 15. júní 1958 kvæntist
Friðrik Erlu Hafsteinsdóttur, f. 25.
feb. 1939. Foreldrar hennar voru
Pétur Hafsteinn Pétursson, f. 14.
jan. 1886, d. 28. ág. 1961, og kona
Kristinn, f. 8. mars 1984. 5) Björn
Grétar, f. 30. sept. 1972, kvæntur
Hörpu Hrund Hafsteinsdóttur, f.
24. apríl 1975. Börn þeirra eru: 5a)
Friðrik Snær, f. 1. ágúst 2001. 5b)
Hafsteinn Máni, f. 24. júlí 2003.
Á Valabjörgum bjó fjölskyldan í
13 ár eða til ársins 1941, þá hún
flytur að Brún í Svartárdal en
1945 flytja þau að Gili í Svartárdal.
Árið 1954 kaupir Friðrik jörðina
og bjó þar til æviloka.
Friðrik var í Bændaskólanum á
Hólum í Hjaltadal veturinn 1947–
1948 og útskrifaðist sem búfræð-
ingur þaðan vorið 1948.
Á árunum 1948 til 1958 vann
Friðrik ýmsa launavinnu, einkum
hjá Búnaðarsambandi Austur-
Húnvetninga, en eftir það helgaði
hann krafta sína búskapnum.
Hann var mikill áhugamaður
um laxveiðimál og var lengi í
stjórn Veiðifélags Blöndu og
Svartár. Einnig naut Karlakór
Bólstaðarhlíðarhrepps krafta
hans um tæplega 60 ára skeið.
Hagsmunamál bænda voru hon-
um hugleikin og sat hann í stjórn
Sölufélags Austur-Húnvetninga
um árabil og vildi veg þess sem
mestan.
Útför Friðriks verður gerð frá
Blönduóskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30. Jarðsett
verður í heimagrafreit á Gunn-
steinsstöðum.
hans Guðrún Ingi-
björg Björnsdóttir, f.
15. sept. 1901, d. 11.
ág. 1974. Friðrik og
Erla eignuðust fimm
börn. Þau eru: 1)
Örn, f. 12. jan. 1959,
kvæntur Hólmfríði
Rögnvaldsdóttur, f.
19. nóv. 1959. Börn
þeirra eru: 1a) Björn
Stefán, f. 3. sept.
1992. 1b) Ægir Örn,
f. 3. jan. 1995. Dóttir
Hólmfríðar er Hrafn-
hildur Ása Ein-
arsdóttir, f. 29. apríl
1976. 2) Guðríður, f. 31. jan. 1960,
gift Jóni Halli Péturssyni, f. 20.
apríl 1959. Börn þeirra eru: 2a)
Guðrún Margrét, f. 5. ágúst 1991,
2b) Auður Anna, f. 31. ágúst 1993.
3) Hafrún, f. 28. des. 1961, sam-
býlismaður Gauti Höskuldsson, f.
26. ágúst 1961. Börn þeirra eru:
3a) Óðinn, f. 12. apríl 1982. 3b)
Friðrik Freyr, f. 27. nóv. 1986. 4)
Sigþrúður, f. 24. apríl 1964, sam-
býlismaður Guðmundur Guð-
brandsson, f. 12. apríl 1960. Börn
þeirra eru: 4a) Erla Rún, f. 9. júní
1989. 4b) Friðrún Fanný, f. 6. okt.
1996. Sonur Guðmundar er Lárus
Óttinn við dauðann er okkur eðl-
islægur. Hann verndar okkur fyrir
okkur sjálfum. Ef við óttuðumst
ekki dauðann og almættið þá vær-
um við ennþá verri í græðgi okkar.
Við spyrjum að leyndardómi dauð-
ans en fáum ekkert svar. Við trúum
á það og treystum því að þessi jarð-
neski líkami sé hús sálarinnar í
voru jarðneska lífi.
Í kverinu Gullkorn dagsins er
vísa sem tileinkuð er 1. janúar eftir
Matthías Jochumsson:
Í hendi Guðs er hver ein tíð,
í hendi Guðs er allt vort stríð,
hið minnsta happ, hið mesta fár,
hið mikla djúp, hið litla tár.
Er ég kom að Gili til foreldra
minna á síðastliðinni Þorláksmessu
sat faðir minn á sínum venjulega
stað við borðið sem hann hafði setið
við í nærri 43 ár og svo margir hafa
setið við með honum að spjalli, spil-
að og þegið veitingar hjá móður
minni. Ég ræddi þá við hann um
það hvort hann vildi ekki þiggja það
frá mér að ég gæfi mér tíma eftir
áramótin og fyndi með honum
lækni í Reykjavík til að líta á hjart-
slátt hans. Honum tókst að eyða
þessari umræðu. Kannski vissi
hann þá að þetta voru síðustu jólin
sem hann lifði. Það er oft þannig
með lífið að barnssálin heldur í það,
sérstaklega yfir jól og hátíðar.
Nú hefur Friðrik á Gili lokið sínu
jarðneska lífi og hélt vel sínu and-
lega allt til enda. Spilaði kasínu
kvöldið áður en hann lést.
Í minningunni um föður minn, en
við áttum saman nærri 48 ár, minn-
ist ég manns með stórt hjarta.
Manns sem fórnaði sínu oft til að
skapa öðrum öryggi og skjól. Má
segja að stundum hafi hann gengið
of langt í hjálplegheitum við náung-
ann og uppskorið vanþakklæti eins
og svo oft er. En það er kannski
komið að laununum núna.
Ég minnist ferða okkar feðga
þegar ég var ungur að árum, t.d. í
Skeggstaði. Var farið þá yfir Svartá
á dráttarvél til að heimsækja fólkið
þar. Hressandi umræður um pólitík
og dægurmál við heimilisfólkið þar.
Ég minnist föður sem hafði góða
frásagnarhæfileika og sagði stund-
um góðar sögur með leikrænni tján-
ingu sér og öðrum til skemmtunar.
Man ég eftir mörgum slíkum. Á
æskuheimili mínu á Gili hefur alla
tíð verið gestkvæmt. Allan minn
uppvöxt var þar mannmargt. Faðir
minn var sérfræðingur í því að ná
gestum í bæinn. Gestum sem ætl-
uðu ekki að stoppa en stoppuðu
samt.
Ég minnist föður sem spurði
gesti um þeirra ágæti og verk en
flíkaði ekki sínu.
Ég minnist manns sem var
stundum viðkvæmur en manna
sterkastur er á reyndi. Lífið var
nefnilega ekki alltaf rósadans hjá
okkur.
Bruninn á íbúðarhúsinu, slys og
fleira settu mark á lífshlaup hans.
Ég minnist föður sem sjaldan eða
aldrei varð í raun misdægurt fyrir
utan síðustu fjögur eða fimm árin;
gisti aðeins eina nótt á sjúkrahúsi
af nærri 79 ára lífshlaupi.
Ég minnist yndislegs föður sem
hélt öllum sínum húmor allt til enda
eins og þessi litla saga segir sem ég
læt hér fylgja með: Stúlka ein sem
var að sinna honum fáeinum mín-
útum áður en hann kvaddi segir við
hann: „Friðrik, heldurðu það sé
munur fyrir þig að hafa hér þrjár
fallegar stúlkur til að hjúkra þér?“
Þá sagði Friðrik á Gili: „Mér sýnast
þær nú misfallegar“.
Nú hefur hann faðir minn kvatt
sitt jarðneska líf. Hann syngur nú í
himnahöll það lag sem ég man hann
svo oft syngja í æsku minni, „Upp á
himins bláum boga“.
Ég kveð föður minn með orðum
kunningja hans, Guðmundar Hall-
dórssonar frá Kvíslarhóli:
Ég vissi að brátt ég yrði,
að velja gönguleið.
Á bakinu með byrði,
því burt var æskuskeið.
Hvað handan bjó við heiðina,
á hugann leita tók.
Hver leiða myndi leiðina,
og lífsins opna bók.
Mín ástríka móðir hefur nú misst
sinn lífsförunaut til nærri 50 ára.
Tómið sem minn faðir skilur eftir
verðum við börnin þín, tengdabörn
og barnabörn í sameiningu að tak-
ast á við með þér.
Örn Friðriksson.
Það er annar janúar og ég sit við
hliðina á pabba á rúminu heima á
Gili. Hann hefur verið óvenju-
þreyttur undanfarna daga en hefur
engan áhuga á að ræða um sjálfan
sig frekar en oft áður. Hann segir
þó að það sé erfitt að þurfa að
liggja alltaf á sömu hliðinni í rúm-
inu. Ég finn að honum líður ekki
sem best en hann hefur þó ekki
áhuga á að ræða það frekar. Ég
held í hönd hans stutta stund og
spyr hann hvort hann ætli ekki að
koma fram að fá sér kvöldmatinn
með okkur og segist hann þá koma
eftir smá stund. Ég finn á mömmu
að hún hefur áhyggjur af pabba.
Mig langaði til að segja honum hve
vænt mér þætti um hann en gat
ekki komið orðum að því frekar en
fyrri daginn. Ég hafði það á tilfinn-
ingunni að það væri eins komið hjá
honum. Þó að orðin væru ekki mörg
sem fóru á milli okkar var nær-
veran okkur báðum mikilvæg. Þeg-
ar við kvöddumst hafði ég á tilfinn-
ingunni að heilsa pabba væri að
gefa sig en ýtti þeim hugsunum frá
mér. Daginn eftir lést faðir minn.
Pabbi minn var afar viðkvæmur
maður, með hlýtt hjarta undir
þeirri skel sem hann þurfti að bera.
Brynja sem gerði honum stundum
erfitt fyrir að njóta þess góða sem
lífið bauð honum upp á og að sýna
þær tilfinningar sem hann bar í
brjósti.
Á stundu sem þessari er gott að
horfa um öxl og minnast þeirra
góðu stunda sem við áttum saman.
Rifja upp gamlar minningar um
föður minn. Þegar við vorum saman
í fjárhúsunum uppi á fjalli og hve
glaður hann var þegar ég tók mig
til og lagaði til eða hjálpaði honum
að gefa heyið eða brynna. Eins þeg-
ar við vorum að marka á vorin,
hlaupa uppi lömbin úti á túninu, ná
þeim stundum en þurfa oft að gera
aðra tilraun. Vera saman úti í nátt-
úrunni í góðu veðri og gleyma sjálf-
um sér. Allt þurfti að lúta settum
reglum og skráðar voru niður
helstu staðreyndir til að hægt væri
að fylgjast með lömbunum á haust-
in þegar þau komu af fjalli. Oft fór
ég með að smala fénu af afréttinni
og í réttir. Faðir minn var mjög
fjárglöggur og hafði yndi af því að
umgangast kindurnar sínar sem
hann þekkti allar með nafni.
Á heimilinu hjá foreldrum mínum
voru allir velkomnir og ávallt tekið
vel á móti þeim sem komu. Þegar
gesti bar að garði voru þeir teknir
fram yfir þau verkefni sem biðu
sem sýnir þá forgangsröðun sem
þau vildu hafa. Mikið var um að
ættingjar og vinir kæmu og dveldu
hjá okkur til lengri eða skemmri
tíma og var alltaf húsaskjól fyrir
alla þá sem þurftu á því að halda.
Þá dvöldu afi og amma á heimilinu
hjá okkur alla tíð. Þó að ég hafi nú
dvalið fjarri æskustöðvum í mörg ár
þá eru sterkar taugar enn til
heimahaganna, til þess hlýja um-
hverfis sem mamma og pabbi
byggðu upp á sínu heimili.
Elsku pabbi, þið mamma hafið
fylgst að í nær 50 ár en nú er sam-
veru ykkar lokið í þessu jarðneska
lífi og missirinn því mikill. Góðar
minningar um þig munu hjálpa
mömmu og okkur öllum að takast á
við ókomin ár.
Þín dóttir
Guðríður.
Elsku pabbi, það að setjast niður
og skrifa minningargrein um þig var
eitthvað sem ég bjóst ekki við á
þessari stundu. En staður og stund
er eitthvað sem við höfum bara ein-
faldlega ekkert með að gera þegar
kallið kemur. Það var svo sem ljóst
þegar við hittumst síðast að það var
mikið af þér dregið en samt kemur
þetta manni alltaf jafn mikið á
óvart.
Fyrstu minningar mínar um þig
tengjast óveðri og kindum. Kannski
skrýtið en samt svo eðlilegt ef mað-
ur horfir til baka. Líf þitt snerist að
ansi stórum hluta um það að sinna
venjulegum bústörfum og þar eru
veðrið og dýrin aðalatriðin.
Það að alast upp hjá þér og
mömmu í stórum systkinahópi er
auðvitað það besta sem fyrir mig
gat komið og ekki er hægt að segja
að áhyggjurnar hafi verið stórvægi-
legar fyrstu æviárin.
Þú varst mikil félagsvera og mað-
ur er manns gaman er eitthvað sem
manni dettur fljótt í hug að tengja
við þig. Þín mesta lukka í lífinu var
auðvitað að kynnast henni mömmu
okkar, allan ykkar búskap stóð hún
eins og klettur við hlið þér jafnvel
þó hún hafi e.t.v. ekki alltaf verið
sammála þér.
Þín aðaláhugamál voru kórsöngur
og spilamennska og næstsíðasta
kvöldið okkar saman (28.12. 2006)
spiluðum við á spil og þá var ekki
ráðist á garðinn þar sem hann er
lægstur, brids skyldi það vera.
Okkur samdi kannski ekki alltaf
of vel, en þó samdi okkur vel, bæði
frek og stjórnsöm og höfðum að
sjálfsögðu alltaf rétt fyrir okkur,
bæði tvö. Minningarnar um það þeg-
ar við vorum að kýta um hvort hollt
væri að borða hitt og þetta eru nú
svo mikilvægar eins og allt annað
sem tengist þér.
Elsku pabbi, takk fyrir að vera
það sem þú varst. Minning mín um
þig mun lifa með mér um ókomin ár.
Takk fyrir allt og allt.
Hafrún.
Það eru nú ekki létt skref sem
stigin eru á Gili þessa dagana. Við
gerðum okkur ekki grein fyrir því
að það væri svona stutt eftir, þegar
þú fórst. En kannski hefur þú gert
þér grein fyrir því, þú sagðist ætla
að fara til læknis á morgun.
Mér er svo þungt um mál núna,
pabbi minn, að ég sendi þér þetta
ljóð sem ég fann.
Svo agnarsmá
við erum
í alheimsskauti
allt okkar hugvit
og afl
fá þar engu beytt.
Með ógnarkrafti
er öll okkar
tilvera skekin
– við skellum
og undrumst það afl
sem á okkur dynur
á örskotsstundu
ævistarfið hrynur.
En sáðkorn í jörðu
spíra og vaxa að vori
– vonin glæðist
með tímanum sárin gróa.
Við hlúum að blómum
á látinna ástvina leiðum.
Lítil sáðkorn
í mannlegum jarðargróða.
(Kristjana Emilía Guðm.)
Með þökk fyrir allt, pabbi minn.
Sigþrúður (Sissú).
Bóndi er bústólpi og að vera eigin
herra eru þau orð sem koma í hug-
ann þegar minnst er Friðriks, bónda
á Gili. Friðrik ólst upp, eins og
margir á þeim tíma, við lítil ver-
aldleg efni og efalaust hefur það
mótað á margan hátt viðhorf hans
og metnað alla tíð. Hann hefur lík-
lega snemma sett sér það markmið
að verða bóndi á eigin jörð. Árið
1955 kaupir hann jörðina Gil í Svart-
árdal og þremur árum síðar, festa
þau ráð sitt, Friðrik og Erla, og
hefja þar búskap.
Gil var í þá daga líklega með rýr-
ari jörðum í sveitinni, húsakostur og
tún lítil. Friðrik lét það ekki á sig fá,
hann var orðinn sjálfs sín herra. Á
næstu árum var jörðin byggð upp,
reist nýtt íbúðarhús og nýtt fjárhús.
Um leið voru túnin stækkuð til
muna og fénu fjölgað. Á einhverjum
tíma var búið á Gili eitt af stærri
fjárbúum, a.m.k. í Svartárdal.
Friðrik var ekki bara fram-
kvæmdasamur bóndi, hann tók virk-
an þátt í ýmsum félagstörfum er
snerta bóndann, en einnig öðru
starfi sem eflir andann, má þar
nefna langt og farsælt starf með
Karlakór Bólstaðarhlíðarhrepps.
Eitt af þeim verkefnum sem voru
honum sérstaklega kær var þátttaka
í veiðifélaginu og Hólalaxi. Hann var
félagslyndur og naut þess að vera í
góðra vina hópi.
Saman mótuðu þau Friðrik og
Erla heimilisbraginn sem einkennd-
ist af mikilli hlýju og gestrisni. Á
stundum var eldhúsið á Gili eins og
á þokkalegu kaffihúsi, slíkur var
gestagangurinn. Enginn kom heim á
hlað án þess að vera boðið í bæinn,
fá kaffi og með því og ræða það sem
efst var á baugi hverju sinni. Þar
stjórnaði Friðrik umræðunum, enda
var hann fjölfróður og hafði skoðun
á flestum hlutum.
Hér áður fyrr var það algengt að
börn og unglingar af mölinni væru í
sveit á sumrin. Það voru ófá ung-
mennin sem voru í sveit á Gili, sum
hver einnig að vetrarlagi. Það lýsir á
margan hátt hvernig þau hafa upp-
lifað þessa vist á Gili að mörg þeirra
hafa sýnt þeim Friðriki og Erlu
óvenjumikla ræktarsemi, þótt ára-
tugir séu liðnir frá því að þau voru
þar í vist.
Síðustu árin voru Friðriki á marg-
an hátt erfið, heilsunni hrakaði og
hann var ekki sami þátttakandi í fé-
lagsstarfi og bústörfunum og áður.
Hann getur þó litið stoltur um far-
inn veg, hann starfaði við það sem
hugur hans stóð til, hann naut virð-
ingar samferðamanna sinna og ekki
hvað síst að þá eignuðust þau Erla
saman fimm börn og tíu barnabörn.
Líklega hefur Friðrik verið búinn
að átta sig á því fyrir nokkru síðan
að það væri að styttast í það að kall-
ið kæmi. Hann var þó sjálfum sér
líkur, hafði ekki orð á því og harð-
neitaði að fara á sjúkrahús. Friðrik
náði því að verða 78 ára og vera að-
eins eina nótt á sjúkrahúsi um æv-
ina.
Blessuð sé minning um góðan
mann.
Jón Hallur.
Það var alltaf partur af því að
koma til ömmu og afa að taka eitt,
tvö spil við afa og þegar við vorum
byrjuð var oftast erfitt að hætta.
Það var eins og afi yngdist um tíu ár
þegar við byrjuðum að spila og ótrú-
legt en satt, þá var eins og hann
hefði alltaf öll bestu spilin á hendi.
Allavega tókst honum oftast að
vinna okkur. Hann og Auður voru
einstaklega góð saman í spilum, því
afa fannst svo gaman að gantast
með henni og finna hin ýmsu nöfn á
hana, því hún kunni að taka því og
svaraði honum fullum hálsi.
Afi var raunverulega svo einstak-
lega hlýr og viðkvæmur þótt hann
ætti erfitt með að sýna það eða
kannski kunni hann það ekki alveg.
Hann bara sýndi hlýjuna á annan
hátt en við. Eins og þegar hann kall-
aði okkur alltaf elskurnar sínar og
sagði okkur að við værum duglegar
að hjálpa ömmu. Þegar við hugsum
til baka til þessara augnablika hlýn-
ar okkur um hjartarætur og við
finnum að afi skildi eftir sig góðar
minningar sem enginn getur tekið
frá okkur.
Við söknum þín afi, megi allir
góðir englar gæta þín.
Guðrún Margrét og Auður Anna.
Núna hefur hann afi minn lokið
þessu jarðneska lífi eins og við
þekkjum það. Stórt ör er í hjarta
mínu, sem tíminn mun að hluta laga,
en aldrei að fullu.
Ég fæddist degi eftir sextugasta
og fyrsta afmælisdaginn þinn, við
erum bæði tvíburar. Margir sögðu
að við værum lík, bæði svolítið
Friðrik Björnsson
Minningarkort
535 1825
www.hjarta.is 5351800