Morgunblaðið - 30.07.2007, Síða 18
fjármál fjölskyldunnar
18 MÁNUDAGUR 30. JÚLÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
M
örgum þætti það
hreint glapræði að
tryggja ekki heim-
ilið sitt, til dæmis
fyrir bruna, inn-
broti eða öðrum minni tjónum
enda oftast verulegir fjármunir
fólgnir í heimilum fólks og innbúi.
Hið sama ætti að sjálfsögðu að
eiga við um þau heimili sem eru
dregin út um allt land og er þar
átt við húsbíla, hjólhýsi, fellihýsi,
pallhús og tjaldvagna en þar
sömuleiðis getur vantrygging
reynst dýrkeypt. Við þetta bætist
að áhættan á vegum landsins er
fremur há, t.d. fjúka hjólhýsi
reglulega þegar vindstrekkingur
lætur til sín taka.
Greinarmunur á
húsvögnum og húsbílum
Húsbílar og hjólhýsi hafa fyrir
löngu náð að heilla landann enda
þykir fólki þægilegt að geta leitað
í gott skjól undan óstöðugu veð-
urfari. Með tilliti til trygginga er
hinsvegar gerður greinarmunur á
þessum heimilum á hjólum að því
leytinu til að húsbílar, sem ganga
fyrir eigin vélarafli eru tryggðir á
sama hátt og fólksbílar, en vagnar
sem eru dregnir eru tryggðir á
annan hátt. Þannig er vagninn
tryggður í umferðinni þegar hann
er aftan í bíl og ber ábyrgðar-
trygging bílsins þannig ábyrgð í
því tjóni sem vagninn veldur, sam-
kvæmt umferðarlögum.
Almenna reglan er sú að iðgjald
er reiknað út frá verðmati. Þannig
er lítið mál að ákvarða bætur á
kaskótryggðum vögnum ef um er
að ræða nýlega vagna eða algenga
og gildir það sama hjá stærstu
tryggingafélögunum sem öll bjóða
upp á tryggingar fyrir þennan hóp
en skoðaðar voru tryggingar hjá
Tryggingamiðstöðinni, Verði,
Sjóvá-Almennum tryggingum og
Vátryggingafélagi Íslands. Ekki
fengust aðrar upplýsingar hjá
Verði og TM en þær sem koma
fram á heimasíðum þeirra um
tryggingar á ferðavögnum þar
sem ekki náðist í fólk vegna sum-
arleyfa.
Hjá Sjóvá þarf ekki að gera
neinar sérstakar ráðstafanir varð-
andi húsbíla sem eru metnir upp
að 8 milljónum. Ef kemur til tjóns
er tjónamatið samskonar og með
alla aðra bíla en hér getur komið
upp vandamál ef til tjóns kemur
þegar um er að ræða bíla sem
ekki eru til fyrir á markaðnum.
Það eru t.d. til húsbílar sem kosta
allt að 20 milljónir á landinu sem
eiga sér enga líka og þannig getur
verið erfitt að ákvarða markaðs-
virði bílsins og því mögulegt að
upp komi ágreiningur um verð-
matið milli vátryggingartaka og
tryggingafélagsins þar sem raun-
virðið ákvarðar upphæðina sem
greidd er út við t.d. altjón.
Arndór Hjartarson deildarstjóri
einstaklingsþjónustu hjá Sjóvá-
Almennum tryggingum, segir að
ekki þurfi að gera neinar ráðstaf-
anir með húsbíla ef þeir eru undir
8 milljónum króna að raunvirði.
„Raunvirði er sú fjárhæð sem
sambærilegt ökutæki að tegund,
aldri eða gæðum kostar á almenn-
um markaði á tjónsdegi“ segir
Arndór, en ef ekki er til sambæri-
legt ökutæki þá er reynt að finna
út sanngjarnt verð og samkomu-
lagi náð við vátryggingartakann
þannig.“
Agnar Óskarsson, forstöðumað-
ur tryggingaþjónustu, sem varð
fyrir svörum hjá Vátrygginga-
félagi Íslands, segir VÍS tryggja
út frá verðmati ökutækisins, þegar
um sérstök eða öðruvísi ökutæki
er að ræða, en það þurfi þá vissu-
lega að meta það áður en það er
tryggt.
„Í þessum tilvikum horfum við á
viðkomandi tæki ef það er öðruvísi
en öll önnur. Ef menn koma ekki
með hefðbundinn bíl verðum við
að meta það sérstaklega og meta
út frá þeirri áhættu sem þar ligg-
ur að baki. Við skoðum verðmatið
með eigandanum og menn komast
svo bara að niðurstöðu með það.
Verðmatið er svo lagt til grund-
vallar iðgjaldinu,“ segir Agnar en
þar með er hægt að girða fyrir að
ágreiningur komi upp síðar ef tjón
verður.
Það er því full ástæða fyrir þá
sem hafa húsbíl eða húsvagn sem
hefur farið í gegnum gagngerar
breytingar, er sérinnfluttur og er
ekki sambærilegur við aðra bíla
eða vagna, að athuga hvernig
þessum málum er háttað hjá
tryggingafélagi vátryggingartak-
ans og það áður en kemur til
tjóns.
Hjólhýsi og vagnar
einfaldari í tryggingu
Þannig má segja að það sé helst
að fólk geti lent í vandræðum með
tryggingarnar á húsbílum, en hús-
vagnar, hjólhýsi, fellihýsi, pallhús
og tjaldvagnar eru í langflestum
tilfellum álíka útbúin eða þá að
auðvelt er að færa sönnur á raun-
virði eða markaðsvirði.
Húsbílar eru eins og áður sagði
tryggðir líkt og um fjölskyldubíl-
inn sé að ræða og á það einnig við
um kaskótrygginguna. Húsvagnar
hvers konar eru hinsvegar bara
tryggðir fyrir því tjóni sem vagn-
inn veldur þegar vagninn er í um-
ferð aftan í bíl.
Til viðbótar er hægt að kaskó-
tryggja húsvagna og þar er verð-
mæti lagt til grundvallar iðgjald-
inu sem áður. Í þessum
tryggingum er trygging á innbúi
upp að ákveðnu marki en einnig er
hægt að fá sérstaka tryggingu fyr-
ir innbú húsvagna ef um er að
ræða sérstaklega dýrt innbú en
DVD-spilari, sólarsellur, raf-
stöðvar leiðsögukerfi og fleira í
þeim dúr getur safnast saman í
stórar fjárhæðir.
„Þú velur ekki innbúsfjárhæðina
heldur er þetta föst fjárhæð. Há-
marksbætur fyrir lausafé í hús-
vögnum eru allt að 100 þúsund
fyrir tjaldvagn, 200 þúsund fyrir
fellihýsi og 300 fyrir hjólhýsi,“
segir Agnar.
Fyrir þá sem ferðast um landið
með heimilið á hjólum er því ljóst
að mikilvægt er að kynna sér skil-
mála tryggingafélaganna ítarlega,
sér í lagi ef ferðast er um á heim-
ili á hjólum sem líklegt er að erfitt
geti orðið að finna markaðsverð á.
Þannig má vísa í heimasíðu Neyt-
endasamtakanna en þar segir
„mikilvægt er fyrir tryggingartaka
að kanna vel hvað sé eðlilegt verð
þeirra hluta, sem krafist er bóta
fyrir og tryggingafélagið telur
ekki borga sig að gera við. Kaup-
verðið skiptir þar miklu máli“.
ingvarorn@mbl.is
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
Dýrt spaug Hjólhýsi geta verið sérlega viðkvæm fyrir hliðarvindum og stundum eru vindhviður það skarpar að hvers kyns aftanívagnar geta fokið fyrirvaralaust út af.
Að tryggja heimili á hjólum
Það er til margs að líta þegar tryggja skal húsbíla eða
húsvagna, ekki síst ef um er að ræða bíla eða vagna
sem eru einstakir, þ.e. ef ekki eru til sambærileg ein-
tök af þeim á landinu. Ingvar Örn Ingvarsson kann-
aði tryggingamál heimila á hjólum.
nokkrum tugum senti-
metra styttra heldur en
getur hafa verið þægi-
legt. Smám saman varð
Víkverja ljóst að konu-
kvölin þurfti að ganga í
gegnum niðurlæg-
inguna vegna þess að
hún hugðist ganga í
hjónaband á næstu vik-
um. Þegar skrækjandi
stúlknahópurinn sveif
framhjá Víkverja
heyrði hann þær æpast
á um að fallhlífar-
stökkið væri næst á
dagskrá og því næst
magadansinn.
Víkverji hefur séð
jafnmargar amerískar bíómyndir og
hver annar og þekkir því hugmynd-
ina um að fólk skuli ganga í gegnum
einhverja manndómsvígslu fyrir
hjónaband til þess að kveðja lífsstíl
hinna einhleypu, þó að Víkverja finn-
ist það að vísu heldur gamaldags
hugsun að illmögulegt sé að lyfta sér
upp eftir að í hnapphelduna er komið.
Kannski liggur skýringin einmitt
þar? Kannski hefur unga kynslóðin
gert sér grein fyrir því að munurinn
á lífsstíl hinna giftu og hinna ein-
hleypu er ekki alltaf mjög mikill og
stendur fyrir þessari fásinnu svo að
brúðhjónunum finnist í raun og sann
að þau séu að sleppa í örugga höfn
hjónabandsins eftir ólgusjó æskuár-
anna? Svo liggur þarna hugsanlega
hótun – ef hjónabandið endist ekki,
þá hverfa báðir aðilar aftur í hóp ein-
hleypra. Víkverji væri tilbúinn að
vera giftur næstum því hverju sem er
ef það þýddi að hann þyrfti ekki að
fara í fallhlífarstökk og magadans á
meðan.
Víkverji hefur um árabil mátt vera
í sambýli við teiknimyndirnar um
ástina á síðum Morgunblaðsins. Vík-
verji fordæmir það að fólk á leið í
hjónaband þurfi að æða í gegnum
miðbæinn tjargað og fiðrað í nafni
ástarinnar.
Víkverji varð fyrirþeirri óskemmti-
legu reynslu að sjá
unga stúlku hafða að
athlægi í miðbæ
Reykjavíkur fyrir
skemmstu. Henni hafði
bersýnilega verið byrl-
uð einhver ólyfjan, veg-
farendur höfðu hana að
háði og spotti og
stúlkugreyið virtist
ekki hafa rænu á því að
bera hönd fyrir höfuð
sér. Skýringin á því
kann að vísu að vera sú
að förunautar hennar
og helstu kvalarar virt-
ust einnig vera hennar
nánustu vinkonur og drógu þær
hvergi af sér við að auka á þjáningar
konunnar sem var klædd í heldur
niðurlægjandi skrúða, með höf-
uðdjásn úr plasti og í pilsi sem var
víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
MOLI (The piece) er sam-
vinnuverkefni hönnuðanna
Tinnu Gunnarsdóttur, Sigríð-
ar Sigurjónsdóttur og Guð-
rúnar Lilju Gunnlaugsdóttur,
sem þær hafa nefnt „Tuesday
project“. Markmiðið er að
skoða íslenska náttúru og
menningararfinn en einnig
tækifærin sem felast í tak-
mörkunum. Moli er kollur
sem framleiddur er úr ís-
lensku birki.
Guðrún Lilja, hvers vegna birki?
„Birki er ofsalega fallegur viður og sérstakur. Erlendis vekur hann jafn-
an athygli enda öðruvísi, þéttari í sér en víða. Íslenska birkið er líka tak-
markað eins og upplagið af kollunum, sem eru aðeins 111 en það var sam-
anlagður aldur okkur hönnuðanna þegar við hönnuðum þá. Það má ekki
ganga á auðlindir náttúrunnar.“
Óvæntur moli
Molinn er á sýningunni Magma/Kvika á Kjarvalsstöðum.
www.listasafnreykjavikur.is
www.tuesdayproject.com