Morgunblaðið - 02.03.2008, Síða 2

2 SUNNUDAGUR 2. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir, annaei@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Sigurlaug Jakobsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur
Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
„UMRÆÐAN um tekjumeðal-
töl aldraðra gefa ekki bestu
myndina af stöðu þessa hóps,“
sagði Sigríður Lillý Baldurs-
dóttir, forstjóri Tryggingastofn-
unar ríkisins (TR), í erindi sem
hún flutti um aldraða og hlut-
verk almannatrygginga í vel-
ferðarþjónustu á málþingi
BSRB á föstudag.
Hún sagði að Landssamband
lífeyrissjóða og TR hefðu verið í
samstarfi við að greina aldurshópa á bilinu 67–102
ára og uppruna tekna þeirra, með tilliti til þátta á
borð við fjármagnstekjur, atvinnutekjur og lífeyr-
issjóðstekjur. Greiningin væri gerð til að unnt væri
að átta sig á því hvernig almannatryggingakerfið
þyrfti að vera til að mæta betur þörfum aldraðra.
„Öldruðum verður að mæta á fjölbreyttan hátt
því að innan hvers hóps eru einstaklingar sem hafa
mjög miklar tekjur og keyra upp meðaltalið á með-
an hópurinn í heild hefur tiltölulega lágar tekjur.
Það hefur komið í ljós að meðaltal tekna lækkar
hvorki né eykst með neinni reglu með hækkandi
aldri,“ sagði Sigríður. Hún sagði þó áberandi að
aldraðir karlar hefðu mun meiri tekjur en konur.
Þegar miðgildi tekna ellilífeyrisþega úr lífeyrissjóð-
um væri skoðað sæist að skalinn færi í 160 þúsund
krónur hjá körlum en 100 þúsund krónur hjá kon-
um. Í niðurstöðum greiningarinnar kom m.a. fram
að um 10% fólks í elstu aldurshópunum hafa engar
lífeyrissjóðstekjur og jafnframt eru yfir 60% þeirra
sem eru eldri en 85 ára með innan við 50 þúsund
krónur í lífeyrissjóðstekjur á mánuði. Einnig kom
fram að um 30% fólks í aldurshópnum 65-69 ára
hafa engar lífeyrissjóðstekjur. „Við verðum að átta
okkur á þessu þegar við skoðum samspil þessara
kerfa [almannatrygginga- og lífeyrissjóðakerfa].
Við verðum að tryggja þeim lífsafkomu sem engar
tekjur hafa,“ sagði Sigríður Lillý.
Helmingur ellilífeyrisþega undir 75 ára
aldri hefur engar fjármagnstekjur
Þegar aðrar tegundir tekna voru skoðaðar sást
að þriðjungur fólks 65-69 ára hefur slíkar tekjur og
vakti Sigríður Lillý athygli á því að helmingur elli-
lífeyrisþega yngri en 75 ára hefði ekki fjármagns-
tekjur, en einungis þriðjungur fólks eldra en 85 ára.
Hún sagði engar haldbærar skýringar vera á því
hvers vegna fjármagnstekjueigendur væru hlut-
fallslega svo margir í eldri aldurshópunum. „Hugs-
anlega er það svo að elstu ellilífeyrisþegarnir eru
samviskusamari þegar kemur að því að veita TR
tekjuupplýsingar,“ sagði Sigríður Lillý.
10% í elsta aldurshópi fá
engar lífeyrissjóðstekjur
Í HNOTSKURN
» Landsmönnum eldri en 67 ára fer örtfjölgandi, þótt öldruðum sem eru ellilíf-
eyrisþegar fari fækkandi.
»Meðal aldraðra eru einstaklingar meðmjög miklar tekjur sem hækka meðaltal
hópsins, hópurinn í heild hefur tiltölulega lág-
ar tekjur.
»60% í hópi 85 ára og eldri eru með innanvið 50 þúsund krónur í lífeyrissjóðstekjur
á mánuði.
Sigríður Lillý
Baldursdóttir
Tekjumeðaltal aldraðra gefur ekki besta mynd af stöðu þeirra, segir forstjóri TR
TÍÐNI dag-
legra reykinga
hjá aldurs-
hópnum 15-89
er 19% þriðja
árið í röð. Tals-
verður munur
er á reykingum
eftir menntun
og eftir því sem
fólk er mennt-
aðra eru minni líkur á að það
reyki. Þetta er meðal nýrra nið-
urstaðna úr könnun á tíðni reyk-
inga meðal Íslendinga sem Lýð-
heilsustöð lætur gera árlega hér á
landi. Af niðurstöðunum má sjá að
eftir því sem fólk er menntaðra
minnka líkurnar á því að það reyki.
Minnkandi tíðni reykinga hefur átt
sér stað í öllum aldurshópum nema
meðal þeirra allra elstu. Könn-
unina má nálgast í heild á vef Lýð-
heilsustöðvar þar sem ítarlegar
niðurstöður, greindar eftir aldri og
kyni, er að finna.
Reykingar
eru orðnar
fátíðari
STÓRI bókamarkaðurinn hófst í Perlunni fyrir helgi og geta gestir og
gangandi valið úr meira en 10.000 titlum. Sem fyrr kunna margir að meta
úrvalið og sést það greinilega á pokunum sem fólk ber út úr Perlunni. Mikil
aðsókn hefur verið síðan markaðurinn byrjaði en varla þarf nokkur að ör-
vænta því vel er fylgst með hreyfingunni og reglulega fyllt á borðin. Bóka-
markaðurinn er opinn daglega frá klukkan 10 til 18 til 9. mars.
Morgunblaðið/Golli
Margt um manninn á Stóra bókamarkaðnum
FREMUR erilsamt var hjá lögregl-
unni á höfuðborgarsvæðinu í fyrri-
nótt eftir fremur rólegt kvöld.
Þurftu sjö manns að gista fanga-
geymslur lögreglunnar vegna ölv-
unar og óspekta á almannafæri.
Þá var samkvæmt upplýsingum
frá lögreglunni eitthvað um pústra
milli fólks en ekki bárust tilkynn-
ingar um neinar alvarlegar líkams-
árásir. Tveir voru teknir ölvaðir
undir stýri og tilkynnt var um fimm
árekstra í höfuðborginni frá mið-
nætti. Engin slys urðu á fólki í þeim
árekstrum.
Erilsöm nótt
hjá lögreglu
í borginni
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
HAFIST verður handa við að rífa
Gullfaxa, fyrstu þotu Íslendinga, í
varahluti í Rosswell í Nýju-Mexíkó
í Bandaríkjunum í næstu viku, en
þar er þekktur flugvélakirkjugarð-
ur fyrir farþegaflugvélar og her-
flugvélar Bandaríkjahers. Áhuga-
menn um flugsögu Íslendinga á
vegum flugsafnsins á Akureyri
hafa reynt að fá vélina til varð-
veislu hingað til lands, en það hefur
ekki tekist, þar sem krafist er um
80 milljóna króna fyrir vélina, auk
þess sem mikill kostnaður liggur
fyrirsjáanlega í því að koma vélinni
í upprunalegt horf og geyma hana
hér á landi.
Gullfaxi markaði tímamót og
upphaf þotualdar á Íslandi er hún
lenti hér á Reykjavíkurflugvelli 22.
júní 1967. Fjölmenni tók á móti vél-
inni sem var fyrsta þota Íslendinga.
Flugfélag Íslands keypti vélina
nýja frá Boeing-verksmiðjunum, en
hún var af gerðinni Boeing 727-100
og tók rúmlega eitt hundrað far-
þega. Vélin komst síðan í eigu
Flugleiða við sameiningu Flug-
félags Íslands og Loftleiða og var
seld úr landi 27. janúar 1984. Eftir
það komst hún í eigu bandaríska
fyrirtækisins UPS (United Parcel
Service) sem breytti henni og hefur
notað til fraktflugs allt fram á síð-
asta haust. Er nú búið að fljúga vél-
inni um 50 þúsund flugtíma og hún
hefur lent 32 þúsund sinnum á
þessum rúmu fjörutíu árum.
Hafþór Hafsteinsson, stjórnar-
formaður Avion Aircraft Trading,
sem er einn styrktaraðila flug-
safnsins á Akureyri, hefur ítrekað
reynt að fá vélina hingað til lands
til varðveislu. Hann setti sig upp-
haflega í samband við UPS fyrir
um ári og þá var vélin föl fyrir 1,2
milljónir Bandaríkjadala eða um 80
milljónir króna. UPS seldi síðan
vélina ásamt öðrum vélum sömu
tegundar til aðila í Tulsa í Okla-
homa, sem sér um að rífa gamlar
flugvélar í varahluti. Vélin var þá
einnig föl, en fyrir sama verð og
áður. Hafþór sagði að það væri
ekki raunhæft að flugsafnið gæti
greitt slíkt verð fyrir vélina, þar
sem það væri rekið á vegum einka-
aðila. Hann hefði því óskað eftir að
fá úr vélinni allt sem þeir gætu
fengið úr stjórnklefa, eins og stýri,
alla panela og slíkt, þannig að hægt
yrði að útbúa minningarbás um
Gullfaxa í flugsafninu. Vel hefði
verið tekið í það. Væntanlega yrðu
þessir hlutir sendir til Íslands innan
nokkurra vikna og þeir vonuðust til
að geta útbúið bás í vor eða sumar í
safninu í minningu Gullfaxa. Haf-
þór sagði að einnig yrði að horfa til
þess að mikill kostnaður hefði verið
samfara því að koma vélinni í upp-
runalegt horf og geyma hana við
viðunandi skilyrði. Menn hefðu
einnig horft til þess að fá stjórn-
klefa vélarinnar í heilu lagi til
varðveislu, en kostnaður samfara
flutningnum landleiðina um Banda-
ríkin og sjóleiðis til Íslands hefði
reynst of mikill.
Þess má geta að Sólfaxi sem er
sömu gerðar og Gullfaxi og kom
hingað til lands 1971 verður einnig
rifinn í Rosswell.
Fyrsta þota Íslendinga verður rifin
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Á Reykjavíkurflugvelli Gullfaxi Flugfélags Íslands kemur til lendingar.
ÞRJÚ lítil snjóflóð féllu á veginn
milli Súðavíkur og Ísafjarðar á
föstudagskvöld. Vegurinn var
ruddur í gærmorgun en skömmu
síðar var honum lokað aftur vegna
mikillar snjókomu og snjóflóða-
hættu.
Á Vestfjörðum var víðast hvar
þungfært og ófært á Steingríms-
fjarðarheiði og Ennishálsi.
Hætta á snjó-
flóðum vestra