Morgunblaðið - 10.03.2008, Blaðsíða 26

26 MÁNUDAGUR 10. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Mikið er lífið ótrú-
lega stutt og hvað tím-
inn líður hratt jafnvel án þess að við
áttum okkur fyllilega á því. Svo gerist
eitthvað í lífi okkar sem fær okkur til
að staldra við og hugleiða tilveruna,
lífið og dauðann. Hugleiðingar sem
þessar leita nú á hugann við andlát og
útför mágs okkar og svila, Leifs
Sveinbjörnssonar frá Hnausum.
Hann kom inn í stóru fjölskylduna
okkar fyrir hartnær fjörutíu og fjór-
um árum. Elna systir hafði farið sem
ráðskona norður í Vatnsdal með þrjú
af fjórum börnum sínum, Sigurð Jak-
ob, Önnu Kristínu og Andrés Ingi-
berg. Elsta barnið, Tómas, varð eftir
hjá foreldrum okkar.
Fljótlega fór að kvisast að miðaldra
piparsveinn, bóndi úr næstu sveit,
væri farinn gera hosur sínar grænar
fyrir stóru systur og að henni líkaði
það alls ekki illa. Við trúðum þessum
fréttum alveg mátulega, svo fráleitt
fannst okkur að hún Elna færi að gift-
ast bónda norður í landi. Við sáum
hana alls ekki fyrir okkur í hlutverki
bóndakonunnar.
Auðvitað féll Elna fyrir Leifi, hvað
annað, bóndinn á Hnausum var þann-
ig gerður að hann heillaði alla sem
kynntust honum. Hvað þá þegar hann
lagði sig virkilega fram um það. Leif-
ur var sannkallaður gentleman eins
og Englendingar nefna menn sem
mega ekki vamm sitt vita. Kurteis,
samviskusamur, áhugasamur um líð-
an annarra, skemmtilegur og fróður
um allt milli himins og jarðar. Með
þeim hjónum var jafnræði. Elna stóð
sig með prýði sem bóndakona, hún
blómstraði og dafnaði í önnum sveita-
lífsins og elskar sveitina sína öðrum
stöðum fremur.
Leifur Sveinbjörnsson
✝ Leifur Svein-björnsson fædd-
ist í Hnausum í
Austur-Húnavatns-
sýslu 2. október
1919. Hann lést á
Landspítalanum við
Hringbraut föstu-
daginn 22. febrúar
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Þingeyrakirkju 29.
febrúar.
Samt getur það ekki
hafa verið neitt
áhlaupaverk sem Leif-
ur tók sér fyrir hendur,
að giftast ungri konu
með fjögur börn sem
öll voru innan við ferm-
ingu. Brátt bættist
fimmta barnið við,
Kristín Björk. Elnu
fylgdi einnig glaðlynd,
hávær stórfjölskylda
sem hún hafði gætt og
hlúð að frá barnæsku.
En Leifur tók okkur
öllum opnum örmum.
Árin liðu og við tóku ýmsir viðburð-
ir innan fjölskyldunnar, m.a. ferming-
ar barnanna okkar og veislur þeim
tengdar. Þar var Leifur á heimavelli
og aufúsugestur hvarvetna. Við minn-
umst hans alveg sérstaklega þar sem
hann gekk á milli gestanna, heilsaði
öllum með handabandi, komst með
hógværð að áhugasviði viðmælanda
síns og hélt uppi samræðum rétt eins
og hann hefði þekkt viðkomandi frá
barnæsku.
Ógleymdar eru allar ferðirnar
norður við hin ýmsu tilefni, um sauð-
burðinn, við heyskapinn, um réttirnar
og í sláturtíðinni. Nóg var að gera á
stóru heimili, við vorum ávallt vel-
komin og alltaf mátti bæta við vinnu-
fúsri hendi.
Við kveðjum Leif Sveinbjörnsson
með virðingu og þökk fyrir góð kynni.
Elsku Elna og fjölskyldan öll, inni-
legar samúðarkveðjur.
Magnea Thomsen, Svala
Thomsen og fjölskyldur.
Elsku Leifur „afi“, ég man þegar
ég hitti þig fyrst, þá vorum við
mamma að flytja í Arnarásinn og þú
og Elna komuð út og heilsuðuð upp á
okkur og það fyrsta sem þú spurðir
var: Hverra manna eruð þið? Þegar
við svöruðum að við værum Húnvetn-
ingar, þá gladdist Leifur því hann var
sjálfur Húnvetningur.
Það var alltaf gaman að vera með
þér. Við spiluðum og oft hjálpaðir þú
mér að læra og þú varst snillingur í
landafræðinni. Það var alltaf gaman
að heimsækja ykkur í sumarbústað-
inn ykkar Lindahvamm og fá fisk að
borða hjá ykkur Elnu sem eldaði allt-
af svo góðan mat, sérstaklega fisk.
Það sem var skemmtilegast af öllu
var þegar þú bjóst til vísur og sumar
þeirra gafstu mér sem ég mun alltaf
geyma.
Elsku Leifur afi minn, guð geymi
þig. Ég kveð þig með þessum orðum:
Lindarhvammur er fallegur, þar eru
margir fuglar og þeir syngja um mig
og þig alla sólardaga. Vatnsdalshólar
eru margir, ekki er hægt að telja þá,
þeir eru háir og smáir og við Leifur
reyndum oft að telja þá.
Þín
Halldóra Björk.
Leifur Sveinbjörnsson var einn
fimm systkina og var fæddur og upp-
alinn að Hnausum í Vatnsdal. Hann
missti ungur föður sinn en árið 1967
hóf hann búskap á jörðinni eftir að
móðir hans flutti til Reykjavíkur.
Leifur giftist Elnu Thomsen og stóð
hjónaband þeirra í hálfa öld og stóð
Elna ávallt dyggilega við bakið á
bónda sínum. Eftir langan búskap
urðu þau frumkvöðlar í ferðaþjónustu
bænda og störfuðu að henni um all-
langt skeið. Eftir að þau hættu bú-
skap og ferðaþjónustu héldu þau
tryggð við Húnaþing. Þau byggðu sér
vandað sumarhús á jörðinni og þar
gisti ég hjá þeim í september 2006 og
áttum við góðar stundir saman.
Fyrstu kynni mín af Leifi voru
sumarið 1973 þegar ég fór með Haf-
steini afa og ömmu Stellu, sem er
systir Leifs, í heimsókn að Hnausum.
Ég varð þeirra gæfu aðnjótandi að fá
að dvelja sumarlangt hjá fjölskyldu
Leifs í nokkur ár og kom ég þar ætíð
við þegar leið mín lá um Norðurland.
Sumarið 1990 vann ég á Hótel Eddu,
Reykjum í Hrútafirði, og heimsótti ég
þau þá og dvaldi hjá þeim á frívökt-
um.
Leifur hirti skepnurnar af alúð og
dugnaði. Leifur var verklaginn af
guðs náð og mjög úrræðagóður.
Hann var ósérhlífinn, sérstaklega um
sauðburðinn. Leifur hafði sérstakt
yndi af hestum og stundaði ævinlega
hestamennsku fram á elliár. Margir
góðir gæðingar eru frá honum komn-
ir. Síðasta samverustundin með Leifi
var þegar við amma og Hafsteinn
minn drukkum saman heitt súkkulaði
með rjómatertu í september 2007.
Leifur var mikill mannvinur og
skartaði ætíð prúðmennsku og geð-
prýði hvert sem hann fór. Hann var
hjálpsamur og ávallt reiðubúinn að
liðsinna öllum sem leið áttu um. Þess
má geta að símstöð sýslunnar var á
Hnausum svo áratugum skipti. Þá gat
ýmislegt komið upp á sem Leifur
leysti af stakri prýði og ósérhlífni. Við
börnin hændumst að honum. Hann
hafði góða nærveru og gaf sér ætíð
tíma til að lesa sögur á kvöldin fyrir
okkur börnin. Við hlustuðum af áhuga
og sofnuðum út frá ljúfri rödd hans.
Það var ávallt gestkvæmt á bænum
og alltaf voru móttökurnar hlýlegar.
Ég kveð þig, Leifur minn, með
söknuði og það eru fáir sem geta fetað
í fótspor þín.
Takk fyrir allt sem þú hefur kennt
mér á lífsleiðinni. Guð geymi þig og
varðveiti hjá móður þinni og Jakobi
bróðir þínum. Við sem lifum enn mun-
um hugsa til ykkar þremenninganna
með ást og virðingu og senn kemur sá
tími þar sem fundum okkar ber sam-
an á ný. Ég votta Elnu og afkomend-
um þeirra mína dýpstu samúð. Megi
guð blessa ykkur.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgrímur Pétursson.)
Sigurlaug Hrafnkelsdóttir.
Öll samfélög, ekki síst lítil sveitar-
félög á landsbyggðinni, eiga sér mátt-
arstólpa. Leifur í Hnausum var einn
af þeim mönnum sem var stólpi síns
samfélags þar fór traustur maður og
trúverðugur. Feiknalega hraustur og
var haft að viðmiði að Leifur gæti lyft
þessu eða hinu sem meðalmenn
hreyfðu vart.
Um miðja öldina sem leið stundaði
Leifur vörubílaakstur og fór gjarnan
á haustin að loknum leitum ferðir til
Reykjavíkur með kjöt af stórgripum
sem hann höndlaði með fyrir bænd-
urna. Þessi viðskipti voru sveitafólk-
inu mikilvæg og allt stóð sem stafur á
bók sem um var rætt.
Leifur var félagsmálamaður og fé-
lagslyndur. Sem sveitarstjórnarmað-
ur ritaði hann jafnan mjög glöggar
fundargjörðir. Munu framtíðarsveit-
arstjórnarmenn sem í þær rýna átta
sig á því glögga og gætna málfari sem
þar má finna.
Leifur hafði mjög mikið yndi að
fara í göngurnar enda glöggur á land
og leiðir. Á meðan gangnamenn
reiddu með sér nesti og viðlegubúnað,
fyrir tíma bílaumferðar yfir Stóra-
sand hafði Leifur jafnan þrjá hesta í
för. Einn undir trússið, teymdi annan
við hlið sér en trússhesturinn var spöl
á eftir, dálítið sérstakt en allir vissu
hvað hver hafði til verks að vinna.
Þegar ég fór að fara í göngurnar
var Leifur þar. Hann var gangna-
stjóri í undanreiðinni um langt árabil.
Hann var ákaflega traustur og góður
gangnaforingi.
Hverfum aðeins afturábak á tíma
talið. Hann ríður á undan suður sand-
inn í norðan hragli. Töluvert greitt
eða með jöfnum hraða. Við þokumst
nær Krák á Stórasandi, vestan í
Krákshalanum er göngum skipt til
leitar niður í Fljótsdrög. Leifur skip-
ar öllum á göngur, hverjum eftir sinni
getu og við vissum auðvitað öll hvert
með sínum hætti að við værum besta
fólkið, hver á sínum stað. Alltaf var
hann glaður og viss um allt gengi vel.
Sagði svo að loknum degi: Jæja, þetta
gekk nú vel. Hjá honum sem gangna-
stjóra var fólkið, gangnamennirnir í
fyrsta sæti og öryggi þeirra. Hestarn-
ir í öðru svo þeir gætu glaðir skilað
sínu dagsverki með eitthvað eftir.
Síðan kindurnar og umfram allt að
fara varlega með þær. Í náttstað
gangna var Leifur hrókur alls fagn-
aðar, sögu- og söngmaður ágætur,
húmoristi sem hafði lag á að hætta
hverjum leik þá hæst hann stóð og all-
ir gengu glaðir til hvílu að hætti for-
ingjans.
Söngur þeirra félaga í Fljótsdrög-
um, Leifs í Hnausum, Reynis í
Hvammi, Sigurðar á Hnjúki og Jóns í
Ási er minnisstæður og yljar. „Ískald-
ur Eiríksjökull veit allt sem talað er
hér“.
Þegar ég tók við sem gangnastjóri í
undanreiðinni af Leifi, lét hann mig
hafa mjög ítarlega skrá um smölunar-
fyrirkomulag í Fljótsdrögum. Þar er
öryggi fólks og fénaðar í fyrirrúmi og
leitaröryggi án umhleypinga. Einnig
skrá um örnefni er hann hafði gefið
nafn, má þar nefna; Tvívörðuhól,
Stigaás, Djúpagil og vörðuna Höllu.
„Landslag væri lítils virði ef það héti
ekki neitt“.
Við Halla sendum Elnu og fjöl-
skyldunni allri innilegar samúðar-
kveðjur. Minningin um Leif Svein-
björnsson mun banka uppá þegar
góðs manns er getið.
Magnús Pétursson, Miðhúsum.
✝ Páll Þor-steinsson múr-
arameistari fæddist
á Stóru-Gröf í
Skagafirði 28. mars
1920. Hann andaðist
á hjúkrunarheim-
ilinu á Vífilsstöðum
24. febrúar síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Þorsteinn Jóhanns-
son bóndi, f. á Þverá
í Blönduhlíð 18.
mars 1887, d. 14.
desember 1969, og
Mínerva Sveinsdóttir, f. á Hóli í
Sæmundarhlíð 30. apríl 1885, d. 3.
apríl 1971. Páll átti fimm systkin,
þau voru: 1) Jóhann Sólberg, f. 6.
mars 1910, d. 12. maí 2006, 2) Hall-
fríður, f. 27. maí 1911, d. 1. apríl
1986, 3) Sveinn, f. 30. júlí 1912, d.
23. janúar 1991, 4) Jón, f. 26. mars
1914, d. 2. júlí 1985, og 5) Stein-
grímur, f. 8. desember 1917, d. 25.
júní 1988.
Hinn 31. mars 1945 giftist Páll
Margréti Eggertsdóttur söng-
konu, f. í Reykjavík 26. júlí 1925,
2006, og e) Eggert Páll sölumaður,
f. 7. maí 1984, sambýliskona Sig-
urbjörg Erna Halldórsdóttir. 2)
Eggert hljóðfæraleikari, f. 23.
mars 1960. Börn hans eru Auður
Vala nemi, f. 25. desember 1990,
Einar Daði, f. 6. janúar 1993, Páll,
f. 6. október 1997, og Jóhannes, f.
23. september 2002. 3) Valur
hljóðfæraleikari, f. 31. október
1961, kvæntur Lauru Marie Steph-
enson, f. 2. júlí 1961. Börn hans
eru Jökull rithöfundur, f. 6. júní
1981, Katla Marie, f. 29. febrúar
1996, og Andri Hugh, f. 3. júlí
1998.
Páll flutti til Reykjavíkur um
tvítugt, og lauk sveinsprófi 1946.
Hann fékk meistararéttindi í
múrsmíði 1949 og var félagi í Múr-
arafélagi Reykjavíkur 1946-1953,
og síðan félagi í Múrarameist-
arafélagi Reykjavíkur. Hann var í
stjórn Sveinssambands bygginga-
manna 1948-1949, ritari í stjórn
Múrarameistarafélags Reykjavík-
ur 1957-1960, 1977 og síðar, í próf-
nefnd og í verðskrárnefnd 1975-
1985. Hann starfaði sem múr-
arameistari þar til hann lét af
störfum 70 ára að aldri.
Páll verður jarðsunginn frá
Langholtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
d. 1. apríl 2003. For-
eldrar hennar voru
hjónin Eggert Krist-
inn Jóhannesson,
járnsmiður og
trompetleikari, f. á
Haga í Gnúpverja-
hreppi 13. júní 1892,
d. 31. maí 1940, og
Halldóra Jónsdóttir,
f. í Botni í Dýrafirði
4. júní 1894, d. 26.
janúar 1985. Synir
Páls og Margrétar
eru: 1) Einar Ólafur
múrari, f. 26. október
1950. Börn hans eru: a) Margrét
innheimtufulltrúi, f. 7. mars 1973,
sambýlismaður Tómas Guð-
jónsson, sonur þeirra er Aron
Freyr, f. 23. maí 2007, b) Gyða
bókhaldsfulltrúi, f. 16. september
1974, sambýlismaður Einar Þor-
bergur Tryggvason, dóttir hennar
er Maren Erla, 12. október 1997, c)
María nemi, f. 27. september 1978,
sonur hennar er Kristófer Máni, f.
22. nóvember 2000, d) Freyja bók-
ari, f. 17. nóvember 1982, dóttir
hennar er Clara Rós, f. 29. apríl
Endalausar minningar hafa
streymt fram síðan afi Palli kvaddi
þennan heim á konudaginn 24. febr-
úar.
Ég ásamt Margréti systur vorum
svo heppnar að fá að eyða mjög
mörgum góðum stundum hjá ömmu
og afa í Hjálmholtinu, uppi í sumó og
í Mánatúninu.
Alltaf leið mér vel hjá þeim enda
yndislegt fólk og alltaf var vel tekið á
móti okkur og hugsað vel um okkur.
Á sumrin var tætt á Lödunni upp í
sumó á Stokkseyri og þar var ynd-
islegt að vera, afi eyddi óteljandi
stundum að dytta að bústaðnum og
amma eyddi óteljandi stundum í eld-
húsinu að töfra fram kræsingar enda
var nóg um gestagang.
Afi minn var góður og þakklátur
maður og núna síðustu ár eftir að
amma dó eyddum við mörgum stund-
um í Mánatúninu að spjalla um dag-
inn og veginn.
Mikið á ég eftir að sakna hans en
núna er hann loksins komin til ömmu.
Í hjarta mínu á ég góðar minning-
ar um gott fólk sem ég geymi alla
ævi.
Ég kveð þig með söknuð í hjarta.
Gyða.
Það er komið að kveðjustund. Mig
langar að minnast afa með nokkrum
orðum.
Frá því ég var lítil hnáta, þá hafa
afi og amma átt stóran þátt í lífi
mínu. Allar yndislegu minningarnar,
góðu stundirnar heima í Hjálmholt-
inu, sumarbústaðnum á Stokkseyri
og svo ótal heimsóknirnar í Mána-
túnið.
Ég og Gyða systir vorum svo
heppnar að fá að njóta þess að vera
mikið með þér, allar ferðirnar sem
við fórum upp í sumó, hver ferð var
þvílíkt ævintýri. Frábærar sögur
sagðar á leiðinni. Alltaf varstu tilbú-
inn að fara með okkur út á sjó á ára-
bátnum. Þú varst alltaf eitthvað að
dytta að, hvort sem það var heima
eða í bústaðnum. Lengi vel hélt ég að
þú ynnir ekki neitt þar sem þú sagð-
ist alltaf þurfa að skreppa, en það
þýddi víst að þú værir að fara í vinn-
una.
Síðustu ár höfum við átt svo góðar
stundir saman, sérstaklega í fyrra
þegar ég var í fæðingarorlofinu. Þá
var það fastur liður eins og venjulega
að kíkja í kaffi til afa. Það var guð-
dómlegt að fylgjast með þér í kring-
um litla strákinn minn, mikið varstu
hrifinn af honum. Litli maðurinn eins
og þú kallaðir hann fær að heyra góð-
ar sögur af góðum langafa.
Í lok síðasta árs fluttir þú á Vífils-
staði, þar varstu ánægður að vera.
Varst svo þakklátur fyrir að vera
kominn á góðan stað. Ég vil færa
starfsfólki sem hugsaði um þig mínar
bestu þakkir.
Með þessum orðum vil ég þakka
fyrir allt sem þú hefur gert fyrir mig.
Kveð þið með söknuði, elsku afi
minn.
Þín
Margrét.
Fyrir örfáum árum fór Páll með
nánustu fjölskyldu sinni á heimaslóð-
ir sínar í Skagafirði. Það var okkur
öllum ógleymanleg ferð, ekki aðeins
skartaði sveitin sínu fegursta heldur
lék Páll á als oddi, kominn heim eftir
áratuga fjarveru. Og engu var líkara
en hann hefði aldrei þaðan farið.
Hann þekkti hvern hól í sveitinni,
bæina og fjöllin, og ennþá voru nokk-
ur skyldmenni að heilsa upp á. Í bað-
stofunni í Glaumbæ sagði Páll frá
fermingu sinni í kirkjunni, frá fólkinu
á bænum, gömlum áhöldum og lítill
afastrákur og nafni elti hann á rönd-
um og hlustaði á frásögn hans með
skagfirska blóðið í æðum.
Páll var af þeirri kynslóð sem lifði
ótrúlegar breytingar á íslensku sam-
félagi. Hann fæddist rétt um það bil
sem mikið umbrotatímabil hófst í ís-
lensku sveitasamfélagi og lést eftir
eitt mesta velmegunartímabil þjóð-
arinnar. Ekki átti fyrir honum að
liggja að setjast að í sveitinni og
sinna búskap, þó að hugur hans hafi
staðið til þess, heldur fluttist hann til
Reykjavíkur, lærði múrverk, varð
byggingameistari og tók þátt í að
byggja upp borgina okkar í orðsins
fyllstu merkingu.
Páll Þorsteinsson hafði sterkan
persónuleika og rætur hans í ís-
lenskri menningu og samfélagi voru
djúpar. Heimsóknir til Páls voru allt-
af skemmtilegar, hann fylgdist ávallt
með íslenskum þjóðmálum, hafði
sterkar skoðanir á mönnum og mál-
efnum, og þegar hitnaði í samræð-
unum var stutt í glettni og spaug.
Umfram allt var þó Páll mikill fjöl-
skyldumaður og ástríkur afi. Hann
var alltaf boðinn og búinn að liðsinna
ef kostur var á og barnabörnin hænd-
ust að honum. Páll missti lífsförunaut
sinn, Margréti Eggertsdóttur, fyrir
nokkrum árum skömmu eftir að þau
höfðu komið sér fyrir í nýrri íbúð í
Mánatúni. Missir Páls var mikill og
síðan fór heilsu hans sjálfs stöðugt
hrakandi.
Eftir lifa minningarnar um mikinn
heiðursmann.
Salvör Nordal.
Páll Þorsteinsson