Morgunblaðið - 28.03.2008, Qupperneq 27
sóðaskapur af þessu. Það er því
sérstaklega ánægjulegt að heyra af
svona duglegu ungu fólki.“
Stórkostlegt uppátæki
Carl A. Bergmann úrsmiður,
sem rekur samnefnda verslun við
Laugaveg, hélt þegar hann mætti í
vinnu í gærmorgun, að kaupmað-
urinn við hliðina á sér hefði tekið
upp pensilinn og málað yfir krotið.
„Mér finnst þetta bara stórkostlegt
hjá krökkunum,“ segir Carl og
skoðar ummerkin eftir verk nætur-
innar, skjannahvítan vegg þar sem
áður var blátt krot. „Þetta er gam-
an að heyra, mjög jákvætt, það er
ekki hægt að segja annað.“
Hann segir mikilvægt að halda
verslunarhúsnæðinu snyrtilegu,
ekki síst vegna þess að húsið sé
sögufrægt, þar hafi áður Gunnar í
Von verið með fyrstu kjötverslun
borgarinnar. „Þannig að ég lifi í
voninni,“ segir Carl hlæjandi en
hann hefur rekið verslun í mið-
bænum í fleiri áratugi. „Nei, mér
finnst veggjakrotið ekkert hafa
aukist, þetta er bara eins og þetta
hefur alltaf verið.“
gt „Þau eiga bara allan heiður skilið fyrir þetta. Mér finnst þetta bara alveg æðislegt
m,“ segir María Guðmundsdóttir, starfsmaður hjá versluninni Hjá Berthu.
Morgunblaðið/Ómar
m,“ segir Carl A. Bergmann úrsmiður sem rekur
iðborginni. Hann segir framtakið jákvætt.
mtakanna betri bæjar hefur væntanlega ekki
an ófögnuð við Laugaveg í fyrrinótt.
kin máluðu m.a. yfir subbulegt veggjakrot við
gi. Kaupmenn segja þetta vinsælan „krotstað“.
t hjá þeim“
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. MARS 2008 27
Arðurinn af sölu falsaðralyfja getur verið allt að2000%, tífalt meiri en afsölu eiturlyfja, og því eft-
ir miklu að slægjast fyrir alþjóðlega
glæpahringi að selja fölsuð lyf til
grunlausra sjúklinga. Ástandið er
víða slæmt og í þeim löndum þar sem
reglugerðaramminn er enn í mótun
getur hlutfall falsaðra lyfja verið frá
10-30%, á einstökum landsvæðum
allt að 50%.
Þetta segir Ingunn Björnsdóttir,
sérfræðingur í lyfjanotkun í sam-
félaginu, sem vakti máls á því á
morgunfundi Frumtaka, samtaka
framleiðenda frumlyfja, og Lyfja-
fræðingafélags Íslands í gær, að Ís-
lendingar ættu að varast kaup á föls-
uðum lyfjum á netinu, ellegar í
gegnum póstverslun, þar sem ekki
er hægt að tryggja uppruna lyfsins.
Ræðir hér einkum um svokölluð
lífsstílslyf og má þar nefna rislyf,
skallalyf og megrunarlyf. Slík versl-
un getur að sögn Ingunnar verið
varasöm og hvetur hún Íslendinga til
að kaupa slík lyf alls ekki af netinu.
Þau geti verið framleidd af óprúttn-
um aðilum.
Ingunn segir standa til að greiða
fyrir póstverslun með lyf til landsins
og því þörf á að herða reglur til að
koma í veg fyrir að ólögleg lyf berist
hingað eftir þeim leiðum.
„Á meðan Lyfjastofnun getur sagt
að það sé bannað að kaupa lyf á net-
inu þá hefur hún öll tökin, en um leið
og búið er að opna fyrir póstverslun
frá útlöndum þarf að fara að flokka
lyfin eftir uppruna,“ segir Ingunn.
„Ætlar Lyfjastofnun að hafa lista
yfir þá aðila sem er allt í lagi að
versla við og þá sem er ekki í lagi að
versla við? Mér finnst þurfa að
hugsa þetta til enda áður en bann er
fellt niður við póstverslun.“
Ekki vitað hver tíðnin er
Ingunn segir ekki vitað með vissu
hver tíðni falsaðra lyfja í umferð hér
á landi sé. Talið sé að hún sé innan
við eitt prósent í Evrópusamband-
inu, Bandaríkjunum og Japan og er
þá átt við það hlutfall lyfja sem dreift
er með hefðbundnum og öruggum
dreifileiðum. Sé bætt við lyfjum sem
dreift er með pósti eftir viðskipti á
netinu eða með póstverslun kunni
hlutfallið að vera hærra, þar með tal-
ið á Íslandi. Líkur séu hverfandi á að
neytendur kaupi fölsuð lyf úr ís-
lensku apóteki.
Matthías Halldórsson aðstoðar-
landlæknir flutti einnig erindi á
þinginu og benti á að þótt viss hætta
væri á að ólögleg lyf bærust til lands-
ins með póstverslun mætti ekki
gleyma því að almenningur gæti
sparað sér lyfjaútgjöld með slíkri
verslun við áreiðanlega aðila.
Máli sínu til stuðnings tók hann
raunverulegt dæmi af eigin kaupum
á lyfinu Simvastatin (40mg).
Skammtur upp á 98 töflur kostaði
610 íslenskar kr. í sænsku apóteki,
en 5739 krónur í apóteki á Íslandi, að
meðtöldum 400 kr. afslætti.
Þótt hann væri almennt hlynntur
þeirri viðleitni að greiða fyrir versl-
un með lyf mætti ekki gleyma því að
lyfjafalsanir væru alvarlegt mál og
full ástæða til að herða eftirlit til að
koma í veg fyrir slíka verslun.
Því bæri að fagna frumkvæði Al-
þjóðaheilbrigðisstofnunarinnar
(WHO) um stofnun alþjóðlegs vinnu-
húps (IMPACT), en á vefsíðu hóps-
ins segir að umfang slíkrar verslun-
ar hafi aukist á síðustu árum sam-
hliða því sem falsararnir nái æ betri
tökum á svindlinu og vöruflutningar
yfir landamæri aukast. Hættan við
kaup á lyfjum á netinu væri að í þeim
gæti verið að finna engin virk inni-
haldsefni, óvissa gæti ríkt um magn
af réttu innihaldsefni og spurningum
um ýmis hjálparefni verið ósvarað.
Gera þyrfti greinarmun á lyfjum
sem keypt væru með póstverslun frá
áreiðanlegum aðilum með heimilis-
fang innan Evrópska efnahagsvæð-
isins (EES), sem lytu sömu reglum
og eftirliti og söluaðilar hér heima,
og kaupum á lyfjum frá óvönduðum
aðilum á netinu. Almennt fagnaði
landlæknir frumvarpi ráðherra.
Rannveig Gunnarsdóttir, forstjóri
Lyfjastofnunar, sagði Íslendinga
ekki hafa ekki uppgötvað fölsuð lyf í
löglegri dreifingu á Íslandi. Tollur-
inn væri með eftirlit með innflutn-
ingi einstaklinga á lyfjum, sem
Lyfjastofnun veitti ráðgjöf um sam-
kvæmt þeim lögum sem giltu hér.
Þegar einstaklingar væru að flytja
inn lyf frá löndum utan EES stöðv-
aði tollurinn þau, eyddi eða endur-
sendi. Aukingin í flutningi falsaðra
lyfja til ríkja ESB á tímabilinu 2005
til 2006 hefði verið 384% á milli ára,
aukinnar tilhneigingar gætti til að
falsa lífsnauðsynleg lyf.
Þetta væri ástæðan fyrir því að
ESB og WHO væru að velta því fyrir
sér til hvaða aðgerða þau gætu grip-
ið, enda gæti tilhneigingar til að
koma fölsuðum lyfjum inn í lögleg
dreifingarkerfi. Það væri hagur
stóru lyfjafyrirtækjanna að herða
reglur um flutning lyfja, með því
gætu þau haft meiri áhrif á versl-
unarmynstur.
Glæpahringir mala
gull á lyfjafölsunum
Lyfjafalsanir eru ógn við
sjúklinga og tekjulind
fyrir óprúttna aðila.
Baldur Arnarson sat
fund um lyfjafalsanir.
AP
Risaiðnaður Vegfarandi gengur hjá kínversku apóteki. Kínastjórn hef-
ur beitt dauðarefsingum til að sporna gegn lyfjafölsunum síðustu árin.
Ingunn
Björnsdóttir
Rannveig
Gunnarsdóttir
Ȯtlar Lyfjastofnun
að hafa lista yfir þá
aðila sem er allt í lagi
að versla við og þá sem
er ekki í lagi að versla
við? Mér finnst þurfa
að hugsa þetta til enda
áður en bann er fellt
niður við póstverslun.
Lyfjarisarnir eru ekki saklausiraf óheiðarlegum viðskipta-háttum þegar lyf eru annars
vegar. Þeir hafa orðið uppvísir að því
að hampa nýjum lyfjum þótt virkni
þeirra sé litlu betri en eldri gerða,
ásamt því að leyna rannsóknum sem
benda til takmarkaðrar virkni, ell-
egar setja hreinlega fram falsaðar
niðurstöður þegar svo ber undir.
Þetta kom fram í máli Matthíasar
Halldórssonar, aðstoðarlandlæknis,
á morgunfundinum í gær, þar sem
hann tók dæmi af mikilli auglýsinga-
herferð fyrir nýju þunglyndislyfi, á
sama tíma og framleiðandinn hefði
vitneskju um að það hefði aðeins til-
ætlaða virkni hjá litlum hluta sjúk-
linga.
Greina mátti á máli manna að
loknum framsöguerindunum að um-
rædd gagnrýni er mikið hitamál í
stétt lyfjafræðinga og vændi einn
fundargesta Matthías um að setja
mál sitt fram með óeðlilegum hætti,
með hliðsjón af stöðu sinni.
Matthías svaraði því til að þekktir
og virtir aðilar í lyfjaheiminum hefðu
fært rök fyrir óeðlilegum viðskipta-
háttum og nefndi sem dæmi bók
læknisins Peter Rost, fyrrverandi
aðstoðarforstjóra lyfjarisans Pfizer,
sem á ensku nefnist „The Whistle-
blower“ og sýnd er hér að ofan, og
bókina „The Truth About the Drug
Companies“, sem
einnig er sýnd
hér og er eftir
Marciu Angell,
fyrstu konuna til
að gegna stöðu
yfirritstjóra New
England Journal
of Medicine, eins
helsta lækna-
tímarits heims.
Angell hefur
verið gagnrýnin
á bandaríska
heilbrigðiskerfið
og fært rök fyrir
því að mörg mik-
ilvægustu lyfjanna hafi verið þróuð á
kostnað skattgreiðenda og að lyfja-
risarnir hafi í gegnum tíðina ýkt þró-
unarkostnað nýrra lyfja.
Rost hefur einnig gagnrýnt banda-
ríska heilbrigðiskerfið og borið vitni
fyrir Bandaríkjaþingi í baráttu sinni
fyrir heiðarlegri viðskiptaháttum
með lyf.
Lyfjarisarnir engir englar
Sigurður Þórðarson
Okkur stendur
ekki á sama
Þær sögur ganga fjöllum hærra að
braskarar kaupi upp gömul
hús … og sjái hag sínum best borgið
með því að þau drabbist niður svo
leyfi fáist til að byggja á dýrum lóð-
um. Nú sjást merki þess að borg-
ararnir séu vaknaðir og séu að ýta
við stjórnmálamönnunum. Góð-
verkssamtökin Betri bær hafa málað
yfir veggjakrot og sóðaskap í mið-
borg Reykjavíkur og er það vel. Okkur
Reykvíkingum stendur ekki á sama,
við viljum ekki slömm í miðbænum.
Meira: siggith.blog.is
Sneott Bergz
Beint í steininn
Já, þetta veggjakrot er orðið óþol-
andi. Þetta fer alveg ferlega í taug-
arnar á mér. Óþolandi að sjá ein-
hverja aula vera að fremja
skemmdarverk á eigum annarra
með þessum hætti. Þetta lið þarf að
góma og stinga á Hraunið eftir að
hafa borgað skaðabætur og þrifið
upp eftir sig ósómann. Þá myndi það
kannski sjá að sér.
Meira: hvala.blog.is
Haukur Arnar Árnason
Hugmynd að lausn
Algjörlega til fyrirmyndar. En, stund-
um eru til betri lausnir. Ef einhver
hefur áhuga, þá á ég málningu sem
ekki er hægt að krota / spreyja á.
Hefur þann eiginleika að það tollir
ekkert á henni. Bara hugmynd að
jafnvel framtíðarlausn
Meira: madasahatter.blog.is