Morgunblaðið - 20.09.2008, Blaðsíða 30
30 LAUGARDAGUR 20. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Elís KjaranFriðfinnsson
lést á Heilbrigð-
isstofnun Ísafjarð-
abæjar þann 9. sept-
ember sl.
Elís var fæddur
að Kjaransstöðum í
Dýrafirði 19. nóv-
ember 1928. Hann
var yngstur ellefu
barna hjónanna
Friðfinns Sigurðar
Þórðarsonar, bónda
á Kjaransstöðum og
Guðrúnar Jóhönnu
Jónsdóttur konu hans.
Elís var kvæntur Karitas Jóns-
dóttur, f. 19. ágúst 1932, þau
skildu. Börn þeirra eru: Ragnar
Kjaran, f. 31. október 1953, Guð-
rún Jóhanna, f. 24. ágúst 1955, d.
5. okt. 1955, Hanna
Laufey, f. 2. maí
1957, Jón Hjalti, f.
29 september 1958,
d. 27. júní 2002,
Ósk, f. 3. nóvember
1961, Friðfinnur, f.
15. maí 1963, Þröst-
ur Kjaran, f. 23.
ágúst 1965, Hugrún,
f. 3. júlí 1975, d. 4.
janúar 1976. Barna-
börnin eru 16 og
barnabarnabörnin
eru 7.
Eftirlifandi sam-
býliskona Elísar er Katrín Gunn-
arsdóttir.
Útför hans fer fram frá Þing-
eyrarkirkju í dag, laugardaginn
20. september, og hefst athöfnin
kl. 14.
Hinsta kveðja til elsku pabba.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Þinn sonur,
Friðfinnur.
Ó pabbi minn, hve undursamleg ást þín var.
Ó pabbi minn, þú ávallt tókst mitt svar.
Aldrei var neinn svo ástúðlegur eins og þú.
Ó pabbi minn, þú ætíð skildir allt.
Liðin er tíð, er leiddir þú mig lítið barn.
Brosandi blítt, þú breyttir sorg í gleði.
Ó pabbi minn, ég dáði þína léttu lund.
Leikandi kátt, þú lékst þér á þinn hátt.
Ó pabbi minn, hve undursamleg ást þín var.
Æskunnar ómar ylja mér í dag.
(Þorsteinn Sveinsson.)
Þegar ég var lítil og heyrði þetta
sungið í útvarpinu hélt ég að það
væri samið um þig. Svona varst þú.
En nú þegar þú ert farinn í ferð-
ina miklu er svo ótal margt sem leit-
ar upp úr hugarfylgsnunum. 6 ára,
kafsnjór og stjörnubjartur himinn:
„Sjáðu,“ sagðirðu og bentir til him-
ins. „Þarna eru fjósakonurnar, þú
þekkir þær á því að þær eru eins og
skaftpottur.“ Þetta voru mín fyrstu
kynni af himinhvolfinu. Við vorum á
leiðinni út í fjós. Þú á undan og
tókst stutt skref svo ég gæti notað
þín. Þar áttum við okkar gæða-
stundir. Þar þuldirðu yfir mér ljóð
og kvæðabálka. „Á barkskipi sigldi
ég suður í lönd, í særoki fórst það
við Afríkuströnd“. Söngst Helgu
Jarlsdóttur með þínu lagi. Gretti
sterka, með miklum þunga, eða
Hafísinn, sorglega kvæðið um skip-
stjórann sem varð eftir á ísnum. 7
ára við að moka skurð upp í hlíð:
„Pabbi má ég moka þar sem þú
mokar, það er svo létt.“ 8 ára, við að
smíða skíði: Þú gerðir beygjuna í
heitu vatni á eldavélinni.
Pabbi minn. Ég hef lært svo ótal
margt af þér í gegn um árin. Þú
varst alltaf léttur og kátur. Alltaf
frískur og fjörugur. Það eru bara
lítil 3 ár síðan þú hljópst um túnin á
Kjaransstöðum og sprengdir tvo
ekki þrítuga tengdasyni mína, við
að reka út kindur. Þeir á striga-
skóm. Þú í gæruúlpunni og stígvél-
um! Þú gafst aldrei upp. Fyrir ári
síðan varstu að vinna á jarðýtu aust-
ur á fjörðum. Í miðri krabbameins-
meðferð. Fékkst að hafa úthöldin
þannig að þú kæmist á „Lansann“
til að fá „skamtinn“ þinn, eins og þú
sagðir. „Skammarlegt að vera svo
þreki þorrinn, að strákarnir þurfa
að ýta mér upp í vélina.“ En nú ertu
farinn og ég sakna þín.
Alltaf hress – Bless.
Þín dóttir,
Hanna Laufey.
Elsku tengdapabbi.
Með þessum fátæklegu orðum
langar mig að kveðja þig og þakka
þér fyrir allar góðu stundirnar sem
við áttum saman. Ég á erfitt með að
trúa því að þú sért farinn frá okkur,
þó vissum við að hverju stefndi, en
ég held að maður geti aldrei verið
tilbúinn að missa ástvin.
Þegar ég kom fyrst í heimsókn til
ykkar Kötu hefði ég ekki þurft að
kvíða neinu því mér var tekið opn-
um örmum og eftir það var ég sem
dóttir þín. Þegar við Finni eignuð-
umst okkar fyrsta barn var það eng-
in spurning að hann ætti að heita
Elís Kjaran.
Þú varst alltaf kátur og glaður og
vildir allt fyrir okkur gera, meira að
segja eftir að þú varst orðinn veikur
komstu og hjálpaðir til við að smíða
sólpallinn og þú kvartaðir ekki, ó
nei. Þó vissi maður alveg að að þér
leið ekki alltaf vel, það var bara ekki
þér líkt að kvarta.
Börnunum okkar varstu góður afi
og er þín sárt saknað af þeim. Ég
veit að þau eiga eftir að segja stolt
frá því að Elís Kjaran hafi verið afi
þeirra. Sama segi ég, ég er stolt af
því að vera tengdadóttir þín.
En nú ertu farinn frá okkur og
hetjulegri baráttu þinni við illvígan
sjúkdóm er lokið. En nú líður þér
vel og þér hefur verið tekið opnum
örmum á nýjum stað. Ég veit að þér
líst vel á þig þar því fyrir stuttu
sagðir þú mér að þú værir búinn að
kíkja þangað og þér litist ljómandi
vel á þig þar. Ég mun ávallt minnast
þín með virðingu og hlýju og verð
ævinlega þakklát fyrir að hafa feng-
ið að kynnast svona sómamanni eins
og þér. Ég bið þig að vernda okkur
og passa vel upp á börnin okkar
Finna. Minning þín mun lifa í þeim.
Þinn andi var sem undurblíður blær,
sem bætti andrúmsloftið fólki í hag.
Í kringum þig var kærleikurinn nær,
þín kæra minning lifir sérhvern dag.
Og þó að ríki sorg um sólarlag
og söknuðurinn væti marga brá.
Ég veit þú lifir fagran dýrðardag
í dásemd sem reyndar allir þrá.
(Vilhjálmur S.V. Sigurjónsson.)
Guð geymi þig.
Þín tengdadóttir,
Guðrún Fjóla.
Elsku Elli afi.
Ljúfar voru stundir
er áttum við saman.
Þakka ber drottni
allt það gaman.
Skiljast nú leiðir
og farin ert þú.
Við hittast munum aftur,
það er mín trú.
Hvíl þú í friði
í ljósinu bjarta,
ég kveð þig að sinni
af öllu mínu hjarta.
(Maren Jakobsdóttir.)
Þinn nafni,
Elís Kjaran.
Elsku afi minn, núna ertu farinn
frá okkur og við hugsum til þín á
hverjum einasta degi og rifjum upp
sögur af þér. Núna ertu sem betur
fer kominn á betri stað þar sem þér
líður betur og það áttu sko sann-
arlega skilið. Það er svo erfitt að
hugsa um hvað þessi hræðilegi sjúk-
dómur gerði þér á stuttum tíma.
Sem betur fer á ég margar alveg
æðislegar minningar um þig sem ég
gæti aldrei gleymt, elsku Elli afi.
Þú fórst oft með mig inn á
Kjaransstaði og kenndir mér að
veiða fiskinn í tjörninni þinni, leyfð-
ir mér að gefa þeim mat og gafst
mér svo kanelsnúða og heitt kakó
sem varla var neitt bragð af, þér
fannst það best svoleiðis. Ég man
núna þegar ég hugsa um frábæru
dagana okkar að þú varst aldrei
reiður né pirraður, alltaf skælbros-
andi og himinlifandi, fórst með ljóð
og vísur eins oft og þú gast. Ég man
hvað mér fannst það gott.
Þú ert fyrirmynd mín og ég hugsa
til þín á hverjum degi.
Orð fá því ekki lýst hvað ég sakna
þín mikið.
29. mars 2008, fermingardagur-
inn minn.
Í dag er svo gott þegar fósturjörð fegursta
mín
fagnar með okkur og sólin á himninum skín.
Framtíðardraumar fullir af vonum og snilli
finna sér Karítas, tengingu okkar í milli.
(Elli afi.)
Þín
Karítas.
Kveðja frá sonardætrum.
Takk fyrir tímann, sem við með þér áttum
tímann sem veitti birtu og frið.
Ljós þitt mun loga og leiðbeina áfram,
lýsa upp veg okkar fram á við.
Gefi þér Guð og góðar vættir
góða tíð eftir kveðjuna hér.
Þinn orðstír mun lifa um ókomna daga
indælar minningar hjarta okkar ber.
(P.Ó.T.)
Guð geymi þig, elsku besti afi.
Dagrún Tinna,
Dagbjört Rut
og Hulda Sigríður
Friðfinnsdætur.
Elli ömmubróðir var einn örfárra
manna sem maður hittir á lífsleið-
inni sem kennir manni og sýnir í
verki að hugmyndaflugið eitt tak-
markar það hvað maður afrekar í
þessu lífi. Hann var frumkvöðull, of-
urhugi og dugnaðarforkur sem lét
ókleifa og þrítuga hamra ekki
hamla för sinni milli fjarða. Hann
nagaði sig fyrir hrikalegan hamar-
inn yst í Dýrafirðinum og út í Sval-
voga á litlu jarðýtunni sinni þrátt
fyrir úrtölur og yfirlýsingar „sér-
fræðinga“ um að það væri ekki
hægt og nú kúrir þar eitt lítið veg-
kríli, Kjaransbrautin, geysivinsæl
ferðmannaleið, sem er þó bara fyrir
þá sem þora. Elli lét ekki þar við
sitja. Eitt sinn sagði mér maður
sem vann í lögreglunni vestra að á
meðan Elli sinnti löggæslustörfum
þurfti hann stundum að skrifa lög-
regluskýrslur. Þær ritaði hann hins
vegar gjarnan í bundnu máli. Ég
viðurkenni að það kom mér ekkert
sérstaklega á óvart því Elli fór
sjaldnast troðnar slóðir, í orðsins
fyllstu merkingu. Ég neita því þó
ekki að það væri forvitnilegt að
skoða slíkan kviðling og vona að lög-
regluskýrslur Elísar Kjarans verði
gefnar út í fallegu bandi einn góðan
veðurdag. Mig rekur einnig minni
til að hafa séð lítið ljóðakver sem
hann gaf út sem fjallaði ekki allt um
guðsótta og góða siði. En það er svo
önnur saga.
Ég hitti Ella síðast í apríl 2007
þegar ég rakst á hann fyrir tilviljun
á matsölustað í Keflavík en þá var
hann, þrátt fyrir alvarleg veikindi,
að vinna við nýjan veg fyrir Ósa-
botna, á milli Stafness og Hafna.
Hann fór fyrir svolitlum hópi
manna sem vann við framkvæmdina
og það var alveg greinilegt hver var
aðalmaðurinn. Við fórum svo saman
síðar þann dag að fylgjast með því
þegar flutningaskipið Wilson
Muuga var dregið á flot en það
strandaði í gjörningaveðri fyrir ut-
an Stafnesið mörgum vikum áður.
Síðastliðið sumar fór ég vestur og
ætlaði að nota tækifærið til að hitta
Ella, sem þá var kominn „heim“.
Mér var sagt að hann hefði þurft að
„skreppa“ á sjúkrahúsið á Ísafirði
og ekki vitað hvenær hann kæmi til
baka. Ég ók því í heiðursskyni Kjar-
ansbrautina og verð að viðurkenna
að hjartað barðist öðru hvoru held-
ur hraðar en ég kærði mig um.
Ég ætla að minnast Ella með
gleði fyrir að hafa fengið að þekkja
hann, með stolti yfir skyldleika við
hann og með von í hjarta yfir að
geta á lífsleiðinni afrekað lítinn
snefil af því sem Elli gerði á sinni.
Svo ætla ég að halda vel upp á ljós-
mynd sem ég tók af honum fyrir
löngu þar sem hann stendur skæl-
brosandi í eldhúsinu sínu á Þing-
eyri, með svuntu á maganum sem
amma hafði saumað handa honum
og málað nafnið hans á.
Ragnari, Hönnu Laufeyju, Ósk
og Þresti sendi ég innilegar sam-
úðarkveðjur.
Helga Sigrún Harðardóttir.
Hávaxinn, grannur, stæltur, sam-
brýndur. Flottur með alpahúfu, þar
sem geymd var nál og grænn spotti
til að eyrnamerkja lömbin. Börn
voru send í sveit frá Keflavík vestur
á Kjaranstaði í Dýrafirði til frænd-
ans, bóndans og þau litu upp til
hans. Úti á engi að slá með orfi og
ljá, að sprengja stóra steina úr nýja
túninu, úti í skemmu að gera við allt
sem bilaði, drekkandi svart kaffi úr
óbrjótandi glasi. Hann klifraði með
sjö ára snáðann á bakinu beint upp
skriðuna innan við Dranga án þess
að blása. Hann hljóp hraðar en allir
aðrir. Lítil stúlka sá tófu á leið fram
á dal og bóndinn gekk að veggnum
þar sem riffillinn var geymdur, setti
hann á öxlina og hvarf. Kom síðan
heim nokkrum klukkustundum síð-
ar með tófuna á öxlinni. Hann hugg-
aði ef börnin fundu til. Hann sagði
börnunum frá Fenrisúlfinum,
kenndi þeim nöfn á jurtum og fugl-
um og síðast en ekki síst kenndi
hann að vinnan göfgar.
Börnin gengu í störfin og það var
gaman að vinna fyrir bóndann. Í
augum þeirra var hann ofurmenni.
Hann Elís Kjaran Friðfinnsson sem
nú er allur. Aðeins menn eins og
hann geta lagt Kjaransbraut, veg-
inn út í Svalvoga. Ekkert var óyf-
irstíganlegt í hans huga. Með virð-
ingu og þökk fyrir góðan grunn að
lífinu kveðjum við elskulegan
frænda. Öllum aðstandendum vott-
um við dýpstu samúð.
Hörður Karlsson, Þórdís Karls-
dóttir, Hanna María Karlsdóttir.
Elís Kjaran Friðfinnsson, jarð-
ýtustjóri og fyrrum bóndi á Kjar-
ansstöðum í Dýrafirði, var Vestfirð-
ingur í húð og hár og bar þess glögg
merki. Hann var maður hinna
traustu handtaka, óvílinn og hjálp-
samur, lagtækur og gjörhugull í
verki. Hann var hrókur alls fagn-
aðar, glaður og reifur og kippti sér
ekki upp við smámuni. Hann var
hagyrðingur góður, mikill rímari
eins og hann sagði stundum sjálfur,
og ritfær í besta lagi á óbundið mál.
Það sést glöggt á bókum hans Sval-
vogavegur og kvæðabókinni Nokk-
ur kvæði og kitlandi vísur að vestan.
Hann hafði frásagnarhæfileika
eins og þeir gerast bestir, en nokk-
uð dómharður stundum eins og títt
er um þá Vestfirðingana. Hann var
myndarlegur á velli, hávaxinn og
herðibreiður og bauð af sér góðan
þokka, hafði góða nærveru eins og
sagt er í dag. Ekki afskiptasamur
nema nauðsyn krefði og brá sjaldan
skapi. Þeir voru aldir upp við rímur
og kvæði, Kjaransstaðabræður. Þar
var kveðist á í æsku hvenær sem
tækifæri gafst, en slíkt er nú ekki
lengur á dagskrá með þjóðinni. Þeir
lærðu og gátu farið með hvenær
sem var ógrynni af bundnu máli.
Allt upp í 50 erinda kvæðaflokkar
eftir Grím Thomsen lágu þeim létt á
tungu. Þetta var gott uppeldi.
Gunnar Friðfinnsson lærði fyrst-
ur manna í Dýrafirði á jarðýtu. Það
var 1947. Um 1960 byrjaði svo bróð-
ir hans að spila sjálfstætt á slík tæki
ásamt búskapnum og varð lands-
kunnur fyrir ýtumennsku sína síðar
meir. Keypti jarðýtu af Vegagerð-
inni, Gömlu-Slöpp, sem kölluð var.
Síðan eignaðist hann svo Teskeið-
arnar sínar, sem voru International
TD-8B, litlar vélar en afburða liprar
og snarar í snúningum. Eignaðist
svo japanska Komatsu-vél, miklu
stærri. Vann hann á þeirri vél fram
um 2000 og stundum tók hann í vél-
ar hjá öðrum víðs vegar um land.
Elís Kjaran var sannkallaður
brautryðjandi á jarðýtum sínum hér
vestra. Þegar upp var staðið urðu
þeir margir vegirnir og vegslóðarn-
ir sem Elli lagði hér vítt og breitt,
stundum í óþökk yfirvalda. Kjar-
ansbraut, sem sumir kalla með
réttu, hringvegurinn um Vestfirsku
Alpana, sem Elli ásamt syni sínum
Ragnari byrjaði að naga utan í
bergið í svokölluðum Hrafnholum í
Keldudal í Dýrafirði 1973, mun
þeirra þekktastur.
Í viðtölum lét Elís oft ýmislegt
flakka og var stundum kallað kæru-
leysi. Það var brynja. Og sumir
töldu hann jafnvel fífldjarfan í störf-
um sínum. Fáum hef ég þó kynnst
sem voru í raun eins aðgætnir. Eitt
sinn brá þó út af því og sagði hann
mér að hann hefði verið hvað hætt-
ast kominn við lagningu vegarslóða
vegna Mjólkárlínu 2 ofan Grjóteyr-
ar í Borgarfirði í Arnarfirði á sínum
tíma. Hann þurfti að athafna sig við
stóran klett, þverhníptan, hæst í
fjallinu. Skipti það engum togum að
hann missti ýtuna fram af þverhníp-
inu og geta menn markað aðstæður
af því, að verkfærataska sem lá á
gólfi ýtunnar flaug út um fram-
rúðuna. Þá sagði Elli að ekkert hafi
verið annað að gera en taka því sem
að höndum bar, hélt sér fast og
slapp með skrekkinn. Traustur vin-
ur okkar hjóna er horfinn á braut
eftir erfið veikindi. Hans verður
sárt saknað af mörgum.
Hallgrímur Sveinsson
Hann var einn af ungu mönnun-
um í mínum uppvexti: hávaxinn,
bjartur yfirlitum, hress og alltaf
glaður. Við strákarnir litum upp til
hans. Okkur fannst hann geta allt.
Ekki hræddur við neitt. Svipti
skrokkum úr gæru í sláturhúsinu á
haustin með fáeinum handtökum;
brosti breitt á milli, hló og skellti
fram vísuparti. Við vissum líka, að
hann hafði unnið kappslátt á hér-
aðsmótum á Núpi án mikillar fyr-
irhafnar, auk þess að vera vel lið-
tækur í mörgum öðrum íþróttum.
Kom sér enda ekki illa að vera vel
að manni þegar hann tók við búskap
á föðurleifð sinni, Kjaransstöðum
við Dýrafjörð, og krafan snerist um
að rækta, byggja og stækka.
Skaparinn hafði ekki beinlínis
gætt þess að skilja þar eftir auð-
unnið ræktunarland en þeim mun
meira af grjóti, stóru og smáu. Elli,
eins og hann var jafnan kallaður af
kunnugum, gekk á hólm við urðina
með kröftum sínum og elju, og túnið
varð sem vin þar undir fjallbrattri
hlíðinni. Útihús risu stærri en fyrr
og áin tók að framleiða rafmagn. En
tímarnir breyttust og aðstæður
einnig. Elli þurfti að hverfa á annan
starfsvettvang. Varð meðal annars
mikilvirkur jarðýtustjóri bæði við
ræktun og mannvirkjagerð. Hann
átti þó alltaf drauminn um býlið sitt
undir fjallinu endurreist og gerði
því með ýmsum hætti til góða allt til
æviloka. En undir stýrisstöngum á
ýtu sinni öðlaðist Elli þjóðfrægð.
Þar nýttust hæfileikar hans líka:
dugnaður og fjölhæfni, harðfylgi og
Elís Kjaran
Friðfinnsson
Minningarkort
535 1825
www.hjarta.is 5351800