Morgunblaðið - 24.11.2008, Blaðsíða 9

Fréttir 9INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. NÓVEMBER 2008
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
Kasmír- og silkisjöl
í mörgum litum
• Engjateigur 5
• Sími 581 2141
• www.hjahrafnhildi.is
E R N A
sími 552 0775
Mikið úrval
af flottum
bolum, toppum
og peysum
Skeifan 11d
108 Reykjavík
sími 517 6460
www.belladonna.is
Stærðir 40-60
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
FORRÁÐAMENN Norðuráls hafa
óskað eftir því við stjórnvöld að fá
að stækka álverið í Helguvík úr 250
þúsund tonnum í 360 þúsund tonn.
Formleg svör hafa ekki borist frá
ríkisstjórninni enda virðist sem
stjórnarflokkarnir gangi ekki alveg
í takt í málinu.
Sjálfstæðismenn eru jákvæðir
fyrir stækkun, samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins, en and-
staða er við málið innan raða Sam-
fylkingarinnar.
Þetta staðfestir Össur Skarphéð-
insson iðnaðarráðherra þegar hann
segir í samtali við Morgunblaðið að
hann geti ekki heitið stuðningi fyr-
irfram við málið innan sinna raða.
Beiðni Norðuráls sé órædd innan
ríkisstjórnarinnar en hann vill á
þessu stigi málsins ekki útiloka að
til stækkunar geti komið í Helgu-
vík. Hann vilji skoða allar hliðar
málsins áður en til ákvörðunar
kemur.
„Ég hef bent á að það sé allsend-
is óvíst hvernig á að afla orku til
þessa. Eftir því sem ég kemst næst
þá er ekki trygg orka nema í helm-
ingi af þessu. Ugglaust væri hægt
að afla orkunnar með því að leggja
allt undir, og þar með alla Þjórsá
meira og minna. Það hefur vakið
litla hrifningu í mínum herbúðum,“
segir Össur, sem upplýst hefur
Þórunni Sveinbjarnardóttur um-
hverfisráðherra um stöðu mála,
sem og þingflokk Samfylkingar-
innar. Þar á bæ urðu engin húrra-
hróp, að sögn Össurar.
Telja fjármögnun auðveldari
Meðal þeirra möguleika sem eru
til skoðunar er að byggja álverið í
Helguvík í fjórum 90 þúsund tonna
áföngum. Er þetta m.a. gert að
kröfu erlendra banka sem eru að
vinna að fjármögnuninni í Helguvík
eftir fall íslensku bankanna. Helstu
þátttakendur í fyrirhuguðu sam-
bankaláni Norðuráls voru Kaup-
þing og Landsbankinn, auk hol-
lenska bankans Fortis, sem einnig
hefur lent í vanda í lausafjárkrepp-
unni.
Telja Norðurálsmenn það auð-
velda fjármögnun og orkuöflun til
álversins, að hægja á fram-
kvæmdum og dreifa þeim yfir
lengri tíma, allt til ársins 2015. Um
leið yrði meiri samfella í fjölda
starfa á verktíma, sem gætu verið
frá 2.000 til 3.000 manns ef allt er
talið; álver, virkjanir, hafnar-
framkvæmdir og línulagnir, auk af-
leiddra starfa margs konar. Standa
vonir til að fjármögnun allra aðila,
þar með talið orkufyrirtækjanna og
Landsnets, verði lokið á fyrri hluta
næsta árs en með hruni íslensku
bankanna og verulegum breyt-
ingum á alþjóðlegum fjármálamörk-
uðum hefur öll vinna við fjár-
mögnun orðið þyngri og tíma-
frekari.
Varðandi fjármögnunina segir
Össur að miðað við stöðuna í efna-
hag þjóðarinnar verði að taka
beiðni Norðuráls alvarlega. Fram-
kvæmdir við álver geti skapað um
2.000 störf þegar efnahagslægðin
verður hvað dýpst. Stjórnvöld geri
sér vel grein fyrir þessu en það
verði að vera jafnljóst með hvaða
hætti eigi að afla orkunnar og hvað-
an hún eigi að koma. „Stjórnvöld
verða að hugsa málið til enda, ann-
að væri ábyrgðarleysi af þeirra
hálfu,“ segir Össur.
Allt að 450 milljarðar króna
Fram hefur komið í Morgun-
blaðinu að fjárfesting við álver af
þessari stærð, um 360 þúsund tonn,
er 1,8 milljarðar dollara, um 250
milljarðar króna á núvirði, og að
meðtöldum virkjunum eru þetta
framkvæmdir upp á 400-450 millj-
arða króna. Til samanburðar var
lán Alþjóðagjaldeyrissjóðsins til ís-
lenskra stjórnvalda rúmir tveir
milljarðar dollara.
Stærra álver er háð umhverfis-
mati og tilfallandi starfsleyfum en
Norðurál hefur öll tilskilin leyfi fyr-
ir 250 þúsund tonna álveri. Orkuöfl-
unin er jafnframt óvissuþáttur en
stækkun upp í 360 þúsund tonn
krefst raforkuafls upp á um 600
MW.
Heimamenn á Suðurnesjum fara
eðlilega í samanburð við álverið á
Bakka. Bent er á að 360 þúsund
tonna álver í Helguvík sé af svip-
aðri stærð og í Reyðarfirði, og það
er sú stærð sem Alcoa vill helst
reisa á Bakka, þó að þar hafi verið
gert ráð fyrir 250 þúsund tonna ál-
veri.
Það er í sjálfu sér ekkert nýtt að
óánægja sé meðal Suðurnesja-
manna með hve erfiðlega og seint
hefur gengið að koma álverinu í
Helguvík í gegn. Er því haldið fram
að stjórnvöld hafi jafnan sýnt ál-
verinu á Bakka meiri áhuga og það
hafi lítið breyst við síðustu stjórn-
arskipti.
Í tíð Valgerðar Sverrisdóttur, þá-
verandi iðnaðarráðherra, var vilja-
yfirlýsing fyrst undirrituð um
Bakkaálverið, í maí árið 2006. Í
þeirri viljayfirlýsingu var talað um
að reisa allt að 250 þúsund tonna
álver í áföngum, allt eftir því hvern-
ig gengi að útvega næga orku á
svæðinu, eða upp undir 400 MW.
Í endurnýjaðri viljayfirlýsingu
um Bakka síðan í lok júní á þessu
ári, sem Morgunblaðið hefur undir
höndum, er ekki lengur talað um
250 þúsund tonna álver heldur sagt
að orkuþörf álversins miðist við
3.500 Gwst eða 400 MW. Alcoa
muni halda áfram að miða við þá
stærð en muni einnig meta alla
aukaorku sem gufuaflsvirkjanir á
Norðausturlandi eða raforkukerfið
geti útvegað.
Bitist um stækkun í Helguvík
 Stjórnarflokkarnir ekki samstiga um beiðni Norðuráls fyrir stærra álveri  Sjálfstæðismenn jákvæð-
ir en andstaða er innan Samfylkingarinnar  Erlendir bankar vilja að álverið rísi í fjórum áföngum
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Helguvík Á meðan flest virtist leika í lyndi hér á landi voru fyrstu skóflustungur teknar að álverinu í Helguvík fyrr
á þessu ári. Þeir voru glaðbeittir með skóflurnar, Árni Sigfússon, Björgvin G. Sigurðsson og Árni M. Mathiesen.
Ragnar Guð-
mundsson, for-
stjóri Norður-
áls, segir að
unnið sé að því
að tryggja fram-
gang verksins
og endurskoða
áætlanir í ljósi breyttra ytri að-
stæðna.
Framkvæmdir hófust í Helgu-
vík í haust, bæði við sjálft álverið
og einnig dýpkun hafnarinnar, en
ákveðið var að hægja á verkinu á
meðan það er lagað að nýjum að-
stæðum og viðkomandi aðilar
ljúka fjármögnun.
Hafnarfjarðarbær samþykkti
nýverið fyrir sitt leyti línulagnir
til álvers Norðuráls og annarrar
starfsemi á Suðurnesjum og þar
með getur sá hluti fram-
kvæmdanna í tengslum við
Helguvíkurálverið farið í mat á
umhverfisáhrifum.
Ragnar Guðmundsson gleðst
yfir þessum áfanga, hann hafi átt
að vera kominn af stað í febrúar á
þessu ári en tafir orðið af ýmsum
ástæðum. Iðnaðarráðuneytið hafi
stuðlað að lausn þess máls og
það beri að þakka.
Áætlanir
endurskoðaðar