Morgunblaðið - 24.11.2008, Blaðsíða 15

Fréttir 15ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. NÓVEMBER 2008
Sigurbjörn Einarsson biskup er eitt mesta
sálmaskáld íslensku þjóðarinnar á síðari tímum.
Sálmar hans og bænir eru mikilvæg í helgihaldi
kirkjunnar og trúarlífi einstaklinga hér á Íslandi
og veita leiðsögn og huggun trúar og vonar.
Bókin geymir heildarsafn sálma hans og ljóða.
www.skalholtsutgafan.isFÆST Í KIRKJUHÚSINU OG ÖLLUM HELSTU BÓKAVERSLUNUM
DALAI Lama, útlægur leiðtogi Tíb-
eta, hvetur félaga sína í útlegðinni
til að bæta samskiptin við kínversk-
an almenning og segist ávallt hafa
haft fulla trú á honum. Kínversk
stjórnvöld beiti harkalegri kúgun í
Tíbet og því verði að fara varlega,
annars væri mikil hætta á ferðum.
Hann segir trú sína á leiðtogana í
Peking hafa dvínað.
En Kína væri að breytast og Tíb-
etar yrðu að nýta vel þau tækifæri
sem þá byðust. Leiðtoginn, sem nú
er 73 ára gamall, sagðist ekki ætla
að draga sig í hlé. Ummælin féllu á
fundi útlaganna í borginni Dhara-
masala í Indlandi en þar hafa þeir
haft aðalbækistöð sína frá því að
Dalai Lama flúði frá heimalandinu
1959.
Reuters
Ræði við kínverska alþýðu
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
SVISS hefur lengi verið ein af mið-
stöðvum fjármálalífs í heiminum, svo
mikil eru umsvif bankakerfisins að
það er um sjö sinnum stærra en ár-
leg þjóðarframleiðsla. En stóru
bankarnir hafa farið óvarlega og ný-
lega þurfti sá öflugasti, UBS, að leita
til stjórnvalda um aðstoð. Á vefsíðu
BBC er sagt að álit þessa gamla og
virðulega banka hafi beðið svo mik-
inn hnekki að það verði aldrei samt
aftur.
UBS veðjaði m.a. á húsnæðislána-
markaðinn í Bandaríkjunum og
verðið á hlutabréfum hans hefur
lækkað um helming á fáeinum mán-
uðum. Aðalstöðvar UBS eru við
Paradenplatz í Zürich en nú kalla
margir torgið Piratenplatz [Sjóræn-
ingjatorg] í háðungarskyni við fyr-
irtækið. Mörg þúsund manns eiga
hlut í bankanum, einkum fullorðið og
ráðsett fólk og hluturinn er oft lítill.
En hann átti að heita alveg tryggur.
„Við vissum auðvitað að fjárfest-
ingar eru áhættusamar en við gerð-
um ekki ráð fyrir þessu,“ sagði einn
hluthafanna á neyðarfundi með ráða-
mönnum UBS snemma á árinu. „Nú
viljum við vita hver bar ábyrgðina.“
Laun stjórnenda UBS voru með
þeim hæstu sem þekktust í álfunni
og þar að auki fengu þeir geysimikla
kaupauka, stundum löngu eftir að
hrunið var staðreynd.
„Viljum vita hver
bar ábyrgðina“
Hluthafar UBS-bankans í Sviss reiðir
Í HNOTSKURN
»Einn af hluthöfunum stökká fundi upp á sviðið, sneri
sér að forstjóra UBS, Marcel
Ospel, og sagði honum að
„skila aftur stóra kaupauk-
anum, strax!“ Ef Ospel væri
svangur þá gæti hann fengið
pylsur sem maðurinn veifaði
við nefið á forstjóranum.
»Svisslendingar töldu aðUBS væri afar varkárt
fjármálafyrirtæki og hefna sín
nú með því að færa viðskipti
sín til annarra banka.
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
TAKAST mun að vinna bug á fjár-
málakreppunni á næstu 18 mánuð-
um þótt hún sé afar erfið viðureign-
ar, segir í lokayfirlýsingu leiðtoga 21
aðildarríkis APEC, efnahagssam-
taka Asíu- og Kyrrahafsríkja, sem
luku tveggja daga fundi sínum í Perú
í gær. „Við munum bregðast hratt og
af festu við væntanlegu samdráttar-
skeiði,“ segja leiðtogarnir.
Eining var um að berjast gegn því
að einstök ríki beittu innflutnings-
hömlum og öðrum verndaraðgerðum
til að verja eigið atvinnulíf fyrir sam-
keppni á heimsmarkaði. Ríki APEC
heita því líka að leggja sig fram um
að leysa þráteflið í Doha-viðræðun-
um um aukið viðskiptafrelsi.
Áherslan á viðskiptafrelsi þykir
nokkur sigur fyrir George W. Bush
Bandaríkjaforseta sem hefur varað
mjög við því að einstök ríki noti inn-
flutningshömlur til að tryggja við-
gang innlendra fyrirtækja og verja
störf. Bendir hann á að slíkar ein-
hliða aðgerðir hafi gert kreppuna
1929 enn verri en ella.
Fulltrúar Mexíkó og Kanada létu í
ljós áhyggjur af því að verðandi for-
seti Bandaríkjanna, Barack Obama,
vildi endurskoða NAFTA, fríversl-
unarsamning N-Ameríkuríkja.
Benda Mexíkóar m.a. á að verði
þrengt að þeim með beinum og
óbeinum innflutningshömlum muni
það merkja að enn fleiri landar
þeirra reyni að komast með ólögleg-
um hætti til Bandaríkjanna.
Bandarísku bílarisarnir, GM,
Ford og Chrysler, reyna nú ákaft að
fá stjórnina í Washington til að
styðja innlend bílafyrirtæki með fé
og segja að ella blasi við gjaldþrot og
atvinnuleysi. Obama hefur heitið
þeim stuðningi en hann naut mikils
stuðnings stéttarfélaga í bílaiðnaði
Michigan í forsetakosningunum.
Leiðtogar
APEC vara við
verndarstefnu
Segja kreppuna vara næstu 18 mánuði
Í HNOTSKURN
»Margir segja að gömlu bíla-risarnir vestra beri sig ekki
vegna þess að þeir séu ofmann-
aðir og framleiði bíla sem fólk
vilji ekki. Samningar við verka-
lýðsfélögin tryggi einnig þeim
sem missa vinnuna svo há eft-
irlaun að fyrirtækin standi alls
ekki undir þeim.
»Erlend bílafyrirtæki í land-inu eru flest rekin með
hagnaði en þau hafa ekki sam-
ið við stéttarfélögin á þessum
nótum.
EVRÓPUSAMBANDIÐ hyggst að
sögn Jyllandsposten leyfa notkun
umbúða úr háþróuðum efnum sem
hægt er að láta ilma af lokkandi
kjöti eða öðrum mat.
Bannað verður að blekkja neyt-
andann, láta t.d. umbúðir um
skemmda ávexti ilma eins og
ferska. En reynslan í löndum þar
sem umbúðirnar eru nú notaðar
bendir til þess að fólk sé enn tor-
tryggið enda umbúðirnar dýrari.
kjon@mbl.is
Morgunblaðið/Sverrir
Hráskinka Bráðum ilmandi plast?
Umbúðir
sem ilma
BRESKRI hjálparstofnun, Merlin,
tókst í gær að flytja lyf og önnur
neyðargögn til um 40.000 manns
sem hafa verið án aðstoðar í Aust-
ur-Kóngó í 10 daga.
Fólkið lokaðist inni á svæði sínu
þegar uppreisnarmenn undir for-
ystu Laurents Nkunda tóku svæðið.
Um 250.000 manns hafa flúið heim-
ili sín síðan í ágúst vegna bardaga
liðs Nkunda og stjórnarhersins.
kjon@mbl.is
Nauðstaddir
fá loks lyf