Skinfaxi - 01.04.1961, Blaðsíða 4

rökviss svo að af bar. Enn man ég eftir
setningum úr samtölum hans við sína
jafnaldra um ljóð og skáldgáfu Þorsteins
Erlingssonar, og þykist ég ekki hafa heyrt
snilldarmenn tala með meiri skarpskyggni
um þetta merkilega ljóðskáld. Ekki voru
bókmenntir meginviðfangsefni við liinn
kalda poll á Laugum. 1 gangnamanna-
tjaldi því, sem við höfðum til afnota við
sundnámið, voru kveðin kvæði og tekizt
á, þegar hríðarél gengu yfir dalinn, þó
að komið væri langt fram á vor. Sigfús
sundkennari notaði tímann vel. Hann var
afbragðssundmaður og prýðilega fallinn
til mannaforustu. Allir urðu piltarnir
syndir með nokkrum hætti, en mjög var
þroskinn misjafn. Frá þessu fátæklega
námskeiði hefur sundalda borizt víða um
landið. Höfðu lærisveinar úr þessum skóla
áhrif með mismunandi hætti. Þar vorum
við Björn Jakobsson, jafnaldrar og skóla-
bræður, tveim sinnum síðar á ævinni.
Hann gerðist vaskur leiðtogi í fylkingu
sinna samferðamanna um sundmennt þjóð-
arinnar. Hann hefur alið upp yfir 200
sundkennara. Mér þótti Laugapollurinn
kaldur og tjaldið óþétt. Lagði ég upp úr
þessu trúnað á jarðhitann og tókst með
ýmsu móti að fá peninga til að hagnýta
á mörgum stöðum þennan furðulega nátt-
úrukraft. Sextíu strákar að sundnámi við
lítinn stöðupoll í sveit voru vissulega tákn
tímanna um síðustu aldamót. Þúsundir
ungra karla og kvenna þráðu aukinn
þroska, líkamlegan og andlegan. Þessi
æska og vinir hennar í sveit eldri manna
var fús að fórna fé og vinnuorku til að
ná erfiðu takmarki. Það var gaman að
vinna með þessu fólki fyrir aldamóta-
hugsjónir eins og þær komu fram í verki
á þessum tíma. Kynslóðin heimtaði mik-
ið: Meira frelsi. Meiri menningu. Vél-
tækni á sjó og landi. Betri hús. Betri sam-
göngur. Meiri list. Fullkomnari íþróttir.
Verkefnin voru fjölbreytt eins og óskir
þróttmikiila, skapandi einstaklinga. Ég
lagði stund á að auka trú þjóðarinnar á
gildi og þýðingu jarðhitans. Hvarvetna
komu óteljandi áhugamenn til fylgis og
forgöngu. Laugarnar hjá Reykjavík áttu
að hita sundhöll, íþróttahöll, háskóla og
landspítala. Eftir 12 ára umsvif fæddist
sundhöllin, þó að margir væru tregir til
að taka því trúboði. Æskumenn höfuðstað-
arins buðu 800 dagsverk til að fá sjó úr
Skerjafirði í Sundhöllina. Ekki varð úr
þvi. En sundhöllin eignaðist margar dæt-
ur fagrar og goðum líkar. Þær voru reist-
ar við héraðs- og kvennaskóla.
Þá voru gerðar sundlaugar á köldum
stöðum við rafhita, kol eða olíu. Á einum
áratug var sundkunnátta almennings á Is-
landi komin óraleið fram úr því sem
þekktist bezt með hinum gagnmenntuðu,
norrænu frændum. Þetta risaspor varð ekki
stigið nema af samhentri vaskleikaþjóð,
sem stefndi hátt að drengilegum aflraun-
um handa og hugar.
Kalda tjörnin á Laugum er nú breytt á
glæsilegan hátt. Æska Þingeyinga hefur
reist þar miklar og traustar hallir, sem
eldast með öldum. Á Laugum er mikil
önn alla daga ársins. Þar á heilt hérað
fullkomið félagsheimili og skóla. Þar
koma stór börn og ungmenni til sundnáms.
Þar stunda piltar og stúlkur bóklegt og
verklegt ná.m á vordögum hverrar kyn-
slóðar. Þar halda bændur og húsfreyjur
sýslunnar málþing sín. Þar eiga sýslubú-
ar í tugatali veggmyndir eftir mikla lista-
4
$ K I N F A X I