Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1942, Side 3
Engu er sáð í andans flög,
ekki á dáðin hreysi.
Þeir semja bráðabirgðalög
byggð í ráðaleysi.
Þeir glíma við flótta fólksins frá framleiðslu-
tækjunum, og sjá helzt þau brögð við hinn
vinnandi lýð, að varna honum sem mest að
komast í hina arðbæru „ástandsvinnu", enda
þótt hún sé raunhæf viðleitni til landvarna,
fyrir ásælni annarra þjóða, til þess að
„vernda“ okkur.
„Þeir glíma við að halda niður kaupkröf-
um þeirra, sem selja vinnu sína, en ráða þó
enga bót á sívaxandi dýrtíð.
Þeir fárast út af því, þó að farmennirnir,
sem flytja „skranið“, sem selt er svo hér heima
fyrir þúsundfaldan gróða, fari fram á launa-
hækkun fyrir raunverulega að leggja líf sitt
í sívaxandi hættur alla daga ferðarinnar milli
Ameríku og íslands.
Þeir fárast yfir peningaflóði almennings, er
allt ætli að gera vitlaust, í stað þess að fyrir-
skipa skyldusparnað.
Og fáránlegasta glíman er við, að koma
stríðsgróða sjávarútvegsins fyrir kattarnef. Á
öðrum stað hér í blaðinu er yfirlit yfir aldur
íslenzka fiskiflotans, og eru það óbjörgulegar
staðreyndir, sem þar koma í ljós. Megnið af
skipunum er orðið svo gamalt að nálgast háð-
ung, að hugsa til þess. og þó segja tölurnar,
ekki allan sannleikann, því að hann kemur
bezt í ljós gagnvart þeim, sem eiga að greiða
sívaxandi viðhaldskostnað þeirra, og beiskast
niður á þeim, sem eiga þessa hrörnandi hjalla
fyrir annað heimili sitt, sjómönnunum, sem
á þeim eru. Myndi það ekki þykja heldur lítill
fengur í landi, að ala aldur sinn í 20—70 ára
gömlum húsum, sem lítilfjörlegum og eng-
um endurbótum yrði komið við á, nema öðru
hvoru að dytta svo að þeim að vindur og regn
næddi ekki í gegnum þau.
Þó að raunverulega ekkert sambærilegt sé
við það að vera á 20—70 ára gömlu skipi úti
á sjó, hvar sem vera skal og hvernig sem viðr-
ar.
Sjómenn og sjávarútvegsmenn, virðið í al-
vöru fyrir ykkur þessar tölur og staðreyndir,
og látið ekki fleka ykkur með fögrum fyrir-
heitum um nýbyggingarsjóði, sem í raun og
veru eru ekkert nema nafnið tómt.
Það hefir lengi þótt við brenna, að afrakst-
ur sjávarútvegsins rynni gegnum ríkissjóðinn,
í stærri straum til hagsbótar landbúnaðarmál-
um en sjávarútvegsmálum. Ég get ekki stillt
VÍKINGUR
mig um að taka nokkur dæmi úr fjárlögunurri
1942, sem fullkomlega sanna slíkt
Búnaðarfélag Islands og Fiskifélag Islands
eru hliðstæðar stofnanir og heilbrigðar stofn-
anir, annað fyrir landbúnaðinn, hitt fyrir sjáv-
arútveginn.
Á fjárlögunum 1942 segir svo:
Til Búnaðarfélags Islands, enda samþ. land-
búnaðarráðherra fjárhagsáætlun félagsins 300,-
000 kr.
Til fiskifélagsins. (Þar af til mótornám-
skeiða skv. lögum nr. 71, 1936 kr. 4.000), enda
samþ. atvinnumálaráðuneytið fjárhagsáætlun
fiskiþingsins og félagið sjái um á sinn kostnað
útgáfu fiskimanna almanaks), 115.000 kr.
Á liðnum til verklegra framkvæmda, eru eft-
irfarandi upphæðir veittar, sundurliðaðar í
ýmsum greiðslum:
Til landbúnaðarmála......... 3.802.000 kr.
Til fiskimála ................ 354.000 —
Á liðnum til kennslumála er veitt:
Til bændakenslu ............ 98.276.00 kr.
Til sjómannafræðslu ........ 88.250.00 —
I sama lið segir ennfremur:
Til kennslu í sauðfjárrækt og
sauðfjárhirðingu, á sauðfjár-
ræktarbúinu að Hriflu......... 3000.00 kr.
Til sjóvinnunámskeiðs ........ 2000,00 —
I frumvarpi til fjárlaga fyrir árið 1943 seg-
ir m. a. (með fyrgreindum forsendum).
Til Búnaðarfélags Islands..... 360,000 kr.
Til Fiskifélags íslands....... 160.000 —
Ofangreindur samanburður er ekki gerður
landbúnaðinum til hnjóðs, heldur aðeins til þess
að benda á þann ójafnaðarauka, sem nú ríkir
milli þessara tveggja meginstoða þjóðfélagsins,
og er þetta þó aðeins lítið brot af honum.
Enginn skyldi ætla, að fjárstyrkur sá, sem
Fiskifélagi íslands er veittur, sé bundinn
við fyrrgreindar tölur, af því að starfsemi þess
sé ekki meiri en það, að þurfi ekki meira til
hennar. I ársskýrslu þess nýútkominni segir
meðal annars:
„Fiskifélag Islands hefir um langt skeið
haldið námskeið í mótorfræði og hefir annast
að nær öllu leyti menntun vélstjóra á vélbáta-
flotanum og fjölmargra annara. Á síðasta ári
varð að neita beiðni um mótornámskeið, vegna
fjárskorts. Og þó var svo ástatt um alla Vest-
firði, þegar beiðnin um námskeiðið kom fram,
að ómögulegt var að fá þar lærða menn til vél-
3