Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1942, Síða 8

meira í þær en það, sem brætt er jafnóðum.
Því þvældari sem síldin verður, því verr geng-
ur að bræða hana. En síldarskipin halda áfram
að streyma í höfn með síldina jafnt og þétt.
Eftir því sem síldarskipin eru minni, því
meira eru þau hlaðin. Það er látið á þau svo
lengi sem nokkuð tollir. Oft er lítil forsjá í
hleðslunni. Flýtur meðan ekki sekkur. Þegar
þau skipin, sem mest eru hlaðin, eru komin á
ferð, eru skipin eins og fjöl á sjónum, og á-
lengdar sýnist ekkert standa upp úr nema hnífl-
arnir og stýrishúsið. Meðan þénusta manna er
Ár eftir ár endurtekur sig sú saga, að veiðiílotinn
vcrður að bíða eftir afgreiðslu, dögum saman, og
helst þegar uppgripaafli er. Á meðan synda hundruð
þúsunda króna verðmæti burt.
svona háð hleðslunni, mun erfitt að fá menn
ofan af því að ofhlaða skip sín. Þótt sam-
ábyrgðin láti þetta afskiptalaust, er þó sjálf-
sagt að gera allar ráðstafanir til að fyrra tjóni,
svo sem með fljótvirkum úthleðslu portum, og
vel skölkuðum lúkum. Öryggi áhafnarinnar á
að vera hægt að tryggja með öryggisútbúnaði
henni til handa. Það er þó langt frá því að þetta
sé gert, og eftirlit af hálfu yfirvaldanna er ekk-
ert. Sennilega heldur engin fyrirmæli til um
það.
Jafnvel, þegar þessi hlöðnu skip eru komin í
höfn, og lögt upp við bryggjur, þá vatnar yfir
þilfar þeirra um miðjuna, stundum langt upp
á borðstokkinn.
Þannig safnast skipin saman við bræðslurn-
ar, þangað til þau mynda margfaldar raðir af
drekkhlöðnum skipum, sem bíða eftir löndun.
Örakaðir og þreyttir sjómennirnir kasta sér til
svefns. Þeir eru þó furðu fljótt aftur á ferli,
og þá byrja þeir að hópast saman og skiptast
á skoðunum. Þeir eru ólmir eftir að halda veið-
inni áfram. Allar tafir eru eitur í þeirra bein-
um. Hver smávægileg stöðvun á vélum og stanz
á móttöku síldar verður í þeirra augum ægileg
mistök og slóðaskapur. Gamlar sögusagnir um
ágalla og fyrirhyggjuleysi eru hlífðarlaust
dregnar fram í dagsljósið, ráðandi menn eru
dæmdir og léttvægir fundnir. Mjög er þetta
misjafnt eftir því hvar það er, og eru aðfinnsl-
urnar sitt af hvoru tagi, og af ýmsum toga
spunnar. Skoðanafrelsið á þessum þingum er
ekki minna en í „Parlamentinu".
Menn öfundast út í einkaverksmiðjurnar á
Djúpavík og Hjalteyri. Þar þykir flest betur í
pottinn búið, og ákveðnari fyrirgreiðsla. Menn
geta samt ekki stillt sig um að tala um, luxus-
líf á forstjórunum og flottar „villur“, sem þeir
hafi reist sér. Þessi öfundarvottur snýst svo
upp í hreikni, hjá sömu mönnum, þegar þeir
lýsa þessum stöðum fyrir ókunnugum.
Annai's er óþarfi að vera að amast við snyrti-
legum húsakynnum kringum verksmiðjurnar,
húsin þurfa ekki að vera mikið dýrari, þótt
þau séu snotur. Hvergi er meiri þörf að hafa
eitthvað til afþreyingar, en einmitt í nánd við
síldarverksmiðjurnar. Augun heimta líka alltaf
sitt. — Þeim peningum er áreiðanlega vel varið,
sem ganga í það að gera verksmiðjurnar og um-
hverfi þeirra betur úr garði.
Þá má heldur ekki gleyma sjómönnunum eða
öðrum starfsmönnum verksmiðjanna. Verk-
smiðjurnar ættu helzt að vera byggðar á nægi-
legu landrými og umhverfi þeirra skipulagt
með einhverjum menningarbrag. f nánd við
þær þyrfti ekki einungis að vera nægilegt rými
fyrir hús handa starfsfólkinu, heldur og líka
þokkalegur gildaskáli fyrir sjómennina í bið-
um og landlegum. Einnig ættu þar að vera
leikvellir, þar sem sjómennirnir gætu farið í
boltaleiki og skemmt sér á annan hátt. Sjó-
mennirnir ættu sjálfir að beita sér fyrir því,
að fá úthlutað þannig leikvöllum, og hjálpast
til að gera þá vel úr garði. Oft þarf ekki nema
einn eða tvo áhugasama menn til að taka að sér
forustuna á hverjum stað og hvetja hina til
framkvæmda.
Á Siglufirði er landrými af skornum
skammti, en aftur meira til að glepja hugann.
Plássið er hvorki hagnýtt eða skipulagt eins
og skyldi. Þarna situr öll hin ábyrga stjórn
rikisverksmiðjanna, og þangað geta menn snú-
ið sér með allar vammir og skammir. Því mið-
ur ber þó meira á því að menn séu að muldra
í barm sinn eða hreyta ónotum, heldur en að
koma áhugamálum sínum og aðfinnslum á
framfæri með skynsamlegum fortölum. Það er
erfitt að gera svo öllum líki, og aðstaðan við
ríkisverksmiðjurnar er erfiðari en annars stað-
ar. — Fyrst og fremst vegna skipamergðar-
innar, sem þar leggur upp, og vegna þess að
VÍKINGUR
8