Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1949, Qupperneq 49

,,Húsið“, stundi bóndasonurinn eftir að hafa
starað góða stund ringlaður á Hákon. „En því
spyrðu að því?“
,Það gefur heilmiklar upplýsingar um þann,
sem ég tala við. Þar sem ungmennafélagshús er,
þar er líka brennivín, kvenfólk, svínarí. Hef-
urðu fengið lekanda?“
„0, sei, sei. — Nei, það þekkist ekki í mimii
sveit“.
„Lekandi og mennig eru tveir óaðskiljanlegir
hlutir. Þeim mun meiri lekandi, því meiri menn-
ing, eins og til dæmis í París“.
Bóndasonurinn brosti út í annað munnvikið
og potaði með tánum í mottuna.
Hákon herti sóknina.
„Fer kannski allt fram með kurt og pí í þinni
sveit?“
„Já, svona til þess að gera“.
„Er þetta stórt hús, þetta ungmennafélags-
hús?“
„Já, frekar, en það er auðvitað engin æsku-
lýðshöll, eins og á að fara að byggja í höfuð-
staðnum".
„íslenzk æska þarf ekki æskulýðshöll, hún
þarf tukthús". Hákon gamli skaut fram hökunni
og hvessti augun á sveitamanninn. „Jæja“, hélt
hann svo áfram. „Svona myndarlegur maður
eins og þú, kemst tæplega hjá skoti frá vífum
Englands“.
„Maður passar sig nú“, sagði bóndasonur, og
bætir svo við fjálgur á svip: „En gaman verður
það nú að koma út og sjá fjarlæga staði. Það er
verst hvað maður er illa að sér í enskunni.
Hákon lét sér fátt um finnast. „Fjarlæga
staði“, sagði hann háðslega. „Þeir hafa nú sumir
ekki séð meira af Englandi en innréttingu á
tveimur til þremur knæpum, karl minn, og þyk-
ir ekki tiltökumál. Annars er velkomið að vera
þér hjálplegur þegar út kemur, til dæmis, hvað
snertir notkun sprútts í öðrum tilgangi en að
verða fullur af því, og nokkra aðra mótleiki við
hættum evrópskra hafnarborga“. Hákon glotti.
„Fyrir ungan mann, eins og þig, með heilbrigt
tilfinningalíf, ættu 6 til 7 orð að nægja: short
time, how much, yes og no. ásamt nokkru fingra-
máli“.
Bóndasonurinn skildi hvorki upp né niður,
en sagði eftir stundarumhugsun: „Ég er svo
mikill hvítvoðungur, en ég hef miklar áhyggjur
út af öllu, sem ég þarf að verzla“.
Hákon rauk upp. „Verzla? Til hvers?“
„Til hvers?“
„Já, til hvers, geturðu ekki verzlað í þínu eig-
in landi, eða ertu kannski svo ósvífinn að verá
að gefa mér í skyn, að eftir 20 daga útivist á
lekadollu upp á hænsnafóður á 75 aura kílóið,
sjáir þú ekkert girnilegra við eina borg en búð-
arglugga með skrani. Verzla! Djöfullinn! Ég
er yfir mig hissa!“ Og hinn alvani sjómaður
frussaði með nefið ofan í tóbaksboxið, svo megn-
ið af innihaldinu fór til spillis og höndin skalf,
enda var hann ekki meira en svo búinn að ná
sér eftir síðustu inniveru, og mátti þá að öllum
jafnaði ekki við miklu.
Sveitamaðurinn leitaði til dyranna, en Hákon
hljóp til og stöðvaði hann. Honum hafði skyndi-
lega dottið í hug vinur sinn, Oddur, niðri í vél-
arrúmi.
„Ég skal vera þér hjálplegur þegar út kemur“,
sagði Hákon í flýti. „Og gerðu mér svo smá-
greiða áður en þú ferð“.
Bóndasonur fellst á það. „Hvað er það?“
„Smáræði! Skrepptu fyrir mig ofan í vélarúm
og segðu vélstjóranum, að þú eigir að sækja
kjölsvínið, mig sé farið að lengja eftir því“.
Hann bætti við afsakandi: „Maður þarf helzt
að vera hreinn um hendurnar í þessu fínmekk-
aníi þarna aftur á“. Hákon hafði vit á að stinga
höndunum í vasana.
Að vörmu spori kom sendimaður aftur, tóm-
hentur eins og gefur að skilja, en með dökkan
í-oða í vöngunum og greinilega mikið niðri fyrir.
„Nú?“ sagði Hákon.
„Nú“, sagði bóndasonur reiðilega. „Vélstjór-
inn hló eins og fáviti, og þegar ég ítrekaði er-
indið hló hann enn meira. Hann er vitlaus“.
Hákon lyfti hendinni róandi: „Allir menn eru
vitlausir, meira að segja jafn vitlausir; hins-
vegar eru menn misjafnlega óþægilegir sem slík-
ir, eins og Kleppur er gott dæmi um. Gestirnir
þar eru aðeins þau prósent geðveikiiðkenda sem
leiðst hafa til innlifunnar á sjaldgæf og óprakt-
ísk svið mannlegrar hugsunar og athafna".
Sveitamaðurinn leit á Hákon, gersamlega
sneyddur öllum áhrifum þessarar síðustu bombu
hans, og sagði með þunga: „Þú ert ekki góður
maður“.
Hákon gapti. Góða stund stóð hann orðlaus
yfir þessari furðulegu athugasemd hásetans, en
fékk svo málið í þeim mun ríkara mæli, og brá
fyrir sig káetu-heimspeki loftskeytamannsins:
,Svo, það skiptir held ég litlu máli. Góður
maður og vondur maður eru báðir sömu leppa-
lúðarnir, því báðir þjóna einungis lund sinni,
áskapaðri eða aðfenginni eins og gerist, og hafa
báðir af nautn hvor á sinn hátt. Sá vondi á
V í K I N □ U R
331