Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1965, Síða 30

Hvernig verður tómstundum sjómannsins
bezt varið í landlegum?
Eftir Ingólf Stefánsson
Hvað er hægt að gera til þess
að stytta sjómönnum stundir, er
þeir liggja í höfn fjarri heimil-
um sínum. Á síðasta ári varð
reynslan sú, að síldveiðarnar
stóðu yfir frá því fyrripart júní
til áramóta. Allt útlit er fyrir,
að þannig verði veiðin stunduð
á næstu árum. Á síðasta sumri
voru helztu löndunarhafnirnar á
fjörðunum austanlands og svo
mun verða fyrst um sinn. Af
þessum sökum er óhjákvæmilegt
að saman safnist fjöldi skipa
þegar illviðriskaflar eru, og þyk-
ir þá mörgum manninum lengi
að líða tíminn. Þó skipin séu nú
orðið með góðar og fullkomnar
vistarverur, vilja menn gjarnan
finna fast undir fótum annað
slagið. Á öllum fjörðum austan-
lands eru starfrækt nýleg fé-
lagsheimili, en aðallega mun
rekstur þeirra vera miðaður við
dans og kvikmyndasýningar. —
Sennilega er ekki hægt að reikna
með, að hægt sé að hafa not af
þeim til þeirrar starfsemi er ég
hefi hugsað mér í sambandi við
tómstundir sjómanna. Málefnið
er ekki sér íslenzkt, þetta hafa
Norðmenn verið að gera áætlan-
ir um að undanförnu og hefur
þeim helzt látið sér detta í hug
eftirtalin verkefni: „Námskeið í
viðgerðum á síldarleitartækjum,
miðunartækjum, siglingartækj-
um, nýjungar í veiðitækni, nám-
skeið í hjálp í viðlögum, blást-
ursaðferðin kennd, meðferð á
björgunartækjum, fyrirlestrar
um stöðugleika skipa með skýr-
ingarmyndum.“
Þetta er allt úr daglega lífinu
og kannske menn séu ekki svo
hrifnir að meðtaka það til sjós
og lands. Þá kemur að léttara
efninu. — Fyrir þá yngri væri
nauðsyn að skipuleggja íþróttir
svo sem knattspyrnu, handbolta,
sund, glímu, en þarna þarf til-
sögn hæfra manna. Eins er með
taflkeppnir, bridge og sjálfsagt
eitthvað ótalið í þessum grein-
um. — Eins mætti skipuleggja
gönguferðir um nágrenni stað-
arins undir leiðsögn kunnugra.
Af léttara taginu og andlegu
efni er tilvalið að fá góða upp-
lesara til að flytja og kynna góð-
ar bókmenntir. — Kannske væri
hægt að fá leikarana okkar til
að flytja stutta þætti.
Ótalin er tónlistin. Þyrfti
henni að vera tvískipt, annars
vegar létt tónlist, hins vegar
æðri tónlist. Þessi flutningur
gæti farið fram af segulbandi
eða plötum, en sjálfsagt verður í
framtíðinni hægt að njóta bæði
leiklistar frá Þjóðleikhúsi og
tónlist frá simfóníuhljómsveit-
inni. Eitt er það, sem ég held að
nauðsynlegt sé í sambandi við
skemmtanahald, en það er að
nokkuð meiri sundurgreiningséá
aldursflokkum, en nú á sér stað.
Mér virðist að ef ungt fólk er
að skemmta sér og fær að vera
óáreitt, þá sé því nóg að fá að
dansa eftir þeirri músik, sem
það kýs sér, en á hinu ieitinu
eru fullorðnir menn, sem finnast
þeir ekki geta farið af stað fyrr
en þeir hafa fengið sér einn grá-
an. Mörgum verður helzt fyrir,
þegar um landlegu er að ræða,
að halla sér að flöskunni. — Þó
ekki séu útsölur Á.V.R. á höfn-
unum, er sjaldnast hörgull á á-
fengi og virðist manni oft því
meir um áfengi, sem staðurinn
ætti samkvæmt reglugerð að
vera áfengislaus. Útsala áfengis-
ins hefur færst yfir á afgreiðsl-
ur pósthúsanna, og ekki alltaf
skorið við nögl sem pantað hef-
ur verið. Með þessu móti liggja
oft geysilegar birgðir áfengis í
höfnunum, þá skipin koma inn,
verður drykkjuskapur þá oft
hömlulaus. Við það að hvergi
má sitja að drykkju, nema þá
um borð í skipunum, eða á heim-
ilum kunningjanna, verður oft
mikið ónæði. Þá viðgengst hinn
sér-íslenzki siður, að fenginn er
leigubíll, og í honum er verið
meðan birgðir endast og ekki
gefur.
Stundum endar þetta með því
að birgðirnar þrjóta og telja þá
bílstjórarnir margir hverjirekki
eftir sér að útvega viðbótarlögg
— auðvitað fyrir hæfilega þókn-
un. í erlendum höfnum þar sem
ég hef komið, geta menn fengið
keypt áfengi í fingurbjargar
stórum skömmtum. Hér þekkist
ekki svo nánasarleg úthlutun á
áfengi, hér fæst minnst heil-
flaska. Ég hef orðið fyrir því,
þegar ég kom til Islands eftir
VÍKINGUR
64