Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1973, Blaðsíða 24

skipstjórum og stýrimönnum
ásamt tryggingarfélögunum
Sjóvátryggingarfélagi íslands hf.
og Samábyrgð íslands á fiski-
skipum:
„Til Alþingis íslands, Reykja-
vík.
Vegna þess að það hefur komið
fram á yfirstandandi Alþingi
frumvarp til laga, sem fer í þá
átt, að breyta núgildandi lögum,
um rétt til skipstjórnar og stýri-
mennsku á skipum yfir 60 smá-
lestir brúttó, þannig, að í stað 60
smálestir komi 150 smálestir, en
þar sem vitanlegt er, að engin
þörf er á slíkum breytingum, þar
sem margir tugir manna eru nú
atvinnulausir, sem hafa aflað sér
þeirrar menntunar, sem núgild-
andi lög hafa krafist kunnáttu
skipstjóra og stýrimanna á slík-
um skipum, þá sjáum við undir-
ritaðir, sem höfum aflað oss
þeirrar menntunar, eigi annað
fært en að skora á hið háa Al-
þingi að breyta í engu núgildandi
lögum um atvinnu við siglingar,
þar til vöntun er á mönnum með
slíka kunnáttu. í því sambandi
viljum við benda á eftirfarandi:
Einmitt á yfirstandandi Alþingi
hafa heyrst mjög ákveðnar radd-
ir um það, að bæta þyrfti öryggið
á sjónum, með ýmiskonar betri
útbúnaði skipanna, og er slíkt í
alla staði virðingarvert, en hvað
kemur þá til þess, að nokkrir
menn innan hins háa Alþingis,
vilja veikja öryggið með því að
krefjast minni þekkingar af
þeim, sem eiga að hafa stjórnina
á hendi. Öll félög á landi hér
reyna eftir bestu getu að tryggja
með lögum rétt félaga sinna fyrir
ágengni og yfirgangi annarra,
einnig reyna þau að gera meðlimi
sína sem best starfshæfa, til þess
starfs, sem þeim er ætlað. Enn-
fremur er allstaðar í heiminum
verið að gera meiri og víðtækari
kröfur um sem mesta alþýðu-
menntun. Samkvæmt því virðist
það þá fjarri öllu sanni, að ein-
mitt þeir menn, sem trúað er fyrir
mannslífum og skipum, sem
kosta fleiri tugi þúsunda, séu al-
gerlega snauðir af því, sem heitir
almenn menntun. Því þeir menn,
sem hafa löngun til þess að verða
aðnjótandi almennrar menntunar
munu vart veigra sér við því, að
uppfylla kröfur núgildandi laga
um atvinnu við siglingar. 1 öðru
lagi eru miklar líkur til þess, að
skip allt að 150 smálestir brúttó,
sigli stundum með afla sinn á
milli landa, er þá slíkt óverjandi,
að menn, sem ekki hafa notið
meiri þekkingu í siglingarfræði,
en smáskipaprófið útheimtir, fái
leyfi til að sigla skipi milli landa,
því ugglaust munu þeir gera það
í skjóli þessara laga. Einnig er
ekki ólíklegt að í náinni framtíð
verði farið að sækj a veiði á önnur
mið, en við íslandsstrendur, og
mun þá kunnátta sú, er hið al-
menna stýrimannapróf veitir vart
of mikil. Ennfremur ber þess að
gæta, að verði gerð sú breyting
á lögum um atvinnu við siglingar,
sem hér að framan er áminnst,
mun Stýrimannaskólinn, að öllum
líkindum, leggjast niður, sökum
þess að svo fáir þyrftu að sækja
hann, og væri slíkt illa farið, því
margir mundu þó vera á meðal
sjómannastéttar vorrar, sem
vildu ekki vera eftirbátar ná-
grannaþjóða okkar í því að leita
sér þeirrar menntunar, sem flest-
ar menningarþjóðir telja nauð-
synlegt skipstjórum og stýri-
mönnum almennt. Að þessu at-
huguðu sjáum við enga þörf á
því, að veita tilslökun á núgild-
andi lögum um atvinnu við sigl-
ingar. Við, sem höfum notið
þeirrar menntunar, sem Stýri-
mannaskólinn hér veitir til und-
irbúnings starfi okkar á sjónum,
höfum orðið þess varir, að þekk-
ing okkar er síst of mikil, og von-
um við að háttvirt Alþingi sé okk-
ur sammála um það, að því meiri
þekking, því meira öryggi.
Virðingarfyllst.
Reykjavík, 20. nóv. 1934.
Sign.:
(Undirskriftir.)
Þetta plagg hefur sitt sögu-
lega gildi, og hefur ekki verið
birt áður í neinu heimildarriti.
Það hefur einnig tvíþætt gildi, því
margir spáðu því að það færi
beint í bréfakörfuna hjá háttvirt-
um alþingismönnum, ef því yrði
ekki fylgt eftir á annan hátt. Kom
þá upp sú hugmynd að leita til
undirskriftarmanna að þessu
plaggi, um stofnun nýs félags
skipstjóra og stýrimanna. Undir-
tektir voru strax það góðar að
ákveðið var að stofna félagið er
fékk nafnið Skipstjóra og stýri-
mannafélag Reykjavíkur. Fyrsta
árið var kjörinn formaður Egill
Jóhannsson, skipstjóri, en síðar
þar til félagið sameinaðist skip-
stjóra og stýrimannafélaginu Öld-
unni þann 23/5 1944 var Konráð
Gíslason formaður þess.
Það kom á daginn að brýn þörf
var á að fylgjast með þessum mál-
um, þó að mál þetta fengi ekki
afgreiðslu á Alþingi 1934. Undir
skeleggri forystu Konráðs Gísla-
sonar tókst félagið á við mörg mál
er varðaði sjómennsku og sigling-
ar, og ber þar hæst vita- og
hafnamál, öryggismál og Síldar-
verksmiðjur Ríkisins. Þá bar á
góma sinnuleysi skipstjórnar-
manna um sín félagslegu mál, þó
að nógu mörg félagsheiti væru til.
Var þá ákveðið að leita álits allra
starfandi félaga skipstjórnar-
manna á landinu, um stofnun alls-
herjar landssambands fyrir fé-
lögin. Þann 20. október 1935, var
síðan sent út bréf ásamt álits-
gerð í 5 liðum, er tilgreindi til-
gang sambandsins, og má telja
þetta frumdrög að stofnun F.F.-
S.l. er var formlega stofnað 2
árum síðar, eða haustið 1937.
Margvíslegt þras og samninga-
umleitanir urðu svo hlutskipti fé-
lagsins, og mæddi það ekki svo
lítið á Konráði Gíslasyni, sem
alltaf var til í slaginn, enda þótt
það gengi oft út yfir hans eigið
starf. Launin voru engin nema í
sumum tilfellum vanþakklætið
ásamt rukkunum fyrir félags-
gj öldum.
1 stríðsbyrjun var félagið fyrst
til að fá viðurkennda áhættu-
þóknun (hræðslupeninga) á flutn-
ingaskipum og bátum er sigldu
með ísvarinn fisk til Englands.
VlKINGUR
328