Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1982, Blaðsíða 36
Dreymdi um heimskautaferðir
ungur og siglir nú á Suðurskautið
og Grænland til skiptis
Rætt vid Gísla Gudjónsson, skipstjóra
Það er ekki oft sem maður
heyrir Antartíku nefnda en í
landafræðinni lærði maður jú að
heimsálfumar væru sex og ein
þeirra héti þessu skrýtna nafni.
Þessi heimsálfa er enn fjarlæg í
huga enda langt síðan þulið var
upp úr landafræðinni en nýlega leit
inn til okkar maður sem kynnst
hefur hinu fjarlæga Suðurskauts-
landi af eigin raun, meira að segja
heilsað upp á mörgæsir. Maðurinn
heitir Gísli Guðjónsson, Reykvík-
ingur að uppruna. Að eigin sögn
var hann á unglingsárunum í fé-
laginu Pólfarar með öðrum strák-
um, þar sem þeir létu sig dreyma
Gísli Guðjónsson er nú skipstjórí á
dönsku skipi sem siglir til Suðurheim-
skautslandsins. Þegar hann var strákur var
hann í félagi sem hét Pólfarar þar sem
strákamir létu sig dreyma um heim-
skautaferðir. Gísli lét þennan hcrnsku-
draum verða að veruleika.
36
um heimskautaferðir. Hins vegar
er Gísli sá eini sem lét drauminn
verða að veruleika. Draumur Gísla
rættist með þeim hætti að 1967 hóf
hann siglingar sem messagutti hjá
Sambandinu, en síðan varð hann
háseti á Gullfossi og fleiri skipum
Eimskipafélagsins. 1974 útskrif-
aðist hann úr Stýrimannaskól-
anum og fór að sigla með Eimskip
en fór út vorið 1975 og sigldi
hingað og þangað um heiminn þar
til hann réðst til danska skipafé-
lagsins A.E. Sörensen 1976. Fyrst
voru það aðallega Grænlandssigl-
ingar sem hann stundaði en 1979
var hann sendur í afleysingum á
Suðurpólinn sem skipstjóri og
fékk starfið skömmu síðar. Skip
Gísla heitir Nanok S. sem þýðir ís-
bjöm á grænlensku og heldur það
sig á slóðum ísbjamanna á Suður-
pólnum á vetuma en Norðurpóln-
um eða Grænlandi á sumrin.
Tvær ferðir um hásumarið
Til þess að öðlast skipstjóra-
réttindi í Danmörku varð Gísli að
gerast danskur ríkisborgari og það
eru synir hans tveir einnig en kona
Gísla heldur ennþá íslenska ríkis-
borgararéttinum. Þau hjón búa í
litlum bæ rétt við Svendborg á
Suður-Fjóni og voru hér í fríi um
áramótin og fram í janúar en þá
voru tvö og hálft ár síðan þau voru
hér síðast.
— Er ekki ævintýralegt að sigla
á Suðurpólinn?
— Jú, maður kynnist ýmsu.
Það er alls konar fólk sem kemur
með okkur, vísindamenn og jarð-
fræðingar og ég fæ stundum að
fara með þeim í leiðangra á þyrlu
sem við höfum um borð. Þeir
skoða hvem stein sem stendur
upp úr ísnum. Við flytjum vistir,
olíu og mannskap á þrjár rann-
sóknastöðvar sem Ástralíumenn
reka. Rússar eru líka með stöðvar
þarna en þangað sigla rússnesk
skip. Skipið er sérsmíðað fyrir
Grænlandssiglingar, smíðað 1962
og gengur ágætlega í ís en við
höfum lent í því að festast, vorum
t.d. einu sinni fastir í fimm daga
en fengum hjálp frá rússneskum
ísbrjótsem fylgdi okkur gegnum
ísinn. Það er aðeins hægt að sigla
þama um sumar þ.e. frá miðjum
desember fram til 5. mars. Eftir
það kemst enginn til þeirra enda
hafa þeir tveggja ára birgðir hjá
sér ef eitthvað skyldi bregðast. Við
erum einn og hálfan mánuð á sjó
til Ástralíu og komum hvergi við,
siglum aðeins gegnum Súez—
skurðinn. Á þessu tímabili förum
við því bara tvær ferðir.
í blöðum og sjónvarpi í
Ástralíu vegna hrakninga
— Hefur aldrei neitt komið
fyrir hjá ykkur?
— Síðasta haust lentum við í
óveðri og komumst í blöð og
sjónvarp í Ástralíu. Þeir héldu að
við kæmumst ekki af og fannst
þetta mikið afrek. Það þarf ekki
mikið til að hræða þá. Við sáum
ekki neitt vegna náttmyrkurs og
snjókomu og vorum þrjá sólar-
hringa á siglingu. Þetta var þó
nokkuð slæmt veður, vindur um
VÍKINGUR