Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1982, Blaðsíða 41

Eyjólfur Gíslason:
Útilegan 1928
— er nítján bátar náðu ekki höfn
Farið var af stað í þennan róður
kl. 4 að morgni laugardaginn 11.
febrúar. Róðrartímum var þá
hagað með tilliti til þess, að búið
væri að leggja línuna með birtu.
Því ekki voru þá komnar bauju-
luktir í notkun hér, og kæmi það
fyrir, að bátar væru búnir að
leggja línuna, eða legðu ekki allt,
áður en bjart var orðið, varð að
andæfa á færinu, þar til dagsbirt-
an kom. Til þess þurfti venjulega 2
menn á „dekki“ auk formannsins.
Gætti annar maðurinn færisins í
línurúllunni, dró inn og gaf út,
eftir því sem við átti, en hinn bar á
milli til formanns og sagði honum
hvemig færi á. Eftir að farið var
að birta veðurútlit og veðurspár á
símskeytaeyðublöðum í Sölu-
tumsglugganum og sjálfskrifandi
loftvog kom þar einnig, lögðu
formenn oft leið sína þangað til
athugunar á loftvog og veðurspá.
Þegar veðurútlit var ótryggt og
vond veðurspá og menn í vomum,
eins og kallað var og er enn í dag,
urðu þarna oft mestu rabbfundir.
Þegar veðurspáin var vond,
stormur eða hvassviðri, voru
eyðublöðin rauð að lit, til að vekja
meiri athygli, og voru það kölluð
stormskeyti.
Þennan morgun, 11. febrúar,
var ekkert rautt skeyti og engin
illveðurspá, ef ég man rétt SA-
kaldi eða stinningskaldi, eitthvað
á þá leið, og loftvogin strikaði
jafnt og ekkert niður á við. Allir
fóru því óhikað í róður og héldu til
yztu miða, sem þá var sótt á með
línu. En það var suður og vestur af
Skerjum (Súlna- og Geirfugla-
skerjum) og vestur fyrir Eini-
drang.
Burtfararmerkið „Blússið" var
þá gefið frá einum bát, er til þess
var kosinn af bæjarstjórn. Var það
gert með því að bregða upp ljós-
blossa. Var olíublautum tvisti
vafið um goggskaft og kveikt í og
því haldið á lofti stutta stund, síð-
an drepið snögglega með því að
dýfa því í sjó. Hver bátur lá þá við
sína festi á höfninni, þar til blússið
kom, en ekki voru höfð of mörg
vöf af keðjunni á pallstyttunni,
þegar leið að blússtíma og örugg-
ur og handviss maður hafður við
að sleppa. Skjöktbátnum var
haldið þannig, að sem allra fljót-
ast gengi að komast af stað, og
oftast gekk það líka ótrúlega fljótt.
Ávallt var þess gætt að láta
mótorbátinn horfa út á Leiðina,
en þegar vindur var vestan eða
NV-stæður, var oft brasað við að
færa keðjuna aftur á og festa hana
þar, svo að báturinn gæti snúið út
og rétt, þegar „Blússið“ kom. Oft
varð þröng mikil á Leiðinni og yzt
á höfninni, því að allir vildu þá
verða sem fyrstir á miðin, ekki
síður en nú. Ekki var þó mikið um
stór eða alvarleg brot á bátum, þó
það kæmi fyrir, en oft var saman-
stuð, og menn voru með fríholt til
varnar, því að stuðpúðar voru þá
að mestu óþekktir hér í bátum.
Fylgdu þessu stundum hróp og
köll.
Á góðviðrisnóttum mátti þá oft
sjá stóra hópa af fólki vestur á
Skansi og fram á syðri hafnar-
garðshaus, sem ýmist vakti eða
vaknaði til að horfa á, þegar
41
Ekki varmyndavél með um borð f Hansfnu 1928. í staðinn birtum við mynd sem Sigurgeir
í Vestmannaeyjum tók af ungum Eyjamanni við störf sín á línu, hálfri öld seinna.
VÍKINGUR