Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1983, Blaðsíða 41

Endurnýjun fiskiskipa
breytingar i fiskveiðum lslenc)inga
á fyrrnefndum timabilum hafa ekki
átt sér stað vegna nýrrar fiskveiði-
stefnu. Mikil stækkun togaraflot-
ans á siðustu árum veldur hér um
en sú stækkun á rætur sinar að
rekja til þeirrar byggðastefnu sem
ríkt hefur siðan í byrjun áttunda
áratugarins.
Þeirþrirþættirsemtaldireru upp
hér á undan þ.e. fiskistofnar, fisk-
veiðar og skipastóll, mynda eina
órjúfanlega heild, og eina af undir-
stöðum þjóðfélagsins. Breytingar
á einum þætti valda röskun á hin-
um. Vegna þessa samhengis
verður að hafa alla þessa þrjá
þætti samtimis i huga þegar rætt er
summutölum eða með orðum eins
og „gamall", „úreltur" o.s.frv. Að
minu mati er þetta býsna óná-
kvæmt orðalag, þvi hér er veriö að
tala um i sömu andránni allt frá
opnum trillum til togara. Fiski-
skipafloti okkar er samsettur af
mjög ólikum skipagerðum, sem
ætlað er mjög mismunandi hlut-
verk, og þvi er erfitt að setja hann
allan undirsömu mælistikuna.
Þýðing aldurs fer eftir
veiðarfærum
Aldur og rúmlestatala er ekki
einhlitur mælikvaröi á ágæti fiski-
skipa. Aldurinn hefur mismikla
Heimaey VE1, var aflahæst á síöustu vertíð. Hún er 16 ára, smíð-
uð í Þýskalandi 1967, 251 brt. lest. Ekki virðist aldur skipanna
skipta öllu máli, heldur ráða aðrir þættir aflasæld.
um einn þeirra. Umræður um end-
urnýjun fiskiskipaflotans þurfa að
taka tillit til þessa samhengis.
Fráopnumtrillumtil
togara
Þegar fjallaö er um fiskiskipa-
stólinn, er honum gjarnan lýst i
heild sinni með meðaltals- og
þýöingu, með tilliti til hvaða veiðar
eru stundaðar. Togveiðar, sér-
staklega togara, gera meiri „kröf-
ur“ til ástands og búnaðr skipa
heldur en linu- og netaveiðar. Tog-
veiðar reyna meira á skipin og slita
þeim fyrr út, enda eru togarar taldir
þurfa talsvert meira viðhald en bát-
ar. Neta- og linuveiðar reyna
minna á skipin, enda eru veiðar-
færin léttari og viöráðanlegri. Slik
veiðarfæri nefnast staöbundin
veiðarfæri, þvi ekki þarf aö „hreyfa
þau“ svo þau fiski. Þessu er öfugt
farið með botnvörpuna, þvi hana
þarf að draga eftir botninum auk
þess sem hún er þung og erfið i
meðförum. Þessi mismunandi
þýðing aldurs skipa eftir þvi hvaða
veiðarfæri eru notuð.kemuríljósef
skoðaður er meðalaldur 6 afla-
hæstu neta-, línu- og togbáta og
togara á siðustu vetrarvertið.
Tafla II. Meðalaldur 6 aflahæstu
skipa á vetrarvertíð 1983 eftir veið-
arfærum.
1. Netabátar 15,8 ár
2. Linubátar 19,7 ár
3. Togbátar 9,1 ár
4. Togarar 5,5 ár
5. Meöalaldur
allrabáta 18,0 ár
6. Meðalaldur
allratogara 9,3 ár
Það er rétt að taka það fram til
skýringar, að allur þessi veiði-
skapur á sér margra áratuga hefð
áíslandi.
38% flotans veiddi
rúmlega 70%
botnfiskaflans
Árið 1982 veiddu islendingar um
690.000 tonn af botnlæguni fiski
hér við land, en heildarafli lands-
manna var 788.000 tonn. Þessi
botnfiskafli skiptist á 837 fiski-
skip. En hvernig er sú skipting og
hvað segir hún okkur um fiski-
skipaflotann? Eftirfarandi tafla
lýsir samsetningu flotans að
nokkru.
Taf la III. Fiskiskipaftotinn 1982
1. Allurfiskiskipa-
, flotinnvar 837 skip
2. Bátarvoru 735 skip
3. Togararvoru 102 skip
4. Bátar, 26—39 m
langirvoru 160 skip
5. Bátar,yfir39m
langirvoru 60skip
T ogarar og bátar, 26 m og lengri,
voru þvi 322 skip eða 38% flotans
aö tölu til. Þessi floti veiddi rúmlega
Þegar fjallað er um
fiskiskipastólinn, er
honum gjarnan lýst í
heild sinni með meðal-
tals- og summutölum
eða með orðum eins og
„gamall", „úreltur“
o.s.frv. Að minu mati er
þetta býsna ónákvæmt
orðalag...