Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1983, Síða 51

Blóðgun og slæging bolfisks
— í tilefni fræðslumyndar Sjávarútvegsráðuneytisins
Höfundur greinarinnar, Ásgeir Matthíasson, er 29 ára gamall, vél-
stjóri og tæknifræöingur aö mennt. Hann hefur unnið á tæknideild
R.F. sl. tvö ár, m.a. viö hönnun flutnigskerfis í fiskilestarog vinnslubún-
aöarumborö.
í kjölfar myndarinnar
„Fagur fiskur í sjó“, sem
Sjávarútvegsráðuneytið
lét gera, til kynningar og
fræðslu um meðhöndlun
sjávarafla, hefur spunnist
nokkur umræða i fjölmiðl-
um um blóðgun og slæg-
ingu bolfisks.
Rannsóknastofnun
fiskiðnaðarins hefur, á
undanförnum árum staö-
ið fyrir rannsóknum á
meðhöndlun bolfisks um
borð í fiskiskipum. Hafa í
þvi skyni verið farnir
róðrar með mismunandi
fiskiskipum, til þess að
framkvæma tilraunir og
taka sýni við sem eðlileg-
astaraðstæður.
Markmið rannsókna
þessara er, að fá úr því
skorið með hvaða hætti
meðhöndla eigi fiskinn til
þess að sem bestu
hráefni sé skilað i vinnslu
í landi, þar á meðal
hvernig haga eigi blóðg-
un og slægingu. Þó að
rannsóknum sé ekki lok-
ið i heild, eru komnar nið-
urstöður sem sýna ótví-
rætt hvernig standa skuli
að meðhöndluninni i
megindráttum. En áður
en nánar verður farið út í
meðhöndlun aflans, ætla
ég aðeins að fjalla um
vinnuaðstöðu um borð i
fiskiskipum.
Vinnuaðstaða
um boró í fiski-
skipum
Eins og allir vita, er
vinnuaðstaða til með-
höndlunar fisks, ærið
misjöfn um borð, svo ekki
sé meira sagt. Víða t.d.
um borð i mörgum nýj-
ustu togurunum, hefur
verið reynt að leiða hug-
ann að þessu atriði, við
smíði þeirra, en annars
staðar virðist lítið sem
ekkert hafa verið hugað
að þessum hlutum.
Þrátt fyrir mjög hraða
þróun i búnaði skipa,
sem miðar aðallega að þvi
að auka afkastagetu
þeirra við veiðar, hefur
gæðum fiskafla sem bor-
ist hefur á land á undan-
förnum árum, farið hrak-
andi. Auðvitað eru fleiri
þættir sem hafa áhrif á
gæði aflans s.s. togtími
og lengd hverrar veiði-
ferðar, og stundum hafa
þessir þættir afgerandi
áhrif. En samt má ekki
líta fram hjá mikilvægi
góðrar vinnuaðstöðu.
Það þættu sjálfsagt ekki
góð vinnuþrögð, í
vinnslustöðvum í landi að
þurfa að beygja sig niður
eftir fisknum, halda hon-
um síðan með annarri
hendi á_meðan gert er að
honum, og henda honum
því næst upp fyrir sig í
þvottabúnaðinn eða á
dekkiðaftur, til að endur-
taka þetta síðan, ef
blóðgaö er og slægt í sitt
hvoru lagi. Þá er öll með-
höndlun fisksins i lestinni
ótalin. Auk þess hvað
þessi vinna er mikið álag
á mennina, er þetta
ákaflega varasöm með-
höndlun á fiskinum.
Hættan á skemmdum er
mjög mikil á þessu stigi
og þær verða ekki aftur
teknar, heldur er liklegar
aö fiskurinn falli i verði.
Notkun færibanda til
þess að flytja fiskinn upp
á aðgerðarborð og síðan
áfram frá aðgeröarborð
og yfir í blóðgunar- eða
þvottakar, er ekki algeng
sjón um borð i skipum, þó
þetta þyki sjálfsagt mál i
landi.Tæknilega séð eru á
þessu fáir eða engir
þröskuldar. En hvað er
það þá?
Niðurstöður
tilraunaR.F.
Hvað niðurstöður úr til-
raunum okkar varðar, þá
Ásgeir
Matthíasson,
tæknifræðingur
... Þaö þættu
sjálfsagt ekki
góö vinnubrögö í
vinnslustöövum í
landi, aö þurfa
aö beygja sig
niöur eftir fiskin-
um, halda honum
síöan meö ann-
arri hendi á meö-
an gert eraö
honum og henda
honum því næst
upp fyrir sig í
þvottabúnaöinn.
Víkingur 51