Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1990, Page 72

Gámur
skrifar
72 VÍKINGUR
„EQ SKIPTI"
-spjallað í
talslöðina
Eitt dæmið um hve hið umdeilda kvótakerfi er
flókið sannaðist nýlega þegar upp komst um
menn sem ganga um og bjóðast til að kaupa trillur
á því verði sem hún kostar sem slík og greiða út í
hönd. Það er eftilvill skiljanlegt að menn standist
ekki slíkt boð, enda hafa menn gengið að þessum
tilboðum. Þeir hafa aftur á móti ekki athugað að
um næstu áramót fær hver trilla í landinu ákveð-
inn aflakvóta. Og trillan sem kostar í dag 2 mill-
jónir króna á trúlega 50 lestir um næstu áramót og
kílóið af kvóta sem seldur er með slíku skipi kost-
ar 125 krónur. Trillan sem fór á 2 milljónir ætti því
að kosta 6 til 7 milljónir. Heildsalinn sem keypti á
dögunum tvær trillur á smánarverði þarf nú senni-
lega að fara í mál, vegna þess að þeir sem seldu
honum trillurnar og vissu ekki af kvótanum hafa
rift sölusamningunum.
Það svar sem fjölmiðlar fengu hjá Hafrann-
sóknastofnun á dögunum þegar spurt var hvað
dveldi grálúðuna var að stofninn hefði verið of-
veiddur í nokkur ár og sennilega værum við að
súpa seiðið af því. Svo kom smá skot af grálúðu
og þá töldu menn hana fundna. Svo hvarf hún
aftur. Sannleikurinn er sá að Hafrannsóknastofn-
un hefur svo lítið látið rannsaka grálúðustofninn
að menn vita næstum ekki neitt um hann. Samt er
grálúðan að verða með dýrmætasta sjávarfangi
okkar. Það hefur komið í Ijós og raunar fengist
viðurkennt hjá Hafrannsóknastofnun að tveir af
nytjastofnunum hafa alltof lítið verið rannsakaðir.
Þetta var viðurkennt í fyrra haust þegar loðnan lét
ekki sjá sig og nú þegar grálúðan kemur ekki.
Hvað næst spyrja menn.
Og meira um „Hafró.“ Eftir togararallið íveturog
aðrar rannsóknir var því lýst yfir að engan þorsk
væri að finna á svæðinu fyrir NorðAusturlandi.
Sjór væri svo kaldur að fiskurinn hefði sennilega
flúið af svæðinu undan kuldanum. Og menn lýstu
yfir miklum áhyggjum. Nú bregður hinsvegar svo
við, að svæðið og þá sérstaklega inná fjörðum er
fullt af fiski og bátar mokveiða á slóðinni.
Eins og alltaf áður gekk mikið á í Alþingishúsinu
þegar verið var að ræða og síðan samþykkja
kvótafrumvarpið á síðustu dögum þingsins. Skúli
Alexandersson, Alþýðubandalagi, lenti í heiftar-
legum deilum við flokksbræður sína á þinginu.
Skúli ásakaði þá fyrir að hafa svikið stefnu flokks-
ins í kvótamálinu. Þegar kom að Eldhúsdagsum-
ræðunum var ákveðið að ráðherrarnir og Margrét
Frímansdóttir, formaður þingflokks töluðu í um-
ræðunum. Þá brá Skúli við og heimtaði að fá að
tala. Það var samþykkt gegn því loforði að hann
skammaði ekki þingflokkinn vegna kvótamálsins.
Því neitaði Skúli enda var það einmitt ætlun hans
að gera það. Þá var ekki tekið í mál að hann yrði
ræðumaður. En eftir að búið var að samþykkja að
Skúli talaði gegn því að skammast ekki, reiddist
Margrét svo að hún strunsaði burt og mætti ekki
til þings á eldhúsdegi.
Og þær urðu fleiri uppákomurnar við kvótaum-
ræðuna. Guðmundur Ágústsson, Borgaraflokki,
lýsti því yfir að hann myndi ekki styðja frumvarpið
í efri deild. Það hefði þýtt að frumvarpiö hefði
verið fellt. Nú voru góð ráð dýr. Eftir að Steingrím-
ur Hermannsson hafði rætt við Guðmund lengi
dags, var orðalagsbreyting, sem engu máli skipti
gerða á einum lið frumvarpsins. Það var hálmstrá
sem Guðmundur gat haldið í þegar hann lýsti því
yfir að eftir orðalagsbreytinguna styddi hann
frumvarpið. Sannleikurinn var sá, að til stóð að
salta hið fræga frumvarp um umhverfismálaráðu-
neyti handa Júlíusi Sólnes. Guðmundur náði að
pína það fram að frumvarpið yrði tekið fyrir og
samþykkt. Það var þó ekki fyrr en allar fjaðrir var
búið að reyta af því, eða eins og einn þingmaður
sagði. „Það er ekkert eftir til að stjórna hjá Júlíusi
nema jeppinn." Og þá varð þessi vísa tií:
Er til vinnu fólinn fer,
fjandi er þjóðin heppin,
því til að stjórna ekkert er
eftir, nema jeppinn.
Margir sjómenn kalla hina nýju sjómannasamn-
inga á Vestfjörðum,,, Kratasamningana.“ Því er
haldið fram að þeir Sigurður Ólafsson og Pétur
Sigurðsson hafi fengið línuna frá Alþýðuflokkn-
um. Þeir áttu að semja, það yrðu fordæmissamn-
ingar til þess að koma í veg fyrir átök á sjómanna-
markaðnum. Hvort sem það er rétt eða ekki, þá
halda margir því fram að Ásmundur Stefánsson,
forseti ASÍ, hafi skipt sér af þessu máli bak við
tjöldin, til þess að bjarga „Núlllausnarsamkomu-
laginu."
Nokkuð hefur verið rætt um þá þróun sem er að
eiga sér stað hjá Eimskipafélaginu að skrá skip
sín undir fána Panama eða Líbýu eða annarra
slíkra ríkja þar sem mannréttindi sjómanna eru
fótum troðin. Á einu slíku skipi Eimskipafélagsins
eru undirmenn allir frá þriðja heims ríkjum og hafa
rúmar 16 þúsund krónur á mánuði í laun. „Óska-
barnið" er farið að haga sér einkennilega og
sennilega hafa frumherjarnir ekki ætlast til svona
vinnubragða.