Sjómannablaðið Víkingur

Volume

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2001, Page 42

Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2001, Page 42
hafa ált eftir um tveggja tíma siglingu þegar allt í einu heyrðist neyðarkall í tal- stöðinni. í ljós kom að þetta var Ágústa frá Vestmannaeyjum og virtist sem við værum sá bátur sem næstur væri og náði Gvendur skipstjóri flótlega talsambandi við skipstjórann á Ágústu. Sagði hann að báturinn lægi á hliðinni og væri við það að sökkva og áhöfnin væri að fara í björgunarbátinn. Síðan slitnaði samband- ið. Svartaþoka var en sjólag ágætt. Okkur hafði tekist að miða út stefnuna en það var gert í miklum flýti og ekki mikið á að treysta svo ratsjáin var það tæki sem við lögðum traust okkar á. Grétar vélstjóri hafði þegar gefið Völundvélinni inn eins og hún þoldi. Gvendur skipstjóri þaut á milli glugganna og ratsjárinnar og skip- aði öllum að standa á útkikki þótt varla sæist fram fyrir stefni. Ég minnist þess að ég heyrði Gvend tauta: „Helvítis óheppni er þetta alltaf á honum Gauja.” En allt 1 einu fengum við smápunkt á rastjár- skerminn um fimm til sex sjómílur fram undan en síðan hvarf hann alveg. Stefnan var sett á punktinn og skömmu síðar fundum við björgunarbátinn með allri skipshöfn innanborðs. Vel gekk að ná mannskapnum um borð að undanskildum einum. Hann var ákaflega feitur og belgmikill og að sama skapi þungur, enda gat hann með engu móti fótað sig í bátnum þar sem allt gaf eftir undan þunga hans og lá hann því hálfósjálfbjarga á botni hans. Ekki var annað til ráða en að fara niður og slá stroffu um hann miðjan og hífa hann um borð. Það hvarflaði að mér þegar hann hékk þarna í stroffunni hve miklu mynd- arlegri hann væri svona grannur um mittið þegar stroffan þrýsti inn vömbinni svo um munaði. Þegar ég kom fram í lúkar þar sem skipbrotsmennirnir voru kom í ljós að ekki var nauðsyniegt að gefa þeim heitt toddý til að hressa þá við. Það höfðu þeir séð um sjálfir. Þeir sögðu að síðast þegar þeir lönduðu á Seyðisfirði hefði ríkið verið opið og þeir því birgt sig vel upp fyrir næstu landlegu. Einhverjum þeirra hafði hugkvæmst að bjarga hluta af þessu áður en báturinn sökk, enda fyrirsjáanleg löng landlega. En þá komum við að hundinum. Vélstjórinn átti hund sent hafði verið með þeim um borð en hann hafði týnst, sennilega farið niður með Á- gústu því að einn þeirra hélt því fram að hann hefði séð hundinn skjótast niður í vélarúm þegar báturinn lagðist á hliðina. Eigandi hundsins, sem þótti mjög vænt um hann, átti erfitt með að sætta sig við þetta og bar það upp á félaga sína að þeir hefðu ekkert gert til að bjarga honum. Úr þessu varð hið mesta rifrildi. Það var einmitt þegar við björguðum hundinum þarna við strendur Tansaníu að mér varð hugsað til hundsins á Ágústu. Við hefð- um kannski átt að grennslast eftir hon- um því vel getur verið að hann hafi lent í sjónum án þes að nokkur sæi það og synt í átt frá skipinu. En of seint er að vera að hugsa þetta núna því að trúlega er hann löngu hættur að synda, enda lið- in tuttugu ár frá því að atburðurinn gerð- ist. Umræðan - Umræðan - Umræðan - Umræðan Léttvægar röksemdir Aftur og aftur er niðurstaðan úr uppbyggingartilraunum Hafró sú að þorskstofninn rís og hnígur án þess að að það sé á augljósan hátt hægt að tengja það við veiðarnar. Margt villir sýn og má þetta helst telja: Náttúruleg dánartala er ekki fasti eins og líkönin gera ráð fyrir heldur breytileg eftir ríkjandi aðstæðum, aldri fiska og samkeppni um fæðu. Unnt er að hafa áhrif á náttúruleg afföll með veiðum því þegar fiskur braggast vegna minnkaðrar samkeppni, þar með aukins fæðuframboðs, aukast lífslíkur hans. Minnkuð sókn eykur hins vegar innbyrðis samkeppni og minnkar fæðuframboð einstakling- anna, nokkuð sem dregur úr lífslíkum. Vaxtarhraði er ekki fasti heldur er hann m.a. háður fæðu og þar með stofnstærð og samkeppni frá öðrum tegundum. Friðunaraðgerðir leiða til þess að samkeppni vex, það dregur úr vexti og viðgangi, náttúruleg afföll aukast og afrakstur stofnsins minnkar. Ekki er lögð nægileg áhersla á að fylg- ast með vaxtarhraða svæðisbundið og stýra veiðiálagi í samræmi við það. Við sjáum gjarnan tölur um vaxtarhraða þorsks sem eru meðaltal fyrir öll mið- in, að vísu skipt í norður- og suður- svæði. Aflamarksstýring ýtir enn undir misnýtingu miðanna, menn leitast við að veiða “besta” fiskinn en svæði þar sem fiskur er lélegri, og þyrfti að hressa upp á með veiðum, eru látin í friði. Hafrannsóknastofnunin hefur ekki bent á þetta atriði og ekki gert at- hugasemdir við líffræðilega annmarka þess að stjórna veiðum með ósvæðis- bundnu aflamarki. Stofnunin hefur haldið fram að stór hrygningarstofn sé nauðsynlegur til að fá góða nýliðun. Þetta hefur leitt til verndunar á fullorðnum hrygningar- fiski sem búinn er að taka út sinn vöxt og hefur litlar lífslíkur. Röksemdir stofnunarinnar um nauðsyn stórs hrygningarstofns eru léttvægar. Unnt er að sýna fram á að í mörgurn fisk- stofnum er öfugt hlutfall milli nýlið- unar og stærðar hrygningarstofnsins. Einnig er rétt að benda á að skortur á ungviði virðist ekki hafa verið vanda- mál alla jafna. Þegar fiskur horast eða fer að stunda sjálfrán er vandamálið fæðuskortur. Jón Kristjdnsson fiskifræðingur á fyrirspurnarþingi sjávarútvegs- ráðuneytisins Aukin óvissa í lok síðustu aldar voru fjölstofna- líkön af vistkerfum hafsins nýtt í fyrsta sinn við fiskveiðiráðgjöf. Kom þá í ljós að mikilvægt gat verið að taka til- lit til samspils stofnanna í hafinu (líf- fræðilegt samspil) og mismunandi á- hrif veiðitækni á afla mismunandi teg- unda (tæknilegt samspil). Við ráðgjöf um nýtingarstefnu fyrir þorks á ís- landsmiðum var tekið tillit til slíkra þátta, en þó var byggt á tiltölulega ein- földum forsendum. Kornið hefur í ljós að talsvert meiri breytileiki er í vist- kerfinu en reiknað var með og talsvert meiri óvissa er til staðar en yfirleitt var gert ráð fyrir. Aðferðir sem virðast við fyrstu sýn vera tölfræðilegar vangavelt- ur hafa mikil áhrif á niðurstöður og nauðsyn ber til að beita slíkum aðferð- um rétt í áframhaldinu. Aukin óvissa leiðir til þess að takmarka þarf aflann frekar en áður var talið. Fjölstofna- og fjölflotaaðferðir hafa þróast mjög mik- ið og eru nú í hraðari þróun en nokkru sinni fyrr. Ýmsar kenningar hafa verið settar fram um að nýtingar- aðferðir sem byggja á hefðbundnum sjónarmiðum gangi ekki því þær taki of stórt hlutfall af stofninum árlega. Varúðarnálgun við sljórn fiskveiða leiðir til þess að takmarka þarf aílann talsvert meira en þegar aðeins var mið- að við einn stofn og ekki tekið tillit til óvissu f samspili stofna. Öll þessi sjónarmið benda til þess að góð nýtingarstefna eigi að miða við að veiða hóílegt hlutfall stofnsins á hverju ári. Slíkt leiðir til meiri stöð- ugleika án þess að aflinn minnki til langs tíma litið. Gunnar Stefánsson áfyrirspurnar- þingi sjávarútvegsráðuneytisins 42 - Sjómannablaðið Víkingur

x

Sjómannablaðið Víkingur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.