Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1961, Side 7

Náttúrufræðingurinn - 1961, Side 7
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 51 rannsókna hans á lögunum í Brimlárhöfða (Stöðinni) norðan á Snæfellsnesi, en hann bætti mjög um þekkingu á þeim lögum og fann þar ekki aðeins sjávarmenjar, heldur einnig plöntuleifar, bæði blaðför og frjó. Síðustu áratugina beindust steingervingarann- sóknir hans einkum að tertíeru surtarbrandsflórunni. Hann dvald- ist í Skotlandi veturinn 1944/45, á vegum British Council, til að kynna sér nýjar rannsóknaraðferðir á þessu sviði, einkum frjógrein- ingu, og beitti hann þeirri aðferð síðar með góðum árangri. Honum tókst smásaman að finna allmargar plöntutegundir í surtarbrands- lögunum, sem áður voru óþekktar hérlendis, og hefur enginn einn maður aukið rneir þekkingu okkar á íslenzku surtarbrandsflórunni síðan Oswald Heer rannsakaði hana fyrir heilli öld. Eru þó allar aðstæður til slíkra rannsókna mjög erfiðar hér á landi, þar eð hér eru engin söfn steingervinga til samanburðar, engir sérfræðingar til að ráðfæra sig við, og tilfinnanlegastur þó skorturinn á vísindatækj- um og vísindaritum. Jóhannes vandaði mjög til ritgerða sinna um surtarbrandsflóruna og myndir þær, sem í þeim birtust, eru sam- bærilegar við það bezta, sem erlendis birtist um hliðstætt efni. Rannsóknir Jóhannesar á surtarbrandsflórunni hnekktu þeirri skoð- un Heers, að surtarbrandurinn íslenzki væri aðallega frá Míócen- tíma og staðfestu þann grun, byggðan á nýrri rannsókn surtarbrands á Bretlandseyjum og Svalbarða, að þessi lög væru aðallega frá Eócen. Ein af síðustu ritgerðum Jóhannesar fjallaði um skeljalög í mó- bergi í Skammadal í Mýrdal, sem hann rannsakaði ásamt Einari H. Einarssyni bónda á Skammadalshóli. Er þetta gagnmerk ritgerð og dregur höf. þá ályktun af rannsóknum sínum, að yngsta hluta liinna eiginlegu Tjörneslaga, Cardium grönlandicum lögin, beri að telja til Kvartertímans, en ekki til Plíócen. í marzlok 1934 hófst eldgos í Grímsvötnum ásamt jökulhlaupi á Skeiðarársandi. Jóliannes Áskelsson var, ásamt Guðmundi Einars- syni, fyrstur á vettvang, meðan gosið var enn í fullum gangi, og fór síðan aðra ferð til Grímsvatna, sama vor, ásamt Niels Nielsen, land- fræðingi frá Kaupmannahöfn. Sumarið eftir fór hann enn tvær ferðir til Grímsvatna, þá fyrri með Dr. Trausta Einarssyni, sem gerði kort af Grímsvötnum og Skeiðarárjökli, þá síðari með Krist- jáni Skagfjörð og Tryggva Magnússyni og gengu þeir frá Hoffelli allt til Kverkfjalla, en þaðan til Grímsvatna og suður í Fljótshverfi,

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.