Náttúrufræðingurinn - 1961, Síða 26

70
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
Eyþór Erlendssoti:
Upphaf lífsins og framvinda
Enn þá er öllum liulið hvenær þau undur gerðust á jörð vorri,
að líf kviknaði og tók að þróast til æ meiri íullkomnunar. En víst
er talið, að í árdaga sköpunarinnar hafi jörðin verið glóandi hnött-
ur, þar sem ekkert líf af neinu tagi gat þrifist. Þá var ekkert fast
berg til, því að allt það efni, sem síðar myndaði jarðskorpuna, var
þá bráðið og í íljótandi ásigkomulagi. Jörðin hefur því verið eitt
ólgandi bergkvikuhaf og ægileg ásýndum.
Hverja áramilljónina eftir aðra sveif þetta glóandi bákn um ei-
lífðartóm rúmsins og missti jafnframt án afláts af hitaforða sínum
út í kaldan geiminn, unz þar koin um síðir, að föst bergskurn tók að
myndast á yfirborðinu. Á þessum tímum var ekkert haf til, því að
allt vatn var þá í gufulíki og myndaði gífurlega þykkan mökk, sem
sveipaðist margfaldlega um alla jörðina. Þann ógnarmökk liafa
geislar sólarinnar með engu móti megnað að rjúfa, svo að koldimm
nótt hefur stöðugt ríkt yfir helauðn jarðar. En vegna hins látlausa
liitataps út í geiminn tók gufumökkurinn loks að þéttast og regn
byrjaði að falla úr efstu lögurn hans. Áður en svo var komið, hafði
myndast föst skorpa um alla jörðina. Hitinn var þó enn ofsalegur
og vatn allt í sjóðandi ásigkomulagi. í fyrstu hefur regnvatnið að
sjálfsögðu gufað upp jafnskjótt og það snart bergið, svo að úr
hefur orðið ein stórkostleg hringrás niðurfalls og uppstreymis. En
samfara minnkandi hita jarðskorpunnar liefur dregið úr uppstreym-
inu smám saman. Jafnframt magnaðist regnið og tók nú að falla
látlaust og æðislega úr hinunr volduga gufuhjúp. Þessi firnamikli
vatnsflaumur, sem ár og síð fossaði yfir nýskapaða jörðina, mynd-
aði hin fyrstu höf. Upphaflega hafa þau verið sjóðandi heit, en
kólnað smám saman í aldanna rás.
Á þessu æviskeiði jarðarinnar liafa að líkindum verið ógurleg
eldgos hvarvetna, því hin þunna bergskurn hefur stöðugt brostið
fyrir átökum eldsins, sem undir ólgaði.
Eftir því sem meira vatn safnaðist saman á yfirborðinu, þynntist