Náttúrufræðingurinn - 1961, Side 48

92
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
Tafla III. Gróðurbeltin við strönd Islands.
Littoral Semi-littoral Sub-littoral
Rauðþörungar 5 30 39
Brúnþörungar 14 31 22
Graenþörungar 33 15 3
Blágrænþörungar 6
Alls 58 76 64
Mest áberandi í efsta beltinu eru þangtegundirnar (Fucaceae),
dvergþangið efst, en síðan klappaþang, skúfþang, bóluþang og kló-
þang, ennfremur grænhimna og purpurahimna. Einkennandi fyrir
miðbeltið eru t. d. sölin, fjörugrösin og sjávarkræðan, en þar er einn-
ig víða mikið af þara (Laminaria). í neðsta beltinu ber mest á þara-
tegundunum og ýmsum rauðþörungum.
Vatnaþörungar
Lífskjörin, sem þörungarnir búa við í sjónum, eru mjög ólík þeim,
sem jurtir lifa við í fersku vatni og á landi. I sjónum gætir tiltölu-
lega lítið árstíða- og veðrabreytinga, og eðlis- og efnabreytingar verða
þar aldrei miklar. Á landi er þetta allt annað. Þar breytast lífskjörin
víðast hvar eftir árstíðum og veðri, og umhverfið sjálft er mjög marg-
víslegt: þurrlendi, votlendi, hraun, sandauðnir, grunnar tjarnir,
djúp vötn, fossandi lækir, snævi þakin fjöll og heitir hverir. Slík er
fjölbreytnin. Og hvert umhverfi hefur sinn sérkennilega gróður, sem
setur svip á landið, mosaþembur, lyngheiðar, starmýrar, grasvellir,
skógar og kornakrar. Allstaðar eru það æðri plöntur, allt frá mosum
og uppeftir, er verða fyrst fyrir augum manns við athugun þessa
gróðurs. Næst vekja eftirtekt nokkrir sveppir og fléttur, en til þess
að finna þörunga þarf oftast að gera að þeim sérstaka leit. Og livar
á að leita? Fljótlegast er að finna þörungana í vatni. Grunnar tjarn-
ir og litlir lækir eru heimkynni þörunga. Þar ganga þeir undir
einu nafni hjá fólki og kallast slí. Slíið er sjáanlegt berum augum,
en það eru ekki allir þörungar. Þörungarnir eru því miklu algeng-
ari og miklu nær okkur en við höldum. Ef við höfum örlítið sýnis-
horn af mold eða af vatni úr einhverjum polli og skoðum það í smá-
sjá, þá getur það tæpast brugðizt, að við finnum þar þörunga. Og