Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1988, Qupperneq 13

Náttúrufræðingurinn - 1988, Qupperneq 13
6. mynd. Hæð mældra fjörumarka og legu jökulgarðs í Breiðdal varpað á plan samhliða stefnu dalsins. Aðfallslínur þriggja aðgreindra sjávarborða og halli línanna endurspegla mismunandi bælingu og ris landsins er fargi jöklanna létti. Distance diagram for three different shorelines and their regression lines. The different gradient of these ancient shorelines reveals the relationship between the isostatic uplift and the load of glaciers on the land. ulgarður (Árni Hjartarson o. fl. 1981). Garðurinn markar mestu út- breiðslu jökuls í Breiðdal þegar sjáv- arborð stóð hæst í lok síðasta jökul- skeiðs. Mesta hæð fjörumarka utan við garðinn er 44 m y.s. Þegar jökull í Breiðdal hörfaði vestur dalinn frá jökulgarðinum hafði sjávarborð lækk- að um 9 m og miðfjörumörkin urðu til. Síðar lækkaði sjávarborð enn frek- ar og varð kyrrstætt um tíma við neðstu fjörumörkin í um 27 m y.s. Inn eftir Suðurdal má á nokkrum stöðum sjá þess merki að hörfun jök- uls vestur dalinn hefur verið í áföng- um. Neðan við Ketilhnjúk eru jaðar- hjallar og rásir, sem fara lækkandi til austurs. Utan í Járnhrygg eru einnig jaðarhjallar sem fara lækkandi til aust- urs. Utan í Hesthálsi innst í Suðurdal eru jökulgarðar og jaðarhjallar, sem eru yngstu ummerki jökuls í dalnum. í Norðurdal eru einnig ummerki þess, að hörfun jökuls úr Breiðdal hafi orðið í áföngum. Árni Hjartarson o. fl. (1981) lýsa miklum jökulgarði sem liggur úr mynni Gilsárdals á ská yfir Norðurdal. Nokkru utar sveigir garðurinn til norðurs um þveran dal- inn. Skoðun okkar er sú, að aðeins ysti hluti „garðsins“ sé raunverulegur jökulgarður og marki legu jökulbrún- ar í Norðurdal. Sú skoðun styðst með- al annars við legu jaðarhjalla norðan í Kleifarhálsi, en þessir hjallar fara hækkandi inn dalinn. Það sem Árni Hjartarson o. fl. (1981) telja vera jök- ulgarð jökuls úr Gilsárdal er að okkar mati malarás. Um það vitnar meðal annars setgerðin í ásnum, en hann er úr aðgreindu malar- og sandseti með greinilega víxllöguðum linsulaga lög- um. Hryggjarlag þessarar myndunar er dæmigert fyrir malarása. Innan við Hlíðarenda er fjöldi stuttra jökulgarða (Árni Hjartarson o. fl. 1981) sem sýna skammæja stöðnun í hörfun jökuls inn Norðurdal. 67
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.