Náttúrufræðingurinn - 1988, Page 15

sjávarstöðu, í um 36 m y.s.
(7. mynd). Efstu fjörumörk (52 m)
verða ekki rakin lengra inn með firð-
inum en að Víkurgerði, lægri mörkin
(48 m) að Sævarenda og þau lægstu
(36 m) að Tungu. Útbreiðsla og
myndun ofangreindra fjörumarka í
Fáskrúðsfirði takmarkaðist af stærð
(lengd) skriðjökuls í firðinum.
Milli Víkurgerðis og Fögrueyrar eru
landform og set sem eindregið benda
til þess, að brún jökuls hafi verið kyrr-
stæð þar um skeið. Uppi í fjallshlíð-
inni eru jaðarrásir sem stefna út og
niður, þar neðan við er mikill farveg-
ur sem sveigir niður á milli Víkurgerð-
isbæjanna. Austan í mynni Fleinsdals
(ytri) er jökulgarður (Árni Hjartarson
o. fl. 1981), sem myndast hefur á
sama tíma eða seinna, en athyglisvert
er að jökull úr Fleinsdal hefur ekki
náð niður að efstu fjörumörkum.
Gegnt Víkurgerði, milli Heljarár og
Höfuðhúsaár á norðurströnd Fá-
skrúðsfjarðar eru jökulgarðar, sem
stefna út og niður. Innan (vestan) við
þá er greinilegur jaðarhjalli sem fer
hækkandi til vesturs. Líklegt er að
þessi ummerki og þau milli Víkur-
gerðis og Fögrueyrar séu mynduð
samtímis af jökli sem skreið út fjörð-
inn og að þau marki jafnframt mestu
útbreiðslu hans þegar sjávarstaða varð
hæst (52 m) í Fáskrúðsfirði (7. mynd).
Við Eyri er jökulgarðsbútur og
gegnt honum við Brimnes á norður-
strönd fjarðarins er jaðarhjalli sem fer
hækkandi til vesturs. Hér er um að
ræða minniháttar hörfunarstig jökuls í
Fáskrúðsfirði og Gilsárdal. Sú ályktun
styðst meðal annars við þá staðreynd,
að þegar jökullinn hörfaði frá garðin-
um við Víkurgerði hafði sjávarborð
fallið um 12 m, en engin sýnileg breyt-
ing varð á stöðu sjávar við „jökulgarð-
inn“ við Eyri og Brimnes (7. mynd).
8. mynd. Jaðarhjallar og jökulgarður nærri mynni Daladals í Fáskrúðsfirði. Lateral terra-
ces and lateral moraine in Daladalur in Fáskrúðsfjörður. (Mynd/photo Hreggviður Norð-
dahl).
69