Náttúrufræðingurinn - 1935, Blaðsíða 30
74 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
iiiiimiiiiimiimiiiiiimiiiimiiimmimiiiiiiiimiiiiiiimMiimmiiimmimiiimmimiiiimiimiiimiiiniiiiiimmimmiiiiimiii
fugla, hin svonefndu Kólíbrí-blóm, sem fáum er hent að sækja hun-
ang í, nema einmitt Kólíbrí-fuglunum. Þó hafa fiðrildi tekið upp
á því að sækja þangað forða, og hver er niðurstaðan? Hún er sú,
að til eru fiðrildi og fuglar svo lík að stærð og ytra útliti, að á
fárra færi er að þekkja í sundur, nema við nánari athugun.
Nú getið þér, kæri lesari, athugað hvort þér getið þekkt „fugl
frá fiðrildi" eftir myndinni, sem hér er sýnd.
Á. F.
Nýir fundarstaðir.
Fyrir mörgum árum var eg á ferð milli bæjanna Nesja í Grafningi og
Hlíðarbæjar í Þingvallasveit. Liggur vegui'inn meðfram svonefndum Nesja-
eggjum á löngum kafla. Er það hamrabelti mikið, suðausturbi'ún Mosfells-
heiðar. Undir hömrunum eru stórgrýtisurðir, vaxnar birkikjarri og blómgresi
víða upp undir kletta. Þar í brekkunum sá eg, að óx stórvaxinn burkni, er eg'
hafði þá ekki séð annars staðar. Ekki hafði eg þá ástæðu til þess að gefa því
frekari gaum. Nú í sumar var eg lengi austur í Þingvallasveit, og fór eg 12.
september með frænku minni, Jakobínu Þorláksdóttur, að vita hvort við
fyndum ekki þennan burkna á þessum slóðum. Er við höfðum skamma hríð
gengið með fram hömrunum, komum við auga á stórvaxna jurt allhátt í
klettunum. Klöngruðumst við upp skriðurnar og sáum skjótt, að ekki væri
það burkni. Óx hún hátt í klettaskúta, og var örðugt mjög að komast að
henni. Náði eg með naumindum einu eintaki, með því lika að eg er engi
klettamaður. Reyndist þetta vera Aronsvöndur (Mývatnsdrottning) (Erysi-
mum hieraciifolium). En í klettunum litlu neðar fundum við Köldugras
(Polypodium vulgare). Þóttumst við nú hafa veitt vel og héldum niður aftur.
Er við vorum komin niður úr skriðunum, rákumst við á burknann, sem ferð-
in var gerð til að leita að. Var hann innan um hrísrunna og nú mjög tekinn
að falla, og bar lítið á honum. Er það Fjöllaufungur (Athyrium filix fe-
mina). Ekki er mér kunnugt, að nein af jurtum þessum hafi áður fundizt í
Þingvallasveit.
Fundarstaðurinn er mjög litlu norðar en landamerki jarðanna Heiðar-
bæjar og Nesja.
Litunarjafni (Lycopodium alpinum) er talinn ófundinn á Suðurlandi
í Flóru fslands, en hann vex í landi Skálabrekku í Þingvallasveit (Skolla-
brekkur), og einnig hefir hann fundizt við Kálfstinda fyrir ofan Laugar-
vatnsvelli.
Eintök af öllum þessum jurtum eru nú geymd í grasasafni ungfrú
Jakobínu Þorláksdóttur á Skálabrekku.
Reykjavík, 20. september 1935.
Hjörtur Björnsson.