Náttúrufræðingurinn - 1941, Blaðsíða 60
154
NÁTTÚRUFRÆÐIN GURINN
hafði tekið hann upp úr bátnum, sá ég, að upp úr honum hafði
komið smáfiskur, er ég hélt fyrst að væri ufsi, en þegar ég ætl-
aði að kasta fiskinum, sá ég að svo var ekki og minnist ekki
þess að hafa séð iþessa fisktegund áður. Ég fór því með fiskinn
heim og fletti upp í bók Bjarna Sæmundssonar, „Fiskarnir“ og
sá þá fljótt að þetta var brynstirtla.
Fiskur þessi var 14 cm að lengd, höfuðið og bolurinn var mikið
skemmt, en afturhlutinn mikils til* óskaddaður. Voru beinplöt-
urnar á rákinni alveg heilár og fram undir höfuð öðrum megin.
Þegar ég gerði til selinn fann ég leiifar af sarns konar fiskum í
vélindi hans og maga. Maginn var úttroðinn og taldi ég úr hon-
um 84 afturparta, er ég þykist viss um að hafi verið af sams
konar fiskum. Fann ég móta fyrir beinplötum á sumum. Fiskar
þeir, er í maganum voru, hafa allir verið mjög Mkir að stærð og
sá, sem ég fann fyrst.“
Eftir þessu bréfi að dæma, virðist ekki hafa verið neitt fátt
um brynstirtluna á þessum slóðum.
Á. F.
ÁRNI FRIÐRIKSSON:
GRÁRÖNDUNGUR VEIÐIST í HORNAFIRÐI
Gráröndungurinn (Mugil chelo) er sjaldgæfur fiskur hér við
land og fannst hér í fyrsta skipti sumarið 1904. Segir Bjarni Sæ-
mundsson í fiskabók sinni (íslenzk dýr, I. Fiskarnir), að einir 10
fiskar hafi fengizt hér. Flestir þeirra hafa veiðzt í silunganet hjá
Gamla Hrauni, niálægt Eyranbakka, en einn rak í Hornafirði (1912)
og annan í Grindavík (1916).
Þann 31. júlí 1940 skrifar mér Guðni Jónsson, Höfn í Horna-
firði, og segist hafa veitt þrjá gráröndunga í silunganet þar
skammt innan við Hornafjarðarós, við sandinn (Melar). Veiddist
einn í hvert skipti, þrjá daga í röð, og var stærð þeirra, sem hér
segir:
29. júlí 1940 34 cm.
30. júlí 1940 40 cm.
31. júlí 1940 38 cm.
í norðlægum höfum eru til þrjár tegundir af röndung, og var
mér því forvitni á að vita, hvort hér væri um að ræða þá tegund-