Náttúrufræðingurinn - 1952, Blaðsíða 5

HVERFJALL
147
[
11. mynd. Stabbar úr lagskiptu tútfi ;í hraunflöt rctt sunnan Jarðbaðshóla. Scð til
norðurs. — Stratified tvff on a lavafield jnst S of JarðbaÖshólar. View to tlie N. —
Ljósm. S. Þórarinsson 1950.
Var það og skoðun Þorvaldar Thoroddsen, að svo væri (Die Gesch.
d. isl. Vulk., bls. 221).
En hvað þá um þá staðhæfingu Trausta, að sams konar ruðningur
þeki Hverfjall og hæðadrögin austur af fjallinu og að sá ruðningur
sé „uppblásnir ísaldarmelar“? Því er til að svara, að þetta er raun-
verulega ruðningur sams konar uppruna, en hitt er ekki satt, að það
sé ísaldarruðningur, og það er ekki rétt athugað hjá Trausta, að ekki
verði vart neinnar smækkunar á efninu, þótt fjær dragi fjallinu.
Þvert á móti er Jrað alveg sláandi, að ofan og utan á fjallinu liggja
stórir steinar allþétt, eins og sýnt var á 5. mynd. En strax og kemur
um 100 m frá fjallsrótunum eru Jressir steinar farnir að strjálast og
smækka, og þegar kemur um 500 m N og NA af fjallinu sjást aðeins
stakir steinar með margra metra millibili ofan á fíngerðri möl (sbr.
14. mynd). En upp úr þessari fíngerðu möl gægjast hér og þar stabb-
ar af fíngerðu túffi, og er auðsætt, að Jrað er alls staðar undir möl-
inni hið næsta N og NA af fjallinu. Við lauslega athugun er ekki